Nhạc điệu vườn xuân

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Qua lập xuân mà đêm vẫn rất lạnh. Dù vậy, trăng mười sáu đã lôi tôi ra khỏi nhà để dạo bộ mấy vòng. Vườn nhà ai bóng cây quẹt lên ánh trăng những mảng loang lổ. Ngoại ô Phố núi thật yên tĩnh. Tiếng dế rinh rích đâu đây chợt ngăn dòng suy tư hiện tại, đưa tôi ngược về vùng âm thanh của vườn xuân quê hương một thuở. Những âm thanh từ ký ức hiện về ngồn ngộn trong tôi như vừa mới hôm qua.
Các khu vườn hoa hút khách đến chiêm ngưỡng và chụp hình lưu niệm. Ảnh: Đức Thụy
Các khu vườn hoa hút khách đến chiêm ngưỡng và chụp hình lưu niệm. Ảnh: Đức Thụy
Trong hơi xuân ấm áp, cây cỏ chuyển mình đâm chồi nảy lộc, các loài hoa rạo rực đua nhau nở. Hương thơm, màu sắc quyến rũ các loài côn trùng theo những tiết tấu của mình, tạo nên giai điệu xuân say đắm lòng người.
Có hoa là có ong! Vườn xuân rộn ràng điệu nhạc của loài ong. Dàn hợp xướng vo vo rất điêu luyện là tiếng đàn ong mật, ong ruồi say sưa lượn lờ trên mấy luống hoa cải. Tiếng ong “giẻ áo” ri rí như nốt trầm từng đàn nhỏ mươi con cần mẫn bay đi tìm mật. Nổi nhất là tiếng ong bầu bù bù, dù chỉ dăm con nhưng vẫn vang khắp cả giàn bầu, giàn mướp. Cái tên của nó gợi cho bọn trẻ chúng tôi cách giải thích rất hồn nhiên: Vì nó làm tổ trên giàn bầu, bởi thân nó giống hình trái bầu, tại nó thường cắm đầu hút mật ở hoa bầu... Nhưng tôi không thích việc nó chích vào trái bầu non nào là làm cho trái đó bủng vàng, tàn tật, không lớn được nữa hoặc ít lâu sau chỉ còn trơ cuống. Có lần tôi lấy tay đập vào một con đang cong mình chích nụ. Kết quả là nụ bầu bị dập, con ong bay mất còn tay tôi sau đó sưng như cái bụng ong...
Mùa xuân là mùa âm thanh của nhiều loài côn trùng thức dậy sau giấc ngủ đông. Cào cào, châu chấu trên bãi cỏ búng càng tách tách khi có bước chân người qua. Những con cánh cam khi trời lạnh thường tụ tập dưới các gốc cây, tiết trời ấm áp thì bay rè rè trên hàng dưa leo, hàng khổ qua vừa trổ hoa. Tiếng con bửa củi tạch tạch trong các gốc cây khô. Tiếng vù vù của những con cánh gương ngoài đầu ngõ, nơi có hàng cau đang tỏa hương dịu nhẹ. Tiếng kèn kẹt của con bù xè đục gỗ như tiếng võng đưa. Nó còn xả bột gỗ như bụi, chỉ cần một làn gió nhẹ đưa là bụi bay phủ cả một vùng. Có lần ngủ trưa trên cái chõng dưới giàn bầu, tôi đang mơ thấy mình có cái áo mới mặc Tết rất đẹp. Bỗng thấy ngàn ngạt, nhảy mũi một cái, tỉnh dậy thấy trên người chỉ còn bụi gỗ đỏ chạch.
Trong dàn âm thanh của côn trùng nơi vườn xuân tôi thích nhất là tiếng dế. Dế gắn bó sâu sắc với những cậu bé sinh ra ở nông thôn. Người lớn tuổi ở quê không ưa dế vì chúng là thủ phạm thường xuyên khiến họ mất ngủ. Thời xưa, ở nông thôn nhà tranh vách đất, nền đất nên dế đùn hang cả trong xó xỉnh góc nhà. Nửa đêm chỉ cần một hồi gáy của chàng dế nào đó đang dụ dế mái cũng đủ phá hỏng giấc mơ của nhiều người. Nhưng bọn trẻ chúng tôi thì rất thích nghe tiếng dế. Về khuya, âm thanh đó rõ mồn một và nhiều cung bậc. Khi ăn uống chúng trò chuyện chỉ ri rí nhưng gáy tiếng rất vang. Một con gáy là nhiều con gáy theo. Dế cơm có tiếng gáy rinh rích ngắn ngủn. Dế than, dế lửa giọng reng réc dài hơi hơn. Dế út tiêu tuy nhỏ con nhưng gáy liên hồi, cao lảnh lót và vang rất xa. Đứa trẻ nào có được dế tiêu để thi gáy thì rất kiêu hãnh, kiêu hãnh như tiếng gáy của nó.
Đang đắm chìm trong dòng hồi ức về tiếng côn trùng thì tiếng dế trên bãi cỏ trước mặt lại vang lên làm tôi sực tỉnh. Tiếng dế mới thân thương, gần gũi làm sao. Tôi nghe cả điệu nhạc vườn xuân tuổi thơ hòa quyện với tiếng dế hiện tại.
Tôi có đọc ở đâu đó về ý nghĩa của tiếng côn trùng trong cuộc sống con người: Dự báo thời tiết cho nông dân vào mùa; làm bạn với những người thao thức đêm khuya; góp phần làm nên điệu hồn của làng quê Việt. Với tôi, âm thanh đó nuôi dưỡng tâm hồn mình, kết nối quá khứ với hiện tại, kết nối quê hương với mảnh đất mình đang sống.
PHAN VĂN THIÊN

Có thể bạn quan tâm

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

Vở ca kịch bài chòi trò chơi của quỷ: Tôn vinh chiến sĩ công an, cảnh tỉnh kẻ lầm lạc

(GLO)- Vở diễn Trò chơi của quỷ do Ðoàn ca kịch bài chòi Bình Ðịnh (thuộc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống tỉnh Gia Lai) dàn dựng vừa giành huy chương đồng tại Liên hoan Nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc về “Hình tượng người chiến sĩ Công an nhân dân” lần thứ V-năm 2025.

"Núi trên đất bằng"

"Núi trên đất bằng"

(GLO)- Tiến sĩ Hà Thanh Vân đã nhận xét Tiểu thuyết "Núi trên đất bằng" của Võ Đình Duy là một tác phẩm văn chương đầu tay ra mắt năm 2025, đánh dấu bước chuyển đầy bất ngờ từ một kiến trúc sư trẻ sống ở Gia Lai sang hành trình kiến tạo thế giới văn chương.

NHÀ THƠ ĐÀO AN DUYÊN: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

Nhà thơ Đào An Duyên: Thiết tha giữ lại những xanh tươi cuộc đời

(GLO)- Với nhà thơ Đào An Duyên, đọc và viết chính là hành trình nuôi chữ. Trong hành trình ấy, chị chọn một lối đi riêng, chắt chiu xúc cảm, gửi tiếng lòng vào từng con chữ với niềm mong giữ lại những xanh tươi cuộc đời, từ đó góp thêm một giọng thơ giàu hương sắc cho văn chương Gia Lai.

BẢO TỒN CÁC KỊCH BẢN TIÊU BIỂU CỦA HÁT BỘI BÌNH ĐỊNH: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

Bảo tồn các kịch bản tiêu biểu của hát bội Bình Định: Nên tìm hướng đi mới, phù hợp thực tế

(GLO)- Hát bội Bình Định là một di sản văn hóa đặc sắc với nhiều vở tuồng kinh điển như: Sơn Hậu, Tam nữ đồ vương, Ngũ hổ Bình Tây, Hồ Nguyệt Cô hóa cáo (còn có tên khác là Chém cáo, Cổ miếu vãn ca) của Nguyễn Diêu, Trầm hương các, Diễn võ đình và Cổ thành… của Đào Tấn.

Khẳng định vị thế là cơ quan báo chí chủ lực

Khẳng định vị thế là cơ quan báo chí chủ lực

Để chào đón thời khắc đặc biệt của đất nước, của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện nhiệm vụ cao cả với vai trò, vị thế là cơ quan ngôn luận của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện nhiệm vụ mà người đứng đầu hệ thống Mặt trận đã tin tưởng giao phó; kể từ tháng 7.2025, Báo Đại đoàn kết ra mắt ấn phẩm Tinh hoa Việt bộ mới.
Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

Đèo An Khê: Dấu ấn lịch sử

(GLO)- Nếu như Tây Bắc có “tứ đại danh đèo”: Mã Pí Lèng, Ô Quy Hồ, Pha Đin, Khau Phạ thì vùng duyên hải miền Trung lên đại ngàn Tây Nguyên cũng có “ngũ danh đèo”: An Khê, Phượng Hoàng, Khánh Lê, Ngoạn Mục, Violak.

default

Địa phận Phủ Hoài Nhơn được xác lập năm Hồng Đức thứ 2 (1471), là miền “viễn châu” khá rộng; sau hơn 550 năm, vùng đất rộng lớn lúc ban đầu được phân chia thành nhiều tỉnh thuộc Nam Trung bộ và Bắc Tây Nguyên. 
Pleiku, miền nhớ...

Pleiku, miền nhớ...

(GLO)- Nếu tính từ dấu mốc ký Nghị định Toàn quyền Đông Dương thành lập đại lý hành chính Pleiku thuộc tỉnh Kon Tum ngày 24-5-1925, Pleiku với ý nghĩa một địa danh cả về cách đọc và cách viết đã ra đời và tồn tại đến ngày nay đã được 100 năm.

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Ðại ngàn nối liền những niềm vui

Trong ngôi nhà sàn dưới chân núi ở làng K8, xã Vĩnh Sơn (huyện Vĩnh Thạnh), Nghệ nhân nhân dân Ðinh Chương nở nụ cười sảng khoái, hồ hởi nói: “Bà con trong làng đang trông chờ ngày 1.7.2025, để không chỉ núi liền núi, sông liền sông mà đồng bào Bana ở hai tỉnh trước đây sẽ về chung mái nhà tỉnh Gia Lai mới”.
Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Tổng Bí thư Tô Lâm dự khai mạc Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp”

Nhân dịp kỷ niệm 110 năm ngày sinh Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh (1.7.1915 – 1.7.2025), sáng 29.6, tại Hà Nội, Văn phòng Trung ương Đảng tổ chức Triển lãm “Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh - Cuộc đời và sự nghiệp” nhằm tri ân những cống hiến to lớn của đồng chí Nguyễn Văn Linh đối với Đảng, đất nước và nhân dân. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và cắt băng khai mạc Triển lãm.
Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025: Góp phần khơi dậy tiềm năng sáng tạo

Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025: Góp phần khơi dậy tiềm năng sáng tạo

Triển khai trong thời gian chưa tròn 1 năm, Cuộc thi thơ, truyện ngắn tỉnh Bình Ðịnh năm 2024 - 2025 đã thu hút nhiều người yêu văn chương trong và ngoài tỉnh tham gia. Tác phẩm được gửi về không chỉ thể hiện sự đầu tư công phu về nội dung và hình thức, mà còn góp phần lan tỏa hình ảnh vùng đất Bình Ðịnh giàu bản sắc văn hóa, chiều sâu lịch sử.
Núi lửa Chư Đang Ya (huyện Chư Păh) đã đi vào thơ của tác giả Nguyễn Thanh Mừng. Ảnh: Phạm Quý

Cao nguyên trong thơ Nguyễn Thanh Mừng

(GLO)- Tên tuổi nhà thơ Nguyễn Thanh Mừng gắn liền với các tập thơ “Rượu đắng”, “Ngàn xưa”, .... Viết không nhiều nhưng thơ ông lại có mặt trong hầu hết các tuyển tập danh tiếng thơ Việt Nam hiện đại. Mấy năm gần đây, ông dành tình thương mến với Tây Nguyên và viết nhiều về vùng đất này.

null