Bài cuối: Làm gì cho vùng biên?

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Có đi dọc các xã biên giới của tỉnh mới thấy những nơi này thật sự đổi thay. Nhiều thập niên qua Nhà nước ta đã làm rất nhiều điều cho vùng biên, trong đó có vùng biên của Gia Lai, bởi đây là vấn đề không chỉ bao hàm ý nghĩa quan trọng về chủ quyền lãnh thổ mà còn thể hiện trách nhiệm đối với đồng bào dân tộc thiểu số luôn một lòng với cách mạng trong suốt những năm tháng gian khổ đấu tranh thống nhất đất nước.

Gia Lai có 92 km đường biên giáp với Vương quốc Campuchia chạy qua địa bàn 3 huyện: Ia Grai, Đức Cơ, Chư Prông. Được triển khai ngay từ sau ngày giải phóng, cuộc vận động định canh định cư qua hơn ba thập niên đã để lại dấu ấn đậm nét trong đời sống của đồng bào các xã biên giới.
 

Tập huấn cạo mủ cao su cho thanh niên người Jrai.
Tập huấn cạo mủ cao su cho thanh niên người Jrai.

Đó là không còn những ngôi làng “nhảy” từ vùng này sang vùng khác mà định cư bền vững, xây dựng kiên cố. Cuộc sống của người dân trong làng cũng đổi thay theo. Đã mấy chục năm qua nhưng tôi vẫn còn nhớ như in hình ảnh những người phụ nữ Jrai đứng giã gạo ở các làng năm xưa.

Ngày nào cũng vậy, sáng sớm sương chưa tan các mẹ, các chị đã cụp cum giã gạo nấu cơm cho chồng con lên nương rẫy. Rồi lại cõng gùi đi lấy nước, kiếm củi, hái măng…  những công việc đơn điệu nhưng phải làm đến suốt đời. Chiều tối bếp nhà nào cũng nổi lửa, lửa bếp là đèn, là lò sưởi đêm đông. Bây giờ làng đã có giếng khoan, bể chứa nước, làng nào cũng có cơ sở dịch vụ lương thực, thực phẩm.

Cùng với cuộc vận động định canh định cư, Chương trình quốc gia 135 cũng mang lại nhiều kết quả: cơ sở hạ tầng khang trang, điện kéo về tận làng phục vụ sản xuất và sinh hoạt, đường giao thông thông suốt đến tận nơi, một số làng còn có cả tuyến ô tô chở khách liên tỉnh. Các hộ gia đình được cấp nhiều loại giống cây ăn quả có giá trị như sầu riêng, xoài, nhãn, bưởi…, nhận cả cây bản địa bời lời để trồng trên vườn nhà tăng thêm thu nhập gia đình.

Từ chỗ chỉ quen tập quán phát đốt chọc trỉa, phó thác rẫy nương cho rủi may bởi thời tiết bất thường, người dân bước đầu đã làm quen với cây lúa nước rồi tiến dần đến thâm canh lúa đông Xuân. Nhiều loại cây công nghiệp dài ngày giá trị kinh tế cao và phù hợp với thổ nhưỡng địa phương cũng được đưa vào cơ cấu cây trồng ở vùng biên như cao su, cà phê, điều…, đó là chưa tính đến hàng chục vạn ha cao su của các doanh nghiệp đứng chân trên địa bàn mà người dân tại chỗ cũng được tuyển vào làm công nhân như ở các Công ty 72, 74, 75… của Binh đoàn 15.

Nhờ tiếp cận kỹ thuật trong khâu trồng, chăm sóc và khai thác nên chỉ trong thời gian ngắn, khá nhiều công nhân là đồng bào dân tộc Jrai vùng biên đã tự đầu tư lập vườn cao su tiểu điền cho gia đình, mang lại nguồn thu đáng kể như ở Ia O, Ia Chía, Ia Dom. Đặc biệt năm 2005, tại xã biên giới Ia Mơr, huyện Chư Prông, Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã phối hợp với tỉnh Gia Lai đầu tư xây dựng làng thanh niên, đưa thanh niên đến đây sinh sống, lập nghiệp.

Với cây chủ lực là cao su, những thanh niên tiên phong ngày ấy đã biến vùng biên Ia Mơr trở thành một khu dân cư sầm uất, trù phú, người chủ các gia đình đều là những ông bố, bà mẹ trẻ, có kiến thức và nhiệt huyết tuổi trẻ.

Vượt lên trên hết, lĩnh vực giáo dục là thành tựu nổi bật nhất trong sự nghiệp đầu tư cho vùng biên những năm qua. Nếu như trước kia gần như là vùng trắng giáo dục thì hiện nay không còn xã nào, làng nào ở vùng biên không có lớp mẫu giáo, trường phổ thông cơ sở hoặc điểm trường tiểu học. Đi dọc chiều dài biên giới, nơi đâu có làng nơi ấy đều có giáo viên, ngay cả những làng heo hút ngày trước như Mít Chep, Bi (Ia O), Cam (Ia Chía), Mook Đen (Ia Dom), Goong (Ia Puch) đều có lớp học.

Không còn tranh tre nứa lá tạm bợ như xưa, bây giờ trường nào cũng xây dựng kiên cố khang trang, đầy đủ các trang-thiết bị phục vụ cho việc dạy và học. Điều đáng mừng là người dân vùng biên đã quan tâm đến việc học của con em mình nên những năm gần đây tình trạng bỏ học giữa chừng, giáo viên phải thường xuyên xuống từng nhà động viên gia đình cho con em đến lớp giảm hẳn.

Nhiều làng tuy xa nhưng nhà trường đã tạo mọi điều kiện thuận lợi để học sinh đến học bán trú, bảo đảm việc học tập của các em không bị ảnh hưởng. Vùng biên đã có nhiều học sinh học đến hết bậc trung học phổ thông, có em còn học lên đại học!

Cùng với niềm vui trước những đổi thay đi lên của vùng biên, vẫn còn những vấn đề cần phải quan tâm đầu tư về kết cấu hạ tầng, đặc biệt là các dịch vụ cung ứng thực phẩm và văn hóa phẩm, đầu tư nâng cấp hệ thống giao thông… để xóa đi khoảng cách còn khá lớn giữa vùng biên và các vùng khác. Thực tế cũng cho thấy tình hình trật tự trị an trong một số làng vùng biên còn phức tạp: phá rừng lấy đất sản xuất, khai thác gỗ trái phép vẫn thường diễn ra; vượt biên sang Campuchia, lén lút vận chuyển ma túy, hàng hóa…

Trong 7 tháng của năm 2013, trên địa bàn biên giới Gia Lai đã xảy ra gần 700 vụ, hơn 1.400 đối tượng vi phạm pháp luật và tệ nạn xã hội, làm chết và bị thương 181 người, gây thiệt hại hơn 3 tỷ đồng, xâm hại 51 ha rừng. Chỉ riêng lực lượng Bộ đội Biên phòng Gia Lai trong 6 tháng đầu năm 2013 cũng đã phát hiện và bắt giữ, xử lý 164 vụ gồm 364 đối tượng tàng trữ, vận chuyển ma túy, hàng hóa qua biên giới…

Bên cạnh đó cũng còn nhiều mảng trống trong đời sống xã hội: bậc học trung học phổ thông, nước sinh hoạt, bảo hiểm y tế, công nghệ thông tin-truyền thông… Theo khảo sát năm 2012 của Viện Chiến lược Thông tin và Truyền thông công bố ngày 12-6-2013 tại Hội thảo “Phát triển nguồn nhân lực cho ứng dụng công nghệ thông tin ở nông thôn” thì tỷ lệ phát triển internet, hạ tầng công nghệ thông tin-truyền thông, tỷ lệ UBND xã có kết nối internet ở vùng biên giới Việt Nam-Campuchia mới đạt 74,3 %.

Vậy là còn nhiều điều phải làm cho các làng vùng biên để nơi đây thực sự trở thành điểm tựa vững chắc của “phên giậu” Tổ quốc.

Thanh Phong

Có thể bạn quan tâm

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội trao quà Tết cho công nhân lao động khó khăn tỉnh Gia Lai

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội trao quà Tết cho công nhân lao động khó khăn tỉnh Gia Lai

(GLO)- Chiều 12-1, tại Hội trường 19-5 huyện Chư Prông (tỉnh Gia Lai), đồng chí Y Thanh Hà Niê Kđăm-Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội đã về thăm và trao quà Tết cho 100 công nhân, lao động có hoàn cảnh khó khăn đang làm việc tại 2 huyện Chư Prông, Đức Cơ và Công ty Quang Đức.
Krông Pa tổ chức Xuân đoàn kết-Tết yêu thương

Krông Pa tổ chức Xuân đoàn kết-Tết yêu thương

(GLO)- Sáng 12-1, Hội Liên hiệp phụ nữ (LHPN) huyện Krông Pa (tỉnh Gia Lai) tổ chức chương trình “Xuân đoàn kết-Tết yêu thương“ nhằm tạo khí thế vui tươi, đầm ấm nhân dịp Tết Quý Mão 2023 và chia sẻ khó khăn với hội viên phụ nữ nghèo trên địa bàn.
Làm giàu nhờ ý chí và nghị lực

Làm giàu nhờ ý chí và nghị lực

(GLO)- Đó là anh Cao Thanh Bình, dân tộc Chứt, ở làng Mơ Nú (xã Ia Kênh, TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai). Từ người làm thuê, 20 năm sau, anh trở nên giàu có. Không chỉ nỗ lực làm giàu cho bản thân, anh còn góp phần lan tỏa hình ảnh sống tích cực, tham gia giải quyết việc làm tại địa phương.
Trao quà Tết của Thường trực Ban Bí thư cho công nhân lao động có hoàn cảnh khó khăn ở Gia Lai

Trao quà Tết của Thường trực Ban Bí thư cho công nhân lao động có hoàn cảnh khó khăn ở Gia Lai

(GLO)- Sáng 10-1, tại Nhà Văn hóa Lao động tỉnh Gia Lai, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh tổ chức Chương trình trao quà Tết Quý Mão 2023 của Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng, Tổng LĐLĐ Việt Nam đến 200 công nhân lao động có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn tỉnh và trao tặng kinh phí hỗ trợ 22 nhà “Mái ấm Công đoàn“ cho đoàn viên khó khăn về nhà ở.
SOS Gia Lai sẵn sàng hỗ trợ người dân

SOS Gia Lai sẵn sàng hỗ trợ người dân

(GLO)- Sau 2 năm hoạt động, Câu lạc bộ (CLB) Hỗ trợ giao thông SOS Gia Lai đã được công nhận là CLB trực thuộc Hội Chữ thập đỏ tỉnh. Đây là sự động viên, khích lệ kịp thời và tiếp thêm nguồn động lực để các thành viên tiếp tục chung tay hỗ trợ cộng đồng.
Phố núi ngày đầu năm

Phố núi ngày đầu năm

(GLO)- Phố núi Pleiku bước vào ngày đầu tiên của năm mới 2023 trong tiết trời trong lành, thoáng đãng. Không khí đông đúc, tất bật của những ngày thường dường như được thay bằng bức tranh yên bình với hình ảnh người người vui xuân và kỳ vọng vào những điều tốt đẹp. Phóng viên Báo Gia Lai điện tử đã ghi lại những khoảnh khắc này trong ngày đầu năm.
Liên đoàn Lao động tỉnh Gia Lai tổng kết, trao giải 2 cuộc thi "Đường về nhà" và tìm hiểu chính sách pháp luật

Liên đoàn Lao động tỉnh Gia Lai tổng kết, trao giải 2 cuộc thi "Đường về nhà" và tìm hiểu chính sách pháp luật

(GLO)- Sáng 28-12, Liên đoàn Lao động tỉnh Gia Lai tổ chức tổng kết và trao giải 2 cuộc thi sáng tác video, clip truyền thông “Đường về nhà“ và cuộc thi viết “Tìm hiểu chính sách pháp luật trong cán bộ, đoàn viên, công nhân viên chức-lao động (CNVC-LĐ) toàn tỉnh“ năm 2022.
Gia Lai tiến hành giám sát việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng-chống dịch Covid-19

Gia Lai tiến hành giám sát việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng-chống dịch Covid-19

(GLO)- Ngày 27-12, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai tiến hành giám sát việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng tại thị xã An Khê. Bà Siu Hương-Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh làm trưởng đoàn giám sát.
Tặng quà cho 100 học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại huyện Đức Cơ

Tặng quà cho 100 học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại huyện Đức Cơ

(GLO)- Chiều 22-12, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Gia Lai phối hợp cùng Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh tổ chức tặng quà cho các em học sinh người dân tộc thiểu số có hoàn cảnh khó khăn tại trường Tiểu học Võ Văn Kiệt (xã Ia Dơk, huyện Đức Cơ, tỉnh Gia Lai).
Gia Lai quy định về quay vòng vốn hỗ trợ cộng đồng đối với các dự án thuộc chương trình mục tiêu quốc gia

Gia Lai quy định về quay vòng vốn hỗ trợ cộng đồng đối với các dự án thuộc chương trình mục tiêu quốc gia

Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai vừa có Quyết định số 42/2022/QĐ-UBND về cơ chế quay vòng một phần vốn hỗ trợ để luân chuyển trong cộng đồng thực hiện hoạt động hỗ trợ phát triển sản xuất cộng đồng thuộc các Chưong trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn tỉnh.