Chỉ trong vòng vài năm mà sân khấu TP.HCM chứng kiến các vở đề tài lịch sử liên tiếp ra đời, chứng tỏ nhiệt huyết của người làm sân khấu và cả sự quan tâm của khán giả.
Ông bầu Hoàng Song Việt (sân khấu Đại Việt) mới đây đã bỏ vốn dựng liên tiếp 2 vở của NSND Thanh Tòng là Câu thơ yên ngựa, Bức ngôn đồ Đại Việt, công phu, hoành tráng, chinh phục rất nhiều khán giả trẻ.
NSƯT Lê Nguyên Đạt (sân khấu Sen Việt) cũng dựng liên tiếp mấy vở như Hồn thơ ngọc, Sơn hà, trước đó thì có Truyền tích Cổ Loa xưa, Vương quyền, Đêm trước ngày hoàng đạo, Tây Sơn nữ tướng đều gây ấn tượng rất tốt. Sân khấu Chí Linh-Vân Hà có Sấm vang dòng Như Nguyệt, một bản anh hùng ca tuyệt đẹp. Ông bầu Huỳnh Anh Tuấn thì đầu tư cho NSƯT Bạch Long dựng Đô đốc Bùi Thị Xuân nhỏ gọn nhưng vẫn hào hùng và cảm động. Hội Sân khấu TP.HCM có vở Trung thần cũng được khen ngợi. Nhà hát Trần Hữu Trang có vở Nguyễn Hữu Cảnh - chân dung người mở cõi, Khúc tráng ca thành Gia Định, Gánh cỏ sông Hàn đều gây tiếng vang.
Song song đó, kịch nói có sân khấu IDECAF ra mắt một loạt vở Bí mật vườn Lệ Chi, Ngàn năm tình sử, Vua thánh triều Lê, và mới nhất là Đức Tả quân Lê Văn Duyệt người mang 9 án tử. Nếu kể trước đó nữa thì sân khấu Hồng Vân có Nỏ thần, Tình sử Thăng Long thật hoành tráng, tiếc thay khi dời sân khấu nên tạm ngưng chưa tái dựng.
Ông bầu Hoàng Song Việt tâm sự: "Chúng tôi dựng vở lịch sử không chỉ vì "nặng nợ" với cải lương mà muốn còn tri ân tiền nhân đã hy sinh cho đất nước, không thể để lịch sử phai mờ trong lớp trẻ. Dựng vở sử kinh phí rất lớn, thường không lấy lại đủ vốn, nhưng tôi chấp nhận đi làm việc khác bù vào, còn niềm hạnh phúc khi vở diễn được khán giả đón nhận thì không diễn tả được".
Hiện nay kịch sử được lớp trẻ đón nhận nồng nhiệt, đặc biệt là học sinh và sinh viên, bởi các ông bà bầu đã chịu khó tiếp thị với các trường phổ thông, đại học.
Nghệ sĩ Đình Toàn, phụ trách nghệ thuật cho sân khấu IDECAF, nói: "Đừng cho rằng lớp trẻ không thích môn sử. Các em đi xem kịch sử với tất cả nhiệt huyết và tình yêu đất nước, khiến nghệ sĩ chúng tôi cũng phấn khích theo, thấy công việc của mình thực sự ý nghĩa. Chỉ cần chúng ta làm cho những bài học lịch sử không còn khô khan, thì sẽ chinh phục được các em". Vở Đức Tả quân Lê Văn Duyệt người mang 9 án tử của sân khấu này đang bán vé ào ào cho các trường học.
NSND Hoàng Yến có lẽ là một trong những người kết nối đầu tiên và chặt chẽ với hệ thống giáo dục suốt mười mấy năm nay, chị cho biết: "Nhà trường không ép các em đi xem vở lịch sử, chỉ đưa ra như một buổi ngoại khóa, em nào thích xem thì đăng ký, nhưng các em đã xem một lần rồi thì rất thích xem nữa, hoặc truyền miệng nhau, nhờ vậy chúng tôi bán được vé đều đặn. Giá rất rẻ, trừ hết chi phí, xe cộ, mỗi diễn viên chúng tôi chỉ còn lãnh cát sê vài trăm ngàn đồng. Nhưng ai cũng thích diễn, bởi khán giả học trò quá dễ thương, thẩm thấu tác phẩm rất tốt, lại còn viết thu hoạch, viết thư tâm sự gửi về nữa, đọc mà cảm động". NSND Hoàng Yến đầu tư Yêu là thoát tội, Thành Thăng Long thuở ấy thành công không thể ngờ, đã diễn trên 100 suất.
Chúng tôi dựng vở lịch sử không chỉ vì "nặng nợ" với cải lương mà muốn còn tri ân tiền nhân đã hy sinh cho đất nước, không thể để lịch sử phai mờ trong lớp trẻ.
TS Trần Hoàng Hiệp, một khán giả yêu sân khấu tại TP.HCM, chân tình thổ lộ: "Tôi thuộc sử, yêu sử, và yêu nước một phần lớn nhờ xem cải lương từ hồi nhỏ. Những vở tuồng quá hay và cảm động đã tái hiện lại những trang sử hào hùng của dân tộc, đó chính là những "bài học" nối dài bài học trong trường, thậm chí hấp dẫn hơn, dễ nhớ, dễ thuộc hơn. Bởi vậy tôi rất mừng khi các em học sinh ngày nay được tận mắt xem nghệ sĩ biểu diễn kịch lịch sử". Một khán giả trẻ sau khi xem Thành Thăng Long thuở ấy hào hứng cho biết: "Chỉ cần vở diễn kích hoạt được trái tim người trẻ chúng tôi thì sau đó chúng tôi sẽ tự tìm hiểu thêm trong sách hoặc trên mạng. Học sử qua sân khấu thật sự thú vị".
Hoàng Kim
