Giữ lại màu xanh

Diện mạo mới hiện đại, văn minh và tiện nghi hơn đang dần thay thế. Nhưng rồi khi nhìn những mảng xanh tự nhiên cứ xa dần, lòng không khỏi hoang mang khi nghĩ về tương lai con người không còn cơ hội hòa mình với thiên nhiên hoang dã.

"Suối hoa" Hội Phú (TP. Pleiku, Gia Lai). Ảnh: Mai Ka

Một thời chưa xa, trẻ em có thể thỏa thích rong ruổi ở những vùng đồi đầy cây trái mọc hoang, hái những chùm hoa dại và tìm các loài rau trái ăn được. Giờ thì những nơi như vậy không còn gần để con trẻ trải nghiệm. Một lần, tôi cùng người bạn về thăm lại ngôi làng Bahnar-nơi bạn từng dạy học. Ngày trước, con đường dẫn vào làng vẫn là một rừng le xanh tốt, mùa mưa thì đầy măng.

Ngoài ra còn có rất nhiều cây rừng. Giờ đây, thay thế lối mòn năm nào là con đường bê tông phẳng lì, nhà cửa san sát, không còn chút vết tích nào của khu rừng năm xưa. Những cánh rừng mất đi nhanh quá khiến người ta không khỏi ngỡ ngàng.

Mới đây, tôi trở về làng biển quê chồng. Bà con nơi đây bao đời sống trong những ngôi nhà trên cát. Như để dung hòa cái nóng của vùng cát, thiên nhiên đã ưu đãi cho vùng đất này bằng những rú (rừng) với nhiều cây bụi.

Trong cái nắng như rang, những loài cây này vẫn lên xanh tốt, tạo sự cân bằng về môi trường, điều hòa khí hậu, giúp người dân có thể sống một cuộc sống bình yên. Cũng theo tập tục từ bao đời, người mất đi lại được nằm yên nghỉ dưới những lùm cây trong rú.

Trước đây, những ngôi mộ chỉ đắp bằng đất cát rồi viền gạch, đặt bia để ghi nhớ nơi yên nghỉ của người thân. Nhưng từ khi cuộc sống khấm khá hơn, nhiều lăng mộ uy nghi, hoành tráng đã được xây dựng. Có những nhà mồ rộng đến 100 m2, được chạm trổ hoa văn tinh tế, biến khu rú hoang sơ thành một khu vực bề thế dành cho người quá cố.

Nhìn những ngôi mộ to lớn lấn dần vào không gian xanh chung, có lẽ chỉ khoảng vài chục năm nữa, nơi này chỉ còn là những nhà mồ trên đồi cát trơ trụi. Dù trước mắt, rú vẫn còn là vùng đất mênh mông, nhưng với thời gian và sự xây cất không theo quy hoạch như vậy, tương lai có thể rất đáng lo ngại.

Dẫu biết sông sâu thành đồng bãi, núi rừng thành đô thị vốn là tiến trình của sự phát triển. Nhưng mọi thứ thay đổi quá nhanh, cần có những chính sách, quy hoạch rõ ràng để giữ lại và duy trì những khoảng xanh tự nhiên cho thế hệ mai sau.

Cuộc sống hiện đại không thể thiếu những tòa nhà lớn, những tiện nghi. Nhưng cuộc sống hiện đại cũng giúp chúng ta có những hiểu biết về thiên nhiên, về tầm quan trọng của rừng, của những mảng xanh để có cách gìn giữ. Việc làm ấy có lẽ nên được thực hiện ngay từ bây giờ, vì chính chúng ta và vì những thế hệ tương lai.