Hiện nay, công tác giải phóng mặt bằng đang được các địa phương khẩn trương triển khai, được xác định là điểm nút quan trọng, quyết định tiến độ khởi công dự án.
Theo báo cáo của Sở Xây dựng, để triển khai dự án, khoảng 942 ha đất sẽ được thu hồi, với kinh phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư (TĐC) ước tính gần 4.900 tỷ đồng.
Tỉnh đã chủ động cam kết bố trí 1.250 tỷ đồng từ ngân sách địa phương và các nguồn vốn hợp pháp khác. Trên toàn tuyến, có 473 hộ dân bị ảnh hưởng chỗ ở, sẽ được bố trí TĐC, bảo đảm ổn định đời sống lâu dài.
Địa phương chủ động vào cuộc
Đến nay, công tác đo vẽ bản đồ địa chính và kiểm đếm tài sản trên đất được các địa phương triển khai đồng bộ. Ông Võ Lê Xuân Thiện-Chủ tịch UBND xã Mang Yang-cho biết: “Xã đã thành lập hội đồng bồi thường; phối hợp với đơn vị tư vấn tiến hành cắm mốc, thống kê đất và nhà ở bị ảnh hưởng, trong đó có 24 hộ dân nằm trong diện phải di dời để bố trí TĐC.
Đồng thời, xã đã đề xuất quỹ đất 1,2 ha tại thôn Tân Phú để xây dựng khu TĐC mới. Thời gian tới, địa phương sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân đồng thuận, cùng chung tay sớm hoàn thành công tác bồi thường, hỗ trợ và TĐC, bảo đảm tiến độ và thành công của dự án”.
Tại xã Bình Hiệp, ông Hồ Sĩ Lai-Phó Chủ tịch UBND xã-cho hay: Địa phương đã thành lập hội đồng bồi thường cho cả 2 tuyến chính; phối hợp với Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh và Ban Quản lý dự án các công trình giao thông và dân dụng tỉnh triển khai thực hiện công tác kiểm kê, kiểm đếm tài sản trên đất; xác nhận nguồn gốc đất và xây dựng giá đất bồi thường tại các khu TĐC Bình Thuận 1, Tây An, Trà Sơn, Bình Tân…
“Xã sẽ tiếp tục phối hợp hoàn thiện, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, TĐC theo quy định. Khó khăn lớn là cùng lúc phải triển khai nhiều dự án trọng điểm, đòi hỏi cao về quỹ đất và tiến độ”-ông Lai nói.
Trong khi đó, xã Bình Phú đã thống kê diện tích dự kiến thu hồi khoảng 102 ha, ảnh hưởng đến 80 hộ dân. Khu TĐC Hòa Sơn (5,1 ha) đã được phê duyệt quy hoạch chi tiết và đang triển khai xây dựng hạ tầng.
Ngoài ra, xã đã chủ động đăng ký 2 mỏ đất để phục vụ san lấp và xác định 4 vị trí đổ thải. Tuy nhiên, địa phương đang đối mặt với một số khó khăn do thiếu cán bộ và khối lượng công việc lớn.
Bên cạnh đó, kế hoạch sử dụng đất năm 2025 của dự án vẫn chưa được bổ sung vào danh mục của dự án. “Trước những vướng mắc này, xã kiến nghị tỉnh sớm bổ sung kế hoạch sử dụng đất và tăng cường cán bộ có chuyên môn nghiệp vụ để hỗ trợ, đảm bảo tiến độ triển khai dự án”-ông Trần Công Dũng-Phó Chủ tịch UBND xã đề xuất.
Tăng tốc, bảo đảm tiến độ chung
Ông Nguyễn Hồng Sơn (thôn Thuận Đức, phường An Nhơn) chia sẻ: Gia đình tôi được cán bộ xã tuyên truyền và đo đạc toàn bộ diện tích đất nông nghiệp bị ảnh hưởng bởi dự án. Tôi và những hộ bị ảnh hưởng đồng thuận với chủ trương và chính sách bồi thường của xã đưa ra, chỉ mong dự án sớm khởi công.
Theo Ban Quản lý dự án các công trình giao thông và dân dụng tỉnh, đến giữa tháng 9.2025, các mốc giải phóng mặt bằng tại dự án thành phần 01 và 03 đã được cắm và bàn giao cho địa phương; riêng dự án thành phần 02 (đoạn 68 km qua đèo An Khê) đang hoàn tất hồ sơ, dự kiến cuối tháng 9 sẽ bàn giao để triển khai đo đạc, kiểm đếm.
Ảnh: Hải Yến
Ông Lưu Nhất Phong-Giám đốc Ban Quản lý dự án các công trình giao thông và dân dụng tỉnh-cho biết: “Khó khăn lớn nhất là thủ tục pháp lý còn chậm trong khi khối lượng bồi thường, hỗ trợ và TĐC rất lớn. Chúng tôi phối hợp chặt chẽ với các xã, phường để đẩy nhanh công tác đo đạc bản đồ, kiểm kê tài sản trên đất và sớm hoàn thiện hồ sơ TĐC. Đối với các hộ đồng bào dân tộc thiểu số phải di dời, chúng tôi yêu cầu bố trí xen ghép hợp lý, bảo đảm đời sống ổn định lâu dài cho người dân”.
Nhiều khu TĐC đã được phê duyệt quy hoạch 1/500, chuẩn bị đầu tư hạ tầng. Riêng đoạn Km0+00-Km40+00 có 359 hộ được bố trí vào 9 khu TĐC, tổng vốn khoảng 1.920 tỷ đồng.
Phương án bố trí TĐC tại xã Mang Yang, Đak Đoa theo hình thức đất xen ghép cũng đã sẵn sàng. Một thách thức khác là di dời hạ tầng kỹ thuật: riêng dự án thành phần 01 có 85 vị trí giao cắt với điện, viễn thông, cấp nước. Ban Quản lý dự án các công trình giao thông và dân dụng tỉnh đã có văn bản gửi EVN, VNPT, Viettel… đề nghị sớm triển khai để bảo đảm tiến độ.
Theo kế hoạch, công tác giải phóng mặt bằng sẽ hoàn thành trong năm 2025, làm tiền đề khởi công các đoạn tuyến: tháng 12-2025 với dự án thành phần 01, 03 và tháng 3-2026 với dự án thành phần 02.
UBND tỉnh yêu cầu các địa phương tăng cường tuyên truyền, phát huy vai trò hệ thống chính trị cơ sở, đồng thời bố trí đủ vốn, chi trả kịp thời bồi thường cho người dân.