(GLO)- Dọc theo quốc lộ 25, đoạn từ cầu sông Bờ (thị xã Ayun Pa) xuống tới thị trấn Phú Túc (huyện Krông Pa) là san sát các lò sấy thuốc lá nằm lẫn trong khu dân cư. Vào mùa thu hoạch (khoảng tháng 3-5 hàng năm), trên đoạn đường gần 40 cây số này khói từ các lò sấy thuốc lá quẩn đặc trong không khí, gây ô nhiễm môi trường sống.
Trong các vụ sản xuất Đông Xuân gần đây, tổng diện tích cây thuốc lá ở khu vực Đông Nam tỉnh xấp xỉ 4.000 ha, trong đó thị xã Ayun Pa có gần 300 ha, huyện Ia Pa 700 ha và huyện Krông Pa trên 3.000 ha.
 |
| Lò sấy thuốc lá phun khói độc giữa khu dân cư ở xã Ia Rtô, thị xã Ayun Pa. Ảnh: Đ.P |
Để phục vụ nhu cầu sấy thuốc lá, người dân trong vùng đã xây dựng khoảng 1.000 lò sấy (trong đó, huyện Krông Pa trên 700 lò, huyện Ia Pa gần 200 lò và thị xã Ayun Pa trên 100 lò). Tuy nhiên, có rất ít hộ xây dựng lò sấy ngoài nương rẫy mà chủ yếu là xây trong vườn nhà, thậm chí liền kề với nhà ở nhằm thuận tiện cho việc túc trực canh nhiệt lò sấy và bảo quản sản phẩm. Thời điểm cuối tháng 3 và đầu tháng 4, khi mùa thu hoạch thuốc lá vào cao điểm, hàng ngàn lò sấy thuốc lá hoạt động hết công suất, lượng khói độc hại từ các lò sấy này trùm lên các khu dân cư, gây ô nhiễm môi trường và đe dọa đến sức khỏe của hàng ngàn người dân.
Xã Ia Rtô (thị xã Ayun Pa) nằm dưới chân đèo Tô Na, có 270 ha thuốc lá, đa số là của người dân thôn Đức Lập, Tân Lập và buôn Jư Ma Nai. Ông Nguyễn Anh Chính-nhà ở khu vực đèo Tô Na cho hay, nhiều người dân, nhất là người già và trẻ nhỏ cảm thấy tức ngực, khó thở mỗi khi đến mùa sấy thuốc lá. Nhưng trồng cây thuốc lá mang lại nguồn thu nhập chính của nhiều hộ dân trên địa bàn nên buộc họ phải sống chung với khói từ lò sấy thuốc lá.
Bác sĩ Đinh Viết Bửu-Giám đốc Bệnh viện Đa khoa huyện Krông Pa cho rằng: “Trong khói thuốc lá có khoảng 7.000 chất hóa học, trong đó có 40 chất có thể gây ung thư. Khói từ các lò sấy thuốc lá chắc chắn chứa không ít chất độc hại gây ảnh hưởng xấu đến môi trường và sức khỏe con người. Chưa có nghiên cứu cụ thể, nhưng vào mùa sấy thuốc lá hàng năm, số lượng bệnh nhân về đường hô hấp, đường tiêu hóa nhập viện khám và điều trị tăng nhiều hơn so với các thời điểm khác trong năm”.
Riêng tại thị xã Ayun Pa mấy năm gần đây, chính quyền đã nghiêm cấm xây lò sấy thuốc lá trong khu dân cư và vận động được một số ít hộ dân trong khu vực 4 phường nội thị di chuyển lò sấy thuốc lá ra ngoài ruộng, rẫy. Tuy nhiên, vẫn còn đó cả ngàn lò sấy thuốc lá tồn tại giữa khu dân cư ở thị xã Ayun Pa và các huyện Ia Pa, Krông Pa mà mỗi mùa thu hoạch về lại mặc sức phun khói, mang đến nỗi ám ảnh về nguy hại cho sức khỏe của người dân.
Đức Phương
