Từ khóa: ngành mía đường

(GLO)-Từ con ngõ quen thuộc, tôi hướng mắt ra cánh đồng, thu vào bạt ngàn màu xanh của mía, bắp, đậu, khoai lang... Mỗi mùa một sắc điệu, trù phú và no đủ. Nếu ai đó từng gắn bó với mảnh đất này như tôi sẽ nghe tim mình thổn thức, thấy lòng xốn xang khi bao ký ức luyến thương thầm gọi, tìm về.

(GLO)- Từ giữa năm 2021, khi Bộ Công thương áp dụng thuế chống phá giá và thuế chống trợ cấp chính thức đối với một số sản phẩm đường mía có xuất xứ từ Thái Lan, giá mía nguyên liệu tăng cao, giúp bà con nông dân có lợi nhuận. Tuy nhiên, để ngành mía đường phát triển bền vững thì cần tổ chức lại sản xuất theo hướng khoa học, hiện đại và đảm bảo hài hòa lợi ích giữa các bên.

Trong một thời gian dài, ngành mía đường Việt Nam đối mặt với nhiều thách thức khi đường nhập lậu qua biên giới gia tăng, giá đường giảm, diện tích mía giảm mạnh, nhiều nhà máy đường đóng cửa. Để bảo đảm đời sống người trồng mía, ở một số nơi đã chuyển đổi diện tích sang cây trồng khác.

Việc áp thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp tạm thời đã góp phần hỗ trợ ngành mía đường Việt Nam cạnh tranh tranh sòng phẳng.

Thủ tướng Chính phủ vừa có Chỉ thị số 28/CT-TTg về triển khai các giải pháp phát triển ngành mía đường Việt Nam trong tình hình mới.

Bộ Tài chính chỉ cho phép xuất khẩu những loại đường sản xuất từ 100% nguyên liệu mía trong nước, quy định thời gian tái xuất là 275 ngày.

Nếu tính từ năm 2005, khi các nước ASEAN bắt đầu thiết lập cộng đồng kinh tế, ngành mía đường đã có tổng cộng 15 năm để chuẩn bị hội nhập. Thế nhưng, đầu năm 2020, thời điểm ATIGA (Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN) chính thức có hiệu lực, ngành mía đường Việt Nam vẫn đứng trước những áp lực về biến động về giá và vấn nạn nhập lậu…

Theo thông tin chính thức của Hiệp hội mía đường Việt Nam (VSSA), tổng diện tích trồng mía của Việt Nam hiện nay chỉ còn chưa tới 200.000 ha, niên vụ tới (2019-2020) có lẽ chỉ còn khoảng 150.000 ha. Tuy nhiên, báo cáo trước Quốc Hội, nhiều lãnh đạo ngành nông nghiệp vẫn dùng những số liệu rất cũ khi nhận định diện tích mía vẫn còn khoảng 240.000 - 260.000 ha.

Từ ngày 1/1/2020, hạn ngạch NK mía đường từ ASEAN chính thức được xoá bỏ theo đúng cam kết của Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA) sau 2 năm trì hoãn. Năm 2020 đã đến rất gần, song điểm đáng nói là, ở thời điểm hiện tại, ngành mía đường vẫn chưa sẵn sàng, muốn tiếp tục “delay“ thực thi ATIGA.

Chưa bao giờ người dân trồng mía và cả các nhà máy đường lại lao đao như hiện nay khi mía chết khô ngoài đồng không có người mua, nhà máy đường hết khả năng chi trả, phải trả tiền mua mía bằng đường, nông dân cũng đành cầm cố sổ đỏ cho những khoản nợ đã vay. Áp lực vô hình của hội nhập đã đè 'bóng đen' lên ngành mía đường vốn sẽ chịu tác động nhiều nhất khi những hiệp định thương mại tự do có hiệu lực.