Trách nhiệm giải trình về quy hoạch treo

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Quy hoạch là công cụ quan trọng để quản lý phát triển trong tầm nhìn trung hạn và dài hạn, nhưng nếu không đi kèm với các quy định chặt chẽ về trách nhiệm giải trình của cơ quan lập và phê duyệt quy hoạch thì nghịch cảnh quy hoạch treo là điều khó tránh khỏi.

Trước hết là dân khổ. Có nghe những người dân có nhà đất rơi vào quy hoạch treo thì mới thấu hiểu cảnh khổ của họ. Những nhu cầu chính đáng nhất gắn liền với nhà đất của gia đình bỗng dưng bị “treo” lại vô thời hạn trong khi đời người hữu hạn “như gió qua”.

Muốn sửa căn nhà chật chội để sống cho đàng hoàng cũng không dễ. Muốn bán để rời đi cũng không xong vì chẳng ai dại mua nhà đất rơi vào quy hoạch. Cần tiền vốn làm ăn muốn thế chấp nhà đất của mình cho ngân hàng để vay cũng chẳng đặng.

Mong chờ quy hoạch nhanh thực hiện để mọi chuyện dứt khoát rõ ràng thì cũng chỉ biết than với trời, vì có hỏi cơ quan chức năng nào thì câu trả lời cũng chỉ có một mà thôi. Là chờ, còn chờ cho đến khi nào thì chẳng rõ.

Nhìn từ một góc độ khác, đất đai là tài nguyên, là nguồn lực quốc gia cần được quy hoạch để sử dụng đúng với mục tiêu phát triển, đặc biệt là phát triển hài hòa và bền vững. Hài hòa nghĩa là phải tôn trọng quyền lợi và cân bằng lợi ích giữa các bên liên quan, chứ không thể chỉ nghĩ tới lợi ích của doanh nghiệp đầu tư mà vô tâm gạt bỏ phần của người dân. Có khi nào, công cụ quy hoạch bị biến tướng thành công cụ hợp pháp hóa việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất sai, không dựa trên các cơ sở nghiên cứu đánh giá chính xác và khoa học?

Cứ phải nói thẳng, rằng thực trạng quy hoạch treo là bằng chứng rõ ràng của quy hoạch phóng tay, không có đủ cơ sở khoa học và thực tiễn. Còn phải thẳng thắn hơn nữa, rằng các nhà quy hoạch không ngại “quy hoạch phóng tay” vì cuối cùng họ chẳng chịu trách nhiệm gì, kể cả trách nhiệm giải trình. Vì hiện chưa có bất cứ một khuôn khổ pháp lý nào điều chỉnh trách nhiệm của cơ quan lập và phê duyệt quy hoạch. Câu trả lời “không có ngân sách để thực hiện quy hoạch” là thứ lý do miễn trừ trách nhiệm còn hơn cả “kim bài miễn tử”.

Thế là cứ mạnh dạn quy hoạch phóng tay. Thế là quy hoạch cứ thế mà thành quy hoạch treo. Và không ít phận người phải đi qua những năm tháng quy hoạch treo trong lầm lũi và khổ cực.

Vậy thì đến lúc chưa, để nói về việc bổ sung các điều khoản rõ ràng hơn, cụ thể hơn cho Chương 4 “Điều chỉnh quy hoạch đô thị” và Chương 5 “Tổ chức thực hiện và quản lý phát triển đô thị theo quy hoạch” trong luật Quy hoạch đô thị. Theo đó, địa phương nào để xảy ra tình trạng quy hoạch treo hàng chục năm trời gây thiệt hại cho quyền lợi của người dân và xã hội thì phải thực hiện đầy đủ trách nhiệm giải trình, kể cả giải trình trước tòa nếu cần thiết. Không đặt cơ quan quy hoạch và người phê duyệt quy hoạch vào trách nhiệm giải trình phù hợp thì nghịch cảnh quy hoạch treo sẽ là thứ “nghịch cảnh phổ biến”.

Cứ phải nói thẳng, rằng thực trạng quy hoạch treo là bằng chứng rõ ràng của quy hoạch phóng tay, không có đủ cơ sở khoa học và thực tiễn. Còn phải thẳng thắn hơn nữa, rằng các nhà quy hoạch không ngại “quy hoạch phóng tay” vì cuối cùng họ chẳng chịu trách nhiệm gì, kể cả trách nhiệm giải trình. Vì hiện chưa có bất cứ một khuôn khổ pháp lý nào điều chỉnh trách nhiệm của cơ quan lập và phê duyệt quy hoạch. Câu trả lời “không có ngân sách để thực hiện quy hoạch” là thứ lý do miễn trừ trách nhiệm còn hơn cả “kim bài miễn tử”.

Thế là cứ mạnh dạn quy hoạch phóng tay. Thế là quy hoạch cứ thế mà thành quy hoạch treo. Và không ít phận người phải đi qua những năm tháng quy hoạch treo trong lầm lũi và khổ cực.

Vậy thì đến lúc chưa, để nói về việc bổ sung các điều khoản rõ ràng hơn, cụ thể hơn cho Chương 4 “Điều chỉnh quy hoạch đô thị” và Chương 5 “Tổ chức thực hiện và quản lý phát triển đô thị theo quy hoạch” trong luật Quy hoạch đô thị. Theo đó, địa phương nào để xảy ra tình trạng quy hoạch treo hàng chục năm trời gây thiệt hại cho quyền lợi của người dân và xã hội thì phải thực hiện đầy đủ trách nhiệm giải trình, kể cả giải trình trước tòa nếu cần thiết. Không đặt cơ quan quy hoạch và người phê duyệt quy hoạch vào trách nhiệm giải trình phù hợp thì nghịch cảnh quy hoạch treo sẽ là thứ “nghịch cảnh phổ biến”.

Theo HUỲNH VĂN THÔNG (TNO)

 

Có thể bạn quan tâm

Vị thế Việt Nam

Vị thế Việt Nam

Kinh tế tăng trưởng đầy ấn tượng, chính sách ngoại giao linh hoạt và hiệu quả, vị thế quốc gia ngày càng tăng trên trường quốc tế… là những gì mà nhiều chuyên gia về các vấn đề quốc tế đã đánh giá về Việt Nam suốt những năm qua.

Đoàn kết, vì một Gia Lai giàu bản sắc, phát triển và hội nhập

Đoàn kết, vì một Gia Lai giàu bản sắc, phát triển và hội nhập

(GLO)- Làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai về công tác chuẩn bị cho Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 vào ngày 25-8 vừa qua, Chủ tịch nước Lương Cường yêu cầu Gia Lai nêu cao tinh thần đoàn kết, khai thác hiệu quả tiềm năng, thế mạnh của địa phương để phát triển.

Biến ưu thế thành thế mạnh

Biến ưu thế thành thế mạnh

Việc Trung Quốc siết chặt xuất khẩu đất hiếm từ ngày 22.8 vừa qua khiến những nền kinh tế hiện lệ thuộc nhiều vào cung ứng đất hiếm từ Trung Quốc không khỏi thêm quan ngại sâu sắc, đặc biệt Mỹ và các thành viên EU.

Đưa tiền số vào khuôn khổ

Đưa tiền số vào khuôn khổ

Sau khi Luật Công nghiệp công nghệ số có hiệu lực (từ ngày 1-1-2026; một số điều được áp dụng từ ngày 1-7-2025), cùng với kế hoạch thí điểm sàn giao dịch tài sản số và xây dựng trung tâm tài chính quốc tế, thị trường tiền số Việt Nam được kỳ vọng sẽ minh bạch hơn.

Từ 'trái tim' đến con người

Từ 'trái tim' đến con người

Vừa được khai trương trên khu đất rộng 20 ha, Trung tâm dữ liệu quốc gia số 1 do Bộ Công an xây dựng là một trong những trung tâm dữ liệu có quy mô lớn nhất Đông Nam Á, đạt chứng chỉ quốc tế với cấp độ cao nhất.

Lùi giờ vào học: Nhỏ nhưng cần thiết

Lùi giờ vào học: Nhỏ nhưng cần thiết

Trong bối cảnh ngành giáo dục đang hướng đến mô hình trường học hạnh phúc, việc điều chỉnh thời gian học trong ngày, đặc biệt là giờ vào học buổi sáng, đang nhận được nhiều sự quan tâm của học sinh và cha mẹ học sinh trong những ngày qua.

Rõ hướng đi

Rõ hướng đi

Trong bối cảnh phát triển công nghệ số, tiền mã hóa đang nổi lên như một tài sản số then chốt, thu hút giới đầu tư và cả các nhà nghiên cứu...

Cần năng lực và tinh thần cầu thị

Cần năng lực và tinh thần cầu thị

Một trong những vấn đề được quan tâm thời gian gần đây là sau khi tiến hành sắp xếp lại địa giới hành chính và thực hiện chính quyền 2 cấp thì nhiều cán bộ, chuyên viên phụ trách mảng văn hóa - xã hội tại các phòng ban cấp xã không có chuyên môn về giáo dục.

Cục bộ địa phương: 'Ung nhọt' cần sớm triệt tiêu

Cục bộ địa phương: 'Ung nhọt' cần sớm triệt tiêu

(GLO)- Trong bối cảnh đất nước bước vào thời kỳ phát triển mới, khi chính quyền hai cấp đang vận hành thì tư tưởng cục bộ địa phương cần được nhận diện chính xác để phòng - chống hiệu quả. Bởi lẽ, loại “ung nhọt” này phá vỡ sự thống nhất trong hệ thống chính trị, kìm hãm sự phát triển kinh tế - xã hội.

null