Nguyễn Gia Trí - họa sỹ tiên phong sáng tạo tranh sơn mài Việt Nam

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News

Ngày 20-6, tại Hà Nội, Hội Mỹ thuật Việt Nam tổ chức kỷ niệm 110 năm Ngày sinh họa sỹ Nguyễn Gia Trí - hoạt động thiết thực nhằm tôn vinh các nghệ sỹ tạo hình được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật vào dịp kỷ niệm Ngày sinh năm chẵn của các nghệ sỹ.

Tác phẩm nổi tiếng ''Thiếu nữ bên cây phù dung'' của họa sỹ Nguyễn Gia Trí.
Tác phẩm nổi tiếng ''Thiếu nữ bên cây phù dung'' của họa sỹ Nguyễn Gia Trí.



Họa sỹ Nguyễn Gia Trí sinh năm 1908, tại xã Trường Yên, huyện Chương Mỹ, Hà Nội. Ông học Khoa Hội họa, Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương khóa IV (1928-1933), vì lý do riêng ông nghỉ học giữa chừng rồi tiếp tục theo học và tốt nghiệp khóa VII (1931-1936) cùng với họa sỹ Trần Văn Cẩn. Ông mất năm 1993 tại Thành phố Hồ Chí Minh, hưởng thọ 85 tuổi.

Nguyễn Gia Trí là họa sỹ hàng đầu làm tranh sơn mài Việt Nam, ông cũng là họa sỹ vẽ minh họa và biếm họa nổi tiếng. Năm 1939, họa sỹ Nguyễn Gia Trí đã có triển lãm tranh sơn mài cá nhân đầu tiên, gây bất ngờ cho giới mỹ thuật Hà Nội và công chúng khi trưng bày các tác phẩm sơn mài được sáng tác theo kỹ thuật riêng của mình.

Ngoài sáng tác, họa sỹ Nguyễn Gia Trí còn đưa ra ý kiến nhận xét về nghệ thuật tạo hình, đặc biệt là nghệ thuật sơn mài Việt Nam. Những ý kiến này đã được họa sỹ Nguyễn Xuân Việt ghi chép, tập hợp và in thành sách “Nguyễn Gia Trí nói về sáng tạo," có giá trị nghiên cứu với nhiều nhà nghiên cứu và giới mỹ thuật nói chung.

Tại Lễ kỷ niệm, họa sỹ Trần Khánh Chương, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, khẳng định họa sỹ Nguyễn Gia Trí là một trong những họa sỹ tiên phong, gắn bó với nghệ thuật tranh sơn mài Việt Nam. Ông đã dành cả cuộc đời cho sáng tạo nghệ thuật, tìm tòi, phát triển nghệ thuật sơn mài. Những tác phẩm của ông đã trở thành mẫu mực của nghệ thuật sơn mài Việt Nam. Ông cũng là họa sỹ hàng đầu, nổi tiếng nhất của nghệ thuật tạo hình Việt Nam hiện đại với bút pháp bay bướm, màu sắc táo bạo, dung hòa hai dòng văn hóa Đông-Tây bằng kỹ thuật điêu luyện. Con người và phong cảnh miền Bắc luôn là nguồn cảm hứng sáng tạo của ông trong nhiều tác phẩm. Có thể nói rằng, Nguyễn Gia Trí là họa sỹ suốt đời sống với đam mê sáng tạo nghệ thuật, chính nghệ thuật đã đặt ông vào vị trí những họa sỹ nổi tiếng hàng đầu Việt Nam.


Hoạ sỹ Uyên Huy, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh, đánh giá họa sỹ Nguyễn Gia Trí là người tài năng, ông có tác phong, cá tính mạnh mẽ. Ông đã góp phần làm rạng danh nền mỹ thuật Việt Nam hiện đại bằng chính tài năng, tình yêu nghệ thuật, khát vọng cách tân, xử lý chất liệu, sáng tạo ngôn ngữ, tác phẩm sơn mài theo cách riêng. Nói tới sơn mài Việt Nam, ông chính là người tạo dấu ấn độc đáo, sâu sắc nhất...

Hoạ sỹ Nguyễn Văn Chiến, Phó Chi hội trưởng Chi hội Phê bình mỹ thuật nhận định hoạ sỹ Nguyễn Gia Trí là họa sỹ đi đầu tìm tòi sáng tác, đưa chất liệu sơn ta truyền thống, vốn quen dùng trang trí thành chất liệu hội họa sơn mài. Ông là người đưa sơn mài lên vị trí đỉnh cao. Ông được suy tôn là người đứng đầu bộ tứ nổi tiếng của hội họa Việt Nam những năm đầu thế kỷ XX gồm "nhất Trí, nhì Lân, tam Vân, tứ Cẩn." Thế giới sơn mài của ông vừa thực, vừa ảo, ánh lên những chất màu quý giá, gợi niềm khát khao vô tận về cái đẹp...

Nói về người cha mình, ông Nguyễn Gia Tuệ (con trai họa sỹ Nguyễn Gia Trí) cho biết: Cha ông là người ít nói, đặc biệt là khi tập trung làm việc. Vì tính cách này, nhiều người nghĩ ông khó tính nhưng thực chất ông rất vui tính, dễ gần. Ông giản dị trong ăn mặc nhưng lại cực kỳ chăm chút, cẩn thận trong từng nét vẽ.

Năm 2012, họa sỹ Nguyễn Gia Trí được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật cho 5 tác phẩm sơn mài gồm ''Vườn xuân Trung Nam Bắc;'' ''Thiếu nữ bên hoa phù dung;'' ''Bên đầm sen;'' ''Trong vườn'' (tám tấm) và ''Cảnh nông thôn.'' Tên của ông đã được đặt cho một con đường ở Thành phố Hồ Chí Minh.

Minh Huệ (TTXVN/Vietnam+)

Có thể bạn quan tâm

Có một đêm văn công như thế

Có một đêm văn công như thế

(GLO)- Hôm ấy, bà con các làng ai ai cũng háo hức chờ đợi. Mới 17 giờ, bà con đã tập trung trước sân trụ sở xã Al Bá chờ đợi đêm diễn. Khi đó, tôi nhớ mình đã viết một bài báo có nhan đề “Đêm văn công ở vùng trắng văn công”...

Thơ Dương Kỳ Anh: Đi giữa vườn xuân

Thơ Dương Kỳ Anh: Đi giữa vườn xuân

(GLO)- Cảm giác về tình yêu qua lời thơ của Dương Kỳ Anh thật lãng mạn và đắm say. Điển hình, trong bài thơ "Đi giữa vườn xuân", tác giả không chỉ miêu tả vẻ đẹp của vườn xuân mà còn khéo léo lồng vào đó sự giao hòa giữa con người và thiên nhiên, giữa tình yêu lứa đôi và tình yêu Tổ quốc.

Thơ Nguyễn Ngọc Hưng: Gọi xuân

Thơ Nguyễn Ngọc Hưng: Gọi xuân

(GLO)- Bài thơ "Gọi xuân" của tác giả Nguyễn Ngọc Hưng mang đậm không khí của mùa đông, song cũng là lời mời gọi, khắc khoải của mùa xuân. Từng câu thơ như một niềm khát khao về sự thay đổi, hồi sinh và tươi mới...

Thơ Lữ Hồng: Suốt mùa tuổi ngọc

Thơ Lữ Hồng: Suốt mùa tuổi ngọc

(GLO)- Mùa xuân vừa đến, cho ta cái cớ để nhìn lại chặng đường dài mình đã đi qua. Thêm một tuổi là thêm nhiều những hạnh ngộ và chia ly, nguyện ước và mong chờ. Nhưng chừng nào còn tha thiết với đời là ta còn “tuổi ngọc”. Bài thơ của tác giả Lữ Hồng dưới đây như thay lời muốn nói...

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Quê ngoại

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Quê ngoại

(GLO)- Bài thơ "Quê ngoại" của Nguyễn Ngọc Hạnh không chỉ là lời tỏ bày tình cảm quê hương mà còn là một thông điệp sâu sắc về sự gắn bó với cội nguồn. Quê hương dù có xa hay gần, luôn là một phần không thể thiếu trong cuộc đời mỗi người, là điểm tựa để chúng ta tìm về trong những lúc lạc lõng nhất.

Thơ Lê Từ Hiển: Hoa vô thường

Thơ Lê Từ Hiển: Hoa vô thường

(GLO)- "Hoa vô thường" của Lê Từ Hiển mang đậm dấu ấn của sự chiêm nghiệm về cuộc đời, sự vô thường của thời gian qua những biến chuyển của thiên nhiên. Mỗi câu thơ như một khoảnh khắc dịu dàng, mà ở đó, tác giả lặng lẽ nhìn nhận và đón nhận mọi biến động của đời sống...

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Giếng xưa

Thơ Nguyễn Ngọc Hạnh: Giếng xưa

(GLO)- Với "Giếng xưa", tác giả Nguyễn Ngọc Hạnh đã khắc họa bức tranh đầy khắc khoải, suy tư về cuộc đời. Khi thời gian lặng lẽ trôi qua, mỗi hình ảnh đều như một lời tâm sự rất riêng tư nhưng cũng thật gần gũi và đầy cảm xúc.

Cuộc thi viết “Pleiku - Khát vọng vươn lên” năm 2025 nhận tác phẩm từ ngày 20-1

Cuộc thi viết “Pleiku - Khát vọng vươn lên” năm 2025 nhận tác phẩm từ ngày 20-1

(GLO)- Nhằm tiếp tục phát huy hiệu quả công tác tuyên truyền, quảng bá hình ảnh, con người phố núi Pleiku, UBND thành phố phối hợp với Báo Gia Lai tổ chức Cuộc thi viết về chủ đề “Pleiku-Khát vọng vươn lên” năm 2025 trên các ấn phẩm của Báo Gia Lai. Ban tổ chức bắt đầu nhận bài từ ngày 20-1.

Thơ Đào An Duyên: Ngàn sau

Thơ Đào An Duyên: Ngàn sau

(GLO)- Không chỉ là một lời nói về tình yêu, "Ngàn sau" của tác giả Đào An Duyên còn là một tác phẩm thơ triết lý, khẳng định sự bất tử, trường tồn của những xúc cảm chân thật qua biến động của thiên nhiên và cuộc sống.

Thơ Lê Vi Thủy: Tinh khôi mùa xuân

Thơ Lê Vi Thủy: Tinh khôi mùa xuân

(GLO)- "Tinh khôi mùa xuân" của Lê Vi Thủy thể hiện cảm xúc tươi mới, ngọt ngào của mùa xuân và tình yêu trong sáng, thuần khiết. Từ hình ảnh thiên nhiên gần gũi như "cánh hoa trắng", "giọt sương ban mai" đến những ẩn dụ về tình yêu, tất cả đều mang lại cho người đọc cảm giác ấm áp, đầy hy vọng.

Thơ Ngô Thanh Vân: Gió mùa về trong ấm áp xuân sang

Thơ Ngô Thanh Vân: Gió mùa về trong ấm áp xuân sang

(GLO)- Qua những hình ảnh tươi mới của mùa xuân, tác giả Ngô Thanh Vân đã vẽ nên một bức tranh ấm áp về tình cảm gia đình, về những tháng năm không thể quay lại nhưng đầy ắp kỷ niệm. Trong bài thơ, mẹ là hình ảnh trung tâm, là biểu tượng của tình yêu vô bờ bến.

Thơ Vân Phi: Ngõ xanh

Thơ Vân Phi: Ngõ xanh

(GLO)- Bài thơ Ngõ xanh của tác giả Vân Phi khắc họa một không gian thiên nhiên thanh bình của làng quê, nơi có mẹ cha và những điều thân thuộc nhất. Mỗi hình ảnh trong thơ như một lời nhắc nhở về sự quan trọng của gia đình, quê hương và những ký ức đẹp mà ta luôn cất giữ trong trái tim mình.

Khúc ca mùa xuân đoàn tụ

Khúc ca mùa xuân đoàn tụ

(GLO)- Mỗi lần nghe lại ca khúc “Sông Đakrong mùa xuân về” của nhạc sĩ Tố Hải, lòng tôi lại dạt dào xúc cảm và không thôi nghĩ về dòng chảy của những đoàn quân hào hùng ra trận để đem về mùa xuân đoàn tụ của một dân tộc anh hùng.

“Mưa giải thưởng” văn học nghệ thuật

“Mưa giải thưởng” văn học nghệ thuật

(GLO)- Năm 2024 được xem là năm “mưa giải thưởng” của văn học nghệ thuật (VHNT) Gia Lai tại các liên hoan, cuộc thi khu vực và toàn quốc, trong đó có nhiều giải cao. Đây là ghi nhận xứng đáng cho sự đầu tư, nỗ lực trong lĩnh vực đòi hỏi sức sáng tạo không ngừng của đội ngũ văn nghệ sĩ tỉnh nhà.