Bỏ tiền tỷ để giữ hồn quê

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Sau hàng chục năm miệt mài bỏ công sức, tiền của sưu tầm, giờ đây ông Nguyễn Quang Cương (63 tuổi) bước đầu đã thực hiện được mong ước lập bảo tàng lưu giữ hàng ngàn cổ vật để bảo tồn, phục vụ cộng đồng ngay trên mảnh đất quê hương ở thôn Chân Thành (xã Bình An, huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh). Đây là bảo tàng tư nhân đầu tiên ở tỉnh Hà Tĩnh.
Ông Nguyễn Quang Cương bên các hiện vật trưng bày tại Bảo tàng Hoa Cương
Ông Nguyễn Quang Cương bên các hiện vật trưng bày tại Bảo tàng Hoa Cương
Nặng lòng với quê 
Ông Nguyễn Quang Cương, người con của xã An Lộc (nay là xã Bình An, huyện Lộc Hà, Hà Tĩnh), hiện đang sống và làm việc tại TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định.
Nói về căn duyên lập Bảo tàng Hoa Cương, ông cho biết, khi còn học sinh, những tấm giấy khen được ông xem như báu vật. Tuy nhiên, do hoàn cảnh lúc bấy giờ, ông đã làm thất lạc. Lớn lên, muốn tìm về những kỷ vật, kỷ niệm thì không thấy nữa, từ đó càng thôi thúc ông nảy sinh ra ý tưởng phải lưu giữ quá khứ. Ông luôn tâm niệm rằng, lưu giữ quá khứ là lưu lại hồn dân tộc, hồn quê, xóm làng, tái sinh hồn quá khứ và phục sinh những giá trị truyền thống tốt đẹp. Từ tâm niệm đó, cùng với ý thức của một nhà giáo thâm niên 40 năm đã thôi thúc ông thực hiện ước mong xây dựng một bảo tàng gia đình hoặc bảo tàng làng xã, tại chính nơi ông chào đời.
Trong những năm sống và giảng dạy đại học tại tỉnh Bình Định, ông Cương luôn đau đáu nỗi nhớ mong trở về đóng góp xây dựng quê hương. Nghĩ là làm, năm 2004, ông đã đầu tư cả tỷ đồng xây dựng nhà khuyến học tư nhân Hoa Cương (ở xã Bình An, huyện Lộc Hà) trên diện tích 500m2 và trang bị gần 2 vạn đầu sách các loại. Nơi đây trở thành không gian văn hóa, góp phần tạo nên phong trào đọc sách, học tập có hiệu quả, rộng khắp đến người dân, học sinh các cấp trong và ngoài xã. Bộ VH-TT-DL đã tặng bằng khen thư viện Hoa Cương để ghi nhận sự đóng góp vào việc phát triển đời sống văn hóa cộng đồng, 
Năm 2017, ông Cương bắt đầu xây dựng Bảo tàng Hoa Cương tại xã Bình An. Đến tháng 7-2020 hoàn thành giai đoạn 1, đáp ứng các tiêu chí quy định của bảo tàng ngoài công lập và được UBND tỉnh Hà Tĩnh cấp giấy phép hoạt động. Bảo tàng tọa lạc trên 2 khu đất liền kề, với diện tích 1.500m², nằm sát quốc lộ 281. Trong đó, trung tâm bảo tàng có diện tích gần 1.000m². Hiện tại, bảo tàng đã trưng bày 4.000 hiện vật, cổ vật quý hiếm và 3.700 đầu sách, tài liệu, bút tích, hình ảnh các loại phản ánh khá đa diện về đời sống, văn hóa truyền thống của người Việt. Hiện vật được phân loại, sắp xếp hệ thống theo 13 chủ đề, gồm: nông - ngư cụ truyền thống, nghề thủ công truyền thống, đồ dùng sinh hoạt truyền thống, tiền cổ Việt Nam và nước ngoài, hiện vật chống Mỹ và chống Pháp, hiện vật thời bao cấp, các loại xe đạp và xe máy cổ, nhạc cụ truyền thống. Bên cạnh đó còn có sách, tài liệu, hình ảnh, chum, ché, hũ, vại sành cổ, cối đá, trục đá, kệ đá cổ và hiện vật biển đảo Việt Nam.
Hàng ngàn cổ vật
Các hiện vật do ông Cương sưu tầm rất phong phú, đa dạng, gồm: đồ tre, đồ gốm sứ, đồ đồng, đồ gỗ, đồ sắt, đồ hợp kim… Ngoài ra, còn có bộ sưu tập sinh vật biển đảo, dụng cụ đo lường… Trong số hiện vật, cổ vật (có lập hồ sơ, lý lịch) được trưng bày, đáng chú ý là hiện vật mộc hóa thạch niên đại hàng triệu năm sưu tầm ở Tây Nguyên, bộ dụng cụ bằng đá thời tiền sử niên đại hàng ngàn năm, cùng hàng ngàn hiện vật cổ xưa có từ thời Lý, Trần, Lê, Nguyễn cũng như các hiện vật thời chiến tranh và thời bao cấp. Đặc biệt, ông Cương còn dành một không gian riêng ngoài trời để trưng bày chuyên đề biển đảo Việt Nam.
Trong đó có 2 mô hình biểu tượng Hoàng Sa và Trường Sa được dựng trên các bệ đá nguyên khối nặng hàng trăm tấn cùng nhiều hiện vật ngư nghiệp truyền thống được sưu tầm từ Thái Bình đến Quảng Bình như: 15 chiếc thuyền cổ được làm bằng tre và gỗ, lưới đánh cá, mỏ neo thuyền bằng gỗ… Hình ảnh này sẽ tác động trực quan đến người tham quan, qua đó góp phần giáo dục, vun đắp thêm ý thức giữ gìn, bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Các hiện vật trưng bày tại Bảo tàng Hoa Cương được xử lý bài bản, có khoa học bởi các cán bộ chuyên môn Bảo tàng Hà Tĩnh. Cùng với những tư vấn của các nhà sử học, văn hóa học trong nước, nên rất chỉn chu, quy cũ, chính quy, có tính khoa học cao.
“Việc xây dựng Bảo tàng Hoa Cương không chỉ lưu giữ, trưng bày hiện vật quá khứ, phục vụ cộng đồng, quê hương, xã hội mà còn giáo dục truyền thống cội nguồn đến cộng đồng, nhất là thế hệ trẻ thông qua trực quan hiện vật lịch sử, văn hóa. Nơi đây sẽ trở thành điểm đến để học sinh các trường học trong và ngoài địa phương tổ chức học tập ngoại khóa, trải nghiệm thiết thực. Đồng thời cũng là địa chỉ văn hóa truyền thống phục vụ người dân và du khách khi đến tham quan du lịch Hà Tĩnh”, ông Cương chia sẻ.
Hiện tại, ông Nguyễn Quang Cương đang lên kế hoạch xây dựng khu ẩm thực truyền thống diện tích hơn 500m2, nhằm phục hồi những món ăn truyền thống để phục vụ du khách đến tham quan bảo tàng và du lịch trong tương lai. Ngoài ra, ông đang lập dự án thuê khoảng 4.000m2 đất để mở chuyên đề trải nghiệm bao gồm bách thảo, bách thú, hoạt động trải nghiệm nông nghiệp, nông thôn… nhằm bổ sung thêm hạng mục bảo tàng để phục vụ cộng đồng học tập, trải nghiệm.
DƯƠNG QUANG (SGGPO)

Có thể bạn quan tâm

Sợi tơ mong manh kết nối trăm năm

Sợi tơ mong manh kết nối trăm năm

Khi nói đến sưu tầm đồ cổ ở Việt Nam, người ta thường nghe tới đồ gốm, sành sứ, hay đồ gỗ… chứ ít ai biết đến những món đồ vải mà qua đó thể hiện tay nghề thêu huy hoàng, vang danh thế giới của người Việt hàng trăm năm trước.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ lọt Top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới năm 2025.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ và hành trình vào top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới

(GLO)- Với nghiên cứu về ô nhiễm vi nhựa và công nghệ xử lý nước thải, Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ (SN 1985, Phân hiệu Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh tại Gia Lai) được Đại học Stanford (Mỹ) và Nhà xuất bản Elsevier vinh danh trong top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới năm 2025.

Sê San: Sông kể chuyện đời…

Sê San: Sông kể chuyện đời…

(GLO)- Dòng Sê San miệt mài chở nặng phù sa; sóng nước bồng bềnh không chỉ kể câu chuyện mưu sinh, bảo vệ phên giậu, mà còn gợi mở tương lai phát triển bền vững, góp phần khẳng định vị thế của vùng biên trong hành trình dựng xây quê hương, đất nước.

Chiếc nỏ của người lính trận Ia Drăng

Chiếc nỏ của người lính trận Ia Drăng

(GLO)- Mang ra chiếc nỏ được cất giữ hơn 30 năm, ông Siu Long (làng Gòong, xã Ia Púch, tỉnh Gia Lai)-nhân chứng trong trận đánh thung lũng Ia Drăng 60 năm trước chậm rãi nói: “Tôi muốn tặng món quà Tây Nguyên này cho một người bạn đến từ nước Mỹ”.

Ông Ksor Yung có lối sống trách nhiệm, gần gũi nên được mọi người quý mến. Ảnh: R’Ô Hok

Ksor Yung: Từ lối rẽ sai lầm đến con đường sáng

(GLO)- Từ một người từng lầm lỡ, ông Ksor Yung (SN 1967, ở xã Ia Rbol, tỉnh Gia Lai) đã nỗ lực vươn lên trở thành người có uy tín trong cộng đồng. Ông tích cực tham gia vận động, cảm hóa những người sa ngã, góp phần giữ gìn an ninh trật tự và củng cố khối đại đoàn kết dân tộc.

Thôn Lao Đu giữa bát ngát núi rừng Trường Sơn

Lao Đu đã hết lao đao

Nằm bên đường Hồ Chí Minh huyền thoại, cuộc sống của hơn 150 hộ dân thôn Lao Đu, xã Khâm Đức, TP Đà Nẵng nay đã đổi thay, ngôi làng trở thành điểm du lịch cộng đồng giữa bát ngát núi rừng. 

Giới trẻ hào hứng tham gia các khóa học làm đèn lồng Trung thu thủ công

Hồi sinh Trung thu xưa

Giữa phố phường rực rỡ ánh đèn led, đèn ông sao và mặt nạ giấy bồi bất ngờ “tái xuất”, gợi lại ký ức những mùa trăng rằm xưa. Sự trở về của Trung thu truyền thống đã manh nha trong những năm gần đây, được nhiều người trẻ hào hứng đón nhận.

Gặp người lính Thành cổ năm xưa

Gặp người lính Thành cổ năm xưa

(GLO)- Trở về từ cuộc chiến khốc liệt ở Thành cổ Quảng Trị, cựu chiến binh Hồ Anh Hòa ít khi nhắc lại kỷ niệm chiến đấu với gia đình, con cháu. Bởi ông cho rằng, việc cầm súng lao vào cuộc chiến thời điểm ấy là trách nhiệm của một người con yêu Tổ quốc, “không nên công thần”.

Các cổ vật gốm sứ chén, bát, đĩa... được ngư dân nhặt được.

Làng cổ vật

Nép mình bên eo biển Vũng Tàu, thôn Châu Thuận Biển (xã Đông Sơn, huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi) không chỉ nổi tiếng là “làng lặn Hoàng Sa” với truyền thống bám biển, giữ chủ quyền, mà còn được ví như “kho báu” lưu giữ hàng loạt cổ vật từ những con tàu đắm hàng thế kỷ dưới đáy đại dương.

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

'Phu sâm' ở núi Ngọc Linh

Nhiều doanh nghiệp và người dân lên ngọn núi Ngọc Linh hùng vĩ ở TP.Đà Nẵng thuê môi trường rừng để trồng sâm, mở ra một nghề mới để đồng bào Xê Đăng bản địa mưu sinh suốt nhiều năm qua: 'phu sâm', tức nghề cõng hàng thuê.

null