Ngày càng nhiều hành vi lệch chuẩn: Kỷ cương-phép nước không nghiêm?

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
Nếu kỷ cương-phép nước không nghiêm thì rõ ràng người ta không thành thói quen ứng xử theo chuẩn.
Quá nhiều những hành vi “lệch chuẩn” gây bức xúc trong xã hội xảy ra trong thời gian qua như: gian lận thi cử, trục lợi tâm linh, lái xe xử dụng mà túy gây tai nạn nghiêm trọng, ấu dâm, hàng giả-hàng nhái, thực phẩm mất an toàn… Hành vi lệch chuẩn không chỉ diễn ra trong bộ phận dân cư mà còn diễn ra trong số các cán bộ, đảng viên, người có chức vụ, quyền hạn, phát sinh trong mối quan hệ giữa người dân với người dân, giữa người dân với cơ quan công quyền và giữa người dân với các lực lượng thực thi pháp luật.
 Từ trái sang phải: Ông Phạm Ngọc Hùng, TS Hoàng Ngọc Giao và PV Đình Hiếu
Từ trái sang phải: Ông Phạm Ngọc Hùng, TS Hoàng Ngọc Giao và PV Đình Hiếu
Trong chương trình đối thoại cuối tuần qua trên sóng VOV1, PGS-TS Hoàng Ngọc Giao- Viện trưởng Viện nghiên cứu Chính sách, Pháp luật và Phát triển cho rằng, hành vi lệch chuẩn trong xã hội hiện nay phần lớn là hành vi vi phạm pháp luật nhưng chúng ta đang nhìn từ góc độ đạo đức. Do đó, những hành vi này xảy ra ngày càng phức tạp.
Nhờn pháp luật, trước hết từ phía người thực thi công vụ
Về nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên, ông Hoàng Ngọc Giao cho rằng, nguyên nhân đầu tiên là do thể chế của chúng ta có nhiều vấn đề cần phải hoàn thiện. 
“Chúng ta hãy nhìn vào các cơ quan quản lý nhà nước, các công chức trước tiên chứ không nên trách người dân vội. Người dân cũng có nhiều hành vi lệch chuẩn nhưng đôi khi, đó cũng là một sự phản ứng xã hội một cách tự nhiên khi công lý, công bằng không được thực thi nghiêm minh, khi không có những cơ quan chức năng giúp giải quyết cho người ta những bức xúc đó. Cho nên, có thể nói, nguyên nhân sâu xa là phải nhìn về phía cơ quan công quyền như quy trình làm việc, thủ tục làm việc, kỷ luật công vụ và cơ chế kiểm tra giám sát. Anh có tự giác đến mấy nhưng không bị kiểm tra, giám sát và lại bị sự chi phối, hấp dẫn của vật chất… nó có thể làm cho anh vô cảm, vô trách nhiệm, tìm cửa để lách”, TS Hoàng Ngọc Giao nhận định.
Cũng trong chương trình này, ông Phạm Ngọc Hùng, chuyên gia nghiên cứu về phát triển kinh tế- xã hội nhấn mạnh: Chừng nào pháp luật chưa nghiêm thì khó có thể ngăn chặn những hành vi “lệch chuẩn”. Ông Hùng dẫn chứng: “Pháp luật của chúng ta trong việc xử lý hàng giả, hàng nhái hay thực phẩm mất vệ sinh an toàn chẳng hạn. Chắc chắn là chưa đáp ứng được yêu cầu trừng phạt hoặc răn đe. Đa số xử phạt vi phạm hành chính với mức xử thấp, có khi chỉ mang tính “gãi ghẻ” doanh nghiệp. Họ làm hàng giả với lợi nhuận hàng tỷ đồng, trong khi nếu phát hiện chỉ bị xử lý vài chục triệu đồng – một phần rất nhỏ, không đáng để răn đe. Cộng với đạo đức công vụ xuống cấp nên không loại trừ những người thực thi công vụ (ngăn chặn hàng giả, hàng nhái) lại trở thành những người bảo kê, bao che hoặc lợi ích nhóm”. 
Với điều kiện pháp luật không đủ răn đe, cộng thêm mức lợi nhuận quá lớn và có thể “chung-chi” những công chức làm nhiệm vụ nên ông Hùng cho rằng, những kẻ làm hàng giả, hàng nhái tiếp tục hoành hành. Về phía người dân, họ kêu ca phàn nàn nhưng lại không quyết tâm đi đến cùng sự việc, có khi lại sợ phiền hà, mất thời gian nên nhiều lúc “tặc lưỡi” cho qua. Một phần, họ cũng không tin tưởng là quyền lợi của mình được pháp luật đảm bảo. 
Chia sẻ quan điểm trên, TS Hoàng Ngọc Giao khẳng định: Nếu kỷ cương-phép nước không nghiêm thì rõ ràng người ta không thành thói quen ứng xử theo chuẩn. Do đó, không chỉ dừng ở việc hô hào, kêu gọi, phát động phong trào mà cốt lõi vẫn là vấn đề thể thế, trước tiên là pháp luật. “Chúng ta hiện nay cũng có rất nhiều luật nhưng có những đạo luật ban hành  rồi chỉ để đấy, chả có ý nghĩa gì trong thực tế. Nghĩa là có luật nhưng phải là luật tốt, minh bạch, giải quyết được những vấn đề trong xã hội. Thứ hai, có luật rồi nhưng phải có những con người thực thi pháp luật thật tốt, những công chức nhà nước có thái độ làm việc nghiêm túc- tức là phải có sự kiểm tra, giám sát chứ không kêu gọi “đạo đức công vụ chung chung”.  
Quy trình xử lý cán bộ cần nhanh hơn, công bằng hơn
Trong các vụ việc tiêu cực, bức xúc xảy ra, TS Hoàng Hoàng Giao cho rằng: “Chúng ta đã thấy, người đứng đầu không bị xử lý một cách nghiêm khắc. Có khi họ chỉ tạm bị đình chỉ công tác một tuần, 2 tuần rồi đâu lại vào đó. Cho nên, cần phải có cơ chế xử lý người đứng đầu khi để xảy ra tiêu cực, vi phạm pháp luật ở đơn vị mình.
Muốn vậy, lại phải trở về với quy trình xử lý cán bộ - vô cùng phức tạp, lẳng nhằng, lấy ý kiến trên, lấy ý kiến dưới… Chính vì thế nó làm cho việc xử lý bị chậm lại, thậm chí bị “chìm xuồng”. Người đứng đầu nhiều khi cảm thấy vô can khi đơn vị có sự việc xảy ra. Người đứng đầu không phải là cấp trực tiếp mà có thể là cấp cao hơn. Thậm chí, nếu có lương tâm và đạo đức, tôi nghĩ, họ nên từ chức mà điều này thì nhân dân đã yêu cầu, mong đợi từ lâu. Bên cạnh đó, quy trình miễn nhiệm, kỷ luật người đứng đầu khi xảy ra sai phạm phải rất nhanh gọn, đáp ứng yêu cầu.
Nhưng trên thực tế, cán bộ bị kỷ luật lại được bổ nhiệm ở đơn vị khác, thậm chí bổ nhiệm tại nơi đã từng xảy ra sai phạm (chẳng hạn như trường hợp ở Thanh Hóa)… Rõ ràng, cách xử lý như vậy vừa làm cho người bị kỷ luật không sợ, những người chưa vi phạm cũng không sợ và niềm tin của nhân dân thì càng ngày càng hao hụt. Thực tế, có những trường hợp, cơ quan chức năng xử lý quá chậm hoặc quá nhẹ khiến cho người dân bức xúc, phải tự xử như hành vi ấu dâm vừa qua của một vị cán bộ từng công tác ở Viện kiểm sát. Ở nước khác, hành vi đó là vi phạm hình sự và bị xử lý ngay nhưng ở đây thì sao? Cho nên người dân vì quá bức xúc đã dẫn đến những hành vi bộc phát, mục đích cũng để cho kẻ vi phạm thấy nhục nhã, mất sĩ diện bởi vì họ không trông mong nhiều vào pháp luật. 
TS Hoàng Ngọc Giao kết luận, muốn xử lý tất cả những hành vi “lệch chuẩn” nêu trên thì việc xử lý cán bộ nhà nước phải nghiêm minh, công bằng và quy trình xử lý cần nhanh hơn nữa chứ không thể quá rườm rà, chậm trễ như hiện nay.
Đình Hiếu/VOV1

Có thể bạn quan tâm

Ngăn chặn tội phạm mua bán người

Ngăn chặn tội phạm mua bán người

Thực tiễn cho thấy tội phạm mua, bán người đã và đang gây ra những hậu quả nghiêm trọng đến trật tự an toàn xã hội, xâm hại đến tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của người bị hại. Ðảng, Nhà nước Việt Nam luôn chú trọng đến công tác đấu tranh ngăn chặn loại tội phạm nguy hiểm này, đồng thời xác định bảo vệ quyền cho nạn nhân mua bán người là trọng tâm của Việt Nam trong phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm này, góp phần bảo đảm quyền con người.
Bứt phá trong giáo dục đại học

Bứt phá trong giáo dục đại học

Với thực tế giáo dục đại học còn bộc lộ nhiều hạn chế, bất cập cả về quy mô, cơ cấu ngành nghề và kỹ năng làm việc của sinh viên như hiện nay, rõ ràng rất cần một sự bứt phá cả từ phía cơ quan quản lý nhà nước, các trường ĐH, doanh nghiệp, người học.
Làm luật bằng tư duy phục vụ dân

Làm luật bằng tư duy phục vụ dân

Song song với nhiều thành tựu đạt được kể từ khi nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam được thành lập, hoạt động xây dựng pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật vẫn còn gặp phải khó khăn, hạn chế ở một số điểm mấu chốt khiến cho hệ thống pháp luật liên tục trải qua sửa đổi, cập nhật nhằm phù hợp với tình hình thực tế của đất nước.
Thứ hạng và giá trị thật

Thứ hạng và giá trị thật

Trước thông tin về thứ hạng của một số trường ĐH VN trong các bảng xếp hạng thế giới, không ít người ngỡ ngàng đặt câu hỏi vì sao trường A lại có thể đứng cao hơn trường B, C, D… khi các trường kia có truyền thống đào tạo uy tín và chất lượng hàng đầu trong nước? Thắc mắc này cho thấy còn nhiều vấn đề liên quan đến việc xếp hạng các trường ĐH.
Tăng cường truyền thông, phổ biến giáo dục pháp luật về văn hóa

Tăng cường truyền thông, phổ biến giáo dục pháp luật về văn hóa

Phổ biến, giáo dục pháp luật có vai trò hết sức quan trọng để đưa chính sách pháp luật của Nhà nước vào đời sống. Trong lĩnh vực văn hóa, vấn đề phổ biến, giáo dục pháp luật trên các phương tiện truyền thông thời gian qua được dư luận hết sức quan tâm vì sẽ góp phần tích cực nâng cao nhận thức, ngăn ngừa, chấn chỉnh kịp thời những hành vi xâm hại giá trị của di sản, phản văn hóa, vi phạm thuần phong mỹ tục,...
Vượt qua giới hạn bản thân, bồi đắp năng lượng mỗi ngày

Vượt qua giới hạn bản thân, bồi đắp năng lượng mỗi ngày

(GLO)- Tôi lấy làm ngạc nhiên, thích thú và cả cảm phục khi thấy các đồng chí: Hồ Văn Niên-Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Trương Hải Long-Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Huỳnh Thế Mạnh-Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy; Nguyễn Hữu Quế-Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cùng nhiều cán bộ, đảng viên, Nhân dân tham gia giải chạy bộ “Gia Lai City Trail 2023-Giấc mơ đại ngàn”.
Nâng cao hiệu quả giám sát của Quốc hội

Nâng cao hiệu quả giám sát của Quốc hội

(GLO)- Giám sát là một trong những chức năng cơ bản, quan trọng của Quốc hội. Hoạt động giám sát của Quốc hội bao gồm cả giám sát tối cao của Quốc hội, giám sát của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các cơ quan của Quốc hội, các đoàn đại biểu Quốc hội và từng vị đại biểu Quốc hội đối với toàn bộ hoạt động của các cơ quan trong hệ thống hành pháp. Nâng cao hiệu quả giám sát là cách để Quốc hội củng cố và nâng cao quyền lực của cơ quan dân cử cao nhất của đất nước.

Đãi ngộ người tài

Đãi ngộ người tài

Theo tờ trình của UBND được HĐND TP HCM thông qua tại kỳ họp thứ 12 khóa X ngày 11-11, các chức danh lãnh đạo trong tổ chức khoa học và công nghệ (KH-CN) công lập sẽ được hưởng thu nhập ưu đãi, cao nhất lên tới 120 triệu đồng/tháng.
Thuế giảm và giảm thuế

Thuế giảm và giảm thuế

Quốc hội đang tiếp tục thảo luận về việc giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) hỗ trợ người dân, doanh nghiệp và kích thích sức mua trong nền kinh tế. Ở chiều ngược lại, hàng triệu người làm công ăn lương vẫn đang ngóng chờ điều chỉnh chính sách thuế thu nhập cá nhân (TNCN) để giảm bớt những khó khăn hiện tại.
Nhà giáo đâu chỉ có ngày 20.11

Nhà giáo đâu chỉ có ngày 20.11

Những ngày cận lễ kỷ niệm ngày Hiến chương nhà giáo 20.11, mạng xã hội đã chia sẻ rần rần về những bức ảnh của các giáo viên cắm bản ở vùng cao Quảng Trị vượt suối đang chảy xiết, được người dân địa phương cõng qua suối. Trong ảnh, các cô giáo vẫn nhoẻn miệng cười, trong khi rất nhiều người nhìn vào bức ảnh có thể rơi nước mắt vì… thương.