Cuộc đời cực kỳ bí ẩn của nhà khoa học Iran bị ám sát

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Nhà khoa học Iran Mohsen Fakhrizadeh, người bị ám sát hôm 27-11, sống một cuộc đời bí ẩn đến mức rất ít người biết tuổi của ông. Tuy nhiên, phần lớn thông tin về chương trình vũ khí hạt nhân được cho là do ông đứng đầu đã được biết đến từ lâu.

Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Liên Hiệp Quốc (IAEA) khẳng định họ nghi ngờ ông Fakhrizadeh giám sát chương trình mật để tìm cách đưa đầu đạn hạt nhân lên tên lửa đạn đạo, thử nghiệm chất gây nổ cao phù hợp với vũ khí hạt nhân và xử lý uranium. Iran bác bỏ sự tồn tại của chương trình này, đồng thời nhấn mạnh họ không có tham vọng chế bom hạt nhân.

Lãnh tụ Tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei hôm 28-11 cam kết trả thù cho ông Fakhrizadeh và nói rằng giới chức nước này phải tiếp tục theo đuổi "những nỗ lực khoa học và công nghệ của ông Fakhrizadeh trong mọi lĩnh vực mà ông tham gia".


 

Nhà khoa học Iran Mohsen Fakhrizadeh bị ám sát gần thủ đô Tehran hôm 27-11. Ảnh: AP
Nhà khoa học Iran Mohsen Fakhrizadeh bị ám sát gần thủ đô Tehran hôm 27-11. Ảnh: AP


Mặc dù ông Fakhrizadeh "ở trong bóng tối", IAEA hồi năm 2011 xác định ông có thể là người đứng đầu Kế hoạch AMAD, được cho là ra đời trước đó 2 thập kỷ để giám sát các yếu tố chính của chương trình vũ khí hạt nhân.

Tuy chương trình này được cho là đã bị ngưng vào năm 2003, IAEA khẳng định trong báo cáo năm 2011 của họ rằng một vài nỗ lực liên quan vẫn tiếp diễn và ông Fakhrizadeh được trao "vai trò tổ chức chính".

Đến năm 2015, IAEA khẳng định trong "đánh giá cuối cùng" rằng những nỗ lực này dường như đã bị chấm dứt vào năm 2009. Ông Fakhrizadeh là nhà khoa học Iran duy nhất có tên trong báo cáo 2015 này.

Sau khi Tổng thống Donald Trump lên nắm quyền và cam kết rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran 2015, Israel đẩy mạnh chiến dịch tố cáo Iran nói dối về quy mô của các hoạt động hạt nhân trong quá khứ.

Vào năm 2018, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahy thông báo quốc gia của ông thu được hàng loạt tài liệu cho thấy Tehran đã tiến hành nhiều hoạt động hạt nhân hơn so với từng công bố.

 

Thủ tướng Israeli Benjamin Netanyahy trình bày điều ông gọi là loạt tài liệu chứng minh Tehran nói dối về quy mô của các hoạt động hạt nhân trong quá khứ. Ảnh: Reuters
Thủ tướng Israeli Benjamin Netanyahy trình bày điều ông gọi là loạt tài liệu chứng minh Tehran nói dối về quy mô của các hoạt động hạt nhân trong quá khứ. Ảnh: Reuters


Theo các nhà ngoại giao, loạt tài liệu này dường như cung cấp thông tin bổ sung về những hoạt động được tiến hành trong khuôn khổ của Kế hoạch AMAD dưới sự lãnh đạo của ông Fakhrizadeh vào đầu những năm 2000.

"Hãy nhớ cái tên này, Fakhrizadeh" – Thủ tướng Netanyahu khẳng định trong lúc trình bày loạt tài liệu trên vào năm 2018.

Theo chuyên gia nghiên cứu về Trung Đông Ariane Tabatabai của Trường ĐH Columbia (Mỹ), cái chết của ông Fakhrizadeh là một tổn thất đối với Iran, có liên quan đến vụ ám sát Tướng Qassem Soleimani hồi đầu năm nay. Tuy nhiên, bà Tabatabai cho rằng "cái chết của ông Fakhrizadeh sẽ không thay đổi lộ trình hạt nhân của Iran".

Theo Cao Lực (NLĐO)

Có thể bạn quan tâm

Nga cho chưa đúng thời điểm để ngừng bắn ở Ucraine

Nga cho chưa đúng thời điểm để ngừng bắn ở Ucraine

(GLO)-"Hôm nay là khoảnh khắc đặc biệt, duy nhất sẽ không bao giờ xảy ra. Cả trong lịch sử Nga, Belarus và Ukraine, cũng như trong lịch sử thế giới, đặc biệt là châu Âu. Câu hỏi duy nhất là phải làm gì. Tất cả các bạn đều hiểu và biết rằng chỉ có một cách thức – đó là đàm phán. Đàm phán không có điều kiện tiên quyết", ông Lukashenko nói trong bài phát biểu trước người dân Belarus và các nhà lập pháp hôm 31/3.
Cựu tổng thống Trump bị truy tố

Cựu tổng thống Trump bị truy tố

(GLO)-Theo CNN đưa tin ngày 30/3, ông Trump sẽ trở thành cựu Tổng thống đầu tiên của nước Mỹ bị truy tố hình sự. Diễn biến này có thể tác động đáng kể đến chiến dịch tái tranh cử năm 2024 của ông Trump, trùng với thời điểm xét xử vụ án.
Vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga sẽ chuyển đến Belarus

Vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga sẽ chuyển đến Belarus

(GLO)-Mới đây, đài RT dẫn lời ông Putin cho biết vũ khí hạt nhân chiến thuật của Nga có thể được đưa đến Belarus sớm nhất vào mùa hè năm nay, đánh dấu lần đầu tiên từ thập niên 1990 vũ khí này được triển khai ngoài lãnh thổ Nga. Vũ khí đưa đến Belarus nhưng sẽ do lực lượng Nga quản lý.
Lần đầu sau 19 năm, dân số Bắc Kinh giảm xuống

Lần đầu sau 19 năm, dân số Bắc Kinh giảm xuống

(GLO)-CNN hôm 23/3 dẫn số liệu thống kê từ chính quyền Bắc Kinh cho hay, từ năm 2021 – 2022, dân số thành phố đã giảm từ 21,88 triệu người xuống 21,84 triệu người. Đây là lần đầu tiên trong vòng 19 năm trở lại đây, Bắc Kinh ghi nhận tình trạng dân số giảm.
Khổng lồ: cần 411 tỷ USD để tái thiết Ucraine

Khổng lồ: cần 411 tỷ USD để tái thiết Ucraine

(GLO)-Theo Ngân hàng Thế giới (WB) mới đây, nhu cầu để Ukraine tái thiết và phục hồi đã tăng lên tới 411 tỷ USD, chỉ sau một năm Nga tấn công nước này. Khoản kinh phí khổng lồ nêu trên thể hiện tại cáo cáo được thực hiện bởi Kiev, Ngân hàng Thế giới, Ủy ban châu Âu và Liên hợp quốc.
Mỹ không coi quan hệ Nga- Trung là liên minh

Mỹ không coi quan hệ Nga- Trung là liên minh

(GLO)-Phát biểu tại cuộc họp báo ngày 21/3, người phát ngôn phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby nói: “Chúng ta đã thấy cách mà hai quốc gia này phát triển mối quan hệ gắn bó như thế nào trong nhiều năm qua”.
Nếu trái đất nóng lên 1,8 độ C, tính mạng con người bị đe dọa vào năm 2100

Nếu trái đất nóng lên 1,8 độ C, tính mạng con người bị đe dọa vào năm 2100

(GLO)-Báo cáo được Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu của Liên Hiệp Quốc (IPCC) công bố hôm 20/ 3 ‐ chắt lọc từ 10.000 trang báo cáo của hơn 1.000 nhà khoa học - cho thấy thế giới có khả năng đã bỏ lỡ mục tiêu khí hậu là hạn chế sự nóng lên ở mức 1,5⁰C so với nhiệt độ thời tiền công nghiệp.
Dịch tả lại hoành hành châu Phi

Dịch tả lại hoành hành châu Phi

(GLO)-Ngày 17/3, TTXVN tại châu Phi dẫn thông tin từ Trung tâm kiểm soát dịch bệnh (CDC) châu Phi cho biết trong đợt dịch tả đang bùng phát tại một số quốc gia thuộc châu lục này, giới chức y tế đã ghi nhận tổng cộng 53.660 ca mắc bệnh kể từ tháng 2 vừa qua đến nay, trong đó 1.282 ca tử vong.
ICC phát lệnh bắt tổng thống Nga

ICC phát lệnh bắt tổng thống Nga

(GLO)-Theo TASS, trong lệnh bắt ngày 17-3, Tòa hình sự quốc tế ( ICC) cho biết họ nghi ngờ ông Putin đã trục xuất bất hợp pháp trẻ em và đưa người bất hợp pháp từ lãnh thổ Ukraine sang Nga.