Tác giả bức ảnh 'O du kích nhỏ' qua đời ở tuổi 97

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Nghệ sĩ nhiếp ảnh Phan Thoan, tác giả bức ảnh nổi tiếng O du kích nhỏ, vừa qua đời sáng 8.12, hưởng thọ 97 tuổi.

Hình ảnh O du kích nhỏ đã làm nức lòng công chúng - Ảnh Phan Thoan
Hình ảnh O du kích nhỏ đã làm nức lòng công chúng - Ảnh Phan Thoan


Nghệ sĩ nhiếp ảnh Phan Thoan, tác giả bức ảnh đen trắng nổi tiếng O du kích nhỏ, vừa qua đời tại Hà Nội sáng 8.12, hưởng thọ 97 tuổi.

Nghệ sĩ nhiếp ảnh Phan Thoan, bút danh Phan Tuất, sinh ngày 11.11.1924 tại H.Đức Thọ, Hà Tĩnh. Ông nguyên là cán bộ Ty Văn hóa tỉnh Hà Tĩnh; Hội viên Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam; Hội viên Hội Liên hiệp văn học nghệ thuật Hà Tĩnh.

Ông đến với nhiếp ảnh do được giao nhiệm vụ phụ trách mảng bảo tàng, nhiếp ảnh, hội họa của ngành văn hóa. Các kiến thức nhiếp ảnh đều do ông tự mày mò học.


 

Nghệ sĩ nhiếp ảnh Phan Thoan - Ảnh: Tư liệu Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Hà Tĩnh
Nghệ sĩ nhiếp ảnh Phan Thoan - Ảnh: Tư liệu Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Hà Tĩnh


O du kích nhỏ được chụp vào ngày 21.9.1965. Đây là thời kỳ không quân Mỹ oanh tạc dữ dội miền Bắc Việt Nam. Ông Thoan ghi lại hình ảnh nữ dân quân nhỏ bé đang áp giải viên phi công Mỹ to lớn đang cúi đầu.

Hai nhân vật trong ảnh là nữ du kích Nguyễn Thị Kim Lai, khi đó mới 17 tuổi và phi công Mỹ William Andrew Robinson lúc đó 22 tuổi. Hình ảnh này có tác động động viên tinh thần rất lớn với quân dân Việt Nam lúc bấy giờ đấu tranh với chiến tranh phá hoại của không quân Mỹ.

Sau này, ông chia sẻ về tác phẩm O du kích nhỏ: “Khi đó tôi cứ giơ máy lên chụp, cũng không biết là người nào, tên gì, giặc lái Mỹ tên gì. Chỉ biết chụp được ảnh thôi”.

ức ảnh này khi mới ra đời có tên Uy thế không lực Hoa Kỳ. Sau này, nó còn được gọi bằng nhiều tên khác như O du kích nhỏ, Giải giặc lái Mỹ hoặc O du kích nhỏ và tên giặc lái Mỹ. Năm 1966, bức ảnh được bày tại triển lãm ảnh toàn quốc. Năm 1967, tác phẩm được in trên tem thư Bưu điện Việt Nam. Con tem này đã được gửi đi 167 nước.

Ông Chu Chí Thành, nguyên Chủ tịch Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam, nói về tác phẩm O du kích nhỏ: “Bức ảnh làm mọi người nức lòng. Phan Thoan chụp rất thực. Ông cũng chụp được khoảnh khắc rất đẹp ca ngợi vị trí của người phụ nữ Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước”.


 

Tác phẩm O du kích nhỏ - Ảnh Phan Thoan
Tác phẩm O du kích nhỏ - Ảnh Phan Thoan



Ông Phan Thoan được trao Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2007. Trước đó, ông từng nhận huy chương vàng ảnh quốc tế tại Bungari năm 1968.

Lễ viếng nghệ sĩ nhiếp ảnh Phan Thoan, tác giả O du kích nhỏ, diễn ra từ 6 giờ 30 - 8 giờ 30 ngày 12.12 tại Nhà tang lễ Bệnh viện 354, Hà Nội.

Lễ hỏa táng cùng ngày tại Đài hóa thân Hoàn Vũ, Văn Điển, Hà Nội. An táng tại nghĩa trang xã Lâm Trung Thủy, H.Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh.

Theo TRINH NGUYỄN (thanhnien)

Có thể bạn quan tâm

Thơ Phạm Đức Long: Di vật đời người

Thơ Phạm Đức Long: Di vật đời người

(GLO)- Bài thơ "Di vật đời người" của Phạm Đức Long là khúc tưởng niệm thấm đẫm cảm xúc về những người lính đã hi sinh trong chiến tranh. Họ ngã xuống giữa rừng xanh, để lại những di vật bình dị mà thiêng liêng, là biểu tượng bất tử của một thời tuổi trẻ quên mình vì Tổ quốc...

Tháng năm nhớ Người

Tháng năm nhớ Người

(GLO)- Bài thơ “Tháng năm nhớ Người” của Lenguyen khắc họa hình ảnh Bác Hồ qua ký ức làng quê, tình mẹ, giọt lệ, hương sen và ánh nắng Nam Đàn,... như lời tri ân sâu lắng dành cho vị Cha già kính yêu của dân tộc suốt đời vì dân, vì nước.

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

(GLO)- Từ ngày 16 đến 20-5, gần 40 ca sĩ, diễn viên, nghệ nhân Gia Lai đã tham gia 2 sự kiện vô cùng ý nghĩa tại tỉnh Nghệ An. Đó là hội diễn nghệ thuật quần chúng “Tiếng hát Làng Sen” và triển lãm “Hồ Chí Minh đẹp nhất tên Người” năm 2025.

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

(GLO)- “Mây biên giới” của tác giả Đào An Duyên là bài thơ giàu cảm xúc về vẻ đẹp thanh bình nơi biên cương Tổ quốc. Tác giả khắc họa hình ảnh cột mốc trong nắng dịu, mây trời không lằn ranh, rừng khộp lặng im... như một bản hòa ca của thiên nhiên và lịch sử...

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

(GLO)- "Gia Lai một hai ba" của Nguyễn Thanh Mừng dẫn người đọc qua những nẻo đường dốc đèo, qua tiếng thác reo và chiêng cồng, để gặp lại khí phách người xưa. Mỗi hình ảnh, mỗi nhịp thơ là một lát cắt vừa hoang sơ, vừa tự hào về bản sắc không thể phai mờ của đại ngàn Tây Nguyên.

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

(GLO)- Trong bài thơ "Nghe con đọc thơ về Tổ quốc", tác giả Lê Thành Văn để mạch cảm xúc tuôn chảy tự nhiên: từ sự rưng rưng khi nhớ về chiến tranh đến niềm tin lặng lẽ gửi gắm vào thế hệ mai sau. Bài thơ như một nhịp cầu nối liền quá khứ đau thương và hiện tại bình yên.

Người nặng lòng với dân ca Tày

Người nặng lòng với dân ca Tày

(GLO)-Hơn 30 năm kể từ ngày rời quê hương Cao Bằng vào Gia Lai lập nghiệp, ông Mã Văn Chức (SN 1961, tổ 3, thị trấn Phú Thiện) vẫn nặng lòng với văn hóa dân tộc Tày. Hơn 100 bài hát đã được ông sáng tác theo làn điệu dân ca Tày với mong muốn “giữ lửa” cho âm nhạc dân gian.

Thơ Lữ Hồng: Những gương mặt hoa cài

Thơ Lữ Hồng: Những gương mặt hoa cài

(GLO)- Bằng hình ảnh thiên nhiên giàu biểu cảm, bài thơ "Những gương mặt hoa cài" của Lữ Hồng gợi nên vẻ đẹp bình yên ẩn sâu trong nhịp sống phố thị. Lời thơ không chỉ là hoài niệm, mà còn là nơi gửi gắm tình yêu, ký ức và những giấc mơ không lời giữa tháng năm xoay vần.

Thơ Sơn Trần: Phía Trường Sơn

Thơ Sơn Trần: Phía Trường Sơn

(GLO)- Bài thơ "Phía Trường Sơn" của Sơn Trần là khúc trầm sâu lắng về nỗi nhớ và sự hy sinh lặng thầm phía hậu phương. Tháng Tư về trên biên cương đầy cỏ xanh và chiều sương phủ trắng, nỗi nhớ hòa quyện cùng đất trời, tạo nên một bản tình ca sâu lắng dành cho cha-người lính năm xưa.