Tôn vinh, bảo tồn di sản văn hóa cồng chiêng

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Lời Tòa soạn: Chỉ còn vài ngày nữa, Festival Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên sẽ diễn ra tại TP. Pleiku. Festival lần này sẽ mang thông điệp đầy ý nghĩa về hành trình kết nối, tôn vinh di sản của “Không gian văn hóa cồng chiêng”. Trước thềm lễ hội, P.V Báo Gia Lai Điện tử đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Đức Hoàng-Phó Giám đốc Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch.
Ông Nguyễn Đức Hoàng cho biết, đến thời điểm này, mọi công tác chuẩn bị từ lễ tân, khánh tiết, tài chính, an ninh trật tự đến nội dung… đều đã sẵn sàng. Đặc biệt, để sẵn sàng cho đêm khai mạc, công ty tổ chức sự kiện đang gấp rút chuẩn bị sân khấu, trang trí, hình ảnh, âm thanh, ánh sáng, đến ngày 28-11 sẽ tổng duyệt.
* P.V: Festival là dịp nhìn nhận, đánh giá hiện trạng “Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên”. Tại Gia Lai, công tác bảo tồn, phát huy giá trị của di sản trong thời gian qua như thế nào, thưa ông?
Ông Nguyễn Đức Hoàng. Ảnh: M.C
Ông Nguyễn Đức Hoàng. Ảnh: M.C
- Ông NGUYỄN ĐỨC HOÀNG: Công tác lưu giữ, bảo tồn văn hóa cồng chiêng được các cấp chính quyền, nhân dân các dân tộc phát huy rất tốt. Tây Nguyên hiện còn khoảng 10.000 bộ cồng chiêng thì Gia Lai đã chiếm phân nửa với hơn 5.000 bộ. Đặc biệt, cồng chiêng được truyền dạy cho thanh-thiếu niên ở các buôn làng và trở thành hoạt động thường xuyên; hàng năm đều có liên hoan cồng chiêng thanh-thiếu niên toàn tỉnh. Ngoài ra, một số huyện còn có đội chiêng nữ. Tại liên hoan cồng chiêng ở các huyện Kbang, Kông Chro, Chư Pah… gần đây, ngoài đội chiêng truyền thống, sự góp mặt của các đội chiêng nhí, chiêng nữ cho thấy cồng chiêng có sự tiếp nối, trao truyền một cách tự nhiên. Giá trị của cồng chiêng Gia Lai được chính những chủ nhân văn hóa trình diễn trong các hoạt động lễ hội để “báo cáo” lại hoạt động gìn giữ, phát huy trong cộng đồng hiện nay.
Festival lần này còn là một cuộc tổng rà soát hiện trạng “Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên”. Trong khuôn khổ lễ hội còn có hội thảo bảo tồn và phát huy các giá trị di sản. Đây là hội thảo rất quan trọng để đánh giá lại công tác bảo tồn và phát huy các giá trị của di sản nhân loại ở 5 tỉnh Tây Nguyên, xác định chiến lược bảo tồn để văn hóa trở thành mục tiêu, động lực phát triển ở địa phương cũng như khu vực.
* P.V: Các giá trị của “Không gian văn hóa cồng chiêng” được tôn vinh như thế nào tại Festival lần này, thưa ông?
- Ông NGUYỄN ĐỨC HOÀNG: Đây là lễ hội hoàn toàn không có kịch bản chi tiết ở phần trình diễn các hoạt động văn hóa, trình diễn cồng chiêng mà để các đoàn tự do thể hiện bản sắc. 26 đoàn nghệ nhân của 4 tỉnh Tây Nguyên và 17 huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh Gia Lai (tổng số hơn 1.000 người) sẽ mang đến những màu sắc văn hóa khác nhau, làm nên một lễ hội đúng nghĩa. Những chủ nhân di sản sẽ tự do thể hiện bản sắc, biểu diễn theo khả năng, cảm hứng.
Tôn trọng sự khác biệt cũng như sự đa dạng trong sắc màu văn hóa các dân tộc Tây Nguyên, Ban tổ chức cũng không tổ chức thi đối với các hoạt động đan lát, dệt thổ cẩm, tạc tượng… mà để nghệ nhân các đoàn tự do sáng tạo, thể hiện sự tài hoa trong tác phẩm nghệ thuật của mình theo cảm quan nghệ thuật riêng.
Các đội cồng chiêng tại nhiều địa phương đang tích cực tập luyện chuẩn bị cho Festival Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên 2018. Ảnh: DUY LÊ
Các đội cồng chiêng tại nhiều địa phương đang tích cực tập luyện chuẩn bị cho Festival Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên 2018. Ảnh: Duy Lê
* P.V: Với chủ đề “Cồng chiêng và lễ hội dân gian Tây Nguyên”, ông có thể cho biết Festival lần này có gì đặc biệt?
- Ông NGUYỄN ĐỨC HOÀNG: Festival sẽ có những nghi lễ gắn liền với lễ hội lớn của các dân tộc được phục dựng mang đến bức tranh nhiều gam màu về lễ hội dân gian Tây Nguyên. Đó là lễ cúng cây nêu cầu an của dân tộc Ê Đê (tỉnh Đak Lak), lễ cúng sức khỏe của người MNông (tỉnh Đak Nông), lễ cầu an của dân tộc Bahnar (tỉnh Kon Tum), lễ sạ lúa của người Chu Ru (tỉnh Lâm Đồng) và lễ mừng nhà rông mới của dân tộc Bahnar (tỉnh Gia Lai). Thông qua các lễ hội này, người xem sẽ hiểu thêm sinh hoạt văn hóa vô cùng đặc sắc của các dân tộc Trường Sơn-Tây Nguyên, hiểu thêm những thành tố tạo nên không gian văn hóa cồng chiêng-di sản phi vật thể của nhân loại.
Ngoài các lễ hội dân gian, sinh hoạt văn nghệ dân gian như diễn xướng sử thi, hát dân ca cũng góp mặt trong sự kiện này.
* P.V: Festival còn hướng đến mục tiêu lâu dài hơn là phát triển “ngành công nghiệp không khói”. Vậy du lịch sẽ được quảng bá như thế nào thông qua lễ hội này, thưa ông?
- Ông NGUYỄN ĐỨC HOÀNG: Du lịch và di sản cần nương vào nhau để phát triển bền vững, theo đó di sản cần được khai thác đúng hướng để phát triển du lịch. Tại lễ hội lần này, chúng tôi mời đến Gia Lai 40 doanh nghiệp lữ hành lớn của cả nước, giới thiệu với họ những giá trị đặc sắc của lễ hội có sự tham gia của cộng đồng, đồng thời công bố tour du lịch có cộng đồng tham gia để những nhà làm du lịch chuyên nghiệp thấy được tiềm năng, thế mạnh của du lịch Gia Lai.
Theo kế hoạch, các doanh nghiệp lữ hành sẽ thực tế khảo sát du lịch, tận mắt chứng kiến và trải nghiệm các thắng cảnh, sản phẩm du lịch ở một số địa phương trong tỉnh như Ia Grai, Đak Đoa, Chư Pah. Bởi ngoài không gian văn hóa cồng chiêng, Gia Lai còn có nhiều thế mạnh về thắng cảnh, bản sắc văn hóa các dân tộc bản địa có thể khai thác, hình thành các sản phẩm du lịch giá trị.
* P.V: Xin cảm ơn ông!
Minh Châu

Có thể bạn quan tâm

Văn chương Việt trong vòng xoáy AI

Văn chương Việt trong vòng xoáy AI

Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) đưa văn chương và người đọc vào thời khắc chuyển mình chưa từng có. Nó có thể được xem là công cụ hỗ trợ người viết, cũng gợi mở vô số thách thức cùng các áp lực mới cần đối mặt.

Những nếp gấp giữ trọn thời gian

Những nếp gấp giữ trọn thời gian

Khi cơn mưa bất chợt lướt ngang thành phố, người chủ tiệm sách cũ vội vàng xoay trục kéo dài mái hiên, tránh để nước tạt vào những chồng sách đã ngả vàng. Tuy có vẻ cũ kỹ, nhưng những quyển sách ấy lại là niềm đam mê của nhiều thế hệ, trong đó có các bạn trẻ.

Băng Châu và dấu ấn trở lại

Băng Châu và dấu ấn trở lại

(GLO)- Tại Liên hoan Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc 2025, vai bà Hồng trong vở ca kịch bài chòi "Dòng sông kể chuyện" đã mang về tấm huy chương vàng cho Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) Huỳnh Thị Kim Châu (nghệ danh Băng Châu). 

Phát triển cải lương trên nền tảng số

Phát triển cải lương trên nền tảng số

Ngoài biểu diễn tại sân khấu truyền thống, nhiều nghệ sĩ cải lương đã và đang thực hiện các sản phẩm đăng tải trên kênh YouTube, đưa lên các nền tảng số. Đây là hướng đi cho thấy nỗ lực đưa bộ môn nghệ thuật truyền thống của dân tộc đến gần với khán giả, đặc biệt là người trẻ.

Thúng chai trở thành phương tiện cứu hộ người dân vùng lũ. Ảnh: Chi hội Hướng dẫn viên du lịch Gia Lai

Thúng chai-Nét văn hóa mưu sinh và nghĩa tình miền biển

(GLO)-Trong đời sống cư dân ven biển miền Trung nói chung, vùng biển tỉnh Gia Lai nói riêng, thúng chai không chỉ là phương tiện đánh bắt hải sản. Nó còn ghi dấu ấn văn hóa đặc sắc, hiện diện từ những chuyến biển ngày thường cho đến lúc mưa lũ khắc nghiệt.

Chuyện những người tiếp lửa di sản

Chuyện những người tiếp lửa di sản

(GLO)- Liên tiếp 2 lớp bồi dưỡng về di sản văn hóa phi vật thể do Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tổ chức mới đây trên địa bàn phía Tây tỉnh Gia Lai đã tạo cơ hội quý giá và khuyến khích nghệ nhân trao truyền cho thế hệ kế cận niềm say mê, tâm huyết bảo tồn và phát huy giá trị di sản.

Hồi sinh đội bả trạo Xương Lý

Hồi sinh đội bả trạo Xương Lý

(GLO)- Hơn 1 tháng nay, tại Lăng Ông Nam Hải vạn đầm Xương Lý (làng biển Nhơn Lý, phường Quy Nhơn Ðông, tỉnh Gia Lai), đội bả trạo địa phương tập luyện rất tích cực với quyết tâm hồi sinh hình thức diễn xướng vốn chỉ còn trong ký ức người già.

Đồng hồ đá độc nhất Việt Nam

Đồng hồ đá độc nhất Việt Nam

Trải qua nhiều giai đoạn tách nhập nhưng Cà Mau vẫn giữ được bản sắc độc đáo riêng. Xứ này là nơi cộng cư của người Việt, người Khmer, người Hoa...; trong đó văn hóa tín ngưỡng của người Hoa còn khá đậm nét.

Xây dựng Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam

Xây dựng Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam

(GLO)- Ngày 25-11, tại xã Kiều Phú (TP. Hà Nội), Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã tổ chức lễ khởi công Dự án chuẩn bị mặt bằng, xây dựng cơ sở hạ tầng Bảo tàng Thiên nhiên Việt Nam.

Cao nguyên mùa gió biếc

Cao nguyên mùa gió biếc

(GLO)- Pleiku đang trong những ngày đẹp nhất của năm. Ngày đi trong dịu dàng cùng trời xanh và gió biếc. Những con gió miệt mài chạy dài khắp nẻo núi đồi cao nguyên, ùa vào lòng tôi niềm thương nhớ vô bờ.

null