Hiện nay, các cơ quan chuyên môn và chính quyền địa phương đang khẩn trương triển khai các giải pháp chống hạn cục bộ nhằm giảm thiểu thiệt hại cho người dân.
Khô khốc ruộng lúa nước
Theo thống kê sơ bộ của Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Chư Păh, đến ngày 25-3, trên địa bàn huyện có hơn 43 ha lúa nước tại các xã Ia Phí, Ia Mơ Nông, Đăk Tơ Ver và thị trấn Ia Ly bị thiệt hại do hạn cục bộ.
 |
Cánh đồng làng Yăh (thị trấn Ia Ly, huyện Chư Păh) khô khốc vì thiếu nước. Ảnh: N.D |
Đang loay hoay vét từng giọt nước còn sót lại dưới lòng suối khô khốc, ông Rơ Châm Nhil (làng Yăh, thị trấn Ia Ly) cho biết: Thời điểm này năm trước, mực nước suối vẫn còn đủ để bơm tưới cho cây lúa và cà phê dọc hai bên bờ. Năm nay, từ đầu tháng 3, nắng nóng kéo dài khiến mực nước suối giảm mạnh. Bà con tận dụng nguồn nước để bơm tưới cho cà phê nhưng nhiều nhất cũng chỉ bơm được 1 giờ rồi phải dừng vì hết nước.
“Gia đình tôi có hơn 500 cây cà phê và hơn 1 sào lúa nước hiện đang thiếu nước trầm trọng. Tôi cũng như bà con trong làng giờ chỉ trông chờ mưa sớm thì may ra còn cứu được cây lúa và giúp cây cà phê phát triển tốt, tránh giảm năng suất vụ tới”-ông Nhil nói.
Tương tự, tại huyện Mang Yang, nắng nóng kéo dài khiến khoảng 10,1 ha lúa nước tại một số cánh đồng ở các xã: Lơ Pang, Kon Thụp, Đăk Djrăng và Đăk Yă… thiếu nước trầm trọng, ước thiệt hại khoảng 153 triệu đồng.
Ông Huỳnh Ngọc Hải-Chủ tịch UBND xã Lơ Pang-cho hay: Đến thời điểm này, trên địa bàn xã có 3,5 ha lúa nước bị thiệt hại do hạn cục bộ. Nếu nắng nóng tiếp tục kéo dài thì diện tích cây trồng bị thiệt hại sẽ tăng lên.
Tìm giải pháp ứng phó
Theo Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy phòng-chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh: Từ đầu năm đến nay, thiên tai đã gây thiệt hại trên địa bàn tỉnh hơn 5 tỷ đồng. Trong đó, thiệt hại do lốc mạnh mùa khô ước khoảng 155 triệu đồng; thiệt hại do hạn hán, thiếu nước tưới khoảng 4,9 tỷ đồng. Riêng huyện Phú Thiện có 88,37 ha lúa, khoai lang và bắp bị khô hạn, ước tính thiệt hại khoảng 4,7 tỷ đồng.
 |
Lòng suối chỉ còn trơ đá. Ảnh: N.D |
Theo Đài Khí tượng thủy văn khu vực Tây Nguyên, dự báo từ ngày 21 đến 31-3 trên địa bàn tỉnh Gia Lai ít mưa, có ngày mưa rào vài nơi nhưng lượng mưa dưới 10 mm, phổ biến ở mức xấp xỉ hoặc thấp hơn cùng kỳ 12-35%.
Trong những ngày cuối tháng 3, tình trạng hạn hán, thiếu nước tưới cục bộ sẽ gia tăng ở nhiều địa phương. Vì vậy, người dân cần sử dụng nước tiết kiệm. Các hồ chứa thủy lợi, thủy điện cần thực hiện điều tiết nước hợp lý để giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra.
Trước tình trạng hạn cục bộ, người dân và chính quyền các địa phương đang triển khai kế hoạch phòng-chống hạn nhằm giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra. Ông Võ Minh Quang-Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Mang Yang-cho biết: Hiện nay, Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện thường xuyên phối hợp với các xã, thị trấn phân công cán bộ phụ trách thôn, làng kiểm tra, thống kê thiệt hại; tuyên truyền, vận động người dân có diện tích lúa bị hạn chủ động các biện pháp khắc phục.
Tại cánh đồng thôn Đoàn Kết, UBND xã Ayun Hạ (huyện Phú Thiện) đã thành lập tổ phản ứng nhanh ứng phó với hạn hán, vận động người dân chủ động thuê máy múc nạo vét lòng suối Ia Ake và tận dụng 21 giếng khoan để bơm tưới cho cây trồng.
Đồng thời, UBND huyện Phú Thiện cũng đã có tờ trình gửi UBND tỉnh và các sở, ngành liên quan đề nghị đầu tư xây dựng trạm bơm điện để cung cấp nước cho cánh đồng thôn Đoàn Kết với kinh phí dự kiến khoảng 150 tỷ đồng.
Trong khi đó, tại huyện Chư Păh, ông Nguyễn Công Sơn-Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện-thông tin: Phòng đã phân công cán bộ phụ trách thôn, làng kiểm tra, thống kê thiệt hại tại các cánh đồng; vận động người dân có diện tích lúa bị hạn chủ động bơm tưới từng đợt để cứu lúa đối với những vùng còn nước tưới.
Bên cạnh đó, Phòng chỉ đạo thủy nông viên thường xuyên kiểm tra các tuyến kênh dẫn nước và vận động người dân nạo vét kênh mương, khơi thông dòng chảy; bám sát kế hoạch điều tiết nước tưới của các đơn vị khai thác để lấy nước tưới cho cây trồng; điều tiết nước tưới giữa các loại cây trồng, không để xảy ra tranh chấp nước tưới giữa cây lúa và cà phê.
Trao đổi với P.V, ông Nguyễn Thanh Bình-Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh-cho biết: Hiện nay, Chi cục phối hợp với chính quyền các địa phương đang tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết để chủ động triển khai các giải pháp ứng phó với hạn hán theo chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Nông nghiệp và PTNT.
Theo đó, ưu tiên nguồn nước tưới cho các loại cây trồng có giá trị kinh tế cao và cây trồng gần đến ngày thu hoạch. Đặc biệt, phối hợp chặt chẽ với Đài Khí tượng thủy văn khu vực Tây Nguyên trong công tác dự báo, cảnh báo về hạn hán, thiếu nước tưới trên các loại cây trồng ở các địa phương nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại do hạn hán gây ra.
