Nhà khoa học 96 tuổi đoạt giải Nobel Vật lý 2018

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Ngày 2-10, Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đã quyết định trao giải Nobel Vật lý 2018 cho 3 nhà khoa học Arthur Ashkin, Gérard Mourou, Donna Strickland vì có những phát minh đột phá trong lĩnh vực vật lý laser. Đặc biệt, nhà khoa học Arthur Ashkin đoạt giải khi đã 96 tuổi.

 
 3 nhà khoa học được trao giải Nobel Vật lý 2018. Ảnh: REUTERS
3 nhà khoa học được trao giải Nobel Vật lý 2018. Ảnh: REUTERS



Giải Nobel Vật lý 2018 đã mở đường cho việc chế tạo các dụng cụ vô cùng tinh vi sử dụng trong phẫu thuật mắt và các ngành công nghiệp kỹ thuật cao.

Số tiền thưởng tương đương 1,01 triệu USD sẽ được trao một nửa cho nhà khoa học Arthur Ashkin (96 tuổi, người Mỹ), một nửa còn lại sẽ được trao cho nhà khoa học Gérard Mourou (74 tuổi, người Pháp) và nhà khoa học nữ Donna Strickland (59 tuổi, người Canada).

Arthur Ashkin từng làm việc tại Bell Laboratories và Lucent Technologies. Ông đã bắt đầu nghiên cứu về thao tác vi hạt với ánh sáng laser vào cuối những năm 1960, từ đó phát minh ra nhíp quang học vào năm 1986.

Ông cũng là người tiên phong trong quá trình bẫy quang, được sử dụng để thao tác nguyên tử, phân tử và tế bào sinh học. Hiện tượng then chốt chính ở đây là áp suất bức xạ của ánh sáng, áp lực này có thể được phân tích thành các lực phân tán và gradient quang học. Ashkin đã được mệnh danh là cha đẻ của lĩnh vực nhíp quang học.

Trong khi đó, nhà khoa học Gérard Mourou là người tiên phong của Pháp trong lĩnh vực kỹ thuật điện và laser. Cùng với nhà khoa học nữ Donna Strickland, ông đã phát minh ra một kỹ thuật được gọi là khuếch đại xung chirp (CPA), sau này được sử dụng để tạo xung laser xung siêu ngắn, cường độ rất cao (terawatt).

Năm 1994, Mourou và nhóm nghiên cứu của ông tại Đại học Michigan phát hiện ra rằng sự cân bằng giữa sự khúc xạ tự tập trung (hiệu ứng Kerr) và sự nhiễu xạ tự suy giảm bởi sự ion hóa và sự rút khí của chùm tia laser cường độ terawatt trong khí quyển tạo ra "sợi" hoạt động như các ống dẫn sóng cho chùm tia do đó ngăn ngừa sự phân kỳ.

Ông Mourou là Giám đốc của Viện Nghiên cứu d'Optique Appliquee tại ENSTA (Palaiseau, Pháp) và là Giáo sư tại École Polytechnique (Palaiseau, Pháp). Ông cũng là Giám đốc sáng lập của Trung tâm Khoa học Quang học Siêu nhanh (CUOS) tại Đại học Michigan năm 1990.

Ông Mourou và bà Donna Strickland đã mở đường cho những xung laser ngắn nhất và mạnh nhất được tạo ra bởi loài người. Kỹ thuật này đã mở ra các lĩnh vực nghiên cứu mới và dẫn đến các ứng dụng công nghiệp và y tế rộng lớn.

Ca Dao (sggp)

Có thể bạn quan tâm

Nga cho chưa đúng thời điểm để ngừng bắn ở Ucraine

Nga cho chưa đúng thời điểm để ngừng bắn ở Ucraine

(GLO)-"Hôm nay là khoảnh khắc đặc biệt, duy nhất sẽ không bao giờ xảy ra. Cả trong lịch sử Nga, Belarus và Ukraine, cũng như trong lịch sử thế giới, đặc biệt là châu Âu. Câu hỏi duy nhất là phải làm gì. Tất cả các bạn đều hiểu và biết rằng chỉ có một cách thức – đó là đàm phán. Đàm phán không có điều kiện tiên quyết", ông Lukashenko nói trong bài phát biểu trước người dân Belarus và các nhà lập pháp hôm 31/3.
Cựu tổng thống Trump bị truy tố

Cựu tổng thống Trump bị truy tố

(GLO)-Theo CNN đưa tin ngày 30/3, ông Trump sẽ trở thành cựu Tổng thống đầu tiên của nước Mỹ bị truy tố hình sự. Diễn biến này có thể tác động đáng kể đến chiến dịch tái tranh cử năm 2024 của ông Trump, trùng với thời điểm xét xử vụ án.
Vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga sẽ chuyển đến Belarus

Vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga sẽ chuyển đến Belarus

(GLO)-Mới đây, đài RT dẫn lời ông Putin cho biết vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga có thể được đưa đến Belarus sớm nhất vào mùa hè năm nay, đánh dấu lần đầu tiên từ thập niên 1990 vũ khí này được triển khai ngoài lãnh thổ Nga. Vũ khí đưa đến Belarus nhưng sẽ do lực lượng Nga quản lý.
Lần đầu sau 19 năm, dân số Bắc Kinh giảm xuống

Lần đầu sau 19 năm, dân số Bắc Kinh giảm xuống

(GLO)-CNN hôm 23/3 dẫn số liệu thống kê từ chính quyền Bắc Kinh cho hay, từ năm 2021 – 2022, dân số thành phố đã giảm từ 21,88 triệu người xuống 21,84 triệu người. Đây là lần đầu tiên trong vòng 19 năm trở lại đây, Bắc Kinh ghi nhận tình trạng dân số giảm.
Khổng lồ: cần 411 tỷ USD để tái thiết Ucraine

Khổng lồ: cần 411 tỷ USD để tái thiết Ucraine

(GLO)-Theo Ngân hàng Thế giới (WB) mới đây, nhu cầu để Ukraine tái thiết và phục hồi đã tăng lên tới 411 tỷ USD, chỉ sau một năm Nga tấn công nước này. Khoản kinh phí khổng lồ nêu trên thể hiện tại cáo cáo được thực hiện bởi Kiev, Ngân hàng Thế giới, Ủy ban châu Âu và Liên hợp quốc.
Mỹ không coi quan hệ Nga- Trung là liên minh

Mỹ không coi quan hệ Nga- Trung là liên minh

(GLO)-Phát biểu tại cuộc họp báo ngày 21/3, người phát ngôn phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby nói: “Chúng ta đã thấy cách mà hai quốc gia này phát triển mối quan hệ gắn bó như thế nào trong nhiều năm qua”.
Nếu trái đất nóng lên 1,8 độ C, tính mạng con người bị đe dọa vào năm 2100

Nếu trái đất nóng lên 1,8 độ C, tính mạng con người bị đe dọa vào năm 2100

(GLO)-Báo cáo được Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu của Liên Hiệp Quốc (IPCC) công bố hôm 20/ 3 ‐ chắt lọc từ 10.000 trang báo cáo của hơn 1.000 nhà khoa học - cho thấy thế giới có khả năng đã bỏ lỡ mục tiêu khí hậu là hạn chế sự nóng lên ở mức 1,5⁰C so với nhiệt độ thời tiền công nghiệp.
Dịch tả lại hoành hành châu Phi

Dịch tả lại hoành hành châu Phi

(GLO)-Ngày 17/3, TTXVN tại châu Phi dẫn thông tin từ Trung tâm kiểm soát dịch bệnh (CDC) châu Phi cho biết trong đợt dịch tả đang bùng phát tại một số quốc gia thuộc châu lục này, giới chức y tế đã ghi nhận tổng cộng 53.660 ca mắc bệnh kể từ tháng 2 vừa qua đến nay, trong đó 1.282 ca tử vong.
ICC phát lệnh bắt tổng thống Nga

ICC phát lệnh bắt tổng thống Nga

(GLO)-Theo TASS, trong lệnh bắt ngày 17-3, Tòa hình sự quốc tế ( ICC) cho biết họ nghi ngờ ông Putin đã trục xuất bất hợp pháp trẻ em và đưa người bất hợp pháp từ lãnh thổ Ukraine sang Nga.