Thủ lĩnh IS tiếp theo có khả năng được chọn từ các phần tử cực đoan thiện chiến nổi lên sau cuộc chiến của Mỹ ở Iraq năm 2003.
 |
| Thủ lĩnh IS bị tiêu diệt trong căn nhà này ở Syria. Ảnh: AFP |
4 thủ lĩnh tiềm năng
Người kế vị tiềm năng của thủ lĩnh IS Abu Ibrahim al-Quraishi bao gồm 1 phần tử khủng bố cấp cao mà Washington và Baghdad tuyên bố đã tiêu diệt vào năm ngoái, các quan chức Iraq chia sẻ.
Thủ lĩnh IS Quraishi, 45 tuổi, bị tiêu diệt vào tuần trước ở Syria trong cuộc đột kích do đặc nhiệm Mỹ triển khai. Việc tiêu diệt thủ lĩnh IS Quraishi ở Syria được xem là đòn giáng mạnh khác vào IS chỉ 2 năm sau khi nhóm khủng bố Hồi giáo cực đoan mất thủ lĩnh tối cao lâu năm Abu Bakr al-Baghdadi trong một cuộc đột kích tương tự của Mỹ vào năm 2019.
 |
| Mỹ vừa tiêu diệt thủ lĩnh IS Abu Ibrahim al-Quraishi. Ảnh: AFP |
Thủ lĩnh IS vừa bị tiêu diệt Quraishi là một người Iraq, không bao giờ công khai phát biểu trước các phần tử ủng hộ, tránh liên lạc qua các thiết bị điện tử và giám sát các hoạt động của tổ chức sang các đơn vị nhỏ để tránh sức ép theo dõi từ các lực lượng do Mỹ và Iraq dẫn đầu.
Reuters cho hay, các chuyên gia theo dõi IS nhận định, người kế nhiệm thủ lĩnh IS có thể được công bố trong vài tuần tới.
Fadhil Abu Rgheef, chuyên gia người Iraq, nhận định có khả năng có 4 người kế nhiệm tiềm năng. "Những gương mặt tiềm năng gồm Abu Khadija - người có vai trò được biết đến gần đây nhất là lãnh đạo IS ở Iraq; Abu Muslim - thủ lĩnh của tổ chức này ở tỉnh Anbar, và một tên khác là Abu Salih - người có rất ít thông tin nhưng là người thân cận với các thủ lĩnh tiền nhiệm là Baghdadi và Quraishi” - chuyên gia này thông tin.
Đáng chú ý, Fadhil Abu Rgheef cho biết, trong số ứng viên kế nhiệm thủ lĩnh tối cao IS tiềm năng còn có Abu Yassir al-Issawi - phần tử khủng bố đã bị Mỹ và Iraq tuyên bố tiêu diệt nhưng bị nghi là vẫn còn sống. "Tên này có giá trị với nhóm vì có kinh nghiệm quân sự lâu năm" - nguồn tin nói.
Issawi được cho là bị tiêu diệt trong một cuộc không kích vào tháng 1.2021 của lực lượng Iraq cũng như liên quân do Mỹ dẫn đầu chống IS ở Iraq và Syria. Tuy nhiên, một quan chức an ninh Iraq xác nhận có nhiều nghi vấn rằng Issawi vẫn còn sống. "Nếu chưa chết, tên này sẽ là một ứng viên, tên này đã cố gắng và thử lập kế hoạch tấn công quân sự và có hàng nghìn người ủng hộ" - quan chức này nói.
Những việc cần làm
Quan chức Iraq lưu ý, IS có khả năng đang triển khai truy quét an ninh để tìm ra nguồn làm rò rỉ thông tin dẫn đến cái chết của thủ lĩnh IS Quraishi, trước khi chính thức lựa chọn và công bố người kế nhiệm.
Hassan Hassan, biên tập viên của tạp chí New Lines đã xuất bản nghiên cứu về Quraishi, cho hay, thủ lĩnh IS mới sẽ là một phần tử khủng bố Iraq kỳ cựu.
Các thủ lĩnh IS tiền nhiệm là Baghdadi và Quraishi, đều là thành viên của al-Qaeda ở Iraq ngay từ ban đầu và đều từng bị Mỹ giam giữ vào giữa những năm 2000. Tuy nhiên, không ai trong số 4 người kế nhiệm tiềm năng của Quraishi từng bị lực lượng Mỹ bắt giữ, một quan chức an ninh và một đại tá quân đội thông tin cho Reuters.
Các quan chức và nhà phân tích ở các quốc gia khác nhau đều nhất trí rằng, IS đang chịu nhiều sức ép hơn bao giờ hết và sẽ không bao giờ có thể khôi phục lại vương triều tự phong năm 2014.
Tuy nhiên, các chuyên gia lại có quan điểm khác nhau về mức độ ảnh hưởng của việc thủ lĩnh IS Quraishi bị tiêu diệt với tương lai của tổ chức khủng bố.
Một số chuyên gia nhận định rằng, trong nhiều năm tới, Mỹ và các đồng minh sẽ tiếp tục tham gia cuộc đua nhằm săn lùng những người lên làm thủ lĩnh mới của IS.
"Ở Syria, các đơn vị IS hoạt động như một mạng lưới gồm các nhóm riêng lẻ để tránh bị nhắm mục tiêu. Do đó, chúng tôi không tin rằng cái chết của Quraishi sẽ có tác động to lớn" - một quan chức an ninh Iraq cho hay.
Quan chức an ninh Iraq cũng cho rằng, việc thủ lĩnh IS bị tiêu diệt cũng khiến cho việc theo dõi tổ chức khủng bố này khó hơn bởi các phần tử khủng bố sẽ ngừng dùng điện thoại di động để liên lạc.
Tương lai của IS
Kể từ khi IS đánh mất lãnh thổ ở Iraq năm 2017 và Syria năm 2019, các lãnh đạo của IS nhận thấy việc dễ dàng di chuyển giữa hai nước nhờ khoảng cách về các khu vực kiểm soát giữa các lực lượng vũ trang khác nhau.
Theo các quan chức an ninh và quân sự, đường biên giới dài 600km của Iraq với Syria khiến các lực lượng Iraq gặp rất nhiều khó khăn trong việc ngăn chặn các tay súng xâm nhập qua các đường hầm dưới lòng đất.
 |
| Trong căn nhà thủ lĩnh IS Abu Ibrahim al-Quraishi bị tiêu diệt. Ảnh: AFP |
Lahur Talabany, cựu chỉ huy chống khủng bố của khu vực tự trị người Kurd của Iraq, nói rằng, một số thủ lĩnh IS có thể di chuyển theo lộ trình xuyên suốt toàn bộ lãnh thổ Iraq.
"Khi chứng kiến các cuộc tấn công tăng ở một khu vực cụ thể, tôi sẽ không bất ngờ nếu một nhân vật quan trọng đã đi qua khu vực đó. Vương triều đã bị đánh bại nhưng IS không bao giờ bị tiêu diệt. Tôi không tin rằng chúng ta đã hoàn thành công việc" - nguồn tin của Reuters nói.
Abu Rgheef nói, thủ lĩnh IS mới có thể có chứng nhận quân sự mạnh hơn thủ lĩnh IS vừa bị tiêu diệt ở Syria. Các quan chức Iraq cho rằng, Quraishi bị những người ủng hộ xem là có tư tưởng pháp luật Hồi giáo hơn là một lãnh đạo thiên hướng quân sự.
"Đặc điểm của các cuộc tấn công và hoạt động sẽ thay đổi theo phong cách của nhà lãnh đạo mới. Thủ lĩnh mới có thể tin vào các cuộc tấn công lớn và chuyên sâu, đánh bom hoặc đánh bom liều chết" - ông nói.
Theo các nhà phân tích, dù hồ sơ của Quraishi kín kẽ và bí mật nhưng việc thủ lĩnh IS bị tiêu diệt có khả năng ảnh hưởng đến các phần tử trong nhóm khủng bố.
Chuyên gia Hassan nhận định, việc Quraishi bị tiêu diệt sẽ làm giảm nhuệ khí của IS. Aaron Zelin, thành viên cấp cao tại Viện Washington, chỉ ra, thủ lĩnh tối cao rất quan trọng với IS. "Bất cứ khi nào một người lãnh đạo của nhóm bị giết, lời thề của các phần tử với lãnh đạo tiếp theo là dành cho chính các cá nhân chứ không phải cho tổ chức" - ông nói.
Theo Thanh Hà (LĐO)
