"Giếng vàng đã rụng một vài lá ngô"

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Tôi trở về cái giếng miệng xây bằng đá xanh, lòng giếng như trổ xuống đất mẹ chạm thủy mạch, thành giếng là đất cứng. Thế mà, bao năm uống ngụm nước trong mát tôi lại cứ ngỡ nước ấy được vớt lên từ đá. Đá xanh miên miết mà chẳng hiểu sao lúc còn sống, bà nội tôi cứ gọi đó là giếng vàng. Ừ thì “giếng vàng” nhưng còn “lá ngô”? Câu Kiều ấy quen như ngày tháng cũ.
Ngày ấy, cũng một sớm cuối thu gió lạnh về bỡ ngỡ ngoài hiên. Mấy khóm cúc như chỉ đợi thế vàng ruộm, mấy nụ hồng bần thần như môi hồng. Bỗng, từ cái quang gắn trên chiếc xe đạp thồ cũ kỹ, chú tôi rút ra một bọc nhỏ quấn lá chuối. Phải đến khi chú mở lớp lá ra, tôi mới biết đó là một cái cây. Nhưng cái cây mới lạ làm sao. Thân nó như một củ su hào nhưng lại có cái ngọn khá dài, những chiếc lá mọc lên như được một bàn tay vụng về gắn lên. Thế mà nó lại có tên ngô đồng, cái cây tương truyền được dùng làm đàn đáy, chỉ gốc cây ấy mới có phượng hoàng về đậu.
Ảnh minh họa (nguồn: internet)
Ảnh minh họa (nguồn: internet)
Ông tôi trồng nó góc vườn. Rồi nó cứ loay hoay lớn trong sự quên bẵng của cả nhà. Đầu những năm đổi mới, cuộc sống con người cũng loay hoay như thế. Hết các chị tôi đi lấy chồng, mở ra bao lo âu về con đường lập nghiệp của người lên non, xuống bể, anh tôi cũng chuyển ra thành phố. Những mùa thu trở về, đặt ba lô lên chiếc bàn cũ kỹ, múc gầu nước giếng, bỗng dưng giật mình như nghe đâu đây tiếng cười nói. Ngày nào mấy anh chị em còn lộc ngộc, nô đùa bên giếng đến khi sẩm tối, gió lạnh về, bà nội phải giục mới chịu đi tắm. “Nước giếng nhà mình lạnh nhỉ”-vào bên bếp lửa ngồi cạnh bà, chị tôi vẫn còn xuýt xoa.
Cái giếng bị quên bẵng đi từ hôm vòi nước máy giếng khoan xả ào ạt. Người trẻ thì vội vã đi về, người già đâu còn sức kéo gầu. “Củ su hào kì dị” tự lúc nào đã biến thành cây ngô đồng vạm vỡ xòa cái bóng vụng về cho cái giếng có thành đá xanh nhẵn bóng. Một cao vời lồng lộng, một thẳm sâu trong vắt, âm và dương, ồn ào và thâm trầm.
Giờ thì đã quá thu, mỗi ngày lạnh thêm rồi lại bất ngờ bừng nắng. Sự giằng xé, nấn ná và tiếc nuối đó chẳng làm người ta bận tâm nhiều trước những lo toan hối hả cuối năm. Bên kia phố dường như đã là mùa xuân, bên kia buốt giá là mầm xuân thức dậy. Chỉ có đời người vẫn còn dang dở những lo âu dẫu bao đông qua, xuân lại, rồi lặng lẽ thu về.
Tôi về bên “giếng vàng”-vẫn nhớ lời bà nên gọi thế-thì lá ngô đồng đã rụng. Chiếc lá hôm nay trĩu nặng mà như từ xa xưa sương móc tụ về. Bà đã xa, cha mẹ đã già và tôi đâu còn trẻ. “Tứ thập nhi bất hoặc”, ừ, mái tóc đã điểm bạc những đêm thu chợt thức giấc rồi cả nghĩ. Lòng người âu cũng như lòng giếng cạn, nào tránh được mưa gió cuộc đời. Nhưng còn một chút tri âm: vẫn đọng bên thành giếng chiếc lá ngô đồng...
Bùi Việt Phương

Có thể bạn quan tâm

Ngọn đèn nhỏ bên khung cửa

Ngọn đèn nhỏ bên khung cửa

(GLO)- Chồng tôi nhận quyết định chuyển công tác vào một sáng cuối tháng Năm, khi sương vẫn còn giăng mờ trên những con dốc quen thuộc của phố núi Pleiku. Tin anh phải xuống Quy Nhơn theo diện hợp nhất 2 tỉnh không bất ngờ.

Bảo vật quốc gia ngai vua triều Nguyễn đặt tại Điện Thái Hòa, Đại Nội Huế.

Phục chế ngai vàng triều Nguyễn: Trả lại nguyên trạng năm 2015, đảm bảo đúng tinh thần bảo vật quốc gia

(GLO)-Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) vừa có văn bản chính thức góp ý kế hoạch phục chế ngai vua triều Nguyễn, bảo vật quốc gia bị phá hoại hồi tháng 5 - 2025 tại điện Thái Hòa, yêu cầu phục hồi hiện trạng "gần giống nhất" so với năm 2015, thời điểm hiện vật được lập hồ sơ công nhận.

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

(GLO)- Vở diễn Trò chơi của quỷ do Ðoàn ca kịch bài chòi Bình Ðịnh (thuộc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai) dàn dựng vừa giành huy chương đồng tại Liên hoan Nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc về “Hình tượng người chiến sĩ Công an nhân dân” lần thứ V-năm 2025.

"Núi trên đất bằng"

"Núi trên đất bằng"

(GLO)- Tiến sĩ Hà Thanh Vân đã nhận xét Tiểu thuyết "Núi trên đất bằng" của Võ Đình Duy là một tác phẩm văn chương đầu tay ra mắt năm 2025, đánh dấu bước chuyển đầy bất ngờ từ một kiến trúc sư trẻ sống ở Gia Lai sang hành trình kiến tạo thế giới văn chương.

NHÀ THƠ ĐÀO AN DUYÊN: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

Nhà thơ Đào An Duyên: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

(GLO)- Với nhà thơ Đào An Duyên, đọc và viết chính là hành trình nuôi chữ. Trong hành trình ấy, chị chọn một lối đi riêng, chắt chiu xúc cảm, gửi tiếng lòng vào từng con chữ với niềm mong giữ lại những xanh tươi cuộc đời, từ đó góp thêm một giọng thơ giàu hương sắc cho văn chương Gia Lai.

Hòa hợp văn hóa, cùng chung chí hướng

Hòa hợp văn hóa, cùng chung chí hướng

(GLO)- 2 tỉnh Bình Định và Gia Lai (cũ) hợp nhất là cột mốc quan trọng trong hành trình phát triển vùng Duyên hải-Tây Nguyên. Cùng với các lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội…, văn hóa nghệ thuật cũng được công chúng hết sức quan tâm.

Nguyễn Nhật Ánh: Người làm vườn

Nguyễn Nhật Ánh: Người làm vườn

Tôi không phải một dịch giả chuyên nghiệp - mào đầu vậy hoàn toàn không phải để biện hộ cho những sơ suất, sai sót và thô lậu mà bất cứ ai khi chạm tay vào việc dịch nói riêng, việc chữ nghĩa nói chung, dẫu là tay thuận hay tay ngang, đều phải đối mặt và chịu trách nhiệm.

Khẳng định vị thế là cơ quan báo chí chủ lực

Khẳng định vị thế là cơ quan báo chí chủ lực

Để chào đón thời khắc đặc biệt của đất nước, của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện nhiệm vụ cao cả với vai trò, vị thế là cơ quan ngôn luận của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện nhiệm vụ mà người đứng đầu hệ thống Mặt trận đã tin tưởng giao phó; kể từ tháng 7.2025, Báo Đại đoàn kết ra mắt ấn phẩm Tinh hoa Việt bộ mới.
Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

(GLO)- Nếu như Tây Bắc có “tứ đại danh đèo”: Mã Pí Lèng, Ô Quy Hồ, Pha Đin, Khau Phạ thì vùng duyên hải miền Trung lên đại ngàn Tây Nguyên cũng có “ngũ danh đèo”: An Khê, Phượng Hoàng, Khánh Lê, Ngoạn Mục, Violak.

default

Địa phận Phủ Hoài Nhơn được xác lập năm Hồng Đức thứ 2 (1471), là miền “viễn châu” khá rộng; sau hơn 550 năm, vùng đất rộng lớn lúc ban đầu được phân chia thành nhiều tỉnh thuộc Nam Trung bộ và Bắc Tây Nguyên. 
Pleiku, miền nhớ...

Pleiku, miền nhớ...

(GLO)- Nếu tính từ dấu mốc ký Nghị định Toàn quyền Đông Dương thành lập đại lý hành chính Pleiku thuộc tỉnh Kon Tum ngày 24-5-1925, Pleiku với ý nghĩa một địa danh cả về cách đọc và cách viết đã ra đời và tồn tại đến ngày nay đã được 100 năm.

Nhen tình yêu dân ca, bài chòi

Nhen tình yêu dân ca, bài chòi

Với ngọn lửa đam mê nghệ thuật truyền thống, vợ chồng Nghệ nhân Ưu tú Lý Thành Long đứng ra truyền dạy làn điệu dân ca, bài chòi cho nhiều học sinh tại Trường THCS Tam Quan (ở phường Tam Quan, TX Hoài Nhơn).

Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025: Góp phần khơi dậy tiềm năng sáng tạo

Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025: Góp phần khơi dậy tiềm năng sáng tạo

Triển khai trong thời gian chưa tròn 1 năm, Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025 đã thu hút nhiều người yêu văn chương trong và ngoài tỉnh tham gia. Tác phẩm được gửi về không chỉ thể hiện sự đầu tư công phu về nội dung và hình thức, mà còn góp phần lan tỏa hình ảnh vùng đất Bình Ðịnh giàu bản sắc văn hóa, chiều sâu lịch sử.
null