Xóa bỏ hủ tục 'cầm đồ thuốc độc'

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Suốt thời gian dài, tệ nạn nghi kỵ “cầm đồ thuốc độc” ở miền núi Quảng Ngãi trở thành nỗi ám ảnh kinh hoàng, gây hoang mang, chia rẽ mối đoàn kết cộng đồng, nhiều người bị nghi ngờ có “đồ độc” phải bỏ làng vào rừng hoặc tự tử, thậm chí bị đánh đập dã man cho đến chết.

xoa-bo-hu-tuc.jpg
Công an huyện miền núi Sơn Hà vận động, giải quyết một vụ nghi “cầm đồ thuốc độc” tại xã Sơn Kỳ. Ảnh: TS

Những năm qua, cùng với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, hủ tục này đang dần được ngăn chặn và đẩy lùi, góp phần mang lại cuộc sống bình yên cho người dân vùng cao Quảng Ngãi.

Kẻ chết, người tù tội vì hủ tục

Nghi kỵ “cầm đồ thuốc độc” là hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan, tồn tại bao đời nay ở các huyện vùng cao của tỉnh Quảng Ngãi. Các nạn nhân bị nghi ngờ có “đồ độc” sẽ phải bỏ làng vào rừng sinh sống hoặc tự tử, thậm chí nhiều trường hợp bị đánh đập dã man cho đến chết. Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến chia rẽ, bất an trong một số cộng đồng dân cư của đồng bào dân tộc ở vùng núi Quảng Ngãi.

Mười năm trước, thôn Gò Da (xã Sơn Ba, huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi) nằm vắt vẻo trên đỉnh núi Cà Tu được nhiều người biết đến với vụ án mạng đau lòng khiến 2 phụ nữ thương vong. Hung thủ gây án mạng là Đinh Văn Bẻo và Đinh Văn Hút ở cùng thôn vốn quen biết nhau.

Nguyên nhân vụ án mạng được cho là do hủ tục nghi kỵ “cầm đồ thuốc độc”, các đối tượng đã xuống tay với hai người phụ nữ cùng thôn. Cho đến nay, Đinh Văn Bẻo đã chấp hành xong án phạt tù, trong khi Đinh Văn Hút vẫn còn đang thi hành án tù giam.

Cũng bởi nghi ông Phạm Văn Lối (ở thôn Làng Tốt, xã Ba Lế, huyện Ba Tơ) “cầm đồ thuốc độc”, ba năm trước Phạm Văn Soi, Phạm Văn Cua và Phạm Văn Nghề (đều ở thôn Làng Tốt) đã sát hại ông Lối rồi vứt thi thể xuống sông Liên.

Vụ án gây rúng động trong cộng đồng, khiến người dân hoang mang. Cả ba đối tượng Phạm Văn Soi, Phạm Văn Cua và Phạm Văn Nghề đều bị phạt tù, đến nay vẫn đang thi hành án.

Tương tự, vì nghi kỵ “cầm đồ thuốc độc” mà ông Phạm Văn Chín (trú xã Ba Lế, huyện Ba Tơ) cùng 5 người khác đã sát hại ông Phạm Văn Giai. Trở về gia đình sau thời gian chấp hành án phạt tù về tội giết người, ông Phạm Văn Chín vẫn ám ảnh, day dứt về những gì đã xảy ra.

“Trước đây, vì nghi kỵ một người “cầm đồ thuốc độc” nên tôi đã cùng một số người trong làng giết chết người đó. Tôi bị xử tù nhưng cải tạo tốt nên được về trước thời hạn. Bây giờ sợ lắm rồi, không còn tin vào nạn nghi kỵ “cầm đồ thuốc độc” nữa”, ông Chín nói.

Theo quan niệm của người đồng bào, “đồ độc” gồm các tạp vật, khi muốn hại người khác thì dùng “đồ độc” đụng vào người hoặc đem chôn gần bị hại và nguyền rủa. Do vậy, từ lâu trong thôn làng, mỗi khi có người bị bệnh, hay con vật bị chết người trong làng đều nghi bị “đồ độc”.

xoa-bo-hu-tuc-2.png
Người bị nghi kỵ có “đồ độc” thường bị cộng đồng xa lánh, thậm chí đánh đập, sát hại. Ảnh: TS

Ðẩy lùi, xóa bỏ hủ tục

Từng tham gia chiến trường các huyện miền Tây Quảng Ngãi và là một đảng viên, nhưng bà Hồ Thị Phương (trú xã Trà Phong, huyện Trà Bồng) bị một số hộ dân trong làng nghi có “đồ độc”. Suốt một thời gian dài bà luôn phải sống trong ám ảnh, lo sợ và bị xa lánh.

“Con gà, con vịt trong làng chết cũng đổ thừa. Người nào đau, bị cảm cũng đổ thừa. Hồi đó ban đêm tôi ngủ không được, tôi khóc miết vì mình trong sạch, không có gì hết mà bị vu oan. Tôi phải báo công an mời các hộ dân lên giải quyết ở thôn, ở xã. Có công an vào cuộc minh oan, không có ai còn nghi ngờ tôi nữa”, bà Phương kể lại.

Theo thống kê, từ năm 2003-2014, trên địa bàn các huyện miền núi tỉnh Quảng Ngãi đã xảy ra 164 vụ nghi kỵ “cầm đồ thuốc độc” làm 7 người chết, 14 người bị thương, khởi tố 4 vụ với 12 bị can. Trước thực trạng trên, ngày 13/3/2014, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Ngãi ban hành Chỉ thị 30 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng nhằm ngăn chặn, tiến tới đẩy lùi tệ nạn nghi kỵ “cầm đồ thuốc độc” trên địa bàn các huyện miền núi của tỉnh.

Qua 10 năm thực hiện, Chỉ thị số 30 đã tạo sự chuyển biến tích cực trong nhận thức và hành động của các cấp ủy đảng, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội và các tầng lớp nhân dân. Tệ nạn nghi kỵ “cầm đồ thuốc độc” đã giảm đáng kể so với trước.

3-xoa-bo-hu-tuc.jpg
Hủ tục nghi kỵ “cầm đồ thuốc độc” ở miền núi Quảng Ngãi đang dần được xóa bỏ. Ảnh: TS

Từ năm 2014 đến nay, trên địa bàn các huyện miền núi Quảng Ngãi xảy ra 57 vụ nghi kỵ “cầm đồ thuốc độc”. Lực lượng chức năng, chính quyền địa phương trong tỉnh đã giải quyết thông qua công tác vận động, hòa giải 55/57 vụ, chỉ có 2 vụ khởi tố hình sự với 5 bị can”.

Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Ba Tơ Nguyễn Văn Huy cho rằng, tệ nghi kỵ “cầm đồ thuốc độc” tồn tại lâu đời, ăn sâu vào trong tiềm thức của đồng bào dân tộc thiểu số ở miền núi. Việc xóa bỏ nhổ tận gốc hủ tục này ngay là rất khó. Do vậy, công tác vận động, tuyên truyền, thậm chí là răn đe cần được tiến hành thường xuyên, liên tục, có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban, ngành đoàn thể, có như vậy mới ngăn ngừa, đẩy lùi được hủ tục nghi kỵ cầm đồ thuốc độc.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Quảng Ngãi Đặng Ngọc Huy cho biết, việc ngăn chặn, hạn chế, tiến tới đẩy lùi tệ nạn nghi kỵ “cầm đồ thuốc độc” là một nhiệm vụ chính trị quan trọng.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Quảng Ngãi Ðặng Ngọc Huy cho biết, việc ngăn chặn, hạn chế, tiến tới đẩy lùi tệ nạn nghi kỵ “cầm đồ thuốc độc” là một nhiệm vụ chính trị quan trọng.

Theo đó, cần tuyên truyền, giáo dục phòng chống mê tín dị đoan, nghi kỵ “cầm đồ thuốc độc”; phân tích rõ tác hại của tệ nạn này, phát huy những phong tục, các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, tiến tới xóa bỏ tập tục lạc hậu, phản khoa học.

Bên cạnh đó, phát huy tốt vai trò người có uy tín trong đồng bào thiểu số. Thường xuyên tập huấn, bồi dưỡng cho người có uy tín về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; kỹ năng tuyên truyền, vận động và giải quyết những mâu thuẫn... nhằm đẩy lùi, tiến tới xóa bỏ tệ nghi kỵ “cầm đồ thuốc độc” ở địa phương.

Lực lượng công an các cấp, nhất là ở miền núi Quảng Ngãi, cần tích cực nắm tình hình để kịp thời ngăn chặn, xử lý không để xảy ra hậu quả nghiêm trọng, gây mất trật tự, an toàn xã hội…

Theo NGUYỄN NGỌC (TPO)

Có thể bạn quan tâm

Cán bộ, chiến sĩ Đội chữa cháy và cứu nạn cứu hộ khu vực Ayun Pa chữa cháy kho mì tại thôn Plei Tăng A, xã Ia Ake, huyện Phú Thiện. Ảnh: Vũ Chi

Lính cứu hỏa trên mặt trận không tiếng súng

(GLO)-Nghề nào cũng có vinh quang riêng, song với cán bộ, chiến sĩ phòng cháy và cứu nạn cứu hộ, bên cạnh niềm tự hào nghề nghiệp còn là sự hy sinh thầm lặng. Trên mặt trận không có tiếng súng, không có tội phạm nhưng muôn vàn nguy hiểm, họ luôn dốc hết sức mình vì bình yên, hạnh phúc của nhân dân.

Vườn cây của gia đình chị Nguyễn Thị Huệ -Công nhân Đội 2, Công ty Cà phê Ia Sao 2 trồng năm 1986 vẫn đạt sản lượng 24 tấn quả tươi/ha. Ảnh: Đinh Yến

Những công nhân tiêu biểu trong lao động giỏi, sáng tạo

(GLO)- Bằng lòng đam mê, nhiều công nhân tại các công ty cà phê tỉnh Gia Lai đã không ngừng học hỏi và có những sáng kiến mới áp dụng vào sản xuất. Họ không chỉ nâng cao đời sống gia đình mà còn mang lại nhiều nguồn lợi cho đơn vị, góp phần tô thắm thêm phẩm chất tốt đẹp của giai cấp công nhân.

Nông sản Việt đang ở đâu?

Nông sản Việt đang ở đâu?

Thời điểm hiện tại, Việt Nam đang vào vụ thu hoạch các mặt hàng nông sản như: vải, nhãn, sầu riêng, thanh long,… Câu hỏi đặt ra giải pháp nào để xúc tiến xuất khẩu, nâng cao năng lực cạnh tranh cho nông sản mùa vụ Việt Nam tránh tình trạng ùn ứ, điệp khúc “được mùa mất giá”.

Lặng thầm nghề giám định pháp y

Lặng thầm nghề giám định pháp y

(GLO)- Trong hành trình phá án, đội ngũ bác sĩ và cán bộ giám định pháp y của Phòng Kỹ thuật hình sự (KTHS), Công an tỉnh Gia Lai đóng vai trò rất quan trọng. Tuy vất vả nhưng họ vẫn cần mẫn làm việc, góp phần đấu tranh phòng-chống tội phạm và giữ bình yên cuộc sống.

Cán bộ Đoàn, ĐVTN cùng lực lượng quân đội đóng góp ngày công để đẩy nhanh tiến độ thi công nhà ở cho người dân. Ảnh: P.L

Xóa nhà tạm-Kiến tạo tương lai - Kỳ 2: Góp gạch hồng dựng xây mái ấm

(GLO)-Phong trào chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát đang lan tỏa trên địa bàn tỉnh Gia Lai bằng những việc làm cụ thể, thiết thực. Mỗi tấm lòng, mỗi hành động đều hiện thực hóa mục tiêu “không ai bị bỏ lại phía sau” trên hành trình góp gạch hồng dựng xây mái ấm, giúp người dân an cư, lạc nghiệp.

Vào 'lò' gia công mỹ phẩm

Vào 'lò' gia công mỹ phẩm

Thị trường mỹ phẩm “nóng rực” khi hàng loạt sản phẩm vô chủ vứt bừa bãi, doanh nghiệp ồ ạt xin thu hồi công bố. Phóng viên đã thâm nhập thị trường mỹ phẩm để tận thấy cách thức hô biến đồ rẻ tiền thành cao cấp, chiêu trò của các ông trùm vươn vòi bạch tuộc, bủa vây người người tiêu dùng.

Đổi thay tích cực cho nghề nuôi biển: Tháo gỡ các nút thắt

Đổi thay tích cực cho nghề nuôi biển: Tháo gỡ các nút thắt

Với đường bờ biển dài, điều kiện tự nhiên thuận lợi, nguồn lợi thủy sản phong phú, Việt Nam sở hữu lợi thế lớn về nghề nuôi biển. Thời gian qua, Chính phủ đã ban hành các chính sách nhằm tháo gỡ những nút thắt, phát huy tiềm năng, hướng tới mục tiêu phát triển nghề nuôi biển hiện đại, bền vững.

Bắt chồng giữa đại ngàn

Bắt chồng giữa đại ngàn

Nằm nép mình dưới chân núi Voi hùng vĩ, thôn Đarahoa hiện có hơn 340 hộ dân sinh sống, trong đó 80% là đồng bào dân tộc K’Ho. Không chỉ nổi bật bởi khung cảnh đại ngàn thơ mộng, Đarahoa còn gìn giữ một trong những phong tục đặc sắc bậc nhất của người K’Ho, tục "bắt chồng".

Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân tặng giấy khen cho các nhà báo, phóng viên hoàn thành chuyến thăm, chúc Tết cán bộ, chiến sĩ Nhà giàn DK1. Ảnh: N.Q

Tác nghiệp trên Nhà giàn DK1

(GLO)- Vượt qua hàng trăm hải lý để đến với Nhà giàn DK1 là một trải nghiệm không thể nào quên đối với người làm báo. Càng đặc biệt hơn đối với tôi khi đây là lần đầu tiên được đặt chân lên Nhà giàn DK1 tác nghiệp, để thấm thía thế nào là gian khó, thế nào là tự hào.

null