Tôn vinh, bảo tồn di sản văn hóa cồng chiêng

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Lời Tòa soạn: Chỉ còn vài ngày nữa, Festival Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên sẽ diễn ra tại TP. Pleiku. Festival lần này sẽ mang thông điệp đầy ý nghĩa về hành trình kết nối, tôn vinh di sản của “Không gian văn hóa cồng chiêng”. Trước thềm lễ hội, P.V Báo Gia Lai Điện tử đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Đức Hoàng-Phó Giám đốc Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch.
Ông Nguyễn Đức Hoàng cho biết, đến thời điểm này, mọi công tác chuẩn bị từ lễ tân, khánh tiết, tài chính, an ninh trật tự đến nội dung… đều đã sẵn sàng. Đặc biệt, để sẵn sàng cho đêm khai mạc, công ty tổ chức sự kiện đang gấp rút chuẩn bị sân khấu, trang trí, hình ảnh, âm thanh, ánh sáng, đến ngày 28-11 sẽ tổng duyệt.
* P.V: Festival là dịp nhìn nhận, đánh giá hiện trạng “Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên”. Tại Gia Lai, công tác bảo tồn, phát huy giá trị của di sản trong thời gian qua như thế nào, thưa ông?
Ông Nguyễn Đức Hoàng. Ảnh: M.C
Ông Nguyễn Đức Hoàng. Ảnh: M.C
- Ông NGUYỄN ĐỨC HOÀNG: Công tác lưu giữ, bảo tồn văn hóa cồng chiêng được các cấp chính quyền, nhân dân các dân tộc phát huy rất tốt. Tây Nguyên hiện còn khoảng 10.000 bộ cồng chiêng thì Gia Lai đã chiếm phân nửa với hơn 5.000 bộ. Đặc biệt, cồng chiêng được truyền dạy cho thanh-thiếu niên ở các buôn làng và trở thành hoạt động thường xuyên; hàng năm đều có liên hoan cồng chiêng thanh-thiếu niên toàn tỉnh. Ngoài ra, một số huyện còn có đội chiêng nữ. Tại liên hoan cồng chiêng ở các huyện Kbang, Kông Chro, Chư Pah… gần đây, ngoài đội chiêng truyền thống, sự góp mặt của các đội chiêng nhí, chiêng nữ cho thấy cồng chiêng có sự tiếp nối, trao truyền một cách tự nhiên. Giá trị của cồng chiêng Gia Lai được chính những chủ nhân văn hóa trình diễn trong các hoạt động lễ hội để “báo cáo” lại hoạt động gìn giữ, phát huy trong cộng đồng hiện nay.
Festival lần này còn là một cuộc tổng rà soát hiện trạng “Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên”. Trong khuôn khổ lễ hội còn có hội thảo bảo tồn và phát huy các giá trị di sản. Đây là hội thảo rất quan trọng để đánh giá lại công tác bảo tồn và phát huy các giá trị của di sản nhân loại ở 5 tỉnh Tây Nguyên, xác định chiến lược bảo tồn để văn hóa trở thành mục tiêu, động lực phát triển ở địa phương cũng như khu vực.
* P.V: Các giá trị của “Không gian văn hóa cồng chiêng” được tôn vinh như thế nào tại Festival lần này, thưa ông?
- Ông NGUYỄN ĐỨC HOÀNG: Đây là lễ hội hoàn toàn không có kịch bản chi tiết ở phần trình diễn các hoạt động văn hóa, trình diễn cồng chiêng mà để các đoàn tự do thể hiện bản sắc. 26 đoàn nghệ nhân của 4 tỉnh Tây Nguyên và 17 huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh Gia Lai (tổng số hơn 1.000 người) sẽ mang đến những màu sắc văn hóa khác nhau, làm nên một lễ hội đúng nghĩa. Những chủ nhân di sản sẽ tự do thể hiện bản sắc, biểu diễn theo khả năng, cảm hứng.
Tôn trọng sự khác biệt cũng như sự đa dạng trong sắc màu văn hóa các dân tộc Tây Nguyên, Ban tổ chức cũng không tổ chức thi đối với các hoạt động đan lát, dệt thổ cẩm, tạc tượng… mà để nghệ nhân các đoàn tự do sáng tạo, thể hiện sự tài hoa trong tác phẩm nghệ thuật của mình theo cảm quan nghệ thuật riêng.
Các đội cồng chiêng tại nhiều địa phương đang tích cực tập luyện chuẩn bị cho Festival Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên 2018.  Ảnh: DUY LÊ
Các đội cồng chiêng tại nhiều địa phương đang tích cực tập luyện chuẩn bị cho Festival Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên 2018. Ảnh: Duy Lê
* P.V: Với chủ đề “Cồng chiêng và lễ hội dân gian Tây Nguyên”, ông có thể cho biết Festival lần này có gì đặc biệt?
- Ông NGUYỄN ĐỨC HOÀNG: Festival sẽ có những nghi lễ gắn liền với lễ hội lớn của các dân tộc được phục dựng mang đến bức tranh nhiều gam màu về lễ hội dân gian Tây Nguyên. Đó là lễ cúng cây nêu cầu an của dân tộc Ê Đê (tỉnh Đak Lak), lễ cúng sức khỏe của người MNông (tỉnh Đak Nông), lễ cầu an của dân tộc Bahnar (tỉnh Kon Tum), lễ sạ lúa của người Chu Ru (tỉnh Lâm Đồng) và lễ mừng nhà rông mới của dân tộc Bahnar (tỉnh Gia Lai). Thông qua các lễ hội này, người xem sẽ hiểu thêm sinh hoạt văn hóa vô cùng đặc sắc của các dân tộc Trường Sơn-Tây Nguyên, hiểu thêm những thành tố tạo nên không gian văn hóa cồng chiêng-di sản phi vật thể của nhân loại.
Ngoài các lễ hội dân gian, sinh hoạt văn nghệ dân gian như diễn xướng sử thi, hát dân ca cũng góp mặt trong sự kiện này.
* P.V: Festival còn hướng đến mục tiêu lâu dài hơn là phát triển “ngành công nghiệp không khói”. Vậy du lịch sẽ được quảng bá như thế nào thông qua lễ hội này, thưa ông?
- Ông NGUYỄN ĐỨC HOÀNG: Du lịch và di sản cần nương vào nhau để phát triển bền vững, theo đó di sản cần được khai thác đúng hướng để phát triển du lịch. Tại lễ hội lần này, chúng tôi mời đến Gia Lai 40 doanh nghiệp lữ hành lớn của cả nước, giới thiệu với họ những giá trị đặc sắc của lễ hội có sự tham gia của cộng đồng, đồng thời công bố tour du lịch có cộng đồng tham gia để những nhà làm du lịch chuyên nghiệp thấy được tiềm năng, thế mạnh của du lịch Gia Lai.
Theo kế hoạch, các doanh nghiệp lữ hành sẽ thực tế khảo sát du lịch, tận mắt chứng kiến và trải nghiệm các thắng cảnh, sản phẩm du lịch ở một số địa phương trong tỉnh như Ia Grai, Đak Đoa, Chư Pah. Bởi ngoài không gian văn hóa cồng chiêng, Gia Lai còn có nhiều thế mạnh về thắng cảnh, bản sắc văn hóa các dân tộc bản địa có thể khai thác, hình thành các sản phẩm du lịch giá trị.
* P.V: Xin cảm ơn ông!
Minh Châu

Có thể bạn quan tâm

Tây Nguyên phải là một biểu tượng nổi bật của du lịch Việt Nam

Tây Nguyên phải là một biểu tượng nổi bật của du lịch Việt Nam

(GLO)- Trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại tỉnh Gia Lai, tối 30-11, đồng chí Nguyễn Xuân Phúc-Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam đã đến dự và phát biểu khai mạc Festival Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên tại tỉnh Gia Lai năm 2018. Báo Gia Lai Điện tử trích đăng bài phát biểu quan trọng này.
Đặc sắc văn hóa và âm nhạc dân tộc

Đặc sắc văn hóa và âm nhạc dân tộc

(GLO)- Nằm trong khuôn khổ của Festival Cồng chiêng, Triển lãm “Nhạc cụ truyền thống các dân tộc Việt Nam“ với hoạt động trưng bày cùng diễn xướng đem lại một không gian rực rỡ sắc màu văn hóa và nghệ thuật trải dài từ Nam tới Bắc. Triển lãm trở thành một điểm nhấn rất riêng, thu hút đông đảo du khách.
Những "sứ giả" đặc biệt tại Festival Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên

Những "sứ giả" đặc biệt tại Festival Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên

(GLO)- Trong hơn 1.000 nghệ nhân tụ hội về TP. Pleiku dịp này, có người đã từng tham gia 2 kỳ Festival Văn hóa Cồng chiêng. Có người đã ở tuổi bát thập nhưng cũng có những em nhỏ vừa bước vào lớp 1. Hơn hết, họ đều là những “sứ giả“ của văn hóa, đại diện cho dân tộc trình diễn những nét văn hóa truyền thống độc đáo, đặc sắc nhất.
Festival Công chiêng Tây Nguyên 2018 giới thiệu nhiều đặc sản đến du khách

Festival Công chiêng Tây Nguyên 2018 giới thiệu nhiều đặc sản đến du khách

(GLO)- Bên lề lễ hội Festival Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên là hơn 50 gian hàng giới thiệu đặc sản nổi tiếng của núi rừng Gia Lai. Đây không chỉ “điểm nhấn“ hấp dẫn du khách đến tham quan, mua sắm mà còn là cơ hội quảng bá, tìm đầu ra cho sản phẩm cho địa phương.
Học sinh nội trú "giữ lửa" cồng chiêng

Học sinh nội trú "giữ lửa" cồng chiêng

(GLO)- Nhằm bảo tồn và phát huy không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên, Trường THCS Dân tộc Nội trú huyện Ia Pa đã đưa cồng chiêng vào các giờ ngoại khóa hàng tuần. Đặc biệt, trước đó, nhà trường đã chủ động phối hợp với Phòng Văn hóa-Thông tin huyện mời nghệ nhân để ươm mầm “hạt giống“ của nghệ thuật cồng chiêng.
Thường trực Tỉnh ủy làm việc về công tác chuẩn bị Festival Cồng chiêng

Thường trực Tỉnh ủy làm việc về công tác chuẩn bị Festival Cồng chiêng

(GLO)- Ngày 21-11, tại TP. Pleiku, Thường trực Tỉnh ủy Gia Lai đã có buổi làm việc với UBND tỉnh về công tác chuẩn bị cho Festival Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên tại tỉnh Gia Lai năm 2018. Cùng dự buổi làm việc có đại diện lãnh đạo: Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy; Văn phòng Tỉnh ủy; Thành ủy, UBND TP. Pleiku; Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch.
Hoàn tất công tác chuẩn bị Festival Cồng chiêng Tây Nguyên

Hoàn tất công tác chuẩn bị Festival Cồng chiêng Tây Nguyên

(GLO)- Chiều 20-11, Ban tổ chức Festival cồng chiêng Tây Nguyên tại Gia Lai năm 2018 tổ chức cuộc họp nghe lãnh đạo các sở, ngành, địa phương báo cáo công tác tổ chức lễ hội này. Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Ngọc Thành cùng các Phó Chủ tịch UBND tỉnh Huỳnh Nữ Thu Hà, Kpă Thuyên chủ trì cuộc họp.