Ngày 19.5, Bộ Ngoại Nhật đã triệu đại sứ Mỹ tại Nhật để trao công hàm phản đối sự việc một nhân viên dân sự Mỹ làm việc cho một căn cứ Mỹ tại Okinawa bị tình nghi sát hại một phụ nữ Nhật sống trên hòn đảo này.
 |
| Người biểu tình tụ tập tại trụ sở quốc hội Nhật vào ngày 21.2.2016 đòi đóng cửa các căn cứ Mỹ tại Okinawa. |
Vụ việc xảy ra khi chỉ còn một tuần nữa Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ có chuyến thăm lịch sử tới Nhật.
Okinawa là chiến trường ác liệt trong Thế chiến II nhưng bây giờ được xem là mấu chốt chiến lược trong quan hệ đồng minh kéo dài hàng chục năm qua giữa Nhật và Mỹ trong lĩnh vực an ninh.
Hơn một nửa trong số 47.000 lính Mỹ đồn trú tại Nhật đóng quân tại Okinawa và hành vi phạm tội của binh sĩ Mỹ, trong đó có tội cưỡng hiếp, từng dấy lên làn sóng biểu tình chống Mỹ rầm rộ tại địa phương.
Trong vụ việc trên, không lâu sau khi cảnh sát Okinawa bắt giữ nhân viên dân sự Mỹ 32 tuổi nói trên vì liên quan đến cái chết của một phụ nữ Okinawa 20 tuổi, Ngoại trưởng Nhật Fumio Kishida đã triệu Đại sứ Mỹ tại Nhật Caroline Kennedy đến trụ sở Bộ Ngoại giao Nhật tại Tokyo để trao công hàm phản đối.
Theo Mạng lưới Truyền hình Nippon, ông Kishida đã nói với bà Kennedy rằng: "Thật đáng tiếc khi vụ việc vô cùng tàn nhẫn này xảy ra".
Cảnh sát đã bắt Kenneth Franklin Shinzato, một cựu lính thủy đánh bộ Mỹ hiện sống ở phía Nam Okinawa và đang làm việc cho căn cứ không quân Kadena của không quân Mỹ trên hòn đảo này, vì tình nghi Shinzato sát hại nạn nhân Rina Shimabukuro, người mất tích từ cuối tháng 4 đến nay.
Người phát ngôn Lầu Năm góc Peter Cook phát biểu: "Chúng tôi xin gửi lời cảm thông sâu sắc nhất đến nhân dân Nhật Bản và bày tỏ lòng biết ơn của mình vì nhân dân Nhật Bản đã đặt lòng tin vào mối quan hệ đồng minh song phương (Mỹ-Nhật) cũng như vào người Mỹ". Ông Cook cam kết sẽ hỗ trợ cuộc điều tra "bằng mọi cách có thể".
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby gọi vụ việc trên là một thảm kịch "rõ ràng vi phạm trắng trợn".
Thi thể của Shimabukuro được phát hiện tại một khu vực có nhiều cỏ dại ở phía Nam Okinawa, sau khi các nhà điều tra tìm kiếm dựa vào lời khai của nghi can. ADN do cảnh sát tìm thấy trùng khớp với dấu vết ADN của nạn nhân để lại trên xe của nghi can.
Năm 1995, một bé gái 12 tuổi tại Okinawa bị 3 binh sĩ Mỹ bắt cóc và cưỡng hiếp. Vụ việc làm dấy lên làn sóng biểu tình phản đối Mỹ rầm rộ, khiến Washington phải nhanh chóng cam kết nỗ lực thắt chặt kỷ luật quân đội nhằm ngăn chặn tội ác tương tự xảy ra trong tương lai, đồng thời giảm bớt sự hiện diện của quân đội Mỹ tại Okinawa.
Tuy nhiên, lính Mỹ vẫn tiếp tục phạm tội và những cuộc biểu tình của người dân Okinawa cũng như người dân ở các nơi khác trên khắp nước Nhật vẫn diễn ra. Những người này đòi đóng cửa các căn cứ quân sự Mỹ tại hòn đảo đông đúc, nơi tinh thần đấu tranh vì hòa bình dâng cao.
Tuần tới, ông Obama sẽ đến Nhật dự hội nghị cấp cao G7 và sẽ có chuyến thăm lịch sử tới Hiroshima trong năm cầm quyền cuối cùng của mình.
Ông Obama sẽ trở thành tổng thống Mỹ đương nhiệm đầu tiên thăm nơi quân Mỹ ném quả bom nguyên tử đầu tiên xuống đất Nhật vào ngày 6.8.1945, làm khoảng 140.000 người thiệt mạng tại chỗ và chết vì di chứng sau đó.
Tố Uyên (Theo AFP)
