Đó là làng Kon Sơ Lăl cũ (xã Hà Tây, huyện Chư Păh, tỉnh Gia Lai). Sau hơn 20 năm dân làng di dời về làng mới, ngôi làng đẹp như tranh vẽ dần chìm vào quên lãng.
Song, chính nhờ những nét nguyên sơ còn lại, làng đã được lựa chọn làm bối cảnh cho bộ phim truyện điện ảnh Lạc rừng do Công ty TNHH HDA Phim (Hội Điện ảnh Việt Nam) thực hiện, Nghệ sĩ Nhân dân Phạm Nhuệ Giang làm đạo diễn. Phim dự kiến bấm máy vào khoảng tháng 8-2025.
Từ năm 2002, người dân làng Kon Sơ Lăl di dời ra vùng thuận lợi gần trung tâm xã, cách làng cũ chừng 3 cây số theo chính sách định canh, định cư của tỉnh với các điều kiện thuận lợi về điện-đường-trường-trạm. Một vài người già không nỡ rời xa nơi họ từng lớn lên nên quyết ở lại, dù nơi này không có điện và những tiện nghi khác.
Khi chúng tôi có mặt tại đây khoảng 10 năm sau khi ngôi làng cũ vắng hẳn những sinh hoạt ngày thường, thật đáng kinh ngạc bởi Kon Sơ Lăl vẫn giữ được không gian của một ngôi làng Bahnar hoàn toàn nguyên bản với lối kiến trúc, sắp xếp hài hòa, đẹp đẽ đến khó tin.
Làng có chừng hơn 50 nóc nhà quần tụ trên một mảnh đất khá bằng phẳng, xung quanh là rừng thưa.
Trừ vài mái ngói, tất cả nhà sàn nơi đây đều lợp tranh, sàn gỗ chắc chắn, vách nhà bằng liếp tre, nứa hoặc bằng đất sét trộn rơm. Nhà rông dựng từ năm 1987 vẫn sừng sững.
Sở dĩ ngôi làng vẫn “sống” theo cách của nó, dù vô cùng lặng lẽ, là bởi người dân vẫn quay về quét tước, dọn dẹp sạch sẽ làm nơi nghỉ chân những khi đi làm rẫy về.
Chỉ một vài căn nhà bắt đầu xuống cấp, có căn đổ sập sau nhiều năm tháng không hơi người. Đáng tiếc hơn nữa, năm 2015, một tia sét đã thiêu rụi nhà rông và vài căn nhà gần đó.
Là người nặng lòng với Kon Sơ Lăl cũ, năm 2023, Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Nguyễn Linh Vinh Quốc đã có chuyến “khảo sát” tại ngôi làng này bằng máy ảnh và flycam.
Anh cho hay, hiện làng có 17 ngôi nhà còn tạm nguyên dáng; đa phần mái tranh đã được thay ngói hoặc tôn cũ. Dù vậy, ngôi làng vẫn mang vẻ nguyên sơ, mộc mạc.
Mới đây, Văn phòng UBND tỉnh Gia Lai có thông báo số 197/TB-VP về kết luận của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Thanh Lịch liên quan đến việc tổ chức Tuần lễ Hoa dã quỳ-Núi lửa Chư Đang Ya năm 2024 và một số vấn đề khác về phát triển du lịch xanh trên địa bàn huyện Chư Păh.
Theo đó, Phó Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu UBND huyện Chư Păh phối hợp Công ty TNHH HDA Phim (Hội Điện ảnh Việt Nam) về việc chọn làng Kon Sơ Lăl cũ làm nơi ghi hình sản xuất phim truyện điện ảnh Lạc rừng, đồng thời đề xuất các hạng mục để xây dựng và phát triển làng trở thành điểm du lịch trong thời gian tới.
