Lộ trình ngược

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Kể từ thời điểm áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 5 (Euro 5) đối với ô tô sản xuất nội địa và nhập khẩu đến nay đã gần 3 năm, hàng trăm ngàn xe đạt tiêu chuẩn đã được đưa ra lưu thông nhưng nguồn nhiên liệu tương ứng lại không đủ cung cấp.

Theo ước tính của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam, sản lượng ô tô bán ra trong giai đoạn 2022 - 2025 bình quân 500.000 - 700.000 chiếc/năm. Với nhu cầu sử dụng 1.440 lít nhiên liệu/xe/năm, đòi hỏi khối lượng xăng, dầu tương ứng là 1,4 - 4 triệu m3/năm.

Tuy nhiên, cả nước hiện có chưa đến 1.200 cây xăng có bán dầu diesel Euro 5, chiếm 7% tổng số trạm xăng - một tỉ lệ rất nhỏ.

Không phủ nhận một phần nguyên nhân là bởi tác động của dịch COVID-19 khiến việc sản xuất, cung ứng nhiên liệu tiêu chuẩn Euro 5 không thể thực hiện theo đúng lộ trình.

Nhưng, một phần không nhỏ khác đến từ việc các nhà hoạch định chính sách dường như chưa có cái nhìn tổng thể, cũng như chưa dự phòng được những tình huống rủi ro.

Nhiều quốc gia đã ban hành chính sách khuyến khích hoặc bắt buộc áp dụng tiêu chuẩn khí thải nghiêm ngặt. Chẳng hạn, Mỹ áp dụng tiêu chuẩn EPA Tier 4 từ năm 2014; châu Âu có tiêu chuẩn Euro 5 và 6; Trung Quốc, Ấn Độ và các nước Đông Nam Á cũng đưa ra tiêu chuẩn riêng. Đáng chú ý, hầu hết các nước không xảy ra tình trạng thiếu xăng dầu đạt tiêu chuẩn.

Còn Việt Nam, mặc dù sớm tính toán và công bố lộ trình tương tự, bảo đảm không chậm trễ về mặt chính sách song quá trình thực hiện cho thấy đây là "lộ trình ngược". Khi chưa thật sự bảo đảm nguồn cung nhiên liệu, lộ trình đã được ban hành. Chưa kể, phản ứng chính sách từ phía doanh nghiệp là khá tích cực khi có hãng ô tô đã chủ động sản xuất sản phẩm tiêu chuẩn mới trước thời điểm quy định. Hậu quả là "xe sạch" đã có nhưng "xăng dầu sạch" lại thiếu.

Đáng lo ngại hơn, Nhà máy Lọc dầu Dung Quất dự kiến sau 37 tháng thực hiện dự án nâng cấp, mở rộng, đến năm 2028 mới đủ điều kiện sản xuất xăng dầu Euro 5. Cùng thời điểm này, Liên hợp Lọc hóa dầu Nghi Sơn cũng mới có sản phẩm đạt tiêu chuẩn tương tự nếu điều kiện thuận lợi.

Trong khi đó, một số hãng xe có động thái hoặc phát tín hiệu từ chối bảo hành, bảo dưỡng cho xe đạt tiêu chuẩn Euro 5 nhưng sử dụng xăng, dầu tiêu chuẩn thấp hơn. Điều này hoàn toàn dễ hiểu vì việc sử dụng xăng, dầu không đạt tiêu chuẩn sẽ khiến xe nhanh bị hư hỏng, giảm hiệu suất hoạt động. Như vậy, đối tượng chịu thiệt hại lớn nhất chính là người tiêu dùng.

Có thể nhập khẩu xăng, dầu đạt tiêu chuẩn Euro 5 về bán trong thời gian chờ các nhà máy trong nước sản xuất được nhiên liệu tiêu chuẩn. Tuy nhiên, bài toán hiệu quả kinh tế của doanh nghiệp nhà nước một lần nữa lại được đặt ra: Sản lượng xăng dầu chưa đạt tiêu chuẩn sản xuất trong nước sẽ được tiêu thụ như nào?

Chưa kể, trong giai đoạn kinh tế rơi vào "nốt trầm" như hiện nay, doanh nghiệp đầu mối và trạm xăng chắc hẳn không mặn mà đầu tư thêm trụ bơm mới.

Bài học kinh nghiệm rút ra, dù không mới, đó là cần sự đồng bộ trong quy trình hoạch định, xây dựng và thực thi chính sách. Nếu không, trong tiến trình thực hiện mục tiêu Net Zero mà Việt Nam đã cam kết tại Hội nghị COP26, không riêng xăng dầu mà nhiều lĩnh vực khác cũng có thể gặp lúng túng.

Theo Phương Nhung (NLĐO)

Có thể bạn quan tâm

Tận dụng tối đa cơ hội thu hút FDI

Tận dụng tối đa cơ hội thu hút FDI

Tháng 3, Việt Nam đón tiếp 2 đoàn doanh nghiệp Hoa Kỳ, với hơn 60 thương hiệu lớn. Chủ tịch Hội đồng Kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN (USABC), ông Ted Osius, nguyên Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam, cho biết đây là phái đoàn doanh nghiệp Hoa Kỳ lớn nhất từng đến Việt Nam.

Trị sốt đất để dồn sức cho tăng trưởng

Trị sốt đất để dồn sức cho tăng trưởng

Thật phi lý khi vừa qua những thông tin đồn sốt đất đã bùng lên với lý do sáp nhập tỉnh thành, cho dù thực tế chẳng ăn nhập gì với nhau. Mục đích sáp nhập nhằm tinh gọn bộ máy, tiết giảm chi phí để dành nguồn lực phát triển kinh tế chứ không phải hướng đến phát triển bất động sản (BĐS).

Bước then chốt về sáp nhập

Bước then chốt về sáp nhập

Cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, sau giai đoạn tăng tốc vừa qua, hiện đứng trước bước quyết định: Sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp.

'Chắc chân' thị trường nội địa

'Chắc chân' thị trường nội địa

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại leo thang, chính sách thuế quan khắt khe ở các thị trường xuất khẩu chủ lực như Mỹ, EU gây áp lực lớn lên nhiều ngành hàng xuất khẩu của Việt Nam thì việc doanh nghiệp quay lại chiếm lĩnh thị trường nội địa đang trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.

50 năm lên tầm cao mới

50 năm lên tầm cao mới

(GLO)- Vùng đất Gia Lai, với sự kiện giải phóng thị xã Pleiku và chiến thắng vang dội trên đường 7 (nay là quốc lộ 25) tháng 3-1975 đã góp phần vào thắng lợi vẻ vang của dân tộc, mở ra thời kỳ xây dựng quê hương phát triển, giàu đẹp.

Thuế và chi tiêu của người dân

Thuế và chi tiêu của người dân

Tâm lý thắt chặt chi tiêu vẫn đang phủ bóng lên sức mua trong nước suốt nhiều năm qua. Ở thời điểm hiện tại, tâm lý này đang có chiều hướng được củng cố do những lo ngại về thất nghiệp và giảm thu nhập.