Trong những ngày này, khi cả nước đang hướng đến kỷ niệm 72 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2.9, chúng tôi có dịp về vùng đất Bình An cũ (nay là 3 xã Tây An, Tây Vinh, Tây Bình, thuộc huyện Tây Sơn). Ði trên những con đường bê tông thẳng tắp, hai bên là những cánh đồng lúa xanh biếc, những ngôi nhà mới khang trang, chúng tôi cảm nhận được sức sống mạnh mẽ của vùng đất một thời đầy máu lửa đạn bom này.
 |
| Thị tứ Mỹ Yên (xã Tây Bình) hôm nay. |
1. Vùng đất Bình An xưa nằm phía Ðông Bắc huyện Bình Khê cũ, cách trung tâm huyện hơn 12 km. Nằm ở vị trí giao thông thuận lợi, giao thoa giữa huyện Bình Khê với hai huyện Phù Cát và An Nhơn nên Bình An giàu truyền thống văn hóa, truyền thống đấu tranh cách mạng và cũng là vị trí chiến lược quan trọng của ta và địch trong mọi thời kỳ. Giữa năm 1965, quân Mỹ và chư hầu tiến hành các cuộc càn quét quy mô lớn hòng tiêu diệt lực lượng ta. Những vụ thảm sát đẫm máu liên tiếp diễn ra ở huyện Tuy Phước và nhiều nơi khác. Ðiển hình nhất cho những tội ác chiến tranh là vụ thảm sát ở Bình An vào tháng 2.1966 làm hơn 1.000 dân thường thiệt mạng, 1.535 ngôi nhà bị tàn phá… Ðỉnh điểm là ngày 26.2.1966, địch sát hại dã man cùng lúc 380 người dân vô tội tại Gò Dài (nay thuộc xã Tây Vinh).
Tuy nhiên, với tinh thần bất khuất, quân và dân Bình An, lớp người trước ngã xuống, lớp sau tiếp bước đứng lên cầm súng đánh địch, làm nên những chiến thắng vang dội: An Vinh, Sông Cạn, An Chánh, núi Thơm… góp phần giải phóng quê nhà.
2. Sau khi đất nước được giải phóng, năm 1987, xã Bình An được tách làm 3 xã: Tây An, Tây Vinh và Tây Bình. Khi ấy, khó khăn chồng chất trăm bề.
Ông Hồ Phi Long, 63 tuổi, từng làm Chủ nhiệm HTX Bình An Bắc, rồi Bí thư, Chủ tịch UBND xã Tây An, cho biết: “Khi tách ra, xã Tây An có gần 1.000 hộ, trên 4.900 nhân khẩu, cơ sở vật chất của xã cũng không có gì, đường đất, nhà tranh “phủ sóng” toàn xã. Diện tích lúa gieo phụ thuộc vào nước trời trên 70%, nhiều người đã bỏ đi nơi khác lập nghiệp do làm lúa không đủ ăn. Ðời sống tinh thần của người dân cũng nghèo nàn lắm, hôm nào có đoàn hát về là y như rằng trung tâm xã “thất thủ” vì đông nghịt người đến xem”.
Là trung tâm hành chính của xã Bình An cũ nhưng khi tách xã, Tây Bình cũng ngổn ngang trăm mối. Ông Bùi Thúc Ban, Bí thư Ðảng ủy xã Tây Bình, nhớ lại: “Trụ sở xã khi ấy chỉ còn lại một dãy nhà cấp 4 trống không vì bàn ghế phải chia cho 2 xã còn lại, kiểu như mình ở “nhà từ đường” vậy. Còn cán bộ nhiều lúc phải ngồi dưới đất làm việc, một phòng ghép chung nhiều đoàn thể. Tổ chức Ðảng thì chỉ có một chi bộ chưa đầy 1/3 số đảng viên so với bây giờ (160 người). Chỉ đến những năm sau 1990, khi điện lưới được kéo về thì đời sống người dân trong xã mới bắt đầu thay đổi”.
Bí thư Ðảng ủy xã Tây Vinh Trương Văn Bàng cho biết, những năm qua, Ðảng ủy, UBND xã đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo phát huy nội lực, chú trọng phát triển kinh tế toàn diện, trọng tâm là đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao. Nếu như trước đây, sản xuất của xã chỉ dựa vào mấy trăm ha ruộng lúa nước, sản lượng “dậm chân tại chỗ” hàng năm, thì bây giờ nông nghiệp đi bằng “hai chân” - cây lúa và chăn nuôi cùng song hành phát triển. Giá trị sản xuất nông nghiệp của xã từ đầu năm đến nay ước đạt 19 tỉ đồng, năng suất lúa đạt trên 75 tạ/ha, đàn gia súc, gia cầm hiện có trên 77.000 con; thu nhập bình quân đầu người đạt 30 triệu đồng/năm.
Dẫn chúng tôi đi trên những con đường bê tông phẳng phiu, ông Ðặng Bảo Toàn, Bí thư Ðảng ủy xã Tây An khẳng định, địa phương về đích nông thôn mới vào cuối năm 2015 là nhờ sự đồng tình, nhất trí cao trong nhân dân. Ðặc biệt là trong phong trào hiến đất làm đường, đường mở đến đâu dân hiến đất đến đó. Xã đã bê tông hóa trên 30 km đường trục xã, liên xã, các tuyến đường ngõ, xóm, đạt 90% tổng chiều dài các tuyến đường trong xã, hoàn thành xuất sắc chương trình bê tông hóa đường giao thông theo chủ trương Nhà nước và nhân dân cùng làm. Ðể có những con đường này, người dân đã hiến hơn 10.000 m2 đất, đóng góp 2.400 ngày công và trên 2,6 tỉ đồng, tự nguyện tháo dỡ nhiều công trình tường rào, cổng ngõ để giải phóng mặt bằng.
Ðặc biệt, từ năm 2011, khi hoàn thành tuyến đường phía Tây tỉnh đi qua địa bàn 3 xã Tây An, Tây Vinh, Tây Bình, lần lượt những cụm dịch vụ - thương mại dọc theo tuyến đường được thành lập, ngày càng đông đúc, sầm uất. “Trên địa bàn xã hiện có 290 hộ kinh doanh thương mại, dịch vụ; 70 hộ sản xuất tiểu thủ công nghiệp, cùng hàng trăm hộ buôn bán nhỏ, giải quyết việc làm cho hàng trăm lao động ở nông thôn. Ðảng bộ, chính quyền và nhân dân toàn xã quyết tâm hoàn thành xây dựng nông thôn mới trước năm 2020”, ông Bùi Thúc Ban, Bí thư Ðảng ủy xã Tây Bình nói.
Nói về vùng đất Bình An xưa và Tây Bình, Tây Vinh, Tây An hôm nay, ông Bùi Văn Mỹ, Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện Tây Sơn, khẳng định: “Phát huy truyền thống của quê hương, Ðảng bộ và nhân dân 3 xã Tây Bình, Tây Vinh, Tây An đã đoàn kết, tự lực, tự cường. Bên cạnh sự hỗ trợ của Nhà nước, các địa phương phát huy tiềm năng thế mạnh tập trung phát triển KT-XH, củng cố quốc phòng - an ninh, xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh và chăm lo tốt đời sống nhân dân, góp phần xây dựng quê hương Tây Sơn ngày càng giàu đẹp”.
HỒNG PHÚC
