Bài 1: Day dứt nỗi đau da cam

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Con cái là tài sản quý giá và là niềm hạnh phúc vô biên của biết bao người làm cha, làm mẹ. Vậy nhưng, khi chiến tranh vừa đi qua, hạnh phúc của họ nào được vẹn tròn khi những đứa con của mình đang ngày ngày phải gánh chịu di chứng của chất độc da cam- “bóng ma” man rợ ấy đã cướp đi biết bao sinh linh bé bỏng, hủy hoại cuộc sống bình yên của biết bao gia đình Việt Nam.
 
Nỗi đau thời hậu chiến

Chiến tranh đã lùi sâu vào quá khứ nhưng thứ chất độc mang tên da cam thì vẫn đeo bám những người cha, người mẹ đã một thời vào sinh ra tử nơi chiến trường. Và đau đớn hơn, chất độc ấy lại tiếp tục gặm nhấm và cướp đi cuộc đời những đứa con của họ.

 

Hai mẹ con Nguyễn Kim Nam bên bàn thờ người cha đã ra đi vì chất độc da cam. Ảnh- Trần Dung.
Hai mẹ con Nguyễn Kim Nam bên bàn thờ người cha đã ra đi vì chất độc da cam. Ảnh- Trần Dung.

Chúng tôi tìm về nhà cô Vũ Thị Vinh (tổ 12- phường Phù Đổng- TP. Pleiku) vào một ngày mưa không ngớt. Căn nhà bỗng chật hẹp hơn thường bởi những xô, chậu... ngổn ngang. Vẻ mặt khắc khổ, cô Vinh giải thích: “Trời mưa to quá, nhà lại bị dột nát nhiều nơi nên mẹ con tôi phải rải đồ đạc ra để hứng nước mưa”. Vừa nói, cô vừa sửa lại chiếc áo cho cậu con trai đang đăm đăm nhìn lên bàn thờ người cha. Không gian trong căn nhà ấy bỗng nhiên chùng xuống...

Chồng của cô là Thiếu tá Nguyễn Kim Long- những năm 1970 là bộ đội nơi chiến trường B, còn cô cũng từng là thanh niên xung phong. Họ gặp rồi kết duyên với nhau vào đầu năm 1980.

 

Những tưởng hạnh phúc sẽ đến với đôi vợ chồng trẻ sau bao năm tháng lăn lộn nơi chiến trường. Nào ngờ, “hạnh phúc chưa tày gang” thì bao nhiêu khổ đau, bất hạnh đã ập tới khi lần lượt bảy người con của họ ra đời không trọn hình vẹn dạng. Hậu quả của chiến tranh đã gieo rắc vào gia đình cô một nỗi đau thương đến nhói lòng khi phải nhìn những đứa con của mình sau những tháng ngày mang nặng, khi sinh ra chỉ là một cục thịt đỏ hỏn. Cô Vinh ngẹn ngào: “Ngày ấy, bao nhiêu lần sinh của tôi đều không giống như bao người phụ nữ khác. Tôi đã hoảng sợ. Vẫn nuôi hy vọng có được đứa con lành lặn như người ta nên vợ chồng tôi vẫn cố gắng. Cho đến lúc sinh đứa thứ 5 thì tôi tuyệt vọng hoàn toàn. Con của tôi vẫn không có hình hài”. Thời gian ấy, cô Vinh phải điều trị một thời gian vì chứng bệnh tâm thần.
 

Căn nhà chật hẹp ngổn ngang những xô chậu hứng nước mỗi khi trời mưa. Ảnh- Trần Dung.
Căn nhà chật hẹp ngổn ngang những xô chậu hứng nước mỗi khi trời mưa. Ảnh- Trần Dung.

Sau bao nhiêu lần đớn đau, mất mát, vợ chồng cô cứ ngỡ sẽ không có được hạnh phúc làm cha, làm mẹ. Rồi không nén nỗi khát khao cháy bỏng của mình, họ hi vọng biết đâu ông trời thương mà cho đứa con lành lặn. Và đứa con thứ 6, thứ 7 của họ chào đời như ước nguyện: con của họ có hình hài vẹn nguyên. Nhưng rồi hai người con trai của họ càng lớn lên càng teo tóp, kiệt quệ. Niềm hy vọng của gia đình nay cũng chẳng khác gì "ngọn đèn dầu trước gió".

Rồi đến năm 2002, khi phát hiện người mình đầy bệnh tật và mọc mẩn đỏ khắp người, chồng cô đi khám và biết được sự thật của những bất hạnh mà vợ chồng họ phải gánh chịu bao năm qua là do chất độc điôxin tai quái. Năm 2010, “bóng ma” da cam đã cướp đi cuộc sống của chồng cô. Từ đó, căn nhà trở nên lay lắt hơn khi chỉ còn một mẹ già và hai người con tật nguyền: Nguyễn Kim Hải (dị tật) và Nguyễn Kim Nam (liệt thần kinh não bên trái và nửa người bên trái ngày càng teo dần). Nỗi đau chồng chất nỗi đau.  

Ước nguyện cho con

Giờ đây, trong sâu thẳm tấm lòng của người mẹ, có lẽ hơn lúc nào hết, cô Vinh đang ước nguyện một phép nhiệm màu cho hai người con trai tật nguyền của mình được lành lặn như bao người khác- dẫu ước mơ ấy chẳng bao giờ trở thành hiện thực.

 

Tài sản duy nhất của hai mẹ con đang phải rao bán. Ảnh- Trần Dung.
Tài sản duy nhất của hai mẹ con đang phải rao bán. Ảnh- Trần Dung.

Sau những sóng gió của số phận, cô Vinh cũng trở nên đau ốm triền miên với hai lần phải mổ thận (phải cắt mất một quả thận bên phải), một lần mổ ruột thừa và u nang buồng trứng. Nỗi đau về tinh thần và thể xác như ngày càng xô ngã người phụ nữ bất hạnh. Hoàn cảnh quá khó khăn, cô buộc phải gửi con trai Nguyễn Kim Hải xuống Kon Tum cho gia đình một người cậu trông nom. Cô ở lại vật vã từng ngày với cậu con trai út Nguyễn Kim Nam. 23 tuổi, Nam sống lay lắt như một đứa trẻ lên 8.

Những cơn động kinh giằng xé khiến Nam nhiều khi mất đi tính người. Chân tay ngày càng co rút, teo nhỏ. Cậu luôn ngồi bất động hàng giờ trước bàn thờ người cha. Chín năm theo học lớp 1 nhưng Nam không thể tiếp thu được bởi bệnh tật hoành hành, lúc tỉnh, lúc mê. Nhắc đến những tháng ngày đã qua, cô Vinh dàn giụa nước mắt: “Những lúc tỉnh táo, Nam luôn thủ thỉ với tôi rằng “Mẹ đừng chết! Mẹ phải sống với con”. Ngày tôi đau ốm nằm trong bệnh viện cũng phải mang nó theo để canh chừng. Tôi buồn là mình không còn đủ sức khỏe để chăm nó tốt hơn. Cuộc sống và số phận trớ trêu quá. Tôi căm thù nhiều lắm căn bệnh da cam”.

Nữ thanh niên xung phong năm nào chưa một lần chùn bước trước bom đạn kẻ thù thì nay lại phải ngậm ngùi nuốt nỗi đau da cam. Mỗi lần nhìn lên di ảnh chồng, nỗi đau trong cô lại quặn thắt. Xót lòng người mẹ từng ngày phải chứng kiến cảnh con mình đang ngày càng yếu ớt. Chạy vạy ngược xuôi để có tiền trang trải cho cuộc sống, từ miếng ăn đến thuốc thang cho con, người mẹ ấy gần như đã kiệt sức. Rồi con số nợ nần từ những sóng gió của gia đình ngày càng lớn dần.

Giải pháp cuối cùng mà người mẹ đau khổ ấy phải lựa chọn là rao bán căn nhà- tài sản duy nhất còn lại của mẹ con cô. “Tôi không biết những tháng ngày tiếp theo của chúng tôi sẽ như thế nào, nhưng đây là giải pháp trước mắt. Nếu cùng cực quá, mẹ con tôi sẽ vào chùa nương thân”- giọng cô nghẹn lại: “Tôi chỉ thương cho con trai bệnh tật. Nó còn có những ước mơ đáng thương lắm mà tôi biết rằng mình không thể làm gì giúp con ngoài những lời cầu nguyện”.

Với Nguyễn Kim Nam, những lúc tĩnh lặng cậu vẫn âm thầm nuôi dưỡng ước mơ cháy bỏng của mình. Chỉ cho chúng tôi những tổn thương trên cơ thể còm cõi của mình, giọng Nam đứt quãng: “Em ước mơ được khỏe mạnh như các bạn, được tới trường và học chữ. Em thương mẹ lắm! vì em chỉ còn mẹ mà thôi”. Và rồi đôi mắt cậu bé da cam ấy chợt bừng sáng khi nghe hỏi về dự định trong tương lai của em. Nam nhoẻn miệng cười hiền: “Em sẽ đi học nghề sửa chữa điện tử để sau này em nuôi mẹ”.

Ước mơ của Nam bình dị quá, nhỏ bé quá nhưng sao cứ thấy thật xa vời và lớn lao với em. Liệu rằng có một phép nhiệm màu nào đó trên thế gian này giúp Nam có thể thực hiện được ước mơ, thoát khỏi ám ảnh nỗi đau da cam?

Trần Dung
 

Có thể bạn quan tâm

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội trao quà Tết cho công nhân lao động khó khăn tỉnh Gia Lai

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội trao quà Tết cho công nhân lao động khó khăn tỉnh Gia Lai

(GLO)- Chiều 12-1, tại Hội trường 19-5 huyện Chư Prông (tỉnh Gia Lai), đồng chí Y Thanh Hà Niê Kđăm-Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội đã về thăm và trao quà Tết cho 100 công nhân, lao động có hoàn cảnh khó khăn đang làm việc tại 2 huyện Chư Prông, Đức Cơ và Công ty Quang Đức.
Krông Pa tổ chức Xuân đoàn kết-Tết yêu thương

Krông Pa tổ chức Xuân đoàn kết-Tết yêu thương

(GLO)- Sáng 12-1, Hội Liên hiệp phụ nữ (LHPN) huyện Krông Pa (tỉnh Gia Lai) tổ chức chương trình “Xuân đoàn kết-Tết yêu thương“ nhằm tạo khí thế vui tươi, đầm ấm nhân dịp Tết Quý Mão 2023 và chia sẻ khó khăn với hội viên phụ nữ nghèo trên địa bàn.
Làm giàu nhờ ý chí và nghị lực

Làm giàu nhờ ý chí và nghị lực

(GLO)- Đó là anh Cao Thanh Bình, dân tộc Chứt, ở làng Mơ Nú (xã Ia Kênh, TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai). Từ người làm thuê, 20 năm sau, anh trở nên giàu có. Không chỉ nỗ lực làm giàu cho bản thân, anh còn góp phần lan tỏa hình ảnh sống tích cực, tham gia giải quyết việc làm tại địa phương.
Trao quà Tết của Thường trực Ban Bí thư cho công nhân lao động có hoàn cảnh khó khăn ở Gia Lai

Trao quà Tết của Thường trực Ban Bí thư cho công nhân lao động có hoàn cảnh khó khăn ở Gia Lai

(GLO)- Sáng 10-1, tại Nhà Văn hóa Lao động tỉnh Gia Lai, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh tổ chức Chương trình trao quà Tết Quý Mão 2023 của Thường trực Ban Bí thư Trung ương Đảng, Tổng LĐLĐ Việt Nam đến 200 công nhân lao động có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn tỉnh và trao tặng kinh phí hỗ trợ 22 nhà “Mái ấm Công đoàn“ cho đoàn viên khó khăn về nhà ở.
SOS Gia Lai sẵn sàng hỗ trợ người dân

SOS Gia Lai sẵn sàng hỗ trợ người dân

(GLO)- Sau 2 năm hoạt động, Câu lạc bộ (CLB) Hỗ trợ giao thông SOS Gia Lai đã được công nhận là CLB trực thuộc Hội Chữ thập đỏ tỉnh. Đây là sự động viên, khích lệ kịp thời và tiếp thêm nguồn động lực để các thành viên tiếp tục chung tay hỗ trợ cộng đồng.
Phố núi ngày đầu năm

Phố núi ngày đầu năm

(GLO)- Phố núi Pleiku bước vào ngày đầu tiên của năm mới 2023 trong tiết trời trong lành, thoáng đãng. Không khí đông đúc, tất bật của những ngày thường dường như được thay bằng bức tranh yên bình với hình ảnh người người vui xuân và kỳ vọng vào những điều tốt đẹp. Phóng viên Báo Gia Lai điện tử đã ghi lại những khoảnh khắc này trong ngày đầu năm.
Liên đoàn Lao động tỉnh Gia Lai tổng kết, trao giải 2 cuộc thi "Đường về nhà" và tìm hiểu chính sách pháp luật

Liên đoàn Lao động tỉnh Gia Lai tổng kết, trao giải 2 cuộc thi "Đường về nhà" và tìm hiểu chính sách pháp luật

(GLO)- Sáng 28-12, Liên đoàn Lao động tỉnh Gia Lai tổ chức tổng kết và trao giải 2 cuộc thi sáng tác video, clip truyền thông “Đường về nhà“ và cuộc thi viết “Tìm hiểu chính sách pháp luật trong cán bộ, đoàn viên, công nhân viên chức-lao động (CNVC-LĐ) toàn tỉnh“ năm 2022.
Gia Lai tiến hành giám sát việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng-chống dịch Covid-19

Gia Lai tiến hành giám sát việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng-chống dịch Covid-19

(GLO)- Ngày 27-12, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Gia Lai tiến hành giám sát việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng tại thị xã An Khê. Bà Siu Hương-Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh làm trưởng đoàn giám sát.
Tặng quà cho 100 học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại huyện Đức Cơ

Tặng quà cho 100 học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại huyện Đức Cơ

(GLO)- Chiều 22-12, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Gia Lai phối hợp cùng Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh tổ chức tặng quà cho các em học sinh người dân tộc thiểu số có hoàn cảnh khó khăn tại trường Tiểu học Võ Văn Kiệt (xã Ia Dơk, huyện Đức Cơ, tỉnh Gia Lai).
Gia Lai quy định về quay vòng vốn hỗ trợ cộng đồng đối với các dự án thuộc chương trình mục tiêu quốc gia

Gia Lai quy định về quay vòng vốn hỗ trợ cộng đồng đối với các dự án thuộc chương trình mục tiêu quốc gia

Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai vừa có Quyết định số 42/2022/QĐ-UBND về cơ chế quay vòng một phần vốn hỗ trợ để luân chuyển trong cộng đồng thực hiện hoạt động hỗ trợ phát triển sản xuất cộng đồng thuộc các Chưong trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn tỉnh.