(GLO)- Bộ sưu tập mây tre đan có tuổi đời hàng trăm năm của anh Nguyễn Thế Phiệt (11 Nguyễn Đường, TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai) như một chứng nhân lặng lẽ kể lại mạch sống gắn bó giữa con người với núi rừng.
Trong căn nhà nhỏ giữa lòng phố núi Pleiku, anh Nguyễn Thế Phiệt đang cất giữ hàng trăm hiện vật mây tre đan quý giá. Không cần đến vàng son, những vật dụng tre nứa cũ kỹ vẫn mang trong mình vẻ đẹp riêng, bền đẹp vượt thời gian.
Anh Nguyễn Thế Phiệt bên góc sưu tập các vật dụng tre nứa-nơi anh gìn giữ ký ức của đời sống Tây Nguyên xưa. Ảnh: Hoàng Ngọc
Những vật dụng từng theo người lên rẫy, về làng, gùi lúa, đựng cơm, giữ hạt giống…tất thảy đều ngả màu vàng ấm cũ càng nhưng toát lên vẻ đẹp của thời gian.
Mỗi vật dụng như một câu chuyện kể về mạch sống gắn bó giữa con người với núi rừng. Ảnh: Hoàng Ngọc Góc trưng bày các loại gùi đan từ tre nứa với đủ hình dáng phục vụ cho sinh hoạt. Ảnh: Hoàng Ngọc
Anh Phiệt trân quý nhất là bộ sưu tập gùi với hàng chục chủng loại của các dân tộc: Bahnar, Jrai, Xê Đăng, Kdong, Giẻ Triêng, Mnông,…
Mỗi dân tộc có những loại gùi mang đặc trưng riêng. Mỗi loại gùi lại có những công năng khác nhau như: đựng củi, đựng đồ ăn, đựng lúa, đựng của hồi môn...Lại có loại gùi dành cho nam giới, loại gùi dành cho người con gái khi lấy chồng.
Một chiếc gùi của người Mnông bị chuột cắn được anh Phiệt sưu tầm vì "màu thời gian" trên thân gùi, minh chứng cho giá trị sử dụng và sự cần mẫn của đôi tay người xưa. Cạnh đó là chiếc gùi của người Bahnar được anh sưu tầm tại vùng núi Kon Tum. Ảnh: Hoàng Ngọc Klec (gùi nam) của dân tộc Giẻ Triêng. Gùi nam thường có hình dẹt, được đan cầu kỳ, tỉ mỉ-là vật bất ly thân của người đàn ông khi đi rừng. Ảnh: Hoàng Ngọc Mỗi dân tộc có một kiểu gùi nam khác nhau, nhưng thường có 3 ngăn để gài mũi tên, con dao có kích thước nhỏ và ôm sát vào lưng để dễ len lỏi trong rừng. Ảnh: Hoàng Ngọc Chiếc gùi nam của dân tộc Xê Đăng từng được du khách Đức đến trả cả ngàn USD nhưng anh Phiệt không bán vì đây là hiện vật không thể sưu tầm lại. Ảnh: Hoàng Ngọc
Ngoài bộ sưu tập gùi của các dân tộc Tây Nguyên, anh Phiệt còn dành tình yêu cho các vật dụng đan lát nói chung. Những đồ vật vẫn lặng lẽ kể câu chuyện về lối sống thuận hòa, tiết chế và biết đủ của người Tây Nguyên nói riêng và các dân tộc thiểu số khi chưa bị tác động của công nghiệp hóa.
Bộ 3 gùi đựng thóc gạo của người Chăm. Ảnh: Hoàng Ngọc
Gùi đựng của hồi môn cho người con gái đi lấy chồng của dân tộc Cao Lan ở cùng núi phía Bắc. Ảnh: Hoàng Ngọc Dụng cụ bắt mối của dân tộc Mnông. Ảnh: Hoàng Ngọc Cây đàn chapi và chiếc gùi đặc trưng của dân tộc Raglei (vùng Ninh Thuận). Ảnh: Hoàng Ngọc Mâm cơm của người Giẻ Triêng. Ảnh: Hoàng Ngọc Bộ “áo chiêng” có giá trị hàng chục triệu đồng, được làm từ tre và những sợi mây rừng dài nhiều mét. Ảnh: Hoàng Ngọc Bộ sưu tập như một mảnh ghép ký ức, lặng lẽ kể những câu chuyện về đời sống của con người. Ảnh: Hoàng Ngọc
Việc sưu tầm và gìn giữ những vật dụng đan lát thô mộc không chỉ là sở thích, mà là một cách lặng lẽ níu giữ văn hóa. Nhờ đó, những câu chuyện về nếp sống thuận theo tự nhiên và sự minh triết của các dân tộc bản địa vẫn còn vang vọng-như một lời nhắc nhở về những giá trị bền vững đã được hun đúc qua thời gian.
Bảo tàng lưu giữ hơn 100.000 hiện vật, trong đó nổi bật là thuyền năng lượng mặt trời của Pharaoh Khufu và bộ sưu tập đầy đủ 5.390 hiện vật của vua Tutankhamun.
(GLO)- Hiện có một số nơi tại phố núi Gia Lai dạy đàn tranh, đàn t’rưng, piano, guitar… thu hút nhiều học sinh các cấp. Mỗi buổi học không chỉ giúp các em rèn luyện tính kiên trì, khơi dậy năng khiếu, mà còn vun đắp tình yêu âm nhạc, sự trong trẻo của tâm hồn.
(GLO)- Theo kế hoạch, chương trình “Ngày hội Di sản văn hóa” năm 2025 sẽ diễn ra tại khuôn viên Bảo tàng Pleiku (tỉnh Gia Lai) từ ngày 21 đến 23-11 với nhiều hoạt động phong phú, hấp dẫn.
(GLO)- Ngày 31-10, tại thành phố Samarkand (Cộng hòa Uzbekistan), Kỳ họp lần thứ 43 Đại hội đồng Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã thông qua Nghị quyết vinh danh và cùng tham gia kỷ niệm 300 năm ngày sinh Danh nhân văn hóa Lê Quý Đôn.
(GLO)- Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa tổ chức lễ tổng kết và trao giải cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc năm 2025. Trong tổng số 15 tập thể và 140 cá nhân được tôn vinh, Gia Lai có 1 cá nhân, 2 tập thể.
(GLO)- Trong một dịp tình cờ, tôi may mắn được nghe nghệ sĩ guitar cổ điển Vũ Đức Hiển độc tấu bài El Condor Pasa. Tôi đã bước vào bài ca hay bài ca đó đi vào thế giới thanh âm trong tôi với tư thế án ngự và chiếm hữu đầy ám ảnh.
(GLO)- Bảo tàng Pleiku (tỉnh Gia Lai) đang xây dựng hồ sơ đề nghị công nhận bảo vật quốc gia cho hai nhóm hiện vật quý gồm: bộ chiêng kơ đơ và nhóm hiện vật vàng phát hiện tại di tích Chăm An Phú. Hoạt động này nhằm tiếp tục bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa đặc sắc của địa phương.
(GLO)- Vào lúc 19 giờ ngày 31-10, Báo và phát thanh, truyền hình Gia Lai sẽ livestream chung kết cuộc thi “Hoa hậu Doanh nhân châu Á 2025” trên các nền tảng số.
(GLO)- Ở các làng vùng cao thuộc xã Kim Sơn (tỉnh Gia Lai), tiếng cồng chiêng hòa cùng nhịp đàn preng (đàn bầu), klía (tiêu), pră (đàn 2 dây)… vẫn ngân vang trong lễ hội, buổi sinh hoạt cộng đồng.
(GLO)- Sau 5 năm ấp ủ, nhạc sĩ, ca sĩ Hoàng Ngọc Dũng (nghệ danh Hoàng Dũng, SN 1988)-hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Chi hội phó Chi hội Âm nhạc (Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Gia Lai) vừa ra mắt tập ca khúc Khát vọng tương lai, gồm 25 bài hát mới do anh sáng tác.
(GLO)- Cuộc thi và triển lãm ảnh nghệ thuật cấp quốc gia “Tổ quốc bên bờ sóng” là sân chơi nghệ thuật nhằm tôn vinh vẻ đẹp thiên nhiên, con người vùng biển, đảo Việt Nam, đồng thời lan tỏa thông điệp về chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc.
(GLO)- Hơn 70 năm qua, giữa dâu bể cuộc đời, làng gốm Vân Sơn (tổ dân phố Vân Sơn, phường An Nhơn Ðông, tỉnh Gia Lai) vẫn bền bỉ tồn tại. Bằng niềm đam mê và tinh thần sáng tạo, những người thợ nơi đây đang gìn giữ, phát huy nét văn hóa nghề truyền thống giữa nhịp sống hiện đại.
(GLO)- Mờ sáng, trảng cỏ xanh mướt ở làng Dun De (xã Ia Grai, tỉnh Gia Lai) đã rộn ràng tiếng nói cười. Cây nêu được dựng lên, lễ vật bày ra trang trọng trong buổi lễ cúng lúa mùa nhằm gửi đến Yàng ước vọng được mùa của dân làng.
(GLO)- Nhiều người thường ví lao động nghệ thuật của các họa sĩ là cuộc dạo chơi với sắc màu. Nhưng ngắm gần 50 tác phẩm tại triển lãm nữ họa sĩ Bắc-Trung-Nam mới thấy, đó là cuộc chơi đầy tự sự mà nếu không dốc sức, dốc lòng đi đến cùng thì không thể trọn vẹn và mỹ mãn.
(GLO)- Chương trình “Tìm về di sản” năm 2025 do Bảo tàng Pleiku phối hợp với 8 trường THPT ở khu vực phía Tây tỉnh tổ chức ngày 19-10 đã diễn ra rất sôi nổi, hào hứng với sự tham gia của 500 học sinh.
(GLO)- Giữa nhịp sống hiện đại, khi những sản phẩm công nghiệp ngày càng phổ biến, ở các xã vùng cao trong tỉnh vẫn có những nghệ nhân miệt mài gìn giữ nghề thủ công truyền thống của dân tộc mình. Họ không chỉ làm ra sản phẩm để mưu sinh, mà còn giữ lửa cho những giá trị văn hóa truyền đời.
(GLO)-Ngay sau khi hoàn tất đợt casting (tuyển chọn diễn viên) tại TP. Hồ Chí Minh và TP. Hà Nội, đoàn làm phim "Tây Sơn thất hổ tướng" đã di chuyển về đất võ Tây Sơn để khảo sát, xây dựng phim trường.
(GLO)- Từ nhiều năm nay, Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai lựa chọn đề tài lịch sử trong hành trình dàn dựng những vở diễn mới, xem đó như cách khơi dậy lòng tự hào dân tộc, tri ân tiền nhân và lan tỏa giá trị truyền thống.
(GLO)- Cứ vào tháng 10, bên thềm ngày 20, không khí từ trong nhà ra ngoài ngõ, từ công sở, trung tâm thương mại, trường đại học đến các điểm công cộng dường như nhộn nhịp hơn mọi ngày. Những chàng trai ghé tiệm hoa chọn những bông hoa hồng tươi thắm.
(GLO)- Hơn 400 học sinh đến từ các trường: THCS Lê Hồng Phong, THCS Đống Đa (phường Quy Nhơn) và THCS Nguyễn Huệ (phường Quy Nhơn Nam) vừa được tham gia chương trình trải nghiệm nghệ thuật truyền thống trong nhà trường tại Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai.