Mưa đến, cánh rừng khộp thâm u thuộc địa bàn hai huyện Buôn Đôn, huyện Ea Súp (tỉnh Đắk Lắk) như được hồi sinh, những thân tre già trụi lá vì nắng hạn đã cựa mình nhú lên chồi măng nuột nà như búp tay sơn nữ. Để lấy được chồi non ấy, người “săn” phải băng qua nhiều quả đồi, con suối... rất hiểm nguy và cơ cực.
Về Buôn Đôn những ngày này chỉ gặp toàn trẻ nhỏ, bởi người lớn số thì đi rẫy, số còn lại vào rừng hái măng từ sáng sớm. Men theo con đường đất lầy lội dẫn vào cánh rừng sâu, chúng tôi gặp vợ chồng anh Y Rứ Ksơr (buôn Trí A, xã Krông Na) đang len mình trong những bụi lồ ô, le để kiếm măng.
 |
Một người dân đi kiếm măng rừng.
Anh Y Rứ cho biết, muốn đi hái măng phải dậy từ sớm nấu cơm ăn rồi đi vì mùa này trời hay mưa chiều, nhanh tối. Vợ chồng anh tranh thủ làm luôn trưa, mệt thì uống nước cầm hơi. Hết bụi le này, anh Y Rứ lại sang bụi khác nhanh như con sóc.
Anh Y Rứ chia sẻ, búp măng thường có nhiều ở những bụi lồ ô có lá to, gần các con suối. Khi tìm phải căng đôi mắt nhìn cho kỹ vì búp măng to hay nằm tít trong sâu được thân cây mẹ, nhành lá che chắn. Người đi hái măng ngày càng nhiều nên măng cũng thưa dần, muốn có măng ngon nhanh đầy gùi chỉ còn cách vào tít rừng sâu.
Không nhanh tay bằng chồng, chị H’Nin Niê chỉ dám lách mình vào bụi lồ ô phía ngoài để lấy những chồi măng mới nhú lên khỏi mặt đất chừng gang tay. Chị đang mang thai nên theo chồng phụ việc lột vỏ măng là chính. Nhà chị ít đất, quanh năm đi làm thuê, mùa mưa không ai mướn thì vào rừng tìm măng, nấm, lá chua về bán.
 |
Anh Y Rứ Ksơr bên bao măng hái từ rừng.
Đang mải mê tìm măng thì cơn mưa chiều ập đến, dẫu bị ướt nhẹp anh chị vẫn không mặc áo mưa. Chị H’Nin bảo áo mưa vướng víu, mang vào người cũng bị cây rừng cào rách hết. Anh chị tranh thủ bóc vỏ nhanh số măng còn lại để về bởi nỗi sợ hãi của người đi rừng không phải là muỗi, vắt, rắn mà là việc vượt suối vào lúc nước lớn.
Mưa to kéo dài khiến mực nước tại các suối trong rừng dâng lên cao và chảy xiết rất nguy hiểm. Nếu không kịp ra khỏi rừng trước khi con nước lớn thì người đi rừng đành phải đợi cho mưa ngớt, nước rút mới về.
Chứng kiến cảnh anh Y Rứ dìu vợ qua con suối đang ầm ầm tuôn chảy, chúng tôi mới thấu hiểu hết nỗi cơ cực hiểm nguy của những người hái măng rừng. Mặc cho trời trút mưa, hai con người cứ mình trần lầm lũi mà đi. Đôi bàn tay đen nhẻm, gân guốc của họ bỗng trở nên trắng bệch, đôi môi tím ngắt vì lạnh...
Cũng như bao người đi hái măng khác, chỗ dừng chân quen thuộc của vợ chồng anh Y Rứ là điểm thu mua măng tươi. Kết quả sau một ngày băng rừng của vợ chồng anh là bẻ được gần 20 ký măng tươi, bán giá 6 nghìn đồng/ký.
Cầm 120 nghìn đồng từ tiền bán măng, chị H’ Nin nở nụ cười nhỏ nhẹ khoe chiều nay đã có tiền mua ít thức ăn cho con, mấy hôm nay ăn miết măng xào bọn nhỏ kêu ngán lắm rồi. Dúi vội tiền vào túi, anh chị phóng xe nhanh để chạy trốn cơn mưa to đang ào ào kéo tới.
Mang về ít măng rừng - “món quà” khi theo vợ chồng anh Y Rứ - tôi trầm ngâm ưu tư về thân phận những người mưu sinh bằng nghề hái măng rừng. Liệu những mùa mưa tới, họ có còn lầm lũi giữa âm u rừng già, đối mặt với bao nhiêu hiểm nguy rình rập như rắn, rết, lũ quét…? Chỉ cần sơ sểnh một chút thì chuyến đi ấy có thể sẽ là chuyến cuối cùng. |
Dân Việt (Theo Thanh Thủy/Báo Đắk Lắk)
