Niềm vui quê kiểng

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Nhiều lúc nửa đêm chợt tỉnh, tôi cứ hay ngẩn ngơ ngồi một mình tr­ước bàn giấy. Và trong bao nhiêu ý nghĩ đời ngư­ời, tôi lại chợt nhớ tới các trò chơi thuở thiếu thời, đó là trò chơi pháo đất và thú thả đèn trời. Đó là chưa kể tôi rất khoái trò thả diều, đánh khăng đánh đáo.  
 Trò chơi pháo đất luôn mang lại sự hào hứng cho những người tham gia. Ảnh: internet
Trò chơi pháo đất luôn mang lại sự hào hứng cho những người tham gia. Ảnh: TTXVN
Quê tôi có 29 xã thì có 29 đội đèn trời, 29 đội pháo đất, 29 đội diều. Đội nào cũng rộn ràng sắc màu. Trước Tết độ 2-3 tháng, các làng, xã bắt đầu rục rịch chuẩn bị tập hợp lực lượng. Mỗi đội pháo đất có hàng chục “pháo thủ”, chia ra 3-4 người mỗi nhóm. Tối tối, các “pháo thủ” tập trung ở sân kho hợp tác xã hoặc ở nhà ai có sân rộng. Đất được chọn sẵn, các pháo thủ xoay trần “đánh đất” thành từng “quả” thật nhuyễn. Đất nhuyễn rồi, các “pháo thủ” lại vỗ nặn pháo. Pháo nhỏ 3 anh 3 quả, mỗi quả to chừng quả bòng. Đấy là chơi thử đì đẹt thôi. Đến khi vào cuộc có khi các đội thách nhau làm pháo to vành rộng bằng cái nón, bê lên ngang mặt, gieo xuống thân pháo xoay tròn một đôi vòng, sau đó nổ “ùm” một phát, vành pháo văng ra nằm đuỗn đuồn bên cạnh, có khi pháo nổ xong vành nhảy phốc lên nằm sõng soài trên lưng. Có khi 2-3 pháo thủ làm một con pháo khủng, to và nặng, vành rộng bằng cái giần, cái sàng. Sau khi pháo nổ, vành pháo quăng ra to như chú trăn dài 2-3 m, sướng mắt vô cùng.
Trước mỗi cuộc thi, dân làng đứng thành vòng tròn vỗ tay cổ vũ, đánh chiêng đánh trống hò la. Khi vào cuộc, các “pháo thủ” đóng khố cởi trần, có lúc còn múa vài đường quyền. Nặn pháo xong, 3 “pháo thủ” nhịp nhàng nâng “ông” pháo ngang mặt và một người hô: “Hai ba nào: Gieo!”. Sau tiếng nổ là vành pháo quăng ra cùng với tiếng trống tiếng reo hò, các trọng tài vào đo kết quả của từng thân pháo để làm căn cứ phân thắng bại. Giải thưởng pháo đất khi là vài ba băng pháo đùng, khi thì một cây giò lụa, một cút rượu nút lá chuối… Các “pháo thủ” rước quà về nhà trưởng nhóm đánh chén, đốt pháo tại chỗ mừng vui.
Còn lệ thả đèn trời ở quê tôi thường diễn ra đêm giao thừa. Các đội đến giờ không ai bảo ai đem đèn lên đê, đốt thả vào thời khắc chuyển giao. Đèn đua nhau túa lên trời từ ba phương, bốn phía. Đêm giao thừa, trong tiếng pháo nổ liên hồi, các dây đèn nối đuôi nhau túa lên trời như sao trăng cùng với tiếng hò hét, tiếng phèng la, tiếng trống gõ đủ thứ tạo cho đêm giao thừa một không khí thật sống động, linh thiêng khiến người người hồ hởi. Mãi tới 3 giờ, ánh sáng đèn trời mới ngớt.
Ngoái đi, ngoái lại, nhoáng một cái, thế là tôi đã xa quê hơn 40 năm rồi. 40 năm xa cái làng Sư­a bé nhỏ nép mình bên sông Hóa, xa tuổi thơ thả trâu chân đê, bắt chuồn chuồn giữa tr­ưa hè ruộng thuốc lào nhà ai đêm qua mới bẻ lá còn sực nức mùi cay nồng của chân chất quê mùa; xa ngôi tr­ường làng sơ tán dưới những lũy tre ken dày. Ở đó, các thầy tôi giảng bài hay như­ một nghệ sĩ, hấp dẫn nh­ư một đạo sĩ, truyền cảm như­ nhà tiên tri, quyến rũ dịu dàng như­ mẹ cho con bú. Còn lũ trẻ chúng tôi như­ lũ chim non đ­ược chim mẹ dạy cách dang cánh bay; cách chọn cành đậu; cách hót ca khi bình minh đến, cách gọi bầy lúc chiều buông; cách chọn hạt ăn và cả cách theo đàn tung cánh lên bầu trời, cách sải cánh giữa đời lúc thuận gió, và cả khi sa cơ, lẻ bạn...
50 năm trước, tôi cũng là một cậu thiếu niên chín mười, rồi thoắt cái thành chàng trai m­ười tám. Lứa chúng tôi lớn lên trong khoảnh khắc thời bình hiếm hoi giữa 2 cuộc chiến chống Pháp và chống Mỹ với những trò chơi dân gian và cả những bài đồng dao lam lũ quê mùa. Chúng nuôi nấng lũ chúng tôi lớn lên nhem nhuốc, nhưng gần gũi và thân thiện, tạo nên vẻ đẹp tâm hồn con người nhà quê vừa hồn nhiên phóng túng lại vừa nồng ấm chan hòa mà chốn thị thành ngùn ngụt cõi người chẳng bao giờ có được.
Tất cả giờ chỉ còn trong mơ.
Chỉ còn trong mơ mà thôi!
Trung Trung Đỉnh

Có thể bạn quan tâm

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

Giải Booker 2025: Danh sách đề cử đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm

(GLO)-Danh sách đề cử của Giải Booker 2025 danh giá mới được công bố, trong đó có 13 tác phẩm của các tác giả đến từ nhiều quốc gia khác nhau, cũng như sự cân bằng về tỷ lệ nam - nữ và sự đan xen giữa tên tuổi cũ và mới. Điều này cho thấy sự đa dạng nhất trong lịch sử 56 năm của giải thưởng này.

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

Triển vọng “Cây cọ nhí” Nguyễn Trịnh Gia Thy

(GLO)- 11 tuổi, Nguyễn Trịnh Gia Thy (học sinh lớp 5.9, Trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi, phường Pleiku) được nhiều người ưu ái gọi là “cây cọ nhí”. Những bức tranh của Thy không chỉ khéo léo về đường nét, bố cục, màu sắc mà còn chứa đựng những thông điệp ý nghĩa về cuộc sống.

Hòa điệu cùng tình yêu nghệ thuật múa

Cặp đôi nghệ sĩ Nguyễn Cơ-Hồng Mai: Hòa điệu cùng tình yêu nghệ thuật múa

(GLO)- Cùng sinh năm rồng (1988) và lớn lên với tình yêu dành cho từng nhịp vũ đạo, Nguyễn Văn Cơ và Trần Thị Hồng Mai-hai nghệ sĩ trưởng thành từ Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San trở thành cặp đôi hiếm hoi của làng múa ở cao nguyên Pleiku, luôn song hành cả trên sân khấu và trong đời sống.

Ngọn đèn nhỏ bên khung cửa

Ngọn đèn nhỏ bên khung cửa

(GLO)- Chồng tôi nhận quyết định chuyển công tác vào một sáng cuối tháng Năm, khi sương vẫn còn giăng mờ trên những con dốc quen thuộc của phố núi Pleiku. Tin anh phải xuống Quy Nhơn theo diện hợp nhất 2 tỉnh không bất ngờ.

Bảo vật quốc gia ngai vua triều Nguyễn đặt tại Điện Thái Hòa, Đại Nội Huế.

Phục chế ngai vàng triều Nguyễn: Trả lại nguyên trạng năm 2015, đảm bảo đúng tinh thần bảo vật quốc gia

(GLO)-Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) vừa có văn bản chính thức góp ý kế hoạch phục chế ngai vua triều Nguyễn, bảo vật quốc gia bị phá hoại hồi tháng 5 - 2025 tại điện Thái Hòa, yêu cầu phục hồi hiện trạng "gần giống nhất" so với năm 2015, thời điểm hiện vật được lập hồ sơ công nhận.

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

(GLO)- Vở diễn Trò chơi của quỷ do Ðoàn ca kịch bài chòi Bình Ðịnh (thuộc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai) dàn dựng vừa giành huy chương đồng tại Liên hoan Nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc về “Hình tượng người chiến sĩ Công an nhân dân” lần thứ V-năm 2025.

"Núi trên đất bằng"

"Núi trên đất bằng"

(GLO)- Tiến sĩ Hà Thanh Vân đã nhận xét Tiểu thuyết "Núi trên đất bằng" của Võ Đình Duy là một tác phẩm văn chương đầu tay ra mắt năm 2025, đánh dấu bước chuyển đầy bất ngờ từ một kiến trúc sư trẻ sống ở Gia Lai sang hành trình kiến tạo thế giới văn chương.

NHÀ THƠ ĐÀO AN DUYÊN: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

Nhà thơ Đào An Duyên: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

(GLO)- Với nhà thơ Đào An Duyên, đọc và viết chính là hành trình nuôi chữ. Trong hành trình ấy, chị chọn một lối đi riêng, chắt chiu xúc cảm, gửi tiếng lòng vào từng con chữ với niềm mong giữ lại những xanh tươi cuộc đời, từ đó góp thêm một giọng thơ giàu hương sắc cho văn chương Gia Lai.

BẢO TỒN CÁC KỊCH BẢN TIÊU BIỂU CỦA HÁT BỘI BÌNH ĐỊNH: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

Bảo tồn các kịch bản tiêu biểu của hát bội Bình Định: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

(GLO)- Hát bội Bình Định là một di sản văn hóa đặc sắc với nhiều vở tuồng kinh điển như: Sơn Hậu, Tam nữ đồ vương, Ngũ hổ Bình Tây, Hồ Nguyệt Cô hóa cáo (còn có tên khác là Chém cáo, Cổ miếu vãn ca) của Nguyễn Diêu, Trầm hương các, Diễn võ đình và Cổ thành… của Đào Tấn.

null