(GLO)- Nhiều doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh ngừng hoạt động, đơn phương chấm dứt giao dịch, phá sản, giải thể… khiến người lao động bị ảnh hưởng trong việc giải quyết các chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN). Trong số này, có lao động khi đến cơ quan BHXH giải quyết các chế độ liên quan mới phát hiện rằng đơn vị dù thu đủ tiền nhưng không đóng BHXH, BHYT, BHTN cho họ suốt nhiều tháng.
Theo BHXH tỉnh, mặc dù đơn vị đã triển khai đồng bộ nhiều biện pháp thu nợ nhưng đến cuối tháng 11-2017, tổng số tiền nợ BHXH vẫn lên đến 99,14 tỷ đồng (chiếm 5,15% kế hoạch thu), chưa tính số tiền ngân sách chưa chuyển tiền mua thẻ BHYT các đối tượng cho cơ quan BHXH là 139 tỷ đồng (chiếm 58,37%/tổng số nợ BHXH, BHYT, BHTN năm 2017).
 |
| Người lao động chỉ an tâm công tác khi doanh nghiệp đóng đầy đủ các chế độ BHXH. Ảnh: N.N |
Đặc biệt, có 92 doanh nghiệp ngừng hoạt động, đơn phương chấm dứt giao dịch, bỏ trốn, mất khả năng thanh toán, phá sản, giải thể với số tiền nợ 8,86 tỷ đồng. Đến nay, chưa có hướng dẫn xử lý số nợ của những doanh nghiệp này. Chế độ của 157 lao động làm việc trong 92 đơn vị nợ này cũng chưa được giải quyết.
Đến cơ quan BHXH để được tư vấn, hướng dẫn về việc giải quyết các chế độ liên quan cho em gái nhưng phát hiện ra đơn vị mà em mình từng làm đã... không còn hoạt động và nợ đóng BHXH đã gần 2 năm nay, chị Nguyễn Thị Như Lan (tổ 4, phường Thống Nhất, TP. Pleiku) hết sức ngỡ ngàng. Chị cho biết: “Em gái tôi đã nghỉ việc tại đơn vị này và đang xin làm ở một công ty tại TP. Hồ Chí Minh. Tôi được em gái nhờ đến chốt sổ BHXH để chuyển công tác vào trong đó nhưng ra đây thì mới hay đơn vị này đã ngừng hoạt động. Trước đó, tháng nào đơn vị cũng trừ tiền đóng BHXH của em tôi đầy đủ nhưng không hiểu sao gần 2 năm qua họ không đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động. Cơ quan BHXH giải thích thì: người lao động đóng tới thời điểm nào, xác nhận sổ tới thời điểm đó và người lao động cầm sổ đó để tiếp tục tham gia hoặc bảo lưu thời gian đóng. Đồng thời, sau khi doanh nghiệp đóng khoản tiền nợ đó thì sẽ xác nhận bổ sung vào sổ BHXH. Hiện doanh nghiệp này đã “mất tích” thì biết chờ đến bao giờ?”.
Nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động, công tác kiểm tra, giám sát luôn được BHXH quan tâm. Từ năm 2012 đến nay, qua công tác kiểm tra, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, hệ thống BHXH tỉnh đã thu hồi số tiền từ các đơn vị là 2,363 tỷ đồng; 336,286 triệu đồng hưởng sai các chế độ ngắn hạn; chi phí khám-chữa bệnh không đúng theo quy định 49,785 triệu đồng. Từ năm 2017, BHXH thực hiện thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHYT. Tổ công tác liên ngành được UBND tỉnh thành lập đã tích cực trong công tác đôn đốc thu hồi nợ và đạt được kết quả cao. Từ năm 2012-2017, đã thực hiện gửi 4.310 lượt văn bản thông báo nợ BHXH, BHYT, BHTN đến 1.397 đơn vị để thu hồi nợ, kết quả đã thu hồi được 123,35 tỷ đồng nợ đóng BHXH, BHYT, BHTN.
Tuy nhiên, ý thức tuân thủ pháp luật, trách nhiệm đối với người lao động của các đơn vị chưa cao; chế tài xử phạt đối với hành vi vi phạm chưa tương xứng; mặc dù đã sớm triển khai nhiều giải pháp để thu nợ nhưng công tác quản lý, xử lý vi phạm ở một số nơi chưa nghiêm. Do đó, số nợ BHXH, BHYT, BHTN tăng cao, tập trung chủ yếu ở khối doanh nghiệp ngoài quốc doanh; còn có đơn vị thuộc khối hành chính sự nghiệp thực hiện đóng BHXH, BHYT hàng quý thay vì hàng tháng theo quy định. Kinh phí do ngân sách đóng, hỗ trợ đóng chuyển trả chưa đầy đủ. Hiện tượng trốn đóng, nợ tiền BHXH, BHYT, BHTN vẫn còn xảy ra trong các doanh nghiệp đã ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của người lao động.
Ông Đoàn Ngô-Phó Giám đốc BHXH tỉnh, cho biết: Năm 2017 là năm thực hiện thanh tra chuyên ngành về BHXH. Công tác này được triển khai quyết liệt, kịp thời phát hiện những trường hợp chậm đóng, đóng không đủ số người, đóng không đúng mức theo quy định… Những trường hợp vi phạm trên đều bị xử lý và thực hiện truy thu, yêu cầu đơn vị đóng đầy đủ. Ngoài ra, qua thanh tra, đoàn cũng đã hướng dẫn các đơn vị thực hiện theo đúng quy định.
“Theo khoản d Điều 14 Luật BHXH có hiệu lực từ ngày 1-1-2016, tổ chức Công đoàn có quyền khởi kiện ra Tòa đối với hành vi vi phạm pháp luật về BHXH gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động, tập thể người lao động theo quy định tại khoản 8 Điều 10 của Luật Công đoàn. Bảo hiểm Xã hội tỉnh và Liên đoàn Lao động tỉnh đã có sự phối hợp chặt chẽ, ký kết chương trình, quy chế phối hợp về trao đổi, cung cấp thông tin, tài liệu trong việc khởi kiện ra Tòa án đối với các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN. Đến nay, BHXH Gia Lai đã chuyển 18 hồ sơ đơn vị nợ BHXH bắt buộc kéo dài sang Liên đoàn Lao động tỉnh để làm thủ tục khởi kiện ra Tòa án. Liên đoàn Lao động tỉnh đã triển khai các biện pháp gửi văn bản, làm việc trực tiếp với các doanh nghiệp thu hồi nợ, đến nay có 14/18 đơn vị khắc phục được trên 5,96 tỷ đồng”-Phó Giám đốc BHXH tỉnh Đoàn Ngô thông tin thêm.
Như Nguyện
