"Giếng vàng đã rụng một vài lá ngô"

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Tôi trở về cái giếng miệng xây bằng đá xanh, lòng giếng như trổ xuống đất mẹ chạm thủy mạch, thành giếng là đất cứng. Thế mà, bao năm uống ngụm nước trong mát tôi lại cứ ngỡ nước ấy được vớt lên từ đá. Đá xanh miên miết mà chẳng hiểu sao lúc còn sống, bà nội tôi cứ gọi đó là giếng vàng. Ừ thì “giếng vàng” nhưng còn “lá ngô”? Câu Kiều ấy quen như ngày tháng cũ.
Ngày ấy, cũng một sớm cuối thu gió lạnh về bỡ ngỡ ngoài hiên. Mấy khóm cúc như chỉ đợi thế vàng ruộm, mấy nụ hồng bần thần như môi hồng. Bỗng, từ cái quang gắn trên chiếc xe đạp thồ cũ kỹ, chú tôi rút ra một bọc nhỏ quấn lá chuối. Phải đến khi chú mở lớp lá ra, tôi mới biết đó là một cái cây. Nhưng cái cây mới lạ làm sao. Thân nó như một củ su hào nhưng lại có cái ngọn khá dài, những chiếc lá mọc lên như được một bàn tay vụng về gắn lên. Thế mà nó lại có tên ngô đồng, cái cây tương truyền được dùng làm đàn đáy, chỉ gốc cây ấy mới có phượng hoàng về đậu.
Ảnh minh họa (nguồn: internet)
Ảnh minh họa (nguồn: internet)
Ông tôi trồng nó góc vườn. Rồi nó cứ loay hoay lớn trong sự quên bẵng của cả nhà. Đầu những năm đổi mới, cuộc sống con người cũng loay hoay như thế. Hết các chị tôi đi lấy chồng, mở ra bao lo âu về con đường lập nghiệp của người lên non, xuống bể, anh tôi cũng chuyển ra thành phố. Những mùa thu trở về, đặt ba lô lên chiếc bàn cũ kỹ, múc gầu nước giếng, bỗng dưng giật mình như nghe đâu đây tiếng cười nói. Ngày nào mấy anh chị em còn lộc ngộc, nô đùa bên giếng đến khi sẩm tối, gió lạnh về, bà nội phải giục mới chịu đi tắm. “Nước giếng nhà mình lạnh nhỉ”-vào bên bếp lửa ngồi cạnh bà, chị tôi vẫn còn xuýt xoa.
Cái giếng bị quên bẵng đi từ hôm vòi nước máy giếng khoan xả ào ạt. Người trẻ thì vội vã đi về, người già đâu còn sức kéo gầu. “Củ su hào kì dị” tự lúc nào đã biến thành cây ngô đồng vạm vỡ xòa cái bóng vụng về cho cái giếng có thành đá xanh nhẵn bóng. Một cao vời lồng lộng, một thẳm sâu trong vắt, âm và dương, ồn ào và thâm trầm.
Giờ thì đã quá thu, mỗi ngày lạnh thêm rồi lại bất ngờ bừng nắng. Sự giằng xé, nấn ná và tiếc nuối đó chẳng làm người ta bận tâm nhiều trước những lo toan hối hả cuối năm. Bên kia phố dường như đã là mùa xuân, bên kia buốt giá là mầm xuân thức dậy. Chỉ có đời người vẫn còn dang dở những lo âu dẫu bao đông qua, xuân lại, rồi lặng lẽ thu về.
Tôi về bên “giếng vàng”-vẫn nhớ lời bà nên gọi thế-thì lá ngô đồng đã rụng. Chiếc lá hôm nay trĩu nặng mà như từ xa xưa sương móc tụ về. Bà đã xa, cha mẹ đã già và tôi đâu còn trẻ. “Tứ thập nhi bất hoặc”, ừ, mái tóc đã điểm bạc những đêm thu chợt thức giấc rồi cả nghĩ. Lòng người âu cũng như lòng giếng cạn, nào tránh được mưa gió cuộc đời. Nhưng còn một chút tri âm: vẫn đọng bên thành giếng chiếc lá ngô đồng...
Bùi Việt Phương

Có thể bạn quan tâm

Thắp lên lời thơ quê xứ

Thắp lên lời thơ quê xứ

(GLO)- Giữa thời đại ngổn ngang những thanh âm đô thị, giữa nhịp sống hối hả dễ bào mòn gốc rễ bản thể, tập thơ Cồn quê xứ (NXB Hội Nhà văn, 2025) vừa ra mắt bạn đọc đầu tháng 7-2025 như một vọng âm dịu dàng từ đất mẹ, khiến ta như lắng lại...

Giải mã 'năm số 9'

Giải mã 'năm số 9'

Trào lưu “năm số 9” hay "năm thế giới số 9" bùng nổ trong ngày 9/9. Không chỉ nhiều bạn trẻ hưởng ứng, chia sẻ những bài học, chiêm nghiệm của bản thân mà nhiều nghệ sĩ Việt cũng hưởng ứng.

Dấu ấn nhiếp ảnh trẻ ở sân chơi quốc gia

Dấu ấn nhiếp ảnh trẻ ở sân chơi quốc gia

(GLO)- Tham gia Festival Nhiếp ảnh trẻ năm 2025, các tay máy Gia Lai đã đạt giải thưởng cao hoặc có tác phẩm được chọn triển lãm, củng cố kỳ vọng về lứa nghệ sĩ kế thừa với tố chất trẻ trung, tư duy nhanh nhạy và cực kỳ nghiêm túc trong sáng tạo nghệ thuật.

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Sau thành công vang dội của bản điện ảnh, "Mưa đỏ" tiếp tục gây “cơn sốt” trên thị trường xuất bản. Nhiều hiệu sách cho biết độc giả phải chờ tới 15-20 ngày mới nhận được tiểu thuyết. Hiện tại, lượng đặt hàng sách đã vượt xa dự đoán, lên tới hàng chục nghìn cuốn chỉ trong ít ngày.

Đồng đội

Đồng đội

(GLO)- Cả nhà không yên tâm khi bố quyết định theo đoàn Cựu chiến binh về Quảng Trị thăm lại chiến trường xưa. Bố vừa trải qua một đợt điều trị dài vì thoái hóa khớp, đầu gối đau nhức, đi lại rất khó khăn.

Lan tỏa văn hóa đọc

Lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu

(GLO)- Cuộc thi “Giới thiệu sách trực tuyến” năm 2025 do Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai tổ chức thu hút nhiều cá nhân là người đồng bào dân tộc thiểu số tham gia. Bằng tình yêu với sách, họ đã góp phần lan tỏa văn hóa đọc đến buôn làng vùng sâu.

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

(GLO)-Danh sách đề cử của Giải Booker 2025 danh giá mới được công bố, trong đó có 13 tác phẩm của các tác giả đến từ nhiều quốc gia khác nhau, cũng như sự cân bằng về tỷ lệ nam - nữ và sự đan xen giữa tên tuổi cũ và mới. Điều này cho thấy sự đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm của giải thưởng này.

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

(GLO)- 11 tuổi, Nguyễn Trịnh Gia Thy (học sinh lớp 5.9, Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, phường Pleiku) được nhiều người ưu ái gọi là “cây cọ nhí”. Những bức tranh của Thy không chỉ khéo léo về đường nét, bố cục, màu sắc mà còn chứa đựng những thông điệp ý nghĩa về cuộc sống.

null