Huyện Ia Grai có dân số hơn 109.280 người, trong đó, đồng bào DTTS chiếm 46,86%. Trình độ nhận thức và hiểu biết pháp luật, nhất là Luật Hôn nhân và gia đình của một bộ phận người dân còn hạn chế; nhiều tập tục lạc hậu còn tồn tại trong đời sống, sinh hoạt của người dân. Vì vậy, tình trạng tảo hôn vẫn còn xảy ra. Riêng năm 2022, toàn huyện có 127 trường hợp tảo hôn.
Công an xã Ia Krai và Hội Liên hiệp phụ nữ xã phối hợp tuyên truyền phòng-chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Ảnh: H.P |
Để ngăn chặn và đẩy lùi vấn nạn trên, thời gian qua, huyện Ia Grai đã triển khai đồng bộ các giải pháp, trong đó chú trọng công tác tuyên truyền về Luật Hôn nhân và gia đình. Phòng Tư pháp huyện phối hợp với Mặt trận và các hội, đoàn thể các xã, thị trấn đẩy mạnh tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên chấp hành pháp luật về hôn nhân và gia đình; từng bước làm thay đổi nhận thức và hành vi về hôn nhân của người dân, nhất là đồng bào DTTS, hướng đến mục tiêu ngăn chặn và đẩy lùi tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Nhờ đó, tình trạng hôn nhân cận huyết thống đã được xóa bỏ hoàn toàn. Năm 2023, toàn huyện có 73 trường hợp tảo hôn, giảm 54 trường hợp so với năm 2022.
Xã Ia Krai là một trong những địa phương đi đầu trong việc chấp hành chính sách dân số-kế hoạch hóa gia đình trên địa bàn huyện. Chị Rơ Mah Bly-Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ xã-cho hay: “Trong năm 2022, xã xảy ra 8 trường hợp tảo hôn. Đến năm 2023, chỉ xảy ra 2 trường hợp. Đa số các trường hợp tảo hôn đều do nghỉ học sớm, công việc chính là làm rẫy, kiến thức về hôn nhân và gia đình còn hạn chế, chưa được trang bị đầy đủ kỹ năng làm cha làm mẹ. Thời gian gần đây, tình trạng tảo hôn trên địa bàn xã có nhiều chuyển biến tích cực; nhiều thôn, làng đã đưa vào hương ước quy định về không để xảy ra tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống”.
Còn em Rơ Mah Hlệ (làng Doch Tung) thì bộc bạch: “Được cán bộ xã tuyên truyền, giải thích nên em đã biết được những mối nguy hại đến sức khỏe của bản thân khi kết hôn mà chưa đủ 18 tuổi theo quy định của pháp luật. Vì vậy, em đã gác lại ý định kết hôn, tập trung vào học tập thật tốt để có tương lai tốt đẹp hơn”.
Ông Lê Vũ Nhật Thức-Phó Chủ tịch UBND xã Ia Krai-cho biết: “Địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật về hôn nhân và gia đình trong đồng bào DTTS; thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm giảm thiểu tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống. Đồng thời, tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, kịp thời phát hiện, ngăn chặn các trường hợp vi phạm pháp luật về hôn nhân và gia đình tại địa phương”.
Cán bộ xã xuống từng hộ gia đình để tuyên truyền phòng ngừa nạn tảo hôn. Ảnh: H.P |
Nguyên nhân dẫn đến tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống chủ yếu do nhận thức của người dân còn hạn chế; cha mẹ ít quan tâm, theo dõi những thay đổi tâm sinh lý tuổi dậy thì của con cái. Theo bà Nguyễn Mai Lương-Chủ tịch UBND xã Ia Khai: “Năm 2022, trên địa bàn xã xảy ra 12 trường hợp tảo hôn; năm 2023, giảm còn 3 trường hợp. Để đạt kết quả đó, xã phát huy vai trò của già làng, trưởng thôn, người có uy tín trong công tác tuyên truyền, vận động xóa bỏ những tập tục lạc hậu trong hôn nhân. Qua đó, tạo sự đồng thuận trong xã hội nhằm ngăn ngừa tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào DTTS, góp phần nâng cao chất lượng dân số và nguồn nhân lực”.
Trao đổi với P.V, ông Đỗ Văn Đông-Phó Chủ tịch UBND huyện Ia Grai-cho biết: Việc giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên của cả hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở. Theo đó, huyện đưa mục tiêu, nhiệm vụ phòng-chống tảo hôn vào nghị quyết của các cấp ủy Đảng, chương trình, kế hoạch hành động của chính quyền và các đoàn thể tại địa phương.
Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật về hôn nhân và gia đình trong đồng bào DTTS; tuyên truyền, phổ biến, cung cấp thông tin, kiến thức pháp luật về hôn nhân và gia đình trong các trường học. Lồng ghép các hoạt động tuyên truyền, vận động ngăn ngừa tảo hôn vào các hoạt động văn hóa, lễ hội cộng đồng, các cuộc họp, hội nghị của chính quyền, đoàn thể, các câu lạc bộ, các tổ, nhóm ở cơ sở. Phát huy vai trò của cán bộ thôn, làng, người uy tín trong đồng bào DTTS trong việc thực hiện Luật Hôn nhân và gia đình, ngăn ngừa tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống hướng tới nâng cao chất lượng dân số.
“Cùng với đó, tăng cường kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm đối với những cán bộ, đảng viên, công chức, cán bộ xã, trưởng thôn, trưởng dòng họ, người có uy tín để gia đình, người thân vi phạm Luật Hôn nhân và gia đình; đồng thời, khen thưởng, biểu dương kịp thời các cơ quan, đơn vị, cá nhân có thành tích trong công tác phòng-chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống”-Phó Chủ tịch UBND huyện nhấn mạnh.