Trao đổi với phóng viên Báo và phát thanh, truyền hình Gia Lai, ông Vũ Hồng Quân - Chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Bình Định, đồng thời điều hành nhiều DN tại Gia Lai - chia sẻ tầm nhìn, giải pháp và những bước đi cụ thể nhằm hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.
* Khoa học công nghệ đang được xem là chìa khóa cho phát triển kinh tế vùng, ông nhìn nhận thế nào về cơ hội này đối với cộng đồng DN trẻ?
- Tôi cho rằng đây là thời điểm bản lề để DN trẻ bứt phá. Trước nay, nhiều DN tại Gia Lai chủ yếu dựa vào nông - lâm nghiệp. Nhưng khoa học công nghệ, nhất là AI, dữ liệu lớn, hay thiết kế vi mạch, đang mở ra cánh cửa mới.
Nếu biết tận dụng, DN có thể vượt khỏi giới hạn truyền thống để mở rộng không gian phát triển. Quan trọng là chúng ta không đi tắt, mà đi chắc từng bước, tạo ra những giá trị cụ thể từ phòng lab, từ những lớp kỹ sư trẻ, chứ không chỉ dừng lại ở khẩu hiệu.
* Thực tế Hội Doanh nhân trẻ Bình Định đã có những hoạt động nào để cụ thể hóa tinh thần đó?
- Ngay từ đầu năm, Hội đã phối hợp với các trường đại học tổ chức nhiều sự kiện ý nghĩa. Ví dụ như Cuộc thi Pitching Portfolio 2025, Professional AI Showcase 2025, hay Ngày hội việc làm - QNU Job Fair 2025 với 9 gian hàng của hội viên, mang lại hơn 2.000 cơ hội việc làm và thực tập cho sinh viên.
Bên cạnh đó, chúng tôi còn tham gia các chương trình lớn như Digital Marketing đa kênh tại Trung tâm Quốc tế khoa học và giáo dục liên ngành (ICISE); hội nghị tập huấn về thương mại điện tử và chuyển đổi số, cũng như Diễn đàn Khởi nghiệp Sáng tạo Quốc gia lần thứ 6 tại tỉnh. Những hoạt động ấy không chỉ kết nối DN, mà còn tạo môi trường thực tiễn để ứng dụng công nghệ.
* Trong điều kiện nguồn nhân lực công nghệ cao còn khan hiếm, theo ông đâu là hướng đi bền vững?
- Con người luôn đi trước hạ tầng. Tôi rất mừng khi UBND tỉnh đã triển khai đề án đào tạo AI và STEM. Nhưng để nhân lực thực sự bền vững, chúng ta cần mô hình chọn lọc “20 - 5 - 2”. Tức là, từ 20 sinh viên thực tập sẽ chọn ra 5 nhân sự nòng cốt, rồi hình thành 2 kỹ sư trưởng phụ trách kỹ thuật và sản phẩm.
DN phải chủ động đặt hàng nghiên cứu cho trường đại học, tận dụng cơ chế khấu trừ thuế cho chi phí đào tạo; đặc biệt là mời chuyên gia trong - ngoài nước huấn luyện trực tiếp.
Một ví dụ cụ thể là việc có thể xây dựng phòng lab tại trường đại học theo mô hình công - tư, nơi DN góp vốn, trường cung cấp hạ tầng, còn chuyên gia đảm nhận đào tạo.
* Có ý kiến cho rằng sản xuất chip hay bán dẫn đòi hỏi nguồn lực quá lớn, vượt ngoài khả năng DN trẻ ở địa phương…
- Đúng là làm “nhà máy tỷ đô” thì quá sức, nhưng chúng ta hoàn toàn có thể chọn những “mắt xích nhỏ”. Chẳng hạn thiết kế vi mạch chuyên dụng, hay ứng dụng AI trong quản trị, nông nghiệp thông minh. Đây đều là những hướng đi vừa tầm, nhưng giá trị mang lại rất lớn.
Từ tháng 4 đến tháng 6 năm nay, Hội đã tổ chức hội thảo về AI trong quản trị, ký kết hợp tác chuyển đổi số với Công ty CP MISA, tham dự nhiều chương trình tập huấn năng lượng, thương mại điện tử. Đó là những bước đi nhỏ, nhưng góp phần nâng cao năng lực quản trị và kết nối tri thức mới cho hội viên.
* Vậy DN nhỏ, ít nguồn lực, có thể tham gia vào cuộc chơi công nghệ này không?
- Tôi tin là có. DN nhỏ có thể bắt đầu bằng những việc tưởng như rất nhỏ: Tài trợ học bổng cho kỹ sư công nghệ, hỗ trợ ươm tạo startup, hay kết nối chuyên gia kiều bào làm cố vấn. Nếu làm thật, những việc ấy sẽ tạo nên thay đổi lớn. Không phải DN nào cũng trở thành trung tâm công nghệ, nhưng bất cứ nơi nào cũng có thể khởi phát đổi mới sáng tạo.
* Thông điệp ông muốn gửi tới cộng đồng doanh nhân trẻ là gì?
- Doanh nhân trẻ phải dám thử, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Không cần làm nhanh, chỉ cần làm chắc; không cần làm lớn ngay, chỉ cần làm đúng.
Chính sự kiên định và từng bước bền vững ấy sẽ tạo nên bước tiến dài. Khi DN tư nhân bắt tay với chính quyền và nhà trường, một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo liên vùng Nam Trung Bộ - Tây Nguyên chắc chắn sẽ dần hình thành. Và đó mới là động lực mới để phát triển bền vững.
* Xin cảm ơn ông!