“Không thể vỗ tay bằng một bàn tay, sai phạm xảy ra ngoài trách nhiệm, vi phạm của công chức, cơ quan nhà nước thì cũng có trách nhiệm, vi phạm của doanh nghiệp, chủ đầu tư vì vậy cũng cần phải xử lý nghiêm” - ĐBQH Hoàng Quang Hàm (Phú Thọ) nêu quan điểm.
Sáng nay 27/5, Quốc hội (QH) nghe Ủy viên Ủy ban Thường vụ QH, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của QH Vũ Hồng Thanh đã trình bày Báo cáo của Đoàn giám sát của QH về việc thực hiện chính sách, pháp luật về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất đai tại đô thị từ khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực đến hết năm 2018.
Phát biểu trước Quốc hội, đại biểu tỉnh Phú Thọ Hoàng Quang Hàm nêu lại Nghị quyết của Đảng từ năm 2012 đã chỉ rõ “đối với các dự án xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội, chỉnh trang đô thị, cần qui hoạch cả phần diện tích đất bên cạnh công trình kết cấu hạ tầng, vùng phụ cận để thu hồi đất, tạo nguồn từ đất đai đầu tư cho công trình này, hỗ trợ người dân có đất bị thu hồi và tăng thu ngân sách”.
Theo đại biểu Hàm, đây là chủ trương đúng đắn mang lại nhiều lợi ích, kể cả cho người dân nhưng thực tế triển khai ít, nơi làm, nơi không, công trình làm, công trình không mặc dù cách làm này đã thành công ở nhiều quốc gia trên thế giới và một số địa phương ở trong nước.
“Chính phủ cần hoàn thiện hoặc trình cấp có thẩm quyền hoàn thiện các căn cứ pháp lý, quyết tâm triển khai bằng được chủ trương này. Khó khăn lớn nhất là việc tạo nguồn để thực hiện, nhưng bản chất chỉ là tìm nguồn để ứng cho việc giải phóng mặt bằng sau đó thu hồi được ngay bằng cách đấu giá đất sạch ở vùng phụ cận nên ngoài việc ứng trước ngân sách có thể vay nguồn tạm thời nhàn rỗi của các quĩ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, vay tồn ngân kho bạc để thực hiện sau đó hoàn trả từ tiền đấu giá đất.” - đại biểu Hàm đề xuất giải pháp.
Theo ông Hàm, đối với những thiếu hụt về chính sách như chưa có tiêu chí xác định phạm vi, vị trí, diện tích vùng phụ cận và hình thức thực hiện thu hồi đất… cần nghiên cứu để sớm hoàn thiện.
 |
Đại biểu Hàm Quang Hàm (Phú Thọ)
Giá bồi thường không sát giá thị trường gây nhiều bức xúc
Về giá đất để tính tiền bồi thường cho người có đất bị thu hồi và tính tiền sử dụng đất, cho thuê đất phải nộp ngân sách, đại biểu Hoàng Quang Hàm cho rằng, hiện nay rất bất cập không sát với thị trường, làm thiệt hại cho người dân, gây bức xúc, khiếu kiện, thất thu ngân sách.
“Chính phủ cần theo sát diễn biến của thị trường để điều chỉnh khung giá đất kịp thời, chấm dứt tình trạng có khu vực đã áp mức giá tối đa của Chính phủ nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với thị trường; cũng cần hoàn thiện các phương pháp tính giá đất và các vấn đề liên quan đến xác định giá đất để các địa phương xác định Bảng giá đất, giá đất cụ thể phù hợp thị trường, bảo đảm lợi ích cho người dân và không gây thất thoát ngân sách.” – đại biểu Hàm đề xuất.
Theo ông Hàm, không tính toán được giá đất sát thị trường thì không thể chấm dứt được khiếu kiện, mất an ninh trật tự xã hội và thất thoát nguồn thu từ đất đai.
Bên cạnh đó cũng cần rà soát lại các chính sách liên quan đến tái định cư, hỗ trợ sinh kế để bảo đảm cho người dân có đất bị thu hồi ổn định cuộc sống.
Về chính sách để thực hiện các dự án đầu tư xây dựng công trình theo hình thức hợp đồng BT, đại biểu Hoàng Quang Hàm cho rằng còn nhiều bất cập như xác định giá trị quyền sử dụng đất của quĩ đất thanh toán cho nhà đầu tư chưa rõ ràng về phương pháp, thời điểm xác định; hầu hết các dự án BT thực hiện chỉ định thầu; hoặc thanh toán cho nhà đầu tư theo hình thức giao đất … là những kẽ hở gây thất thoát lãng phí.
“Trong điều kiện ngân sách hạn hẹp thì việc kêu gọi đầu tư bằng hình thức hợp đồng BT là cần thiết nhưng hiện nay chưa có Luật đầu tư theo hình thức đối tác công tư, Chính phủ cũng chưa ban hành được Nghị định hướng dẫn việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư thực hiện dự án BT. Việc thiếu hụt chính sách như vậy dẫn đến khó quản lý và ảnh hưởng đến kêu gọi đầu tư nên cần phải nghiên cứu hoàn thiện ngay.” - ông Hàm nói.
Đặc biệt, đại biểu tỉnh Phú Thọ đề nghị, các sai phạm phát hiện qua thanh tra ngoài xử lý nghiêm công chức, cơ quan nhà nước vi phạm cũng cần phải xử lý tương xứng đối với các doanh nghiệp, các chủ đầu tư.
“Sai phạm không thể xảy ra nếu như không có sự tham gia của các doanh nghiệp, chủ đầu tư. Không thể vỗ tay bằng một bàn tay, sai phạm xảy ra ngoài trách nhiệm, vi phạm của công chức, cơ quan nhà nước thì cũng có trách nhiệm, vi phạm của doanh nghiệp, chủ đầu tư vì vậy cũng cần phải xử lý nghiêm.” – đại biểu Hoàng Quang Hàm nhấn mạnh.
Cũng liên quan đến giá đất, đại biểu Nguyễn Trường Giang (Đắc Nông) cho biết, qua giám sát cho thấy ngồn thu từ đất bị thất thoát, gây thất thu cho ngân sách nhà nước và có nhiều điểm bất hợp lý.
“Hiện nay chúng ta đang quản lý giá đất theo khung giá đất của Chính phủ và Bảng giá đất của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh nhưng có thể thấy là thấp hơn giá trị thật, dẫn đến thất thu nguồn thu của ngân sách nhà nước. Trên thực tế thì Khung giá đất của Chính phủ và Bảng giá đất của UBND cấp tỉnh chủ yếu sử dụng để tính thuế, phí về đất đai.” – ông Giang nói.
Theo đại biểu Giang, việc đề xuất giá đất phải do tổ chức cung cấp dịch vụ giá đất độc lập thực hiện; Công tác theo dõi, cập nhật biến động giá đất trên thị trường, công tác xây dựng cơ sở dữ liệu về giá đất, cơ chế giám sát các cơ quan quản lý, cơ quan định giá, khuyến khích phát triển các tổ chức định giá độc lập cũng làm chưa tốt, chưa có giải pháp cụ thể để xây dựng cơ sở dữ liệu giá đất thị trường và giám sát việc định giá đất cũng là những yếu tố gây khó khăn cho việc xác định giá đất cụ thể.
 |
Đại biểu Nguyễn Trường Giang
Cần đảm bảo quyền lợi cho người mua chung cư Liên quan đến vấn đề bức xúc của người dân đối với chủ đầu tư các dự án chung cư, đại biểu Hoàng Quang Hàm đề nghị Chính phủ cần rà soát lại các dự án không tuân thủ qui chuẩn xây dựng Việt Nam về bố trí đất cho giáo dục, y tế, bãi đỗ xe, cây xanh, giao thông nội bộ…; các dự án không tuân thủ giấy phép xây dựng, các qui định về phòng cháy chữa cháy… không tuân thủ hợp đồng đã ký kết với người dân mua nhà, đất, căn hộ để yêu cầu chủ đầu tư có phương án giải quyết, bảo đảm quyền lợi hợp pháp cho người dân. “Đây là vấn đề rất bức xúc, tại nhiều chung cư người dân tập trung đông người, treo băng rôn khẩu hiệu để đòi quyền lợi; có chung cư như tòa nhà Kinh đô tại ngõ 102 Trường Chinh - Hà Nội từ năm 2017 đến nay người dân nhiều lần tập trung phản đối nhà đầu tư, khẩu hiệu, băng rôn giăng kín mặt tiền tòa nhà, kéo dài, chưa chấm dứt.” - ông Hoàng Quang Hàm thông tin. |
Xuân Hưng (vnMedia.vn)
