Tuy nhiên, nhiều loại nấm độc có hình dạng, mầu sắc tương tự nấm ăn được khiến dễ nhầm lẫn, dẫn đến nguy cơ ngộ độc.
TRÀO LƯU HÁI NẤM VÀ NHỮNG RỦI RO
Chị Kiều Nhã Phương, phường 11, thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng là người có nhiều năm kinh nghiệm hái nấm dưới tán rừng thông cho biết, nấm thông là món ăn quý giá từ thiên nhiên. “Mỗi mùa mưa tôi cùng gia đình và bạn bè vào rừng hái nấm. Loại nấm này có mầu sắc bắt mắt, hương vị đặc trưng phù hợp để xào, nấu lẩu hay hầm cháo… Tuy nhiên, để biết loại nấm nào ăn được, tốt cho sức khỏe, loại nào không ăn được thì người đi hái nấm phải có kinh nghiệm hoặc kiến thức về nấm mới có thể nhận biết”, chị Phương chia sẻ.
Ông Nguyễn Văn Ba, 58 tuổi, ngụ tại phường 3, thành phố Đà Lạt cho biết, sau những ngày mưa, nấm thông mọc lên rất nhiều. Trong đó nấm trứng là loại được ưa chuộng nhất nhờ hình dáng đẹp và vị ngon, ngọt. Tuy nhiên cần cẩn thận vì có loại nấm độc trông giống nấm trứng gà với lớp phấn mầu cam trên mũ nấm. Nếu không biết cách phân biệt, người hái dễ bị nhầm lẫn và có thể gặp nguy hiểm khi ăn.
Những năm gần đây, hái nấm rừng thông Đà Lạt không chỉ là hoạt động dân dã mà còn trở thành trải nghiệm độc đáo thu hút nhiều du khách. “Trong chuyến đi, ngoài việc được hướng dẫn viên bày cách hái nấm, chế biến, tôi còn được thưởng thức món nấm nướng ngay tại rừng. Tuy nhiên, tôi cũng lo ngại khi thấy những cây nấm có hình dạng, mầu sắc khác lạ so với các loại nấm quen thuộc trên thị trường”, anh Hoàng Đức Trường, du khách đến từ Bình Dương cho biết.
Theo người dân địa phương, nấm thông thường mọc thành quần thể dưới tán rừng sau những cơn mưa chiều. Đặc biệt, sau 2 đến 3 ngày mưa liên tiếp, nấm phát triển mạnh mẽ, phân bố theo từng loại địa hình. Người dân Đà Lạt thường chỉ thu hái những loại quen thuộc như nấm gan bò, nấm trứng gà, nấm tro, nấm san hô hay nấm sữa để chế biến món ăn. Dù vậy, ngay cả những người có kinh nghiệm lâu năm cũng có thể nhầm lẫn giữa nấm ăn được và nấm độc do sự đa dạng về hình dáng, mầu sắc của các loài nấm trong rừng. Ông L.V.M, ngụ tại huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng chia sẻ: “Sau khi hái và ăn nhiều loại nấm khác nhau, tôi xuất hiện triệu chứng buồn nôn, tiêu chảy bất thường phải nhập viện. May mắn, sức khỏe của tôi hiện đã dần bình phục và ổn định”.
Theo thống kê của Bệnh viện Đa khoa Lâm Đồng, từ đầu năm 2025 đến nay, đơn vị đã tiếp nhận và điều trị 13 ca ngộ độc nấm, trong đó phần lớn xảy ra từ đầu tháng 5, khi mùa mưa bắt đầu. Các ca bệnh bao gồm cả người dân địa phương và du khách, thậm chí có trường hợp cả gia đình 3 đến 5 người cùng bị ngộ độc sau khi ăn nấm rừng. Bác sĩ Cao Thị Hồng Mai, phụ trách Khoa nhiễm cho biết, hầu hết bệnh nhân được điều trị tích cực và hồi phục sau vài ngày. Tuy nhiên, một trường hợp nặng phải chuyển về Thành phố Hồ Chí Minh do ăn quá nhiều nấm độc.
Bác sĩ Mai khuyến cáo, sau khi ăn nấm khoảng 30 phút hoặc lâu hơn, nếu xuất hiện triệu chứng buồn nôn, đau bụng, chóng mặt, mệt mỏi, người dân cần đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
LỜI KHUYÊN TỪ CHUYÊN GIA
Gần đây, một đoạn clip trên mạng xã hội ghi lại cảnh nhóm du khách vào rừng trải nghiệm hái nấm và ăn ngay tại chỗ loại nấm được cho là nấm Tùng Nhung quý hiếm có giá trị 18 triệu đồng/kg.
Tiến sĩ Trương Bình Nguyên, chuyên gia nấm học, Khoa Sinh học, Trường đại học Đà Lạt cho rằng, thực chất đây là loại nấm nằm trong chi Amanita, chi nấm có nhiều loài nấm chứa độc tố nguy hiểm. Vẻ bề ngoài của nấm mà Tiktoker cho là nấm Tùng Nhung có phần thân, mũ, cuống giống với nấm Tùng Nhung (Tricholoma matsutake) nổi tiếng trên thị trường. Điều đáng lo ngại, một số loại nấm độc có hình dạng tương tự nấm trứng gà hoặc nấm trứng công, khiến người hái dễ nhầm lẫn.
Tương tự, rừng thông Đà Lạt có một loại nấm với hình dạng giống nấm mối, dễ gây nhầm lẫn. Ông Nguyên chỉ ra, về thân, mũ nấm, mầu sắc thì loài nấm độc giống với nấm mối mà người dân hay “săn lùng” để làm món ăn. Để phân biệt, cần phải đào xuống gốc vì nấm mối có gốc dài còn nấm độc không có. Đồng thời ông khuyến cáo, tuyệt đối không dùng nấm hái được để chế biến món ăn khi không có kinh nghiệm, kiến thức. Hái nấm là một trải nghiệm thú vị, nhưng sự cẩn trọng và kiến thức là yếu tố then chốt để bảo đảm an toàn và tận hưởng trọn vẹn món quà từ thiên nhiên
Theo Lê Giang Nam
