Tư duy mới cho tác phẩm đặt hàng

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

MV Bắc Bling của Hòa Minzy đạt hơn 77 triệu lượt xem sau 20 ngày phát hành, đứng tốp 1 Trending YouTube Việt Nam liên tục gần 2 tuần lễ. Đây là thành công của một sản phẩm âm nhạc, minh chứng cho cách một tác phẩm có thể khơi dậy niềm tự hào văn hóa dân tộc mà không cần những khẩu hiệu cứng nhắc.

Sự lan tỏa mạnh mẽ của sản phẩm này cũng đặt ra bài học quan trọng về tư duy làm nghệ thuật tuyên truyền: muốn truyền tải thông điệp hiệu quả, trước hết phải chạm đến cảm xúc của công chúng.

Lâu nay, các sản phẩm nghệ thuật mang tính tuyên truyền, đặt hàng thường bị xem là giáo điều, thiếu sức hút. Dù thông điệp có ý nghĩa đến đâu, nếu không hấp dẫn, người xem khó tiếp nhận. Thành công của MV Bắc Bling cho thấy một hướng đi khác: thay vì áp đặt, hãy lồng ghép tinh tế những giá trị văn hóa vào nghệ thuật đại chúng. Cái khéo của nhà sản xuất không nằm ở việc cố gắng mô phỏng một bản dân ca quan họ nguyên bản, mà ở cách giữ được tinh thần, âm hưởng của quan họ trong một bản phối hiện đại.

Cũng có ý kiến cho rằng Bắc Bling đang “phá” quan họ, nhưng hà cớ gì cứ đóng khung âm nhạc dân gian trong một khuôn mẫu bất biến. Bảo tồn và phát triển luôn song hành, bên cạnh việc giữ gìn từng nốt nhạc để các thế hệ sau này biết được nguyên gốc tinh hoa văn hóa của cha ông, cũng nên có sự phát triển, giúp tinh thần của văn hóa dân gian sống trong một ngữ cảnh mới. Ngay như với quan họ, nguyên gốc vốn không có nhạc đệm, nhưng rồi nó cũng được phát triển để phù hợp với đời sống đương đại. Một sản phẩm như thế không làm mất đi giá trị cốt lõi của quan họ, mà ngược lại, khiến nó trở nên gần gũi hơn với thế hệ trẻ.

Thành công của MV này còn mở ra một hướng đi mới: nghệ thuật tuyên truyền có thể khai thác từ những điều giản dị nhất trong đời sống. Việc lồng ghép các giá trị truyền thống như quan họ, áo tứ thân vào một sản phẩm âm nhạc hiện đại giúp khán giả không chỉ thưởng thức mà còn kích thích họ tìm hiểu về văn hóa dân tộc. Khi những người trẻ xem Bắc Bling, họ sẽ tò mò về quan họ, về nón quai thao, về những địa danh như đền Đô, làng gốm Phù Lãng, làng tranh Đông Hồ, chùa Dâu… Đó chính là lúc nghệ thuật hoàn thành vai trò dẫn dắt, khơi dậy sự quan tâm trong cộng đồng.

Điều này không chỉ đúng với âm nhạc mà còn với điện ảnh, sân khấu hay bất kỳ loại hình nghệ thuật nào khác. Phim về chiến tranh không nhất thiết phải đầy cảnh bom đạn mới thể hiện được sự khốc liệt. Những câu chuyện về thân phận con người, những mất mát, hy sinh có thể tạo sức lay động mạnh mẽ hơn nhiều. Tương tự, với các tác phẩm nghệ thuật đặt hàng, không chỉ là thể hiện điều cần nói, mà còn phải thu hút được khán giả xem để từ đó họ dần hiểu, thấm những điều muốn chuyển tải của đạo diễn. Một bộ phim hay, một bài hát hấp dẫn sẽ giúp thông điệp thẩm thấu vào công chúng theo cách tự nhiên nhất.

Nghệ thuật tuyên truyền không thể chỉ dừng lại ở việc truyền tải thông điệp mà phải khiến công chúng muốn lắng nghe. Một MV có thể trở thành “sứ giả văn hóa”, một bài rap có thể trở thành một sản phẩm giáo dục, một bộ phim có thể truyền tải lịch sử mà không cần những lời giáo huấn cứng nhắc. Làm nghệ thuật tuyên truyền phải bắt đầu từ những câu chuyện nhỏ, theo kiểu “mưa dầm thấm lâu” để tạo sự lan tỏa bền vững. Sự kết hợp giữa nghệ sĩ, nhà sáng tạo nội dung và các tổ chức có thể giúp sản phẩm tuyên truyền trở nên hấp dẫn hơn, tránh xa lối mòn giáo điều. Hướng đi kết hợp giữa rap và âm nhạc dân gian là một minh chứng cho điều đó. Biết đâu, trong tương lai, có thể xuất hiện rap xoan, rap xẩm, rap ca trù… mang đến sức sống mới cho di sản dân gian. Và cũng có thể là sự kết hợp của âm nhạc dân gian với các dòng nhạc hiện đại khác.

Thay đổi tư duy trong nghệ thuật tuyên truyền không chỉ là đổi mới cách làm, mà là thay đổi bản chất tiếp cận: từ việc nói cho công chúng nghe sang để công chúng thực sự muốn lắng nghe.

Theo MAI AN (SGGPO)

Có thể bạn quan tâm

Vì một nền thương mại sạch

Vì một nền thương mại sạch

Lực lượng chức năng triệt phá các đường dây buôn lậu, kinh doanh hàng gian hàng giả với quy mô lớn; hàng loạt vụ vứt bỏ hàng hóa nghi hàng gian, hàng giả; nhiều người nổi tiếng, có ảnh hưởng trên mạng xã hội sa lưới luật pháp vì trốn thuế, kinh doanh hàng kém chất lượng…

Dân đồng tình ủng hộ, sao cán bộ lại tâm tư?

Dân đồng tình ủng hộ, sao cán bộ lại tâm tư?

(GLO)-Đó là câu hỏi mà Tổng Bí thư Tô Lâm đặt ra tại buổi làm việc với Đảng ủy MTTQ Việt Nam và các đoàn thể Trung ương vào sáng 23-6 khi có một bộ phận cán bộ băn khoăn, day dứt vì thực hiện sắp xếp các tổ chức Mặt trận, đoàn thể nói riêng và sắp xếp, sáp nhập bộ máy hệ thống chính trị nói chung.

Học kỹ, thi thật!

Học kỹ, thi thật!

Việc chuyển giao toàn bộ quy trình sát hạch, cấp, đổi bằng lái xe từ Bộ GTVT sang Bộ Công an, cụ thể là giao cho lực lượng CSGT đảm nhận, đánh dấu một bước ngoặt trong công tác quản lý người điều khiển phương tiện giao thông tại VN.

Nhìn mình đi

Nhìn mình đi

"Nếu như nói một ngày nào đó trong trường học không còn bạo lực, thì tôi có thể nói được, đó là ngày mà người lớn không còn đánh nhau nữa. Ngày đó, trẻ con sẽ nhìn nhau bằng ánh mắt yêu thương thuần túy mà thôi".

Trong dòng chảy báo chí cách mạng

Trong dòng chảy báo chí cách mạng

Trong dòng chảy tròn một thế kỷ của nền báo chí cách mạng Việt Nam, cái tên Thanh Niên luôn mang trên mình một sứ mệnh thiêng liêng; luôn khát khao, ước vọng đồng hành cùng dân tộc trên mọi chặng đường phát triển.

Cuộc đối thoại về niềm tin và nghĩa vụ

Cuộc đối thoại về niềm tin và nghĩa vụ

Nghị định 70/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/6/2025 quy định: hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm, hoạt động trong các lĩnh vực tiêu dùng trực tiếp như quán ăn, khách sạn, bán lẻ, vận tải... bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền, kết nối trực tiếp với cơ quan thuế.

Phòng ngừa rủi ro UAV

Phòng ngừa rủi ro UAV

Trong chuyến đi đến thủ đô Washington D.C của Mỹ vào cuối năm 2024, người viết từng có ý định mang theo một chiếc flycam (máy bay không người lái - UAV - chuyên chụp hình, quay phim) loại nhỏ để phục vụ công việc.

Cơ hội đột phá của ngành giáo dục

Cơ hội đột phá của ngành giáo dục

Phát biểu trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh, ngày 16-6-2025 là một ngày rất đặc biệt đối với ngành giáo dục vì Quốc hội đã ấn nút thông qua Luật Nhà giáo. Đây là một sự kiện rất quan trọng đối với ngành giáo dục.

Kiến tạo không gian cho thực hành sáng tạo

Kiến tạo không gian cho thực hành sáng tạo

Hanoi Rock City (HRC, hoạt động từ năm 2010) là một trong những địa chỉ được người yêu âm nhạc trong nước xem là “thánh địa” indie (tạm dịch: âm nhạc độc lập, không có sự can thiệp của các doanh nghiệp âm nhạc thương mại), vừa thông báo sẽ khép lại hành trình 15 năm hoạt động vào tháng 12-2025.

null