Cuộc tấn công của Mỹ và đồng minh nhằm vào Syria còn thể hiện sự căng thẳng mới trong quan hệ Nga - Mỹ.
Sáng 14-4 (theo giờ Nhật Bản), Mỹ cùng Anh, Pháp đã tấn công vào Syria. Cả 3 nước cùng phát đi thông điệp về mục đích của cuộc tấn công này là nhằm ngăn chặn việc chế tạo, phổ biến, sử dụng vũ khí hóa học của Syria. Tuy nhiên, cũng có nhiều ý kiến cho rằng ngoài ra cuộc tấn công còn thể hiện sự căng thẳng mới trong quan hệ Nga - Mỹ.
 |
| Nguy cơ đối đầu Nga - Mỹ. Ảnh minh họa: Jpost. |
Nga - Mỹ đối đầu
Đại diện của Đảng Dân chủ Tự do Nhật Bản Moriyama trong một buổi diễn thuyết tại Kagoshima ngày 14/4 cũng đã cho rằng sau cuộc tấn công của Mỹ thì quan hệ Mỹ và Nga là nước đứng sau Syria sẽ đi đến đâu? Và sự căng thẳng trong quan hệ Mỹ - Nga sau này sẽ ảnh hưởng lớn tới hòa hình thế giới.
Trong khi đó Nga đang phản đối kịch liệt cuộc tấn công của Mỹ vào Syria. Trong bối cảnh quan hệ Mỹ - Nga đang rất lạnh lẽo như hiện nay thì việc này đã như một đòn chí mạng cho sức sống mong manh của quan hệ Nga -Mỹ như lời cảnh cáo của Bộ Ngoại giao Nga. Và hệ quả của nó là Nga sẽ tăng cường các biện pháp đối phó với Mỹ.
Theo truyền thông Nga, sau khi Mỹ, Anh, Pháp tấn công Syria, Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov đã phê phán rằng quyền hạn đạo đức của Mỹ khi phê phán các nước khác đã không tồn tại từ sau cuộc tấn công này. Và trách nhiệm thuộc về Mỹ, Anh, Pháp. Tổng thống Nga Putin không cho phép bất cứ một cuộc tấn công nào xảy ra đối với Syria.
Một Hạ nghị sĩ Nga cũng lên tiếng phản đối đây là một hành động không phân biệt phải trái mà là hành động xâm lược đầy khiêu khích.
Trên thực tế vào hồi tháng 4 năm 2017, Mỹ cũng đã tấn công Syria, nhưng do có những lý giải từ phía Nga mà cuộc tấn công đó vẫn còn chỗ cho những cuộc đàm phán hòa bình. Nhưng việc Nga đã có sẵn những nghi ngờ với kết quả của cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016, nên mối quan hệ hai nước xấu khi từ thời điểm đó. Thêm vào đó, sau vụ ám sát hụt một cựu nhân viên của Cơ quan tình báo Nga xảy ra vào tháng 3 vừa rồi, phía các nước Châu Âu cho rằng sự kiện đó là do Nga, thì mối quan hệ Nga - Mỹ lại thêm phần căng thẳng.
“Sức mạnh chính nghĩa” của Mỹ đến cáo buộc Nga
Trong bài phát biểu của mình tại Nhà Trắng sau khi tấn công Syria, Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh rằng 3 nước đã “thực hiện sức mạnh chính nghĩa đối với hành vi dã man và tàn nhẫn”, đồng thời “sẵn sàng tiếp tục những biện pháp đối kháng trong quyền hạn có thể nhằm ngăn chặn việc sử dụng vũ khí hóa học của chính quyền Syria.
Giải thích việc tấn công Syria lần này không thông qua Quốc hội Mỹ và không có sự đồng ý của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, ông Trump cho rằng đây là hành động nhằm ngăn chặn việc chế tạo, phổ biến, sử dụng vũ khí hóa học và có liên quan trực tiếp tới lợi ích tất yếu của Mỹ.
Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ cũng chỉ trích việc Nga ủng hộ chính quyền Tổng thống Assad, đặc biệt luôn tâm niệm rằng Nga đã đảm bảo cho việc phát triển vũ khí hóa học của Syria. Do vậy “Hành động phục thù ngày hôm nay đối với việc sử dụng vũ khí hóa học của của chính quyền Assad là kết quả thất bại mà Nga chuốc lấy”.
Dĩ nhiên quyết định của ông Trump được dựa trên những tư liệu mà Bộ Quốc phòng Mỹ cung cấp về chứng cứ Syria sử dụng các chủng loại vũ khí hóa học. Ngay cả Thủ tướng Anh May cũng khẳng định “Ngoài biện pháp quân sự không có lựa chọn nào khác”. Tổng thống Pháp nhấn mạnh đối tượng quân sự là nhằm khống chế năng lực vũ khí hóa học của Syria.
Như vậy theo ông Trump, 3 nước tấn công Syria cũng giúp Nga thấy được trách nhiệm của mình trong việc “hỗ trợ” Syria liên quan đến việc chế tạo, sử dụng vũ khí hóa học.
Khả năng một cuộc chiến tranh Nga - Mỹ với những vũ khí hiện đại
Theo một tiết lộ của quan chức Mỹ, cuộc tấn công Syria được thực hiện bằng tên lửa hành trình Tomahawk. Ngoài ra theo bản tin của truyền thông Syria, nước này đã bắn rơi tên lửa của Mỹ. Điều đó chứng tỏ tên lửa đã được dùng trong cuộc tấn công lần này.
Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, tướng Joseph Dunford nói rõ thêm những loại vũ khí của Mỹ nhằm vào mục tiêu thứ nhất đó là Trung tâm nghiên cứu vũ khí hóa học của Syria, và thứ 2 là kho vũ khí hóa học của nước này mà Mỹ coi là đang có bảo quản chất độc Sarin.
NewYork Times đã dẫn lời một số quan chức Mỹ cho rằng Tomahawk đã được phóng đi từ 3 tàu sân bay Hải quân Mỹ, đồng thời có một chiếc máy bay quân sự B1 đã phóng đi tên lửa cự ly xa.
Quân đội Pháp và Anh cũng đã sử dụng tên lửa hành trình trong cuộc tấn công này.
Tên lửa hành trình Tomahawk có tầm xạ kích hơn 1000km, có khả năng tấn công bí mật các căn cứ trên mọi địa hình. Loại tên lửa này cũng đã được quân đội Mỹ sử dụng trong cuộc tấn công Syria và tháng 4 năm ngoái.
Riêng máy bay chiến đấu B1 có vận tốc nhanh như âm thanh, có khả năng thoát khỏi tầm kiểm soát từ radar của địch.
Sẽ có nhiều loại vũ khí được sử dụng trong cuộc tấn công lần này, nhưng cùng với mục đích của cuộc tấn công, một số chuyên gia Nhật Bản cho rằng, cuộc tấn công Syria vào tháng 4/2017, Mỹ đã thông báo cho Nga về việc tấn công, nhưng lần này tuyệt đối không. Như vậy, tại khu vực Trung Đông hay những khu vực ngoài Trung Đông, chắc chắn đã được Mỹ tính toán kỹ trước với mục đích khiêu khích Nga, “loại Nga ra khỏi cuộc chơi”.
Chắc chắn Nga sẽ có những đòn “trả đũa” trước hành động của Mỹ cùng Anh, Pháp. Theo đó, có khả năng thế giới có nguy cơ chìm trong một cuộc chiến tranh giữa các nước lớn. Hy vọng sẽ có những đàm phán, tiến tới thỏa thuận hòa bình vì cuộc sống của hàng triệu dân thường.
Bùi Hùng (VOV)
