(GLO)- Sau hơn một năm kể từ khi Luật Phòng-chống tác hại của thuốc lá có hiệu lực (tháng 5-2013), tình trạng buôn bán và sử dụng thuốc lá dường như chẳng mấy thuyên giảm. Thực tế cho thấy vẫn còn quá nhiều thách thức trong quá trình thực thi.
Kết quả bước đầu
Thời gian qua, các sở, ban ngành, đoàn thể, cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh đã tiến hành phổ biến Luật Phòng-chống tác hại của thuốc lá đến tất cả cán bộ, công chức, viên chức, người lao động; đồng thời xây dựng được một môi trường thân thiện, ít khói thuốc. Với vai trò “đầu tàu”, Sở Y tế đã phối hợp với các sở, ban ngành, đoàn thể tổ chức chỉ đạo, điều phối thực hiện các chương trình, kế hoạch liên ngành về phòng-chống tác hại của thuốc lá trong phạm vi toàn tỉnh. Ông Đoàn Mạnh Thắng-Trưởng phòng Nghiệp vụ Y (Sở Y tế), cho hay: Sở đã chỉ đạo dán bảng “Cấm hút thuốc” tại cơ sở y tế; cho bảo vệ nhắc nhở bệnh nhân và người nhà bệnh nhân nếu phát hiện hút thuốc ở những nơi không được phép. Sở cũng giao cho Trung tâm Truyền thông-Giáo dục Sức khỏe xây dựng nội dung, banner tuyên truyền về phòng-chống tác hại của thuốc lá; quán triệt cán bộ, công chức, viên chức tuân thủ quy định về sử dụng thuốc lá nơi công cộng và cơ quan công sở. “Hiện tại, các ban ngành, địa phương đang xây dựng kế hoạch cụ thể để gửi về Sở Y tế. Chúng tôi sẽ tổng hợp và tham mưu cho Ban chỉ đạo giao nhiệm vụ chi tiết cho từng đơn vị thực hiện”-ông Thắng nói.
Tiêu hủy thuốc lá điếu nhập lậu. Ảnh: Hồng Thi |
Ông Phan Minh Túc-Phó Giám đốc Sở Công thương, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý Thị trường, cho biết: Trong 9 tháng năm 2014, chúng tôi đã kiểm tra và xử lý 37 vụ vi phạm, tịch thu 18.299 bao thuốc với tổng số tiền phạt là 654 triệu đồng.
Cũng theo ông Túc, Chi cục cũng tăng cường kiểm tra, kiểm soát kết hợp với tuyên truyền, hướng dẫn pháp luật, vận động cam kết không kinh doanh thuốc lá điếu nhập lậu đối với các cơ sở kinh doanh. Tính đến thời điểm hiện tại, Chi cục đã phát hành 5.000 bản cam kết và dán 1.000 tờ áp phích tuyên truyền tại các cơ sở kinh doanh thuốc lá trên địa bàn toàn tỉnh.
Những bất cập
Trao đổi với P.V, ông Thắng nói: “Để tạo ra sự bền vững trong việc phòng-chống tác hại của thuốc lá, vai trò của ngành Giáo dục-Đào tạo là hết sức quan trọng bởi chính ngành này sẽ phải tìm ra phương pháp giáo dục hữu hiệu nhất sao cho các em học sinh hiểu được tác hại của thuốc lá mà tránh xa nó.
Việc xử phạt vi phạm về hút thuốc lá cũng là chuyện không dễ dàng. Bởi lẽ, tình trạng vi phạm hút thuốc lá nơi công cộng ở nước ta khá phổ biến trong khi chế tài chưa thật sự nghiêm. Thêm vào đó, những quy định về việc đại lý bán lẻ thuốc lá phải có giấy phép theo quy định của Chính phủ; phải treo biển thông báo không bán thuốc lá cho người chưa đủ 18 tuổi; không cho phép bán thuốc lá trong phạm vi 100 mét tính từ ranh giới khuôn viên trường học, bệnh viện, trạm y tế... cũng rất khó thực hiện. Theo thống kê của Sở Công thương, tính đến cuối tháng 8-2014, trên địa bàn tỉnh có 430 cửa hàng bán lẻ và 3 doanh nghiệp bán buôn được cấp giấy phép đủ điều kiện kinh doanh mặt hàng thuốc lá. Thế nhưng trên thực tế, số lượng các điểm bán lẻ thuốc lá là rất lớn, các ngành chức năng cũng rất khó quản lý chặt chẽ.
Cùng với đó, công tác phòng-chống buôn lậu thuốc lá cũng đang đối mặt với không ít khó khăn. Bên cạnh đó, việc nghiên cứu các biện pháp hỗ trợ phát triển kinh tế và chuyển đổi cây trồng thay thế một phần cây thuốc lá tại khu vực Đông Nam tỉnh đòi hỏi mất nhiều thời gian và tiền bạc.
Hồng Thi-Phương Linh