Những dấu lặng miền sơn cước- Kỳ 1: Vợ chồng trẻ con

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Ở thôn, buôn vùng sâu, xa, dẫu cuộc sống đã phát triển, nhưng nhiều hủ tục vẫn còn bám riết lấy họ. Nhiều bé gái đang tuổi cắp sách tới trường phải gánh thiên chức làm vợ, làm mẹ. Áp lực đè lên đôi vai những cặp vợ chồng “ăn chưa no, lo chưa tới”.

Tại Đắk Lắk, không ít cặp đôi đến với nhau khi chưa đủ tuổi kết hôn. Con cái sinh ra chưa thể đăng ký khai sinh. Cuộc sống gia đình họ đảo lộn sau khi sinh con, không ít hôn nhân đổ vỡ.

“Ăn chưa no, lo chưa tới”

Ở tuổi gần 20, độ tuổi đẹp nhất của người phụ nữ thì Sùng Thị V (dân tộc Mông, xã Ea Rớt, huyện Krông Bông, tỉnh Đắk Lắk) một nách hai con. Khi gợi chuyện, V tâm sự, lấy chồng rồi về làm dâu, rẫy ít, vợ chồng V phải đi làm thuê, thiếu thốn đủ thứ. Nét khắc khổ hằn trên khuôn mặt người phụ nữ ấy. “Phải chi lúc đó mình nghe lời bố mẹ thì giờ không khổ thế này”, V thở dài.

Gió mùa khô thổi thốc từng cơn luồn qua kẽ hở ngôi nhà gỗ nằm lưng chừng đồi. Trong ngôi nhà vỏn vẹn 20m2 của vợ chồng Vừ Thị Y không có gì giá trị ngoài mấy cái nồi. Trên chiếc giường cũ kĩ chồng Y nằm một góc bấm điện thoại. Y một tay bế con gần 2 tuổi vừa nhóm lửa nấu cháo, cô cho biết: “Bé hơi mệt nên nấu cháo cho ăn”. Tôi hỏi “chồng cũng ốm à?”, Y nói: “Chồng ghen với mình”. Y kể, hôm rồi mấy chị em hàng xóm tới nhà chơi, trong khi nói chuyện Y khen anh thôn bên đẹp trai, siêng năng, lúc đó chồng Y nghe được nên giận.

Mấy ngày nay hai vợ chồng không nói chuyện với nhau. Hằng ngày, vợ chồng Y phải đi làm thuê, làm mướn để có thu nhập trang trải cuộc sống. Hai đứa con chưa được làm giấy khai sinh, chờ đến ngày vợ chồng đăng ký kết hôn mới bắt đầu khai.

Cán bộ xã tuyên truyền cho người dân về hệ lụy của việc tảo hôn

Cán bộ xã tuyên truyền cho người dân về hệ lụy của việc tảo hôn

Cùng đi bộ trên đường bê tông phẳng lỳ chạy vào các thôn của xã Cư Kbang (huyện Ea Súp), chị Lý Thị Dung, Chi hội trưởng Chi hội phụ nữ thôn 15, xã này cho biết, bây giờ đường đi thuận tiện, thương lái vào tận nơi mua mì tươi và các loại hoa màu khác, cuộc sống của bà con khấm khá hơn trước. Xã Cư Kbang có 98% là đồng bào dân tộc thiểu số di cư từ các tỉnh miền núi phía Bắc vào lập nghiệp.

Trước đây nạn tảo hôn rất nhức nhối, chủ yếu ở các thôn người dân tộc Mông di cư vào. Thôn 15 được Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện chọn để triển khai xây dựng mô hình điểm về “Phụ nữ nói không với tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống”.

Theo chị Dung, từ khi tuyên truyền qua mô hình, người dân hiểu và nhận thức rõ, đến nay tình trạng này trên địa bàn xã đã có nhiều chuyển biến tích cực. Trong thời gian tới, sẽ tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, vận động.

Dừng trước ngôi nhà gỗ nhỏ của chị Thào Thị Lý (SN 2000), chị Dung nói, ở đây, nhiều hộ gia đình hai, ba thế hệ sống cùng một nhà. Nhà nào rẫy ít thì con cái đi vào miền Nam làm công nhân, đa số phụ nữ ở nhà làm rẫy. Trước hiên nhà, Lý đang chơi cùng 2 đứa con, mẹ chồng đang tỉ mẩn thêu mũ cho gia đình. Mong manh trong chiếc áo cộc, Lý kể, 8 tuổi Lý nghỉ học rồi cùng bố mẹ từ Cao Bằng vào xã này.

Vào đây, Lý đi học lại nhưng vì lớn hơn các bạn cùng lớp nên cô thấy xấu hổ, học đến lớp 5 thì nghỉ. “Lúc đó bố mẹ khuyên mình đi học, nhưng mình ngại các bạn nên nghỉ ở nhà phụ làm rẫy rồi lấy chồng. Có 1 trai 1 gái rồi, vợ chồng mình thống nhất dừng sinh và lo làm ăn, nuôi con ăn học. Ở đây, các cặp vợ chồng trẻ 5 giờ sáng dậy đi cắt cỏ cho trâu bò, 7 giờ về ăn sáng rồi đi rẫy đến chiều tối mới về. Sau ngày dài lao động cực nhọc về nhà, ăn xong là ngủ”, Lý nói.

Lời ru buồn đến bao giờ

Những đứa trẻ xã Cư Kbang

Những đứa trẻ xã Cư Kbang

Mới 16 tuổi, Lý Thị D (xã Hoà Phong, huyện Krông Bông) vừa lấy chồng được mấy tháng. Mọi thứ với D còn rất bỡ ngỡ, chưa hiểu rõ về sức khỏe sinh sản, đã sắp gánh trên vai trách nhiệm làm mẹ. Theo lời D, gia đình đông anh em, kinh tế khó khăn nên cô phải nghỉ học sớm phụ giúp bố mẹ.

“Sau một thời gian ngắn quen biết và yêu đương, em mang thai nên được gia đình chồng đón về ở chung. Cuộc sống vợ chồng phụ thuộc vào bố mẹ chồng. Gia đình chồng cùng gia cảnh như nhà em, điều kiện kinh tế rất khó khăn. Không biết đến khi sinh con lấy gì nuôi, em thấy tương lai mờ mịt quá”, D ngậm ngùi.

Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Phong Thái Thanh Sơn cho biết, để giảm thiểu tình trạng tảo hôn, hằng năm địa phương đều phối hợp với Phòng Dân tộc huyện trực tiếp xuống các thôn, buôn tuyên truyền, vận động người dân. Có nhiều cặp vợ chồng ra UBND xã vừa đăng ký kết hôn, vừa làm thủ tục đăng ký khai sinh cho 2–3 con, thậm chí có trường hợp đăng ký khai sinh cho 5 con cùng lúc. Xã vận động, hỗ trợ người dân tích cực phát triển kinh tế, cải thiện đời sống, tạo sự chuyển biến trong nhận thức, nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn.

Đồng bào Mông di cư từ phía Bắc vào sinh sống và lập nghiệp ở xã Hòa Phong từ những năm 1998, sống tập trung ở thôn Ea Khiêm và thôn Noh Prông, với 555 hộ và hơn 3.000 khẩu. Người dân nơi đây vẫn còn quan niệm con lấy vợ, lấy chồng sớm để gia đình có thêm người làm nương rẫy.

Chỉ mới 19 tuổi nhưng Đào Thị Ch (thôn Noh Prông) đã làm mẹ của hai đứa trẻ. “Lấy nhau sớm vất vả lắm nhưng lỡ rồi chỉ biết động viên, cùng nhau cố gắng chăm lo cho con cái. Con lớn của em đã đủ tuổi đến trường nhưng vẫn chưa được đi học vì đến nay vợ chồng em chưa làm được thủ tục đăng ký kết hôn, hai con vẫn chưa có giấy khai sinh”, Ch tâm sự.

Vì hoàn cảnh gia đình khó khăn, học đến lớp 5 thì Ch nghỉ học, ở nhà làm nương rẫy cho bố mẹ. Năm 16 tuổi, Ch lấy chồng và về sống chung với gia đình chồng đến bây giờ. Mọi thứ dựa hoàn toàn vào bố mẹ chồng nên cuộc sống vợ chồng cô tằn tiện từng chút.

(Còn nữa)

Có thể bạn quan tâm

Chìa khóa mở cửa Tây Nguyên và Nam Trung bộ: Khát vọng “mỏ vàng” còn ngủ yên

Chìa khóa mở cửa Tây Nguyên và Nam Trung bộ: Khát vọng “mỏ vàng” còn ngủ yên

Với lợi thế về vị trí địa lý, thiên nhiên kỳ vĩ và kho tàng văn hóa đa dạng, Tây Nguyên và Nam Trung bộ sở hữu sức hút độc đáo. Tuy nhiên, việc khai thác những lợi thế này để phát triển du lịch còn rất hạn chế. Làm thế nào để đánh thức “mỏ vàng” còn ngủ yên này, biến khát vọng thành hiện thực?

Trả lại 'khoảng trời' cho trẻ thơ - Bài 2: Con công nhân lao động chơi ở đâu?

Trả lại 'khoảng trời' cho trẻ thơ - Bài 2: Con công nhân lao động chơi ở đâu?

Với không ít gia đình công nhân lao động ở những thủ phủ công nghiệp như TPHCM, Bình Dương, nghỉ hè là thời gian ám ảnh nhất. Bởi, con trẻ nghỉ hè nhưng phụ huynh vẫn đến nhà máy. Không ít phụ huynh buộc phải để con ở nhà một mình tại khu trọ, số khác đưa con cùng vào nhà máy hoặc gửi về quê.

Chuyện xưa Diệp Kính

Chuyện xưa Diệp Kính

(GLO)- Hiện nay, nhiều người vẫn quen gọi khu vực trung tâm TP. Pleiku là khu Diệp Kính. Một số bạn trẻ khi gặp tôi cũng thường hỏi về nguồn gốc của tên gọi này. Mỗi lần nhắc đến khu Diệp Kính, bao ký ức lại ùa về trong tôi.

Trả lại 'khoảng trời' cho trẻ thơ - Bài 1: Đôn đáo tìm chỗ chơi cho con

Trả lại 'khoảng trời' cho trẻ thơ - Bài 1: Đôn đáo tìm chỗ chơi cho con

Mỗi dịp hè về, câu hỏi: “Trẻ em sẽ chơi ở đâu?” lại trở thành mối bận tâm của nhiều bậc phụ huynh. Nhiều trẻ vì thiếu sân chơi đã phải giam mình trong nhà với điện thoại, tivi. Hè về, trẻ em rất cần một sân chơi đúng nghĩa, không chỉ là chốn nô đùa an toàn, mà còn là nơi ươm mầm nhân cách.

Qua xứ trầm hương: Di sản văn hóa từ miền duyên hải Khánh Hòa - Bài 1: Di sản văn hóa từ miền duyên hải

Qua xứ trầm hương: Di sản văn hóa từ miền duyên hải Khánh Hòa - Bài 1: Di sản văn hóa từ miền duyên hải

“Khánh Hòa là xứ trầm hương/Non cao biển rộng người thương đi về” - những câu thơ của nhà nghiên cứu Quách Tấn trong biên khảo Xứ trầm hương vừa là sự khẳng định danh xưng của một miền đất, vừa như lời mời gọi lữ khách bốn phương tìm về với thủ phủ của trầm hương Việt Nam.

Lặng thầm trên chốt tiền tiêu

Lặng thầm trên chốt tiền tiêu

(GLO)- Nơi “phên giậu” phía Tây của Tổ quốc, những người lính quân hàm xanh ở Chốt 1 và Chốt 5 của Đồn Biên phòng Ia Nan (huyện Đức Cơ, tỉnh Gia Lai) vẫn ngày ngày vững chí, bền gan bám trụ.

'Hoàng tử bé' và giấc mơ tôn vinh pháp lam Việt

'Hoàng tử bé' và giấc mơ tôn vinh pháp lam Việt

Trong tiểu thuyết “Hoàng tử bé” của nhà văn Pháp Antoine de Saint-Exupéry có một câu nói đầy tính triết lý về tình yêu của hoàng tử với đóa hồng rằng, không phải vì bản thân đóa hồng đặc biệt mà “chính thời gian cậu đã dành cho đóa hồng của cậu, làm cho nàng trở nên quan trọng đến thế”.

Uống trà đi!: Bản Liền, chuyện giờ mới kể

Uống trà đi!: Bản Liền, chuyện giờ mới kể

Từng vạt núi lở vẫn còn nguyên dấu tích, đường chưa rõ ra đường, dằn xóc, lắc lư, cùng bao lần thót tim khi bánh xe chỉ cách mép vực sâu chưa đầy gang với, đường vào Bản Liền hiện nay vẫn đầy nham nhở, bụi mù, chưa bình phục sau trận mưa lũ lịch sử 9.2024.

Gặp lại ở chợ phiên

Gặp lại ở chợ phiên

Những phiên chợ ở vùng cao giống như “bảo tàng sống” về đất và người. Chợ phiên vùng cao A Lưới không chỉ là nơi mua bán hàng hóa, mà dường như còn chứa đựng cả một kho tàng văn hóa truyền thống của đồng bào Bru - Vân Kiều, Tà Ôi, Cơ Tu... ở miền Tây xứ Huế này.

Lập Trung tâm tài chính quốc tế để Việt Nam bứt phá - Bài 1: Mở lối thu hút dòng vốn mới

Lập Trung tâm tài chính quốc tế để Việt Nam bứt phá - Bài 1: Mở lối thu hút dòng vốn mới

Với việc hình thành Trung tâm tài chính quốc tế tại TPHCM và Đà Nẵng, một giai đoạn mới cho phát triển của các vùng kinh tế đặc thù, hình thành cầu nối hút vốn mới cho nền kinh tế. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vấn đề cần giải quyết để tạo hành lang cho các trung tâm tài chính vận hành.

null