(GLO)- Bộ sưu tập mây tre đan có tuổi đời hàng trăm năm của anh Nguyễn Thế Phiệt (11 Nguyễn Đường, TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai) như một chứng nhân lặng lẽ kể lại mạch sống gắn bó giữa con người với núi rừng.
Trong căn nhà nhỏ giữa lòng phố núi Pleiku, anh Nguyễn Thế Phiệt đang cất giữ hàng trăm hiện vật mây tre đan quý giá. Không cần đến vàng son, những vật dụng tre nứa cũ kỹ vẫn mang trong mình vẻ đẹp riêng, bền đẹp vượt thời gian.
Anh Nguyễn Thế Phiệt bên góc sưu tập các vật dụng tre nứa-nơi anh gìn giữ ký ức của đời sống Tây Nguyên xưa. Ảnh: Hoàng Ngọc
Những vật dụng từng theo người lên rẫy, về làng, gùi lúa, đựng cơm, giữ hạt giống…tất thảy đều ngả màu vàng ấm cũ càng nhưng toát lên vẻ đẹp của thời gian.
Mỗi vật dụng như một câu chuyện kể về mạch sống gắn bó giữa con người với núi rừng. Ảnh: Hoàng Ngọc Góc trưng bày các loại gùi đan từ tre nứa với đủ hình dáng phục vụ cho sinh hoạt. Ảnh: Hoàng Ngọc
Anh Phiệt trân quý nhất là bộ sưu tập gùi với hàng chục chủng loại của các dân tộc: Bahnar, Jrai, Xê Đăng, Kdong, Giẻ Triêng, Mnông,…
Mỗi dân tộc có những loại gùi mang đặc trưng riêng. Mỗi loại gùi lại có những công năng khác nhau như: đựng củi, đựng đồ ăn, đựng lúa, đựng của hồi môn...Lại có loại gùi dành cho nam giới, loại gùi dành cho người con gái khi lấy chồng.
Một chiếc gùi của người Mnông bị chuột cắn được anh Phiệt sưu tầm vì "màu thời gian" trên thân gùi, minh chứng cho giá trị sử dụng và sự cần mẫn của đôi tay người xưa. Cạnh đó là chiếc gùi của người Bahnar được anh sưu tầm tại vùng núi Kon Tum. Ảnh: Hoàng Ngọc Klec (gùi nam) của dân tộc Giẻ Triêng. Gùi nam thường có hình dẹt, được đan cầu kỳ, tỉ mỉ-là vật bất ly thân của người đàn ông khi đi rừng. Ảnh: Hoàng Ngọc Mỗi dân tộc có một kiểu gùi nam khác nhau, nhưng thường có 3 ngăn để gài mũi tên, con dao có kích thước nhỏ và ôm sát vào lưng để dễ len lỏi trong rừng. Ảnh: Hoàng Ngọc Chiếc gùi nam của dân tộc Xê Đăng từng được du khách Đức đến trả cả ngàn USD nhưng anh Phiệt không bán vì đây là hiện vật không thể sưu tầm lại. Ảnh: Hoàng Ngọc
Ngoài bộ sưu tập gùi của các dân tộc Tây Nguyên, anh Phiệt còn dành tình yêu cho các vật dụng đan lát nói chung. Những đồ vật vẫn lặng lẽ kể câu chuyện về lối sống thuận hòa, tiết chế và biết đủ của người Tây Nguyên nói riêng và các dân tộc thiểu số khi chưa bị tác động của công nghiệp hóa.
Bộ 3 gùi đựng thóc gạo của người Chăm. Ảnh: Hoàng Ngọc
Gùi đựng của hồi môn cho người con gái đi lấy chồng của dân tộc Cao Lan ở cùng núi phía Bắc. Ảnh: Hoàng Ngọc Dụng cụ bắt mối của dân tộc Mnông. Ảnh: Hoàng Ngọc Cây đàn chapi và chiếc gùi đặc trưng của dân tộc Raglei (vùng Ninh Thuận). Ảnh: Hoàng Ngọc Mâm cơm của người Giẻ Triêng. Ảnh: Hoàng Ngọc Bộ “áo chiêng” có giá trị hàng chục triệu đồng, được làm từ tre và những sợi mây rừng dài nhiều mét. Ảnh: Hoàng Ngọc Bộ sưu tập như một mảnh ghép ký ức, lặng lẽ kể những câu chuyện về đời sống của con người. Ảnh: Hoàng Ngọc
Việc sưu tầm và gìn giữ những vật dụng đan lát thô mộc không chỉ là sở thích, mà là một cách lặng lẽ níu giữ văn hóa. Nhờ đó, những câu chuyện về nếp sống thuận theo tự nhiên và sự minh triết của các dân tộc bản địa vẫn còn vang vọng-như một lời nhắc nhở về những giá trị bền vững đã được hun đúc qua thời gian.
(GLO)- Từ tháng 7-8 âm lịch hằng năm, nhiều cộng đồng dân cư trong tỉnh Gia Lai tổ chức lễ tế thu tại đình làng, thể hiện mối quan hệ hài hòa giữa con người với thiên nhiên, với thần linh và tổ tiên theo lệ xuân thu nhị kỳ.
(GLO)-Sáng 11-10 (nhằm ngày 20-8 âm lịch), UBND phường Quy Nhơn tổ chức lễ tưởng niệm 725 năm (1300 - 2025) ngày húy kỵ Anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo (Quốc công tiết chế Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn) -người được nhân dân Việt Nam tôn xưng là Đức Thánh Trần.
(GLO)- Giữa núi rừng Đông Trường Sơn (tỉnh Gia Lai), nghi lễ bôi huyết lên cây nêu vẫn được đồng bào Bahnar gìn giữ như sợi dây thiêng liêng kết nối con người với thần linh.
(GLO)- Diễn ra trong bối cảnh đặc biệt khi cả nước đang thực hiện chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính và vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, Liên hoan Tuyên truyền lưu động tỉnh Gia Lai lần thứ IV-năm 2025 được đánh giá thành công tốt đẹp.
(GLO)- Giai đoạn nghệ thuật điêu khắc Champa phát triển ở vùng đất Bình Định (nay là tỉnh Gia Lai) được xem là một trong những thời kỳ phát triển rực rỡ.
(GLO)- Chiều 10-10, tại Nhà Văn hóa Lao động (phường Pleiku) diễn ra lễ bế mạc Liên hoan Tuyên truyền lưu động tỉnh Gia Lai lần thứ IV với chủ đề “Dưới cờ Đảng vững bước đi lên”.
(GLO)- Sáng 10-10 (nhằm ngày 19-8 âm lịch) UBND phường Quy Nhơn tổ chức Lễ rước giác linh Đức Thánh Trần từ Tượng đài Trần Hưng Đạo (làng chài Hải Minh Ngoài, phường Quy Nhơn) về nhập điện tại Đền thánh Sơn Hà (Đền thờ Anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo) ở số 596/17 Trần Hưng Đạo, phường Quy Nhơn.
(GLO)- UNESCO giới thiệu nghệ thuật trà đạo Việt Nam như một di sản sống, văn hóa lâu đời, sự kết nối cộng đồng và sự hòa hợp giữa con người với thiên nhiên.
(GLO)- Sừng sững, uy nghiêm trên đỉnh đồi gành Hổ thuộc dãy núi Phương Mai, tượng đài Trần Hưng Đạo (làng chài Hải Minh, khu phố 9, phường Quy Nhơn) từ lâu đã trở thành một biểu tượng lịch sử, văn hóa nơi cửa biển Quy Nhơn.
(GLO)-Năm nay 34 tuổi, nhưng anh Huỳnh Thanh Hoàng (xã Tây Sơn, tỉnh Gia Lai) đã có hơn 22 năm gắn bó với nghề làm đầu lân - nghề thủ công truyền thống đang ngày càng mai một trong đời sống hiện đại.
(GLO)- Việc tích cực triển khai hiệu quả Dự án 6 về “Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch” đã cụ thể hóa chủ trương của Ðảng, Nhà nước vào cuộc sống, đem lại nhiều lợi ích cho người dân.
(GLO)- Tối 4-10, tại Nhà Thiếu nhi phường Pleiku, Tỉnh đoàn Gia Lai tổ chức chương trình nghệ thuật chào mừng thành công Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, với chủ đề “Tuổi trẻ Gia Lai-Khát vọng non sông”.
(GLO)- Bảo tàng Quang Trung (xã Tây Sơn, tỉnh Gia Lai) đang lưu giữ nhiều hiện vật quý gắn liền với phong trào nông dân Tây Sơn. Bên cạnh những binh khí, sắc phong, tư liệu Hán Nôm, đồ thờ tự…, còn có những pho tượng vừa mang giá trị nghệ thuật, vừa gợi mở nhiều câu chuyện lịch sử thú vị.
(GLO)- Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch vừa ban hành quyết định phê duyệt Dự án bảo tồn và phát huy giá trị lễ hội cầu ngư vạn đầm Xương Lý (phường Quy Nhơn Đông, tỉnh Gia Lai) gắn với phát triển du lịch, xây dựng nông thôn mới.
(GLO)- Tối 1-10, tại phường Quy Nhơn Nam, Chi hội Sân khấu Gia Lai phối hợp với Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai tổ chức chương trình nghệ thuật chào mừng kỷ niệm Ngày Sân khấu Việt Nam (12-8 âm lịch).
(GLO)- Âm nhạc yêu nước đang nổi lên như một làn sóng mới trong giới trẻ với hàng loạt ca khúc mới ra mắt được đón nhận nồng nhiệt. Lời ca, tiếng hát ngày càng khẳng định sức mạnh trong việc khơi gợi cảm xúc, niềm tự hào và tinh thần yêu nước trong giới trẻ nếu biết cách sáng tạo, đổi mới.
(GLO)- Chào mừng thành công của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, tối ngày 4-10, tỉnh Gia Lai tổ chức chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Sắt son niềm tin theo Đảng” tại Quảng trường Nguyễn Tất Thành (phường Quy Nhơn).
(GLO)- Trong ca khúc “Quy Nhơn mênh mang niềm nhớ” của nhạc sĩ Ngô Tín (phỏng theo ý thơ Xuân Thi) có câu hát: “Chiều tan lớp Trinh Vương…”, thế nhưng không ít người vẫn bị nhầm thành: “Chiều tan lớp Trưng Vương”.
(GLO)- Trong những nếp nhà sàn ở cao nguyên Gia Lai, có nhiều nghệ nhân dân tộc thiểu số ngày ngày gắn bó với nghề thủ công truyền thống. Họ làm ra sản phẩm không chỉ để trang trải cuộc sống, mà còn góp phần gìn giữ những nét đẹp văn hóa của dân tộc mình.
(GLO)- Tỉnh Bình Định giờ mang tên mới sau ngày sáp nhập với tỉnh Gia Lai (cũ), nhưng tôi vẫn cứ muốn gọi 3 nhà thơ xứ nẫu trong bài này - 3 người Bình Định rặt ri - là 3 nhà thơ Bình Định.
(GLO)-Sáng 26-9, tại Bảo tàng tỉnh Gia Lai (phường Quy Nhơn), Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch Gia Lai phối hợp với Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (KHXH&NV, Đại học Quốc gia Hà Nội) tổ chức buổi báo cáo sơ bộ kết quả khai quật khảo cổ phế tích tháp Phú Ân.
(GLO)- Tôi mượn câu thơ “Ung dung thanh thản giữa mây trời” trong bài mở đầu tập “Vân không” để giới thiệu tập thơ mới của Ngô Thanh Vân. “Vân không” ghi dấu sự trở lại của nữ thi sĩ sau 8 năm chị không xuất bản cuốn sách nào về thơ.