Tham vọng của Trump và giá đắt nước Mỹ phải trả

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Mỹ đã phải trả giá đắt. Việc lật ngược JCPOA làm Mỹ bị cô lập ngày càng tăng trên thế giới bởi đi ngược lợi ích và đối nghịch với quan điểm của đại đa số các quốc gia trên thế giới, lại còn ảnh hưởng tiêu cực trực tiếp đến lợi ích chính đáng của các nước này.
Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Đúng như đã được tuyên cáo từ trước, Mỹ áp dụng từ ngày 5.11.2018 gói biện pháp tiếp theo trừng phạt Iran và trở lại hoàn toàn chính sách đôi với Iran như trước khi có thoả thuận về giải pháp cho vấn đề hạt nhân của Iran, được gọi là Kế hoạch hành động tổng thể chung (JCPOA).
JCPOA được ký kết năm 2015 giữa Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh, Pháp và Đức với Iran nhằm giải quyết vấn đề chương trình hạt nhân của Iran và đã được HDBA  LHQ phê chuẩn. Tổng thống Mỹ Donald Trump từ khi còn vận động tranh cử tổng thống ở Mỹ đã luôn coi việc người tiền nhiệm ký kết JCPOA là sai lầm, coi bản thân thoả thuận là tồi tệ nhất đối với nước Mỹ và cam kết sẽ lật ngược nó. Với việc áp dụng gói biện pháp trừng phạt Iran mới nói trên, ông Trump hoàn tất quá trình rút nước Mỹ ra khỏi JCPOA. Ở gói biện pháp trừng phạt Iran trước, Mỹ nhằm vào cắt mọi khả năng Iran tiếp cận đồng USD và trên thực tế đã gây khó khăn lớn cho Iran do làm cạn kiệt nguồn ngoại tệ của Iran, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự ổn định giá trị đồng bản tệ của Iran.
Lần này, Mỹ nhằm vào xuất khẩu dầu lửa của Iran và thanh toán của Iran với bên ngoài, có khác biệt rất cơ bản so với trước khi có JCPOA là nhằm vào cả những nước, doanh nghiệp và cá nhân tiếp tục hợp tác kinh tế và trao đổi thương mại với Iran. Tuy nhiên, ở giai đoạn ban đầu này, phía Mỹ coi 8 nước là ngoại lệ, trong đó có những nước nhập khẩu dầu lửa nhiều nhất của Iran như Trung Quốc, Ấn Độ và Hàn Quốc hay Nhật Bản (nhiều thứ 6) hoặc vì lý do và lợi ích khác quan trọng đối với Mỹ như Iraq hay Thổ Nhĩ Kỳ.
Ông Trump và cộng sự coi những biện pháp chính sách này là cách "gây áp lực tối đa"đối với Iran, tin rằng cứ gia tăng áp lực, tức là gây khó dễ như có thể được, đối với Iran thì rồi sớm hay muộn nhà nước Hồi giáo này ở vùng Vịnh cũng sẽ phải chịu khuất phục và đáp ứng cả 12 điều kiện của Mỹ. Tham vọng lớn của ông Trump và cộng sự là không chỉ giải quyết lại vấn đề hạt nhân của Iran, dứt điểm và vĩnh viễn chứ không phải nhất thời, mà còn cả vấn đề chương trình tên lửa của Iran và buộc Iran phái thay đổi chính sách đối ngoại và an ninh ở khu vực theo hướng mong muốn của Mỹ.
Trong thực chất, Mỹ nhằm mục tiêu tước bỏ mọi con chủ bài chiến lược của Iran, đồng thời còn áp đặt đường lối chính sách đối ngoại và an ninh cho Iran, tức là ngoài vấn đề hạt nhân và tên lửa của Iran, ông Trump và cộng sự còn chủ ý xử lý luôn và hộ cho những đồng minh và đối tác chiến lược của Mỹ ở khu vực quan hệ của các nước này với Iran. Cũng chính vì thế mà sẽ chẳng có chuyện chính thể hiện tại ở Iraq chấp nhận những điều kiện tiên quyết của Mỹ, chấp nhận đàm phán lại với Mỹ. Cũng chính vì thế mà đối địch và căng thẳng tới đây sẽ lại gia tăng giữa Mỹ và Iran cũng như giữa những đồng minh chiến lược và đối tác thân cận của Mỹ ở khu vực này với Iran. Hiện tại không ẩn hiện triển vọng ông Trump và cộng sự có thể thực hiện được tham vọng lớn này.
Trong khi đó, Mỹ đã phải trả giá đắt. Việc lật ngược JCPOA làm Mỹ bị cô lập ngày càng tăng trên thế giới bởi đi ngược lợi ích và đối nghịch với quan điểm của đại đa số các quốc gia trên thế giới, lại còn ảnh hưởng tiêu cực trực tiếp đến lợi ích chính đáng của các nước này. EU xưa nay đồng hành với Mỹ trong quan hệ với Iran thì nay không còn tiền hô hậu ủng Mỹ, thậm chí lại còn co cụm với Nga và Trung Quốc để duy trì quan hệ hợp tác với Iran, bảo vệ lợi ích chính đáng của Iran nhằm khích lệ Iran tiếp tục tuân thủ và thực hiện JCPOA. Chính sách của Mỹ trừng phạt Iran khích lệ các đối tác cùng nhau thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa quá trình "phi đô la hoá" và sử dụng những đồng tiền khác trong quan hệ hợp tác kinh tế, trao đổi thương mại và hoạt động đầu tư với nhau.
Những người tiền nhiệm của ông Trump trong suốt nhiều thập kỷ đã thực thi chính sách thù địch và trừng phạt Iran nhưng rồi đều đâu có khuất phục được Iran và cản trở đáng kể Iran phát triển chương trình tên lửa và hạt nhân. Và rồi nữa, Mỹ tiền hậu bất nhất như thế thì làm dao còn đáng được tin cậy trên thế giới và sẽ có những đối tác nào đây giờ sẵn sàng đàm phán và thoả thuận với Mỹ khi thấy rằng Mỹ rồi sẵn sàng lật ngược thoả thuận bất cứ lúc nào ?
Lư Phổ Ân (Dân Việt) 

Có thể bạn quan tâm

Nga cho chưa đúng thời điểm để ngừng bắn ở Ucraine

Nga cho chưa đúng thời điểm để ngừng bắn ở Ucraine

(GLO)-"Hôm nay là khoảnh khắc đặc biệt, duy nhất sẽ không bao giờ xảy ra. Cả trong lịch sử Nga, Belarus và Ukraine, cũng như trong lịch sử thế giới, đặc biệt là châu Âu. Câu hỏi duy nhất là phải làm gì. Tất cả các bạn đều hiểu và biết rằng chỉ có một cách thức – đó là đàm phán. Đàm phán không có điều kiện tiên quyết", ông Lukashenko nói trong bài phát biểu trước người dân Belarus và các nhà lập pháp hôm 31/3.
Cựu tổng thống Trump bị truy tố

Cựu tổng thống Trump bị truy tố

(GLO)-Theo CNN đưa tin ngày 30/3, ông Trump sẽ trở thành cựu Tổng thống đầu tiên của nước Mỹ bị truy tố hình sự. Diễn biến này có thể tác động đáng kể đến chiến dịch tái tranh cử năm 2024 của ông Trump, trùng với thời điểm xét xử vụ án.
Vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga sẽ chuyển đến Belarus

Vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga sẽ chuyển đến Belarus

(GLO)-Mới đây, đài RT dẫn lời ông Putin cho biết vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga có thể được đưa đến Belarus sớm nhất vào mùa hè năm nay, đánh dấu lần đầu tiên từ thập niên 1990 vũ khí này được triển khai ngoài lãnh thổ Nga. Vũ khí đưa đến Belarus nhưng sẽ do lực lượng Nga quản lý.
Lần đầu sau 19 năm, dân số Bắc Kinh giảm xuống

Lần đầu sau 19 năm, dân số Bắc Kinh giảm xuống

(GLO)-CNN hôm 23/3 dẫn số liệu thống kê từ chính quyền Bắc Kinh cho hay, từ năm 2021 – 2022, dân số thành phố đã giảm từ 21,88 triệu người xuống 21,84 triệu người. Đây là lần đầu tiên trong vòng 19 năm trở lại đây, Bắc Kinh ghi nhận tình trạng dân số giảm.
Khổng lồ: cần 411 tỷ USD để tái thiết Ucraine

Khổng lồ: cần 411 tỷ USD để tái thiết Ucraine

(GLO)-Theo Ngân hàng Thế giới (WB) mới đây, nhu cầu để Ukraine tái thiết và phục hồi đã tăng lên tới 411 tỷ USD, chỉ sau một năm Nga tấn công nước này. Khoản kinh phí khổng lồ nêu trên thể hiện tại cáo cáo được thực hiện bởi Kiev, Ngân hàng Thế giới, Ủy ban châu Âu và Liên hợp quốc.
Mỹ không coi quan hệ Nga- Trung là liên minh

Mỹ không coi quan hệ Nga- Trung là liên minh

(GLO)-Phát biểu tại cuộc họp báo ngày 21/3, người phát ngôn phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby nói: “Chúng ta đã thấy cách mà hai quốc gia này phát triển mối quan hệ gắn bó như thế nào trong nhiều năm qua”.
Nếu trái đất nóng lên 1,8 độ C, tính mạng con người bị đe dọa vào năm 2100

Nếu trái đất nóng lên 1,8 độ C, tính mạng con người bị đe dọa vào năm 2100

(GLO)-Báo cáo được Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu của Liên Hiệp Quốc (IPCC) công bố hôm 20/ 3 ‐ chắt lọc từ 10.000 trang báo cáo của hơn 1.000 nhà khoa học - cho thấy thế giới có khả năng đã bỏ lỡ mục tiêu khí hậu là hạn chế sự nóng lên ở mức 1,5⁰C so với nhiệt độ thời tiền công nghiệp.
Dịch tả lại hoành hành châu Phi

Dịch tả lại hoành hành châu Phi

(GLO)-Ngày 17/3, TTXVN tại châu Phi dẫn thông tin từ Trung tâm kiểm soát dịch bệnh (CDC) châu Phi cho biết trong đợt dịch tả đang bùng phát tại một số quốc gia thuộc châu lục này, giới chức y tế đã ghi nhận tổng cộng 53.660 ca mắc bệnh kể từ tháng 2 vừa qua đến nay, trong đó 1.282 ca tử vong.
ICC phát lệnh bắt tổng thống Nga

ICC phát lệnh bắt tổng thống Nga

(GLO)-Theo TASS, trong lệnh bắt ngày 17-3, Tòa hình sự quốc tế ( ICC) cho biết họ nghi ngờ ông Putin đã trục xuất bất hợp pháp trẻ em và đưa người bất hợp pháp từ lãnh thổ Ukraine sang Nga.