Ở phía cuối chiều

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Tôi ngồi trên bậc thang một nhà sàn, nhìn buổi chiều đang vẩn vơ trôi bốn bề là núi. Quanh chỗ tôi ngồi cây lá xanh biếc. Sợi dây điện như một vệt chì đen vạch ngang qua nền trời cũng văn vắt xanh. Lâu lắm tôi mới lại được ở trong cảm giác thơ thới, không còn bị chi phối bởi những thông tin, nhiều khi như mớ tơ vò quấn chặt lấy mình.
Những ngôi nhà sàn cũ kỹ nằm rải rác, lưa thưa trên sườn dốc. Những mái nhà lẫn vào cây lá. Tôi ngước nhìn những sợi khói mảnh nhẹ đang vấn vít tỏa ra từ những gian bếp mang theo cả mùi hương gạo mới. Đúng rồi! Dưới thung kia là những thửa ruộng vừa gặt xong, rơm mới còn ủ hương thoảng thơm cả những lối đi nhỏ quanh đây. Làng vừa thu xong vụ lúa mới, hương rượu cần trong gian bếp cũng vừa đượm bên nồi cơm thơm dẻo. Buổi chiều vấn vít hương thơm mùa mới thốt nhiên ấm áp lạ kỳ.
Cái không gian ấm áp ấy gợi ra trong tôi những tháng năm thăm thẳm trôi trong ký ức của biết bao người. Lặn lội từ đồng xa trở về, nhóm bếp lửa đặt nồi cơm trong bóng chiều chạng vạng. Mùa hè còn đỡ, mùa đông rạ rơm ẩm ướt, vừa nấu vừa chụm môi thổi lửa, khói hun mắt cay xè. Ủ nồi cơm vào than nóng rồi chờ bữa cơm chiều ríu ran cười nói sau một ngày mệt nhọc. Tôi thích những ngày mưa, mái bếp lợp rạ ướt sũng nước, những sợi khói khó nhọc len qua những ống rạ rồi thở ra thành những đụn khói đùng đục cuộn lấy nhau. Đám gà con liếp chiếp rúc vào cánh mẹ, những con heo ụt ịt đòi ăn trong chuồng, tiếng những đứa trẻ hò hét, những bà mẹ í ới gọi con… Những buổi chiều gần như chỉ có một gam màu xam xám ở khoảnh khắc giao hòa, khi ngày đang chìm dần vào đêm, nhưng lại ấm áp vô cùng bởi tràn đầy âm thanh và hương vị.
Những năm tháng đi xa, tôi hay chạm vào cánh cổng nhà trong thời khắc cuối chiều như vậy mỗi lần trở về. Mẹ tôi vẫn luôn tất tả chuẩn bị bữa cơm, rồi ngóng đợi tiếng lạch cạch mở cổng. Có lẽ, người mẹ nào cũng có thói quen ngóng đợi những đứa con xa, nhất là ở thời khắc cuối mỗi buổi chiều, cái khoảng gà lên chuồng, chim về tổ, cái khoảng khói bếp vương vít mang theo hương thơm của nồi cơm chín tới len lỏi thở ra trên mái bếp, cái khoảng người nhà í ới gọi tìm nhau về ăn bữa cơm chiều… Khoảng trời nhớ thương ấy có lẽ với mỗi người, luôn ắp đầy kỷ niệm.
 Minh họa: Huyền Trang
Minh họa: Huyền Trang
Người ta bảo cuối chiều là thời khắc con người hay tâm trạng, khi vu vơ, khi rõ rệt. Có người không thích khoảng thời gian ấy bởi sự liên tưởng về những kết thúc khi một ngày khép lại. Nhưng nếu không có sự kết thúc, không có mặt trời buông xuống để khép lại một ngày thì sao có bình minh đợi chờ ta ở phía ngày mai? Sự sống luôn là một vòng tuần hoàn không ngừng nghỉ. Kết thúc một điều này chắc chắn sẽ mở ra một điều khác. Những đứa trẻ là chúng tôi đã lớn lên, sinh ra những đứa trẻ khác, rồi những đứa trẻ ấy sẽ lớn lên, viết tiếp câu chuyện ở những chân trời của chúng. Tôi rồi sẽ giống những người già, an nhiên bước về phía cuối chiều và lại ngóng đợi những đứa trẻ của tôi trở về…
Tôi luôn mơ giấc mơ ăm ắp khói chiều và hương thơm gạo mới quyện trong những sợi khói rất mảnh vấn vít thở qua mái rạ, mùa này qua mùa khác, năm này qua năm kia. Thảng hoặc, thứ hương thơm kỳ diệu ấy trỗi dậy khiến tôi lặng đi rất lâu, rồi chìm hẳn vào những buổi chiều chạng vạng đầy ấm áp. Như buổi chiều này, ngồi trên bậc thang sát gian bếp ở một nơi khác xa với mường tượng của những đứa trẻ sinh ra nơi thành phố, tôi như được trôi trên dòng sông năm tháng tưởng đã chảy mãi về tận nơi xa xôi nào, để gặp lại mình phía cuối những buổi chiều ấm áp tận cùng.
Ở phía cuối chiều, có còn điều gì ấm áp đợi chờ tôi?!
ĐÀO AN DUYÊN
 

Có thể bạn quan tâm

Tác phẩm Đại hội quân nhân Sư đoàn 5 của họa sĩ Huỳnh Phương Đông sáng tác năm 1965.

Văn học và số phận con người

(GLO)- Kỷ nguyên mới mà Ðảng ta đang dồn sức dẫn dắt toàn dân tộc vươn tới, hiểu một cách nôm na là kỷ nguyên mà toàn dân tộc ai cũng hạnh phúc. Hay như lời Bác Hồ giản dị-“…dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành”. 

Niềm vui của nghệ nhân Thui và cô gái trẻ Hyăo khi được tham gia biểu diễn ở thủ đô, đồng thời giao lưu với các dân tộc anh em. Ảnh: Lam Nguyên

“Hoa của núi” tỏa sắc tại Hà Nội

(GLO)- Như những bông hoa rừng mộc mạc mà đậm hương sắc, 25 nghệ nhân Bahnar làng Kon Măh (xã Ia Khươl, tỉnh Gia Lai) góp mặt tại chuỗi hoạt động tháng 10 với chủ đề “Em là hoa của núi” diễn ra tại Làng Văn hóa-Du lịch các dân tộc Việt Nam, nơi hội tụ vẻ đẹp và tình đoàn kết các dân tộc anh em.

Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Sắt son niềm tin theo Đảng” sẽ diễn ra vào tối 4-10

Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Sắt son niềm tin theo Đảng” sẽ diễn ra vào tối 4-10

(GLO)- Chào mừng thành công của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, tối ngày 4-10, tỉnh Gia Lai tổ chức chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Sắt son niềm tin theo Đảng” tại Quảng trường Nguyễn Tất Thành (phường Quy Nhơn).

“Ung dung thanh thản giữa mây trời”

“Ung dung thanh thản giữa mây trời”

(GLO)- Tôi mượn câu thơ “Ung dung thanh thản giữa mây trời” trong bài mở đầu tập “Vân không” để giới thiệu tập thơ mới của Ngô Thanh Vân. “Vân không” ghi dấu sự trở lại của nữ thi sĩ sau 8 năm chị không xuất bản cuốn sách nào về thơ.

Nhà thơ Ngô Thanh Vân: Đường văn chạm vào trái tim, thành tình yêu biết hát

Nhà thơ Ngô Thanh Vân: Đường văn chạm vào trái tim, thành tình yêu biết hát

(GLO)- Hơn 20 năm nuôi mộng văn chương, nhà thơ Ngô Thanh Vân đã trình làng 5 tập thơ, 2 tập truyện ngắn, 2 tập tản văn. Với chị, khi đường văn chạm vào trái tim sẽ trở thành tình yêu biết hát bởi mong muốn của người viết là được đồng hành với bạn đọc bằng những điều bình dị, chân thành nhất.

Thắp lên lời thơ quê xứ

Thắp lên lời thơ quê xứ

(GLO)- Giữa thời đại ngổn ngang những thanh âm đô thị, giữa nhịp sống hối hả dễ bào mòn gốc rễ bản thể, tập thơ Cồn quê xứ (NXB Hội Nhà văn, 2025) vừa ra mắt bạn đọc đầu tháng 7-2025 như một vọng âm dịu dàng từ đất mẹ, khiến ta như lắng lại...

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Tiểu thuyết 'Mưa đỏ' cháy hàng, in không kịp bán

Sau thành công vang dội của bản điện ảnh, "Mưa đỏ" tiếp tục gây “cơn sốt” trên thị trường xuất bản. Nhiều hiệu sách cho biết độc giả phải chờ tới 15-20 ngày mới nhận được tiểu thuyết. Hiện tại, lượng đặt hàng sách đã vượt xa dự đoán, lên tới hàng chục nghìn cuốn chỉ trong ít ngày.

Hòa tiếng cồng chiêng vang vọng đại ngàn

Hòa tiếng cồng chiêng vang vọng đại ngàn

(GLO)- Cồng chiêng của người Jrai và người Bahnar cùng sinh sống trên mảnh đất Gia Lai đã hòa quyện trong mạch nguồn chung của bản sắc-niềm tự hào văn hóa truyền thống. Tiếng cồng chiêng nối liền con người với đất trời, gắn kết bền chặt cộng đồng nơi rừng núi.

null