Đảm bảo khả năng thanh toán
Ngày 12-11, NHNN cho biết, trong những ngày đầu tháng 11-2010, vốn huy động của hệ thống tổ chức tín dụng (TCTD) tiếp tục tăng tương đương tốc độ tăng trưởng tín dụng đối với nền kinh tế. Các TCTD đảm bảo khả năng thanh toán thông qua cân đối dòng tiền đi- về, duy trì vốn khả dụng ở mức hợp lý; đồng thời, sử dụng giá trị giấy tờ có giá để giao dịch trên thị trường liên ngân hàng, nghiệp vụ thị trường mở và các giao dịch tiền tệ khác với NHNN (vay qua đêm, tái cấp vốn...).
Theo báo cáo của các ngân hàng thương mại (NHTM), từ nay cho đến cuối năm, các NHTM tiếp tục đảm bảo khả năng thanh toán và hoạt động kinh doanh, thông qua giải pháp chủ động cân đối vốn, kiểm soát tín dụng ở mức hợp lý, để duy trì khả năng thanh toán ở mức cao.
Trong các tháng cuối năm 2010 và dịp Tết Tân Mão, NHNN cũng khẳng định sẽ điều hành linh hoạt và thận trọng các công cụ chính sách tiền tệ để kiểm soát tổng phương tiện thanh toán, tín dụng ở mức hợp lý, ổn định thị trường tiền tệ, tiếp tục hỗ trợ thanh khoản cho các NHTM đảm bảo khả năng thanh toán.
Lãi suất: Bài học cuối năm
Ngay khi Chính phủ phát ra tín dụng cho thả nổi lãi suất, thị trường dấy lên lo ngại sẽ tái diễn cuộc đua lãi suất từng diễn ra tương tự như những năm trước đây. Phòng ngừa tình trạng này Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) đã đồng thuận lãi suất với các NHTM giữ lãi suất huy động VNĐ không quá 12%/năm.
Tuy nhiên, khi áp lực thanh khoản tiền đồng tăng lên với nhiều lý do, việc giữ đồng thuận giữa các ngân hàng thành viên xem ra khá xa xỉ. Đến cuối tuần qua, nhiều ngân hàng đã niêm yết lãi suất huy động chạm ngưỡng 13%/năm. Việc giữ cam kết lãi suất 12%/năm giữa các ngân hàng đã không còn ý nghĩa.
Chưa kể, đường cong lãi suất không còn khi hầu hết các ngân hàng đều niêm yết một mức lãi suất cao nhất cho tất cả các kỳ hạn từ 1 tuần đến 36 tháng. Đây cũng là cơ hội để cho các ngân hàng lớn có nguồn vốn rẻ làm giá cho vay lãi suất liên ngân hàng với giá “cắt cổ” 23%-24%/năm. Sự can thiệp kịp thời bằng cách bơm vốn qua thị trường mở đã hạ nhiệt phần nào thị trường liên ngân hàng.
Theo ông Cao Sỹ Kiêm, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ, những cơn sốt của giá vàng, giá USD và lãi suất vừa qua là bài học cho NHNN trong việc điều hành chính sách tiền tệ. Đòi hỏi NHNN phải có phán đoán, dự báo đi trước một bước để có thể đưa ra các biện pháp đón đầu, làm tình hình bớt căng thẳng trước khi thị trường quá nóng.
Thực tế hiện nay, nhiều ngân hàng cổ phần cho biết tốc độ tăng trưởng vốn huy động tiền đồng ở ngân hàng có xu hướng tăng chậm, nhất là tiền gửi thanh toán của các doanh nghiệp. Nếu như các ngân hàng lớn còn ngại ngần, đắn đo trong việc tăng lãi suất huy động tiền đồng ở một mức vừa phải thì ngược lại, các ngân hàng vừa và nhỏ lại cạnh tranh nhau quyết liệt với mức lãi suất huy động tăng mạnh.