Lộ trình ngược

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Kể từ thời điểm áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 5 (Euro 5) đối với ô tô sản xuất nội địa và nhập khẩu đến nay đã gần 3 năm, hàng trăm ngàn xe đạt tiêu chuẩn đã được đưa ra lưu thông nhưng nguồn nhiên liệu tương ứng lại không đủ cung cấp.

Theo ước tính của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam, sản lượng ô tô bán ra trong giai đoạn 2022 - 2025 bình quân 500.000 - 700.000 chiếc/năm. Với nhu cầu sử dụng 1.440 lít nhiên liệu/xe/năm, đòi hỏi khối lượng xăng, dầu tương ứng là 1,4 - 4 triệu m3/năm.

Tuy nhiên, cả nước hiện có chưa đến 1.200 cây xăng có bán dầu diesel Euro 5, chiếm 7% tổng số trạm xăng - một tỉ lệ rất nhỏ.

Không phủ nhận một phần nguyên nhân là bởi tác động của dịch COVID-19 khiến việc sản xuất, cung ứng nhiên liệu tiêu chuẩn Euro 5 không thể thực hiện theo đúng lộ trình.

Nhưng, một phần không nhỏ khác đến từ việc các nhà hoạch định chính sách dường như chưa có cái nhìn tổng thể, cũng như chưa dự phòng được những tình huống rủi ro.

Nhiều quốc gia đã ban hành chính sách khuyến khích hoặc bắt buộc áp dụng tiêu chuẩn khí thải nghiêm ngặt. Chẳng hạn, Mỹ áp dụng tiêu chuẩn EPA Tier 4 từ năm 2014; châu Âu có tiêu chuẩn Euro 5 và 6; Trung Quốc, Ấn Độ và các nước Đông Nam Á cũng đưa ra tiêu chuẩn riêng. Đáng chú ý, hầu hết các nước không xảy ra tình trạng thiếu xăng dầu đạt tiêu chuẩn.

Còn Việt Nam, mặc dù sớm tính toán và công bố lộ trình tương tự, bảo đảm không chậm trễ về mặt chính sách song quá trình thực hiện cho thấy đây là "lộ trình ngược". Khi chưa thật sự bảo đảm nguồn cung nhiên liệu, lộ trình đã được ban hành. Chưa kể, phản ứng chính sách từ phía doanh nghiệp là khá tích cực khi có hãng ô tô đã chủ động sản xuất sản phẩm tiêu chuẩn mới trước thời điểm quy định. Hậu quả là "xe sạch" đã có nhưng "xăng dầu sạch" lại thiếu.

Đáng lo ngại hơn, Nhà máy Lọc dầu Dung Quất dự kiến sau 37 tháng thực hiện dự án nâng cấp, mở rộng, đến năm 2028 mới đủ điều kiện sản xuất xăng dầu Euro 5. Cùng thời điểm này, Liên hợp Lọc hóa dầu Nghi Sơn cũng mới có sản phẩm đạt tiêu chuẩn tương tự nếu điều kiện thuận lợi.

Trong khi đó, một số hãng xe có động thái hoặc phát tín hiệu từ chối bảo hành, bảo dưỡng cho xe đạt tiêu chuẩn Euro 5 nhưng sử dụng xăng, dầu tiêu chuẩn thấp hơn. Điều này hoàn toàn dễ hiểu vì việc sử dụng xăng, dầu không đạt tiêu chuẩn sẽ khiến xe nhanh bị hư hỏng, giảm hiệu suất hoạt động. Như vậy, đối tượng chịu thiệt hại lớn nhất chính là người tiêu dùng.

Có thể nhập khẩu xăng, dầu đạt tiêu chuẩn Euro 5 về bán trong thời gian chờ các nhà máy trong nước sản xuất được nhiên liệu tiêu chuẩn. Tuy nhiên, bài toán hiệu quả kinh tế của doanh nghiệp nhà nước một lần nữa lại được đặt ra: Sản lượng xăng dầu chưa đạt tiêu chuẩn sản xuất trong nước sẽ được tiêu thụ như nào?

Chưa kể, trong giai đoạn kinh tế rơi vào "nốt trầm" như hiện nay, doanh nghiệp đầu mối và trạm xăng chắc hẳn không mặn mà đầu tư thêm trụ bơm mới.

Bài học kinh nghiệm rút ra, dù không mới, đó là cần sự đồng bộ trong quy trình hoạch định, xây dựng và thực thi chính sách. Nếu không, trong tiến trình thực hiện mục tiêu Net Zero mà Việt Nam đã cam kết tại Hội nghị COP26, không riêng xăng dầu mà nhiều lĩnh vực khác cũng có thể gặp lúng túng.

Theo Phương Nhung (NLĐO)

Có thể bạn quan tâm

Vị thế Việt Nam

Vị thế Việt Nam

Kinh tế tăng trưởng đầy ấn tượng, chính sách ngoại giao linh hoạt và hiệu quả, vị thế quốc gia ngày càng tăng trên trường quốc tế… là những gì mà nhiều chuyên gia về các vấn đề quốc tế đã đánh giá về Việt Nam suốt những năm qua.

Đoàn kết, vì một Gia Lai giàu bản sắc, phát triển và hội nhập

Đoàn kết, vì một Gia Lai giàu bản sắc, phát triển và hội nhập

(GLO)- Làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai về công tác chuẩn bị cho Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 vào ngày 25-8 vừa qua, Chủ tịch nước Lương Cường yêu cầu Gia Lai nêu cao tinh thần đoàn kết, khai thác hiệu quả tiềm năng, thế mạnh của địa phương để phát triển.

Biến ưu thế thành thế mạnh

Biến ưu thế thành thế mạnh

Việc Trung Quốc siết chặt xuất khẩu đất hiếm từ ngày 22.8 vừa qua khiến những nền kinh tế hiện lệ thuộc nhiều vào cung ứng đất hiếm từ Trung Quốc không khỏi thêm quan ngại sâu sắc, đặc biệt Mỹ và các thành viên EU.

Lùi giờ vào học: Nhỏ nhưng cần thiết

Lùi giờ vào học: Nhỏ nhưng cần thiết

Trong bối cảnh ngành giáo dục đang hướng đến mô hình trường học hạnh phúc, việc điều chỉnh thời gian học trong ngày, đặc biệt là giờ vào học buổi sáng, đang nhận được nhiều sự quan tâm của học sinh và cha mẹ học sinh trong những ngày qua.

Rõ hướng đi

Rõ hướng đi

Trong bối cảnh phát triển công nghệ số, tiền mã hóa đang nổi lên như một tài sản số then chốt, thu hút giới đầu tư và cả các nhà nghiên cứu...

Cần năng lực và tinh thần cầu thị

Cần năng lực và tinh thần cầu thị

Một trong những vấn đề được quan tâm thời gian gần đây là sau khi tiến hành sắp xếp lại địa giới hành chính và thực hiện chính quyền 2 cấp thì nhiều cán bộ, chuyên viên phụ trách mảng văn hóa - xã hội tại các phòng ban cấp xã không có chuyên môn về giáo dục.

Cục bộ địa phương: 'Ung nhọt' cần sớm triệt tiêu

Cục bộ địa phương: 'Ung nhọt' cần sớm triệt tiêu

(GLO)- Trong bối cảnh đất nước bước vào thời kỳ phát triển mới, khi chính quyền hai cấp đang vận hành thì tư tưởng cục bộ địa phương cần được nhận diện chính xác để phòng - chống hiệu quả. Bởi lẽ, loại “ung nhọt” này phá vỡ sự thống nhất trong hệ thống chính trị, kìm hãm sự phát triển kinh tế - xã hội.

null