Văn hóa đọc là động lực phát triển

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

(GLO)- Nhà triết học, nhà thơ Voltaire từng ví von: “Những gì sách dạy chúng ta cũng giống như lửa. Chúng ta lấy nó từ nhà hàng xóm, thắp nó trong nhà ta, đem nó truyền cho người khác và nó trở thành tài sản của tất cả mọi người”. Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, ngọn lửa ấy đang được thắp lên bằng nhiều cách khác nhau, lan tỏa giá trị của sách và văn hóa đọc.

Hẳn những người mê sách không ai không lưu giữ trong tâm trí mùi thơm giấy mới và tiếng lật sách đầy cảm hứng mỗi khi đọc sách giấy. Những con chữ im lặng mà như đang chuyện trò. Chúng thúc đẩy sự tò mò về thế giới xung quanh, giúp thay đổi cái nhìn, phát triển và hoàn thiện bản thân, bồi đắp vẻ đẹp tâm hồn từ sự chuyển hóa sâu sắc trong nhận thức, suy nghĩ, tâm hồn. Với nhiều người, được ngồi ở một góc yên tĩnh để đọc sách là thú vui không gì tuyệt hơn lúc thư nhàn. Một số người lớn tuổi mê sách vẫn giữ thói quen đến thư viện mượn sách như hàng bao nhiêu năm nay.

 Đông đảo độc giả đến với gian hàng sách giảm giá của Nhà sách Vạn Trí (95 Lê Lợi, TP. Pleiku) nhân Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam năm 2021. Ảnh: Phương Duyên
Đông đảo độc giả đến với gian hàng sách giảm giá của Nhà sách Vạn Trí (95 Lê Lợi, TP. Pleiku) nhân Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam năm 2021. Ảnh: Phương Duyên


Như đã thành ý niệm ăn sâu, nói đến văn hóa đọc, người ta sẽ nghĩ ngay đến sách giấy. Nhưng trong điều kiện công nghệ phát triển như vũ bão, bây giờ, văn hóa đọc lan tỏa theo những cách thức mới mẻ, đa dạng với sự góp mặt của ebook (sách điện tử) và audio book (sách nói).  

Sách điện tử, “phiên bản điện tử của một cuốn sách in” là sách được xuất bản và phát hành cho các thiết bị kỹ thuật số, bao gồm văn bản, hình ảnh, có thể đọc được trên máy đọc sách chuyên dụng hoặc trên laptop, máy tính bảng, điện thoại thông minh... Với sự hỗ trợ của internet, đặc biệt là mạng 4G như hiện nay, sách điện tử trở nên tiện dụng mọi nơi mọi lúc, với đủ mọi dòng sách, đủ các chủ đề.

Cùng với đó, sách nói-khởi nguồn là loại sách chuyên biệt dành cho người khiếm thị-cũng trở thành xu hướng trong giới trẻ. Được chuyển nội dung sang dạng âm thanh thông qua giọng đọc của con người, sự tiện lợi như có thể “đọc” trong khi dọn dẹp nhà cửa, nấu ăn, nghỉ ngơi…, sách nói ngày càng được đón nhận nhiều hơn. Có thể tìm thấy kho sách nói khổng lồ trên nhiều trang mạng trực tuyến như: Kho sách nói, Queen Voice, Gác sách, AudioBookGood, Hẻm Radio… “Phát hiện” ra sách nói trong một lần chờ ở sân bay mà quên mang theo mấy cuốn sách, một người bạn của tôi rất hào hứng khi nghe đọc sách hộ thông qua giọng đọc vô cùng truyền cảm, hấp dẫn. Chưa kể, nhiều sách nói còn chèn tiếng động, âm nhạc, biến loại hình này trở nên hết sức thú vị.

Phải nhìn nhận rằng trên hành trình lan tỏa giá trị của sách và văn hóa đọc, chúng ta đã tiến những bước dài. Năm 2014, Thủ tướng ra quyết định lấy ngày 21-4 hàng năm làm Ngày Sách Việt Nam. Năm 2017, Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng. 2 năm sau đó, Quốc hội công nhận ngày 21-4 là Ngày Sách và Văn hóa đọc (Điều 30 Luật Thư viện 2019). Tháng 2-2021, Thủ tướng tiếp tục phê duyệt chương trình “Chuyển đổi số ngành thư viện đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”. Các ngành, địa phương hưởng ứng nhiệt tình với nhiều hoạt động liên quan như: Ngày hội Văn hóa đọc, Hội sách, cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc, Cộng tác viên tuyên truyền giới thiệu sách… Với những động thái tích cực ấy, văn hóa đọc có sự phát triển mạnh mẽ. Theo số liệu thống kê của Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch, nếu năm 2013, bình quân mỗi người Việt chỉ đọc 0,8 cuốn sách/năm thì đến năm 2018 là 4 cuốn/năm. Một con số đáng mừng!

Mới đây, Sở Thông tin và Truyền thông vừa dự thảo (lần 1) kế hoạch tổ chức Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam trên địa bàn tỉnh. Trước khi trình UBND tỉnh, Sở đề nghị các cơ quan, đơn vị, địa phương phối hợp, tham gia góp ý dự thảo. Theo đó, cùng với tổ chức lễ phát động điểm Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam tỉnh Gia Lai vào ngày 21-4, nhiều hoạt động khác sẽ được triển khai như: tặng sách cho các trường học khó khăn, vùng sâu, vùng xa; trưng bày, triển lãm, giới thiệu sách; tổ chức hưởng ứng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam tại các cơ sở phát hành xuất bản phẩm… Thực tế nhiều năm qua, các đơn vị tổ chức vẫn nặng về quảng bá sách giấy nên thiếu sự nhanh nhạy trong việc giới thiệu sách nói và sách điện tử (trừ nỗ lực của Thư viện tỉnh trong chuyển đổi số một vài năm trở lại đây). Vì vậy, không phủ nhận chỗ đứng lâu bền của sách giấy trong lòng độc giả, song với xu thế mới, phù hợp cần được quan tâm hơn nữa vì nhiệm vụ phát triển văn hóa đọc thời gian tới, giúp sách lan tỏa đến mọi đối tượng, tầng lớp.

Văn hóa được xem là yếu tố giữ vai trò nền tảng và là động lực đi tới trong phát triển xã hội. Đẩy mạnh văn hóa đọc dù với phương thức nào cũng chính là hành vi kiến tạo văn hóa trong đời sống, thúc đẩy quá trình học tập suốt đời. Do vậy, phát triển đa dạng văn hóa đọc là nhiệm vụ của các cấp, các ngành và sự chủ động đầy ý thức đối với mỗi cá nhân.

 

 PHƯƠNG DUYÊN

Có thể bạn quan tâm

Ngọn đèn nhỏ bên khung cửa

Ngọn đèn nhỏ bên khung cửa

(GLO)- Chồng tôi nhận quyết định chuyển công tác vào một sáng cuối tháng Năm, khi sương vẫn còn giăng mờ trên những con dốc quen thuộc của phố núi Pleiku. Tin anh phải xuống Quy Nhơn theo diện hợp nhất 2 tỉnh không bất ngờ.

Bảo vật quốc gia ngai vua triều Nguyễn đặt tại Điện Thái Hòa, Đại Nội Huế.

Phục chế ngai vàng triều Nguyễn: Trả lại nguyên trạng năm 2015, đảm bảo đúng tinh thần bảo vật quốc gia

(GLO)-Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) vừa có văn bản chính thức góp ý kế hoạch phục chế ngai vua triều Nguyễn, bảo vật quốc gia bị phá hoại hồi tháng 5 - 2025 tại điện Thái Hòa, yêu cầu phục hồi hiện trạng "gần giống nhất" so với năm 2015, thời điểm hiện vật được lập hồ sơ công nhận.

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

(GLO)- Vở diễn Trò chơi của quỷ do Ðoàn ca kịch bài chòi Bình Ðịnh (thuộc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai) dàn dựng vừa giành huy chương đồng tại Liên hoan Nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc về “Hình tượng người chiến sĩ Công an nhân dân” lần thứ V-năm 2025.

NHÀ THƠ ĐÀO AN DUYÊN: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

Nhà thơ Đào An Duyên: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

(GLO)- Với nhà thơ Đào An Duyên, đọc và viết chính là hành trình nuôi chữ. Trong hành trình ấy, chị chọn một lối đi riêng, chắt chiu xúc cảm, gửi tiếng lòng vào từng con chữ với niềm mong giữ lại những xanh tươi cuộc đời, từ đó góp thêm một giọng thơ giàu hương sắc cho văn chương Gia Lai.

BẢO TỒN CÁC KỊCH BẢN TIÊU BIỂU CỦA HÁT BỘI BÌNH ĐỊNH: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

Bảo tồn các kịch bản tiêu biểu của hát bội Bình Định: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

(GLO)- Hát bội Bình Định là một di sản văn hóa đặc sắc với nhiều vở tuồng kinh điển như: Sơn Hậu, Tam nữ đồ vương, Ngũ hổ Bình Tây, Hồ Nguyệt Cô hóa cáo (còn có tên khác là Chém cáo, Cổ miếu vãn ca) của Nguyễn Diêu, Trầm hương các, Diễn võ đình và Cổ thành… của Đào Tấn.

Hòa hợp văn hóa, cùng chung chí hướng

Hòa hợp văn hóa, cùng chung chí hướng

(GLO)- 2 tỉnh Bình Định và Gia Lai (cũ) hợp nhất là cột mốc quan trọng trong hành trình phát triển vùng Duyên hải-Tây Nguyên. Cùng với các lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội…, văn hóa nghệ thuật cũng được công chúng hết sức quan tâm.

Nguyễn Nhật Ánh: Người làm vườn

Nguyễn Nhật Ánh: Người làm vườn

Tôi không phải một dịch giả chuyên nghiệp - mào đầu vậy hoàn toàn không phải để biện hộ cho những sơ suất, sai sót và thô lậu mà bất cứ ai khi chạm tay vào việc dịch nói riêng, việc chữ nghĩa nói chung, dẫu là tay thuận hay tay ngang, đều phải đối mặt và chịu trách nhiệm.

Khẳng định vị thế là cơ quan báo chí chủ lực

Khẳng định vị thế là cơ quan báo chí chủ lực

Để chào đón thời khắc đặc biệt của đất nước, của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện nhiệm vụ cao cả với vai trò, vị thế là cơ quan ngôn luận của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện nhiệm vụ mà người đứng đầu hệ thống Mặt trận đã tin tưởng giao phó; kể từ tháng 7.2025, Báo Đại đoàn kết ra mắt ấn phẩm Tinh hoa Việt bộ mới.
Pleiku, miền nhớ...

Pleiku, miền nhớ...

(GLO)- Nếu tính từ dấu mốc ký Nghị định Toàn quyền Đông Dương thành lập đại lý hành chính Pleiku thuộc tỉnh Kon Tum ngày 24-5-1925, Pleiku với ý nghĩa một địa danh cả về cách đọc và cách viết đã ra đời và tồn tại đến ngày nay đã được 100 năm.

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Trong ngôi nhà sàn dưới chân núi ở làng K8, xã Vĩnh Sơn (huyện Vĩnh Thạnh), Nghệ nhân nhân dân Ðinh Chương nở nụ cười sảng khoái, hồ hởi nói: “Bà con trong làng đang trông chờ ngày 1.7.2025, để không chỉ núi liền núi, sông liền sông mà đồng bào Bana ở hai tỉnh trước đây sẽ về chung mái nhà tỉnh Gia Lai mới”.
Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Nhân dịp kỷ niệm 110 năm ngày sinh Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh (1.7.1915 – 1.7.2025), sáng 29.6, tại Hà Nội, Văn phòng Trung ương Đảng tổ chức Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp” nhằm tri ân những cống hiến to lớn của đồng chí Nguyễn Văn Linh đối với Đảng, đất nước và nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và cắt băng khai mạc Triển lãm.
null