Từ miễn học phí đến giáo dục bắt buộc

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Miễn học phí THCS là một chính sách nhân văn, nhằm giúp mọi người dân, dù ở hoàn cảnh nào cũng có cơ hội về giáo dục, ít nhất là cấp THCS.

Tư tưởng giáo dục bắt buộc xuất hiện rất sớm ở nước ta, từ Hiến pháp nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa năm 1946 đến Hiến pháp những năm 1959, 1980. Hiến pháp năm 2013 quy định phổ cập giáo dục THCS, đồng thời Nghị quyết số 29-NQ/TW đề ra mục tiêu: "Nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục, thực hiện giáo dục bắt buộc (GDBB) 9 năm sau năm 2020".

GDBB 9 năm, miễn học phí là một chính sách nhân văn, phù hợp với xu hướng giáo dục của thế giới. Tuy nhiên, do điều kiện KT-XH của Việt Nam mà đến nay mới thực hiện GDBB 5 năm.

Thực hiện luật Giáo dục 2019, Nghị định 81/2021 ngày 27.8.2021 của Chính phủ quy định về cơ chế thu chi, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục và chính sách miễn giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập, quy định: Tất cả học sinh THCS được miễn học phí từ năm học 2025 - 2026 (hưởng từ ngày 1.9.2025).

Như vậy, lộ trình thực hiện GDBB, giáo dục phổ cập và miễn giảm học phí đối với các cấp học nói chung và đối với cấp THCS nói riêng, đã được nhà nước quy định một cách cụ thể. Tuy nhiên, do dịch bệnh Covid-19 diễn ra phức tạp trong giai đoạn 2020 - 2022, nên Chính phủ chủ trương miễn học phí sớm hơn. Trong bối cảnh đó, nhiều địa phương tiên phong trong miễn học phí hoàn toàn đối với giáo dục phổ thông. Cụ thể, đến năm học 2022 - 2023, có 7 địa phương thực hiện miễn học phí gồm: Hải Phòng, Quảng Ninh, Đà Nẵng, Bà Rịa-Vũng Tàu, Bắc Kạn, Cần Thơ, Quảng Bình.

Riêng TP.HCM, với đặc điểm là dân cư đông, địa bàn rộng, số người nhập cư lớn nhất cả nước, khoảng cách chênh lệch vùng miền, giàu - nghèo, mặc dù có giảm, nhưng vẫn còn rất lớn; cơ hội học tập của con em lao động nghèo, lao động nhập cư vẫn còn nhiều khó khăn. Vì vậy, từ năm học 2021 - 2022 đến năm học 2023 - 2024, TP.HCM thực hiện chính sách hỗ trợ học phí: Năm học 2021 - 2022, hỗ trợ 100% mức học phí công lập, với tổng kinh phí 604,5 tỉ đồng; Năm học 2022 - 2023, hỗ trợ phần chênh lệch do điều chỉnh mức học phí, với tổng kinh phí 604,5 tỉ đồng; Năm học 2023 - 2024, hỗ trợ phần chênh lệch do điều chỉnh mức học phí đối với mầm non, THPT và 100% học phí đối với THCS với tổng kinh phí 1.847 tỉ đồng. Trong đó, miễn học phí 100% cho học sinh THCS (công và tư) là 1.108 tỉ đồng. Đây là một chính sách đúng đắn, kịp thời, công bằng giữa công và tư, phù hợp với đặc thù của địa phương đông dân nhất cả nước.

Đừng nghĩ rằng chỉ vài chục ngàn đồng học phí mỗi tháng là quá nhỏ, nhưng đối với con em lao động nghèo là một khoản chi phí lớn, vì các em không chỉ đóng học phí mà còn nhiều chi phí khác.

Và nếu các tỉnh, thành phố trong cả nước thực hiện được miễn học phí hoàn toàn cấp THCS thì sẽ có điều kiện để thực hiện GDBB 9 năm, như Nghị quyết số 29-NQ/TW đã đề ra mà hơn 10 năm qua chưa thực hiện được. Điều này đảm bảo rằng, mọi người dân Việt Nam đạt được trình độ tối thiểu là giáo dục cơ bản (9 năm) như nhiều nước trên thế giới đã làm. Từ đó, người học tiếp cận với giáo dục trung học, giáo dục nghề nghiệp, đại học, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Việt Nam trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, trí tuệ nhân tạo đã và đang diễn ra một cách mạnh mẽ.

Như vậy, miễn học phí THCS là điều kiện cần cơ bản nhất cho GDBB. Để thực hiện GDBB 9 năm, cần thiết phải sửa luật Giáo dục 2019 hoặc Quốc hội phải ban hành nghị quyết về vấn đề này. Đồng thời, để chính sách miễn học phí này có hiệu quả thiết thực, cần thiết phải đi liền với chính sách chống lạm thu ở nhà trường; nếu không, miễn học phí hoàn toàn không có ý nghĩa.

Có thể bạn quan tâm

Chiêu trò nguy hại

Chiêu trò nguy hại

Những ngày vừa qua, một cuộc tranh cãi đã diễn ra trên mạng xã hội, bắt nguồn từ nhiều ý kiến cá nhân trước một hoạt động của doanh nghiệp. Cuộc tranh cãi đã trở nên ồn ào, gây nhiều phản ứng hơn khi xuất hiện một làn sóng định hướng thông tin bằng phương pháp seeding.

Thể chế minh bạch

Thể chế minh bạch

Chính phủ sẽ phải nỗ lực nhiều hơn trong việc xây dựng thể chế, pháp luật nâng cao hiệu quả từ chi tiêu công đến hoạt động kiến tạo để doanh nghiệp phát triển.

Rạng rỡ Việt Nam

Rạng rỡ Việt Nam

Hôm nay, người dân TPHCM cùng cả nước hân hoan Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước - thành quả vĩ đại nhất trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc do Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo, trong niềm vui, tự hào và xúc động dâng trào.

Để giang sơn gấm vóc mãi mãi yên bình, cường thịnh

Để giang sơn gấm vóc mãi mãi yên bình, cường thịnh

(GLO)- Nửa thế kỷ hòa bình thống nhất là nửa thế kỷ xây dựng lại non sông từ vỡ vụn chiến tranh. Vượt qua những trở lực từ bên ngoài, dám nhìn nhận những sai lầm nội tại, chúng ta tiến hành công cuộc đổi mới và đạt được những thành tựu mà 40 năm trước, nhiều người không thể hình dung.

Tự hào là người Việt Nam

Tự hào là người Việt Nam

Mỗi người Việt Nam, dù ở đâu, cũng đều tự hào mình là con dân đất Việt, tự hào về một Việt Nam đang trên đà đổi mới, phát triển. Niềm tự hào đó chính là sức mạnh nội sinh, để mỗi người có thể góp sức mình làm “rạng danh đất nước” trong kỷ nguyên mới của dân tộc.

Hòa bình cho tất cả chúng ta

Hòa bình cho tất cả chúng ta

Trong những ngày cả nước hướng về đại lễ của dân tộc, câu chuyện hào hùng được tiếp nối qua bao thế hệ, người trẻ hôm nay kể về niềm tự hào bằng ngôn ngữ thế hệ gen Z, gen Y, những video, hình ảnh, bài viết ngập sắc cờ đỏ sao vàng phủ kín mạng xã hội.

Tương lai viết nên từ bản lĩnh văn hóa

Tương lai viết nên từ bản lĩnh văn hóa

Di sản nếu không được số hóa, không được kể lại theo cách của thời đại sẽ dần bị đứt gãy trong trí nhớ cộng đồng. Một thế hệ lớn lên không thấy được những giá trị đã tạo nên cội nguồn sẽ khó tìm thấy niềm tự hào, khó kiến tạo tương lai có chiều sâu văn hóa.

Tự hào là người Việt Nam

Tự hào là người Việt Nam

(GLO)- Càng đến gần lễ kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025), không khí trên khắp mọi miền Tổ quốc lại càng thêm rộn ràng, náo nhiệt. Cờ đỏ sao vàng phấp phới tung bay. Gương mặt mỗi người con đất Việt cũng ánh lên niềm tự hào.