Điều đáng nói là chỉ trong khoảng 1 tuần đã xảy ra 3 vụ việc liên quan "đường lưỡi bò", vốn là đại diện cho bản đồ mà Trung Quốc dùng để tuyên bố chủ quyền phi pháp ở Biển Đông.
Như Thanh Niên đã nhiều lần phân tích, dù bị Tòa trọng tài quốc tế ở The Hague (PCA) từ năm 2016 đưa ra phán quyết bác bỏ, nhưng Trung Quốc vẫn thúc đẩy quảng bá "đường lưỡi bò" nhằm phục vụ ý đồ hợp pháp hóa bản đồ phi pháp này trên cộng đồng quốc tế, bên cạnh những hành động thực địa.
Thời gian qua, Bắc Kinh cũng không ngừng đẩy mạnh chiến lược phát triển quyền lực mềm nhằm tạo dựng ảnh hưởng với thế giới. Trong đó, bên cạnh các chương trình giao lưu văn hóa - giáo dục, thì phim ảnh, văn học và cả văn hóa tiêu dùng, đặc biệt là các thương hiệu ẩm thực (F&B), đều nằm trong chiến lược quyền lực mềm của Trung Quốc. Nói một cách đơn giản hơn thì chính các thương hiệu như trà sữa Chagee, kem Mixue… đều góp phần tạo dựng quyền lực mềm cho Bắc Kinh. Trong một lần trả lời phỏng vấn người viết, GS Joseph Nye (ĐH Harvard, Mỹ), người được xem là "cha đẻ" của học thuyết Quyền lực mềm, chỉ ra rằng: "Trung Quốc sử dụng văn hóa và "ngoại giao quần chúng" như những biện pháp quyền lực mềm".
Tất nhiên, trong kỷ nguyên toàn cầu hóa ngày nay, cũng không phải vì thế mà chúng ta cấm cản các thương hiệu trên hoạt động tại VN. Bởi cũng có một thực tế là không phải chỉ riêng Trung Quốc chạy đua phát triển quyền lực mềm thông qua các hoạt động văn hóa, tiêu dùng, mà còn có nhiều quốc gia khác như Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản…
Thế nhưng, một nguyên tắc cơ bản là mọi hoạt động kinh doanh, giao lưu văn hóa hay giáo dục… đều phải tuân thủ pháp luật, không xâm hại lợi ích hợp pháp của quốc gia sở tại. Đó là lằn ranh đỏ mà dù thế giới có hội nhập thế nào thì cũng không thể vượt qua ở tất cả các quốc gia.
Chính vì thế, việc mới đặt chân vào VN nhưng chuỗi trà sữa Chagee đã sử dụng hình ảnh "đường lưỡi bò" là không thể chấp nhận và không thể biện minh bằng bất cứ lý do nào. Cộng đồng mạng VN và dư luận lên tiếng kêu gọi tẩy chay Chagee là điều dễ hiểu. Và đó cũng là cách sử dụng quyền lực tiêu dùng để người dân góp phần mạnh mẽ bảo vệ chủ quyền quốc gia.
Như người viết cũng từng khẳng định mới đây, việc ngăn chặn sự hiện diện của "đường lưỡi bò" chắc chắn sẽ là một "cuộc trường kỳ kháng chiến". Vì thế, thái độ tẩy chay, lên án những hành vi như Chagee sử dụng hình ảnh "đường lưỡi bò" cũng cần thực hiện quyết liệt, bền bỉ chứ không phải chỉ dăm ba bữa rồi "đâu lại vào đấy". Nhất là khi dư luận phản ứng, website toàn cầu của thương hiệu này vẫn giữ nguyên hình ảnh "đường lưỡi bò". Không thể lên án vài bữa rồi lại xếp hàng để mua trà sữa của thương hiệu này!
Khi mỗi người dân VN đều có sự quyết liệt như thế thì chắc chắn có thể tạo thành phản ứng mạnh mẽ trước các mưu đồ sử dụng quyền lực mềm để phục vụ tham vọng chủ quyền phi pháp.
Theo Ngô Minh Trí (TNO)
