"Bát nháo" thị trường phân bón: Nhà nhà, người người làm NPK

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
LTS. Có rào cản gia nhập ngành thấp do vốn đầu tư ban đầu để xây dựng nhà máy và chi phí vận hành thấp hơn nhiều so với nhà máy urê/NH3 hoặc các loại phân khoáng khác, trong khi đó, quy trình sản xuất rất đơn giản, chỉ cần phối trộn 3 loại phân đơn chứa N, P và K là xong, những điều này đang khiến cho thị trường phân bón NPK trở nên “báo nháo”, khó quản lý. Đây cũng là mảnh đất màu mỡ cho các doanh nghiệp (DN) sản xuất, kinh doanh phân bón kém chất lượng sinh sôi, nảy nở…
Bài 1: Người người, nhà nhà làm… NPK.
Cả nước chỉ có một số ít doanh nghiệp (DN) sở hữu nhà máy công suất cao (trên 100.000 tấn/năm) với công nghệ hiện đại, còn lại trên thị trường có đến hàng trăm DN nhỏ và vừa với công nghệ thô sơ lạc hậu, sản xuất ra các sản phẩm chất lượng trung bình, thậm chí yếu kém…
Đó là nhận định khá chung chung của lãnh đạo một cơ quan quản lý ngành nông nghiệp, khi được phóng viên đặt vấn đề: “Cả nước có bao nhiêu đơn vị sản xuất phân bón NPK?”.
Tuy nhiên, vị này cũng đưa ra con số thống kê: Có 545 cơ sở sản xuất phân vô cơ được Bộ Công Thương cấp phép, 100 cơ sở của Bộ NNPTNT cấp phép, khoảng 200 bộ hồ sơ đang chờ… cấp phép. Còn những cơ sở “phối trộn” không xin phép thì… chịu thua.
“Miếng bánh” thị phần phân chia thế nào?
 
 
Dù có quy mô sản xuất khoảng 30.000 tấn NPK/năm nhưng các quy trình sản xuất tại DN phân bón này khá thô sơ. Ảnh: Q.H
Không giống như phân khúc urê (đạm) tập trung vào 4 nhà sản xuất chính (Đạm Phú Mỹ, Đạm Cà Mau, Đạm Hà Bắc và Đạm Ninh Bình), thị phần phân bón NPK đang bị chia nhỏ khi số lượng nhà sản xuất rất lớn. Theo thống kê, chỉ có khoảng 13 - 15 DN có nhà máy công suất cao (trên 100.000 tấn/năm) với công nghệ hiện đại. Trong khi đó, có đến hàng trăm DN nhỏ và vừa (chưa tính quy mô hộ gia đình dưới vai trò đại lý) với công nghệ thô sơ lạc hậu.
Trong bối cảnh đó, không những không có DN phân bón NPK nào có khả năng “thống lĩnh” thị trường mà còn phải đối mặt với tình trạng cạnh tranh gay gắt giữa các DN cùng ngành.
Về quy mô sản xuất NPK, Bình Điền là DN dẫn đầu ngành với công suất 925.000 tấn/năm (tính đến năm 2018). Kế đến là Lâm Thao với công suất 750.000 tấn/năm (năm 2017), bước sang giai đoạn 2018-2019, DN này bổ sung thêm dây chuyền sản xuất NPK công suất 150.000 tấn/năm; nâng tổng công suất sản xuất NPK của Lâm Thao lên tới 900.000 tấn/năm.
Một loạt DN phân bón NPK khác cũng được xếp loại “đầu tư bài bản”, công suất lớn (trên 100.000 tấn/năm tính đến hết năm 2017) như: Phân bón Miền Nam (công suất 300.000 tấn/năm); Việt Nhật (350.000 tấn/năm); Baconco (200.000 tấn/năm); Năm Sao (300.000 tấn/năm);...
Có thể thấy, lượng phân bón NPK trên thị trường Việt Nam hàng năm là rất lớn. Đáng nói, con số thống kê từ một số công ty chứng khoán cho thấy, có khoảng 41% thị phần phân bón NPK đang nằm trong tay các DN nhỏ lẻ. Đây là một điều đáng suy ngẫm bởi đa phần lượng phân bón giả, kém chất lượng được “tuồn ra” từ các DN này.
Vì sao thị trường NPK hấp dẫn?
Có thể thấy, trong những năm qua, sản lượng phân NPK tại thị trường Việt Nam tăng lên rất nhanh. Nếu năm 2000 chỉ khoảng 898.000 tấn thì đến hết năm 2018 đã đạt khoảng 4 triệu tấn. Nguyên nhân khiến lượng NPK tăng nhanh tại thị trường Việt Nam được xác định là do “rào cản gia nhập ngành” phân bón NPK (về vốn và kỹ thuật) rất thấp khiến… “người người làm NPK, nhà nhà làm NPK”.
Trong một phát biểu mới đây tại hội thảo “Thực trạng hàng giả, hàng nhái tại Việt Nam nguy cơ, thách thức và giải pháp”, ông Bùi Thế Chuyên - Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Hóa chất Việt Nam cho biết, các đơn vị trong Tập đoàn sản xuất phân NPK chỉ đạt được lợi nhuận trước thuế 5%/doanh số. “Mức lợi nhuận như thế là rất thấp, nhưng tại sao phân bón NPK giả, kém chất lượng lại làm nhiều như vậy. Câu trả lời là do lợi nhuận loại phân bón này rất cao” - ông Chuyên nói.
Giám đốc một DN sản xuất phân bón quy mô nhỏ tại Long An chia sẻ: “Rất dễ để tăng lợi nhuận khi sản xuất NPK, nhiều cơ sở sản xuất nhỏ thường sử dụng xảo thuật quen thuộc là… ăn bớt. Cụ thể, với NPK hàm lượng cao khi bớt 1 - 2% của các thành phần trong đó, năng suất, chất lượng của cây trồng không bị ảnh hưởng nhiều trong khi lợi nhuận cho người sản xuất lại tăng vọt.
Theo ông Lê Quốc Phong - Chủ tịch HĐQT Công ty Phân bón Bình Điền II: Có nhiều hình thức gian lận trong sản xuất, kinh doanh phân bón trong đó có việc làm giả phân bón các nhãn hiệu nổi tiếng. Nhiều DN nhỏ làm ra các loại phân bón chất lượng kém bằng chiêu thức làm giả các thông số kỹ thuật trên bao bì, khiến người nông dân nhầm lẫn. Ví dụ, họ ghi hàm lượng là 20/20/15, bà con nhìn tưởng là 20% đạm, 20% lân, 15% kali, nhưng thực chất, thông số 15% không phải kali mà là 15% silic.
Quốc Hải (Dân Việt)

Có thể bạn quan tâm

Sống chậm với đĩa than trong thời đại số - Kỳ 1: Sự hồi sinh của dòng đĩa Vinyl

Sống chậm với đĩa than trong thời đại số - Kỳ 1: Sự hồi sinh của dòng đĩa Vinyl

Trong thời đại mà một thiết bị đeo tay có thể chứa đến 60 triệu bài hát, việc lựa chọn nghe nhạc từ một chiếc đĩa than tưởng như là lỗi thời. Nhưng thực tế, đó lại là biểu hiện của một xu thế tìm lại sự nguyên bản, chậm rãi và thật lòng trong trải nghiệm thưởng thức.

Sợi tơ mong manh kết nối trăm năm

Sợi tơ mong manh kết nối trăm năm

Khi nói đến sưu tầm đồ cổ ở Việt Nam, người ta thường nghe tới đồ gốm, sành sứ, hay đồ gỗ… chứ ít ai biết đến những món đồ vải mà qua đó thể hiện tay nghề thêu huy hoàng, vang danh thế giới của người Việt hàng trăm năm trước.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ lọt Top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới năm 2025.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ và hành trình vào top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới

(GLO)- Với nghiên cứu về ô nhiễm vi nhựa và công nghệ xử lý nước thải, Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ (SN 1985, Phân hiệu Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh tại Gia Lai) được Đại học Stanford (Mỹ) và Nhà xuất bản Elsevier vinh danh trong top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới năm 2025.

Sê San: Sông kể chuyện đời…

Sê San: Sông kể chuyện đời…

(GLO)- Dòng Sê San miệt mài chở nặng phù sa; sóng nước bồng bềnh không chỉ kể câu chuyện mưu sinh, bảo vệ phên giậu, mà còn gợi mở tương lai phát triển bền vững, góp phần khẳng định vị thế của vùng biên trong hành trình dựng xây quê hương, đất nước.

Chiếc nỏ của người lính trận Ia Drăng

Chiếc nỏ của người lính trận Ia Drăng

(GLO)- Mang ra chiếc nỏ được cất giữ hơn 30 năm, ông Siu Long (làng Gòong, xã Ia Púch, tỉnh Gia Lai)-nhân chứng trong trận đánh thung lũng Ia Drăng 60 năm trước chậm rãi nói: “Tôi muốn tặng món quà Tây Nguyên này cho một người bạn đến từ nước Mỹ”.

Ông Ksor Yung có lối sống trách nhiệm, gần gũi nên được mọi người quý mến. Ảnh: R’Ô Hok

Ksor Yung: Từ lối rẽ sai lầm đến con đường sáng

(GLO)- Từ một người từng lầm lỡ, ông Ksor Yung (SN 1967, ở xã Ia Rbol, tỉnh Gia Lai) đã nỗ lực vươn lên trở thành người có uy tín trong cộng đồng. Ông tích cực tham gia vận động, cảm hóa những người sa ngã, góp phần giữ gìn an ninh trật tự và củng cố khối đại đoàn kết dân tộc.

Trung tá Cao Tấn Vân (thứ 2 từ phải sang)-Phó Đội trưởng Phòng An ninh đối ngoại (Công an tỉnh Gia Lai) chụp ảnh cùng đồng đội. Ảnh: NVCC

Cống hiến thầm lặng vì sứ mệnh cao cả

(GLO)- Hành trình "gieo hạt" hòa bình bắt đầu từ những con người bình dị. Những cống hiến thầm lặng của họ vì sứ mệnh cao cả, góp phần tích cực đưa hình ảnh đất nước và con người Việt Nam yêu chuộng hòa bình đến bạn bè quốc tế.

Giới trẻ hào hứng tham gia các khóa học làm đèn lồng Trung thu thủ công

Hồi sinh Trung thu xưa

Giữa phố phường rực rỡ ánh đèn led, đèn ông sao và mặt nạ giấy bồi bất ngờ “tái xuất”, gợi lại ký ức những mùa trăng rằm xưa. Sự trở về của Trung thu truyền thống đã manh nha trong những năm gần đây, được nhiều người trẻ hào hứng đón nhận.

Gặp người lính Thành cổ năm xưa

Gặp người lính Thành cổ năm xưa

(GLO)- Trở về từ cuộc chiến khốc liệt ở Thành cổ Quảng Trị, cựu chiến binh Hồ Anh Hòa ít khi nhắc lại kỷ niệm chiến đấu với gia đình, con cháu. Bởi ông cho rằng, việc cầm súng lao vào cuộc chiến thời điểm ấy là trách nhiệm của một người con yêu Tổ quốc, “không nên công thần”.

Các cổ vật gốm sứ chén, bát, đĩa... được ngư dân nhặt được.

Làng cổ vật

Nép mình bên eo biển Vũng Tàu, thôn Châu Thuận Biển (xã Đông Sơn, huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi) không chỉ nổi tiếng là “làng lặn Hoàng Sa” với truyền thống bám biển, giữ chủ quyền, mà còn được ví như “kho báu” lưu giữ hàng loạt cổ vật từ những con tàu đắm hàng thế kỷ dưới đáy đại dương.

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

Nhiều doanh nghiệp và người dân lên ngọn núi Ngọc Linh hùng vĩ ở TP.Đà Nẵng thuê môi trường rừng để trồng sâm, mở ra một nghề mới để đồng bào Xê Đăng bản địa mưu sinh suốt nhiều năm qua: 'phu sâm', tức nghề cõng hàng thuê.

null