Ngày 5/12, ít nhất 4 đài truyền hình công cộng tại các nước châu Âu tuyên bố không tham gia Cuộc thi Ca khúc truyền hình châu Âu (Eurovision Song Contest) 2026 sau khi Liên minh Phát thanh châu Âu (EBU) cho phép Israel cử đại diện góp mặt.
Trong cuộc họp trước đó cùng ngày tại Geneva (Thụy Sĩ), EBU đã quyết định không tổ chức bỏ phiếu riêng về việc Israel có được tiếp tục tham dự Eurovision 2026 hay không, thay vào đó thông qua một loạt quy định mới nhằm tăng tính minh bạch và công bằng trong hệ thống bình chọn, đặc biệt hạn chế sự can thiệp của chính phủ và các bên thứ ba.
Sau quyết định này, EBU xác nhận Israel sẽ tiếp tục được tham gia cuộc thi Eurovision 2026, dự kiến tổ chức tại Vienna (Áo) vào tháng 5/2026.
Theo phóng viên TTXVN tại Tel Aviv, Tổng thống Israel Isaac Herzog hoan nghênh quyết định của EBU, đồng thời cam kết tiếp tục thúc đẩy sự hiện diện văn hóa của Israel trong các diễn đàn quốc tế.
Quyết định của EBU đã dẫn đến phản ứng mạnh từ một số quốc gia. Ngay sau khi quyết định được công bố, nhiều đài truyền hình quốc gia của Tây Ban Nha, Ireland, Hà Lan và Slovenia tuyên bố sẽ tẩy chay Eurovision 2026 để phản đối việc Israel được phép tham gia.
Truyền hình Hà Lan cho rằng việc Israel góp mặt không còn phù hợp. Trong khi đó, đài RTVE của Tây Ban Nha nhận định tình hình Gaza và việc Israel sử dụng Eurovision cho mục đích chính trị khiến cuộc thi ngày càng khó duy trì tính trung lập.
RTÉ nhấn mạnh việc Ireland không thể chấp nhận khi thương vong dân sự tại Gaza tăng cao và cuộc khủng hoảng nhân đạo tiếp diễn. Một số quốc gia khác như Iceland và Bỉ cũng được ghi nhận cân nhắc hoặc bày tỏ phản đối trước đó, trong khi một số nước thuộc khu vực Bắc Âu và Anh cam kết tiếp tục ủng hộ cuộc thi và giữ vai trò trung lập của EBU.
Về phần mình, Liên minh phát thanh xác nhận các đài phát thanh RTVE (Tây Ban Nha), AVROTROS (Hà Lan), RTÉ (Ireland) và RTVSLO (Slovenia) tuyên bố rút khỏi cuộc thi. Danh sách cuối cùng các nước tham gia sẽ được công bố trước Giáng sinh.
Chuyên gia về Eurovision, ông Dean Vuletic, cho rằng đây là một trong những cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất mà EBU từng trải qua. Ông nhận định cuộc thi kỷ niệm 70 năm tại Vienna vào tháng 5 tới sẽ chứng kiến làn sóng tẩy chay lớn nhất trong lịch sử, khi nhiều quốc gia khác có thể tiếp tục rút lui. Đài RUV của Iceland dự kiến họp tuần tới để quyết định việc tham dự sau khi hội đồng quản trị cơ quan này đề xuất loại Israel khỏi danh sách.
Eurovision từng nhiều lần bị cuốn vào các sự kiện quốc tế, trong đó Nga bị loại năm 2022 sau khi triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine. Tuy nhiên, xung đột tại Gaza được đánh giá là thách thức lớn nhất đối với tính phi chính trị mà EBU nỗ lực duy trì.
Động thái rút lui khỏi cuộc thi cũng gây áp lực tài chính đối với Eurovision, giữa lúc nhiều đài truyền hình đang gặp khó khăn do bị giảm ngân sách từ chính phủ và sự ra đời của mạng xã hội.
Tây Ban Nha là một trong 5 thị trường đóng góp lớn nhất cho cuộc thi, còn Ireland là quốc gia cùng Thụy Điển nắm giữ kỷ lục 7 lần vô địch.
Tranh cãi về sự tham gia của Israel còn phủ bóng lên sự trở lại của Bulgaria, Moldova và Romania sau thời gian vắng mặt vì khó khăn tài chính và các vấn đề khác./.
(Theo TTXVN/Vietnam+)
