(GLO)- Chỉ còn khoảng 1 tháng nửa là bà con nông dân các tỉnh Tây Nguyên bước vào mùa thu hoạch hồ tiêu 2018. Niên vụ năm nay cũng chẳng mấy khả quan bởi giá hồ tiêu nơi đây tiếp tục giảm sâu, nhiều diện tích lại bị sâu bệnh thiên tai hoành hành khiến người nông dân tiếp tục thiệt hại “kép”.
 |
| Mùa hồ tiêu 2018 ở Tây Nguyên dự báo nông dân tiếp tục thiệt hại kép. Ảnh: Văn Thanh |
Tây Nguyên hiện là vùng sản xuất hồ tiêu lớn nhất cả nước, tính đến tháng 5-2017, diện tích hồ tiêu toàn vùng lên đến 72.000 ha. Cụ thể, tỉnh Đak Lak có gần 28.000 ha hồ tiêu (vượt diện tích quy hoạch hơn 12.500 ha), tỉnh Đak Nông gần 25.000 ha (vượt 14.000 ha), tỉnh Gia Lai có 16.400 ha (vượt hơn 10.000 ha). Cây tiêu khá phù hợp điều kiện khí hậu vùng Tây Nguyên, năng suất bình quân đạt 31,4 tạ /ha, sản lượng hơn 120.000 tấn, giá trị do hồ tiêu đem lại luôn chiếm tỷ lệ lớn giá trị kim ngạch xuất khẩu hàng năm của các tỉnh, mở ra cơ hội làm giàu cho hàng ngàn hộ nông dân.
Theo các đại lý thu mua tiêu, hiện giá hồ tiêu trên địa bàn Tây Nguyên trung bình từ 65.000 đồng đến 66.000 đồng/kg, chỉ bằng một nửa so với cùng thời điểm này năm ngoái. Ngoài việc giá rớt thê thảm, do mưa kéo dài trong năm 2017 nên không thể tiến hành cắt nước nhằm kích hoa cho hồ tiêu và khiến cho nhiều vườn tiêu dễ bị sâu bệnh tấn công dẫn đến năng suất 2018 giảm mạnh.
Nguyên nhân được các chuyên gia đưa ra đó là do giá tiêu trên thế giới giảm, bên cạnh đó do thừa nguồn cung nên trong thời gian tới giá hồ tiêu sẽ tiếp tục giảm mạnh. Bên cạnh đó, do trong một thời gian dài, giá tiêu trong nước cao ngất ngưởng, trong khi giá các loại sản phẩm nông nghiệp khác giảm mạnh khiến người nông dân đổ xô trồng hồ tiêu làm cho diện tích loại cây này tăng mạnh khiến cho nguồn cung dồi dào.
Theo các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản nhận định xu hướng giá thấp có thể sẽ còn duy trì trong năm 2018 do sản lượng tiêu ngày càng tăng cao trên toàn cầu.Không chỉ giảm mạnh về giá, hạt tiêu đang gặp áp lực về việc tiêu thụ. Nguyên nhân là do tiêu Việt Nam gặp phải sự cạnh tranh lớn của hạt tiêu Brazil. Theo dự báo ở Tây Nguyên khi bước vào mùa thu hoạch rộ hồ tiêu, giá loại nông sản này sẽ tiếp tục giảm mạnh. Sản lượng vụ cũ vẫn còn, cộng với sản lượng từ vụ mới, khiến cho giá hạt tiêu ở thời điểm đầu năm 2018 vẫn có thể chỉ ở mức thấp như hiện nay.
Không chỉ giá hồ tiêu tiếp tục giảm mạnh trong thời gian tới mà khi bước vào vụ thu hoạch hồ tiêu, nông dân Tây Nguyên còn phải đối mặt với việc năng suất giảm mạnh vì thiệt hại do thiên tai, sâu bệnh. Bà Lê Thị Minh, xã Ea Lai, huyện M’Drắk tỉnh Đak Lak chia sẽ: “Năm nay quả là một năm đáng buồn… mưa bão đã làm hơn 700 trụ chuẩn bị thu hoạch bị ngập úng, gẫy đổ hơn 100 trụ khiến gia đình tôi thiệt hại lớn. Diện tích trụ tiêu bị ngã đổ phần lớn không thể phục hồi, số còn lại bị ngập úng dẫn tới vàng lá, rụng đốt và héo dần có nguy cơ chết hàng loạt”.
Nhìn ở mặt tích cực, cây hồ tiêu khá phù hợp với điều kiện khí hậu vùng Tây Nguyên, giá trị do cây hồ tiêu đã và đang góp phần nâng cao đời sống thu nhập cho bà con nông dân, trong đó nhiều hộ gia đình đã vươn lên làm giàu. Tuy nhiên, ngành hồ tiêu ở Tây Nguyên đang đối mặt với nhiều thách thức và phát triển thiếu bền vững, nhất là diện tích hồ tiêu phát triển quá nhanh, vườn cây được đầu tư thâm canh cao độ, nhiều vườn tiêu bị hủy diệt do sự phá hại của sâu bệnh… gây thiệt hại lớn cho bà con nông dân.
Vì vậy, các địa phương cần sớm tổ chức lại sản xuất, nhất là đưa các hộ nông dân sản xuất nhỏ lẻ thành các nhóm hộ, tổ hợp tác hoặc hợp tác xã kiểu mới… với hướng liên kết lại để dễ dàng tiếp nhận các tiến bộ kỹ thuật, thuận tiện trong việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng và các đơn vị cung cấp vật tư đầu vào để không những hạn chế khâu trung gian mà còn đảm bảo chất lượng vật tư. Đồng thời các ngành chức năng cần chủ trì trong việc xây dựng các chỉ tiêu phát triển hồ tiêu theo hướng bền vững nhằm nâng cao giá trị sản phẩm; đẩy mạnh liên kết giữa nông dân-doanh nghiệp sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP.
Văn Thanh
