(GLO)- Bộ sưu tập mây tre đan có tuổi đời hàng trăm năm của anh Nguyễn Thế Phiệt (11 Nguyễn Đường, TP. Pleiku, tỉnh Gia Lai) như một chứng nhân lặng lẽ kể lại mạch sống gắn bó giữa con người với núi rừng.
Trong căn nhà nhỏ giữa lòng phố núi Pleiku, anh Nguyễn Thế Phiệt đang cất giữ hàng trăm hiện vật mây tre đan quý giá. Không cần đến vàng son, những vật dụng tre nứa cũ kỹ vẫn mang trong mình vẻ đẹp riêng, bền đẹp vượt thời gian.
Anh Nguyễn Thế Phiệt bên góc sưu tập các vật dụng tre nứa-nơi anh gìn giữ ký ức của đời sống Tây Nguyên xưa. Ảnh: Hoàng Ngọc
Những vật dụng từng theo người lên rẫy, về làng, gùi lúa, đựng cơm, giữ hạt giống…tất thảy đều ngả màu vàng ấm cũ càng nhưng toát lên vẻ đẹp của thời gian.
Mỗi vật dụng như một câu chuyện kể về mạch sống gắn bó giữa con người với núi rừng. Ảnh: Hoàng Ngọc Góc trưng bày các loại gùi đan từ tre nứa với đủ hình dáng phục vụ cho sinh hoạt. Ảnh: Hoàng Ngọc
Anh Phiệt trân quý nhất là bộ sưu tập gùi với hàng chục chủng loại của các dân tộc: Bahnar, Jrai, Xê Đăng, Kdong, Giẻ Triêng, Mnông,…
Mỗi dân tộc có những loại gùi mang đặc trưng riêng. Mỗi loại gùi lại có những công năng khác nhau như: đựng củi, đựng đồ ăn, đựng lúa, đựng của hồi môn...Lại có loại gùi dành cho nam giới, loại gùi dành cho người con gái khi lấy chồng.
Một chiếc gùi của người Mnông bị chuột cắn được anh Phiệt sưu tầm vì "màu thời gian" trên thân gùi, minh chứng cho giá trị sử dụng và sự cần mẫn của đôi tay người xưa. Cạnh đó là chiếc gùi của người Bahnar được anh sưu tầm tại vùng núi Kon Tum. Ảnh: Hoàng Ngọc Klec (gùi nam) của dân tộc Giẻ Triêng. Gùi nam thường có hình dẹt, được đan cầu kỳ, tỉ mỉ-là vật bất ly thân của người đàn ông khi đi rừng. Ảnh: Hoàng Ngọc Mỗi dân tộc có một kiểu gùi nam khác nhau, nhưng thường có 3 ngăn để gài mũi tên, con dao có kích thước nhỏ và ôm sát vào lưng để dễ len lỏi trong rừng. Ảnh: Hoàng Ngọc Chiếc gùi nam của dân tộc Xê Đăng từng được du khách Đức đến trả cả ngàn USD nhưng anh Phiệt không bán vì đây là hiện vật không thể sưu tầm lại. Ảnh: Hoàng Ngọc
Ngoài bộ sưu tập gùi của các dân tộc Tây Nguyên, anh Phiệt còn dành tình yêu cho các vật dụng đan lát nói chung. Những đồ vật vẫn lặng lẽ kể câu chuyện về lối sống thuận hòa, tiết chế và biết đủ của người Tây Nguyên nói riêng và các dân tộc thiểu số khi chưa bị tác động của công nghiệp hóa.
Bộ 3 gùi đựng thóc gạo của người Chăm. Ảnh: Hoàng Ngọc
Gùi đựng của hồi môn cho người con gái đi lấy chồng của dân tộc Cao Lan ở cùng núi phía Bắc. Ảnh: Hoàng Ngọc Dụng cụ bắt mối của dân tộc Mnông. Ảnh: Hoàng Ngọc Cây đàn chapi và chiếc gùi đặc trưng của dân tộc Raglei (vùng Ninh Thuận). Ảnh: Hoàng Ngọc Mâm cơm của người Giẻ Triêng. Ảnh: Hoàng Ngọc Bộ “áo chiêng” có giá trị hàng chục triệu đồng, được làm từ tre và những sợi mây rừng dài nhiều mét. Ảnh: Hoàng Ngọc Bộ sưu tập như một mảnh ghép ký ức, lặng lẽ kể những câu chuyện về đời sống của con người. Ảnh: Hoàng Ngọc
Việc sưu tầm và gìn giữ những vật dụng đan lát thô mộc không chỉ là sở thích, mà là một cách lặng lẽ níu giữ văn hóa. Nhờ đó, những câu chuyện về nếp sống thuận theo tự nhiên và sự minh triết của các dân tộc bản địa vẫn còn vang vọng-như một lời nhắc nhở về những giá trị bền vững đã được hun đúc qua thời gian.
Tuần lễ điện ảnh VN tại Paris - hành trình ánh sáng và đáng nhớ của cộng đồng người VN tại Pháp và châu Âu - diễn ra từ 5 - 12.12. Đây là tuần lễ phim VN đầu tiên được tổ chức quy mô với số lượng khán giả khổng lồ.
(GLO)- Phở Nhớ Phố núi (đường Nguyễn Tất Thành, phường Pleiku) sẽ đại diện cho phở khô Gia Lai (phở 2 tô) tham gia sự kiện “Ngày của phở 2025” lần thứ 9 do Báo Tuổi Trẻ tổ chức trong hai ngày 13 và 14-12 tại TP. Hồ Chí Minh.
(GLO)- Ngày 9-12, “Nghề làm tranh dân gian Đông Hồ” của tỉnh Bắc Ninh chính thức được UNESCO công nhận là di sản văn hoá phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp.
(GLO)- Tối 7-12, Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai phối hợp với Trường THCS Tây Vinh (xã Bình An) tổ chức buổi giao lưu và ra mắt câu lạc bộ “Em yêu nghệ thuật truyền thống”.
(GLO)- Chiều 9-12, tại phường Pleiku (tỉnh Gia Lai) khai mạc lớp tập huấn về công tác văn hóa, gia đình, thể thao và du lịch cho 60 cán bộ, công chức cấp xã, nghệ nhân, già làng, trưởng thôn và người có uy tín vùng đồng bào dân tộc thiểu số khu vực phía Tây tỉnh.
(GLO)- “Suối nguồn Pleiku” là tập kỷ yếu do Ban liên lạc cựu học sinh liên trường trung học Pleiku trước năm 1975 thực hiện, tập hợp những bài viết xúc động về bạn cũ trường xưa. Qua từng trang viết, những ký ức tươi đẹp về Pleiku xưa cũng được nhắc nhớ, trong lắng sâu xúc cảm.
Sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) đưa văn chương và người đọc vào thời khắc chuyển mình chưa từng có. Nó có thể được xem là công cụ hỗ trợ người viết, cũng gợi mở vô số thách thức cùng các áp lực mới cần đối mặt.
Triển lãm “An & Huy - Tình nhân & Ánh sáng” tại Sigma Gallery (TP Hồ Chí Minh) giới thiệu gần 50 tác phẩm mới của hai họa sĩ Đặng Thu An và Nguyễn Đức Huy.
Khi cơn mưa bất chợt lướt ngang thành phố, người chủ tiệm sách cũ vội vàng xoay trục kéo dài mái hiên, tránh để nước tạt vào những chồng sách đã ngả vàng. Tuy có vẻ cũ kỹ, nhưng những quyển sách ấy lại là niềm đam mê của nhiều thế hệ, trong đó có các bạn trẻ.
(GLO)- Tại Liên hoan Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc 2025, vai bà Hồng trong vở ca kịch bài chòi "Dòng sông kể chuyện" đã mang về tấm huy chương vàng cho Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) Huỳnh Thị Kim Châu (nghệ danh Băng Châu).
Lễ hội Trà quốc tế - World Tea Fest 2025 lần đầu tổ chức tại Lâm Đồng mang đến chuỗi hoạt động văn hoá, nghệ thuật, triển lãm và hội nghị ngoại giao quy mô lớn.
Ngoài biểu diễn tại sân khấu truyền thống, nhiều nghệ sĩ cải lương đã và đang thực hiện các sản phẩm đăng tải trên kênh YouTube, đưa lên các nền tảng số. Đây là hướng đi cho thấy nỗ lực đưa bộ môn nghệ thuật truyền thống của dân tộc đến gần với khán giả, đặc biệt là người trẻ.
(GLO)- Bằng sự trao truyền thế hệ mạnh mẽ, sản phẩm của làng đan gùi Ngơm Thung của đồng bào Jrai (xã Ia Băng) lâu nay nổi tiếng về nét đẹp, độ bền chắc. Ðiều rất bất ngờ với nhiều người là một trong những hạt nhân làm nên tiếng thơm ấy hãy còn rất trẻ: nghệ nhân Rinh-năm nay vừa tròn 40 tuổi.
(GLO)- Cuộc thi “Thơ ca và Nguồn cội” lần thứ 3 năm 2025 do những người dân yêu thơ ở làng Chùa tổ chức đã chính thức khép lại sau 6 tháng phát động với nhiều dấu ấn đặc biệt. Tại cuộc thi năm nay, Gia Lai có 3 tác giả đạt giải.
(GLO)- Những khi lòng vấn vương hoài niệm, tôi vẫn thường hay nhớ về khu vườn nhỏ của bà, nơi đã neo giữ một phần ký ức tuổi thơ tươi vui, ấm áp. Khu vườn xanh mát ấy chở biết bao thương yêu, thắp lên ý nguyện cuộc đời cho một tâm hồn thơ trẻ đong đầy khát khao, mơ ước.
(GLO)- Sáng 3-12, tại Hà Nội, Hội Di sản Văn hóa Việt Nam chủ trì, phối hợp tổ chức lễ trao giải Cuộc thi “Vẽ tranh Di sản Văn hóa Việt Nam qua hội họa” lần II-năm 2025.
(GLO)-Trong đời sống cư dân ven biển miền Trung nói chung, vùng biển tỉnh Gia Lai nói riêng, thúng chai không chỉ là phương tiện đánh bắt hải sản. Nó còn ghi dấu ấn văn hóa đặc sắc, hiện diện từ những chuyến biển ngày thường cho đến lúc mưa lũ khắc nghiệt.
(GLO)- Liên tiếp 2 lớp bồi dưỡng về di sản văn hóa phi vật thể do Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tổ chức mới đây trên địa bàn phía Tây tỉnh Gia Lai đã tạo cơ hội quý giá và khuyến khích nghệ nhân trao truyền cho thế hệ kế cận niềm say mê, tâm huyết bảo tồn và phát huy giá trị di sản.
(GLO)- Hơn 1 tháng nay, tại Lăng Ông Nam Hải vạn đầm Xương Lý (làng biển Nhơn Lý, phường Quy Nhơn Ðông, tỉnh Gia Lai), đội bả trạo địa phương tập luyện rất tích cực với quyết tâm hồi sinh hình thức diễn xướng vốn chỉ còn trong ký ức người già.
Hơn 100 đồng bào của 16 dân tộc (Nùng, Tày, Dao, Mông, Mường, Lào, Thái, Khơ Mú, Tà Ôi, Ba Na, Xơ Đăng, Gia Rai, Cơ Tu, Raglai, Ê Đê, Khmer) cùng hoạt động của 11 địa phương sẽ tham gia ngày hội.
(GLO)- Sau 10 ngày tranh tài sôi nổi tại TP. Hà Nội, tối 26-11, Liên hoan Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc 2025 đã bế mạc và trao giải. Vở tuồng Nhìn lại một vương triều do Đoàn Tuồng Đào Tấn (Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai) dự thi xuất sắc giành Huy chương bạc.
(GLO)- Một đồng tiền vàng nặng 339 g được đúc năm 1609 cho Vua Philip III đã được bán với giá hơn 3 triệu USD tại Geneva, trở thành đồng tiền có giá trị cao nhất từng được đấu giá ở châu Âu.
![dscf5459.jpg](https://cdn.baogialai.com.vn/images/1472d61573ade6f97f64a93742632b365b4d88381a5d152aae5da95c99de6dc2f2fc701637196f3f76a1e5b804b7199b984b53c0a6fe4f1ca0c5a1d8b6bbb925/dscf5459.jpg "Một chiếc gùi của người Mnông bị chuột cắn được anh Phiệt sưu tầm vì "màu thời gian" trên thân gùi, minh chứng cho giá trị sử dụng và sự cần mẫn của đôi tay người xưa. Cạnh đó là chiếc gùi của người Bahnar được anh sưu tầm tại vùng núi Kon Tum. Ảnh: Hoàng Ngọc")
