Không để sách giáo khoa thành... giấy vụn

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
Những ngày đầu năm học này, không chỉ là vấn đề lạm thu hay học thêm, dư luận còn rất bức xúc về những tồn tại liên quan đến đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông được nêu trong nghị quyết giám sát chuyên đề của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Phụ huynh và học sinh lựa chọn sách, đồ dùng học tập cho năm học mới. Ảnh: Bích Huệ/TTXVN
Phụ huynh và học sinh lựa chọn sách, đồ dùng học tập cho năm học mới. Ảnh: Bích Huệ/TTXVN

Theo Nghị quyết số 686/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội được ban hành ngày 18/9/2023, trong giai đoạn 2015 - 2022, Nhà nước đã ưu tiên bố trí tổng kinh phí hơn 213 nghìn tỷ đồng để thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông, trong đó có việc thay sách giáo khoa các cấp như thực tế đang diễn ra. Con số đó khiến không ít người giật mình, nhưng mấu chốt là sau từng ấy năm và tiêu tốn không ít ngân sách, đổi mới sách giáo khoa dường như vẫn lúng túng, còn nhiều bất cập, thậm chí có ý kiến nhận xét rằng đổi mới sách giáo khoa “đi một vòng rồi quay trở lại điểm xuất phát”.

Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu rõ, giá bộ sách giáo khoa theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 tăng gấp 2 - 4 lần giá bộ sách giáo khoa cũ. Số đầu sách giáo khoa tăng, tình trạng bán sách giáo khoa kèm sách bài tập, sách tham khảo dẫn đến tăng chi phí mua sách.

Chi phí phát hành sách giáo khoa cao, chưa hợp lý đối với loại sách phát hành số lượng lớn, người học bắt buộc phải mua. Đơn cử, mức chi phí phát hành tối đa đối với sách giáo khoa phục vụ năm học 2020 - 2021, 2021 - 2022 của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam là 29% giá bìa, sách bài tập là 33%, sách giáo viên là 15%; năm học 2022 - 2023, các con số tương ứng là 28,5% - 35% - 15%...

Quy định về lựa chọn sách giáo khoa tại Thông tư số 25/2020/TT-BGDĐT chưa chặt chẽ, dẫn tới cách thức triển khai không thống nhất giữa các địa phương. Điều này tạo ra kẽ hở để trục lợi, cạnh tranh không lành mạnh.

Một tồn tại khác là sách giáo khoa mới được phát hành chậm, giáo viên ít có thời gian nghiên cứu, chuẩn bị bài giảng, ảnh hưởng tới chất lượng dạy học... Đó là chưa kể tới rất nhiều “hạt sạn” ở khâu biên soạn sách giáo khoa đã liên tục bị “bóc phốt” trong thời gian vừa qua.

Sách giáo khoa Cánh diều lớp 11 được đưa vào giảng dạy trong năm học 2023 - 2024. Ảnh: Thanh Tùng/TTXVN
Sách giáo khoa Cánh diều lớp 11 được đưa vào giảng dạy trong năm học 2023 - 2024. Ảnh: Thanh Tùng/TTXVN

Từ những hạn chế như vậy, một trong những ý kiến được Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu ra là đề nghị Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương tiếp tục thực hiện quy định của Nghị quyết số 88/2014/QH13 về việc giao Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức biên soạn một bộ sách giáo khoa...

Cũng từ đây, tranh luận về một bộ sách giáo khoa của Nhà nước và việc xã hội hóa làm sách giáo khoa nổ ra gay gắt. Trên các diễn đàn, có nhiều người ủng hộ quay về một bộ sách giáo khoa, còn xã hội hóa các sách tham khảo. Cũng có người phản đối việc “đập đi xây lại” vì như vậy quá lãng phí...

Ở đây, cho dù Bộ Giáo dục và Đào tạo có đứng ra thực hiện một bộ sách giáo khoa, hay tiếp tục thực hiện xã hội hóa như hiện nay, thì nhất thiết cần hướng tới người dân và học sinh, trong đó học sinh là chủ thể trung tâm của giáo dục. Một bộ sách giáo khoa tốt và loại bỏ được tính độc quyền (miễn phí bản quyền) là điều cần cân nhắc và xem xét kỹ lưỡng, nếu cần thiết thì lấy ý kiến nhân dân. Tuy nhiên, nếu việc xã hội hóa cũng cho ra các sản phẩm tốt và mang tính cạnh tranh để hạ giá thành sách giáo khoa thì tại sao lại không?

Vấn đề là đừng để sách giáo khoa trút thêm gánh nặng chi phí cho phụ huynh, trong bối cảnh nhiều gia đình còn rất khó khăn, nhất là ở các vùng nông thôn,vùng sâu vùng xa. Đề nghị cần chấm dứt ngay tình trạng kinh doanh sách giáo khoa theo kiểu “bia kèm lạc”, để rồi nhiều cuốn sách trở thành giấy vụn sau khi kết thúc năm học, trong đó có cả những cuốn vẫn còn thơm mùi giấy vì rất ít được lật giở. Như thế là lãng phí nhân đôi.

Đặc biệt, đừng xem sách giáo khoa là một “miếng bánh” để ăn chia thị phần của các nhóm lợi ích hoặc để cho cơ chế xin - cho có cơ hội lũng đoạn. Vụ án “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” và “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Công ty TNHH Một thành viên Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam là một bài học nhãn tiền. Rất nhức nhối, từ một chủ trương đúng đắn và nhân văn của Nhà nước, đến khi triển khai thực hiện lại bị trục lợi, làm méo mó hình ảnh của ngành giáo dục, gây nhiều hệ lụy tiêu cực tới người dân, môi trường giáo dục và chất lượng giáo dục.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành Phiên giám sát chuyên đề “Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông”, ngày 14/8/2023. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành Phiên giám sát chuyên đề “Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông”, ngày 14/8/2023. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Ở đây có trách nhiệm của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Theo đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đề nghị xem xét trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan đến các vi phạm, sai sót trong thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông. Tuy vậy, cũng cần thẳng thắn rằng để hạn chế các bất cập kéo dài như vừa qua, công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát cũng cần sâu sát hơn, chứ không đợi đến khi “chuyện đã rồi” mới vào cuộc.

Ngành giáo dục cần sớm “hoàn thiện và ổn định hệ thống sách giáo khoa”, theo đúng tinh thần của Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XIII. Sách giáo khoa có ổn định thì mới tạo thuận lợi cho quá trình giảng dạy và học tập của giáo viên và học sinh. Nếu còn loay hoay thì còn gây bất an cho xã hội, tạo kẽ hở cho thất thoát, lãng phí.

Lãng phí từ sách giáo khoa không chỉ là lãng phí nguồn lực đầu tư của Nhà nước, mà còn là lãng phí chi phí trang trải cuộc sống của mỗi gia đình, đặc biệt là lãng phí thời gian và cơ hội thúc đẩy nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, khi thời kỳ dân số vàng của Việt Nam đã sắp khép lại. Vậy nên, hơn lúc nào hết, cần lắm những người làm sách giáo khoa không chỉ có tầm, mà còn có tâm.

Link bài gốc: https://baotintuc.vn/goc-nhin/khong-de-sach-giao-khoa-thanh-giay-vun-20230928000318599.htm

Có thể bạn quan tâm

Ngăn chặn tội phạm mua bán người

Ngăn chặn tội phạm mua bán người

Thực tiễn cho thấy tội phạm mua, bán người đã và đang gây ra những hậu quả nghiêm trọng đến trật tự an toàn xã hội, xâm hại đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của người bị hại. Ðảng, Nhà nước Việt Nam luôn chú trọng đến công tác đấu tranh ngăn chặn loại tội phạm nguy hiểm này, đồng thời xác định bảo vệ quyền cho nạn nhân mua bán người là trọng tâm của Việt Nam trong phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm này, góp phần bảo đảm quyền con người.
Bứt phá trong giáo dục đại học

Bứt phá trong giáo dục đại học

Với thực tế giáo dục đại học còn bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập cả về quy mô, cơ cấu ngành nghề và kỹ năng làm việc của sinh viên như hiện nay, rõ ràng rất cần một sự bứt phá cả từ phía cơ quan quản lý nhà nước, các trường ĐH, doanh nghiệp, người học.
Làm luật bằng tư duy phục vụ dân

Làm luật bằng tư duy phục vụ dân

Song song với nhiều thành tựu đạt được kể từ khi nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam được thành lập, hoạt động xây dựng pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật vẫn còn gặp phải khó khăn, hạn chế ở một số điểm mấu chốt khiến cho hệ thống pháp luật liên tục trải qua sửa đổi, cập nhật nhằm phù hợp với tình hình thực tế của đất nước.
Thứ hạng và giá trị thật

Thứ hạng và giá trị thật

Trước thông tin về thứ hạng của một số trường ĐH VN trong các bảng xếp hạng thế giới, không ít người ngỡ ngàng đặt câu hỏi vì sao trường A lại có thể đứng cao hơn trường B, C, D… khi các trường kia có truyền thống đào tạo uy tín và chất lượng hàng đầu trong nước? Thắc mắc này cho thấy còn nhiều vấn đề liên quan đến việc xếp hạng các trường ĐH.
Chữa lành không thể là... trend

Chữa lành không thể là... trend

Hiện nay, nhiều hội, nhóm hay các dịch vụ tự phát liên quan đến chữa lành xuất hiện và có xu hướng trở thành điểm đến trong đời sống của một số người. Tham gia chữa lành không chỉ có giới trẻ mà cả nhiều người ở đa dạng lứa tuổi khác nhau.
Vượt qua giới hạn bản thân, bồi đắp năng lượng mỗi ngày

Vượt qua giới hạn bản thân, bồi đắp năng lượng mỗi ngày

(GLO)- Tôi lấy làm ngạc nhiên, thích thú và cả cảm phục khi thấy các đồng chí: Hồ Văn Niên-Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Trương Hải Long-Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Huỳnh Thế Mạnh-Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy; Nguyễn Hữu Quế-Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cùng nhiều cán bộ, đảng viên, Nhân dân tham gia giải chạy bộ “Gia Lai City Trail 2023-Giấc mơ đại ngàn”.
Nâng cao hiệu quả giám sát của Quốc hội

Nâng cao hiệu quả giám sát của Quốc hội

(GLO)- Giám sát là một trong những chức năng cơ bản, quan trọng của Quốc hội. Hoạt động giám sát của Quốc hội bao gồm cả giám sát tối cao của Quốc hội, giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các cơ quan của Quốc hội, các đoàn đại biểu Quốc hội và từng vị đại biểu Quốc hội đối với toàn bộ hoạt động của các cơ quan trong hệ thống hành pháp. Nâng cao hiệu quả giám sát là cách để Quốc hội củng cố và nâng cao quyền lực của cơ quan dân cử cao nhất của đất nước.

Đãi ngộ người tài

Đãi ngộ người tài

Theo tờ trình của UBND được HĐND TP HCM thông qua tại kỳ họp thứ 12 khóa X ngày 11-11, các chức danh lãnh đạo trong tổ chức khoa học và công nghệ (KH-CN) công lập sẽ được hưởng thu nhập ưu đãi, cao nhất lên tới 120 triệu đồng/tháng.
Thuế giảm và giảm thuế

Thuế giảm và giảm thuế

Quốc hội đang tiếp tục thảo luận về việc giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) hỗ trợ người dân, doanh nghiệp và kích thích sức mua trong nền kinh tế. Ở chiều ngược lại, hàng triệu người làm công ăn lương vẫn đang ngóng chờ điều chỉnh chính sách thuế thu nhập cá nhân (TNCN) để giảm bớt những khó khăn hiện tại.
Nhà giáo đâu chỉ có ngày 20.11

Nhà giáo đâu chỉ có ngày 20.11

Những ngày cận lễ kỷ niệm ngày Hiến chương nhà giáo 20.11, mạng xã hội đã chia sẻ rần rần về những bức ảnh của các giáo viên cắm bản ở vùng cao Quảng Trị vượt suối đang chảy xiết, được người dân địa phương cõng qua suối. Trong ảnh, các cô giáo vẫn nhoẻn miệng cười, trong khi rất nhiều người nhìn vào bức ảnh có thể rơi nước mắt vì… thương.
Âm mưu thâm độc chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc

Âm mưu thâm độc chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc

Tham gia Công ước quốc tế về xóa bỏ mọi hình thức phân biệt chủng tộc (CERD) từ năm 1982, hơn 40 năm qua bằng những việc làm cụ thể Việt Nam đã thể hiện là một thành viên có trách nhiệm trong thực hiện các cam kết quốc tế cũng như triển khai nhiều chủ trương, chính sách nhằm bảo đảm, thúc đẩy quyền của đồng bào dân tộc thiểu số.