Giữa hai miền đông giá

Theo dõi Báo Gia Lai trên Google News
(GLO)- Cũng là mùa đông mà giữa 2 miền Đông-Tây dãy Trường Sơn tiết trời khác nhau đến lạ. Phía Tây, mùa đông-chớm khô. Nắng vàng nhạt, mênh mông đến mơ hồ nâng bầu trời xanh lơ cao dần đến quá trưa rồi xuống thấp. Mây xám cuối mùa mưa trắng dần, tơi ra từng mảng, nhẹ mỏng hơn khi lơ lửng, lúc nhẹ trôi theo gió chừng cũng mơ hồ chẳng rõ đến từ phương nào. Nắng nhẹ, gió nhẹ nên dễ quan sát gương mặt bầu trời trong trẻo, rạng rỡ hơn so với mỗi ngày từ buổi bình minh rồi đọng lại chút buồn phảng phất cuối ngày! Nhận diện đông về còn có dã quỳ vàng tươi từng đóa, từng đóa.
Thoắt đấy đã ngờm ngợp rực vàng choàng lên đỉnh Chư Đang Ya, ven bờ Biển Hồ, dọc những con đường đất đỏ… Nhận diện đông về còn có cỏ đuôi chồn trải sắc nâu lả lướt, dập dờn; cỏ hồng mơ mải từng vạt, dọc thung sâu, đồi dốc triền lơ mơ nắng gió. Chớm đông, thảng hoặc cơn mưa rất nhẹ, chỉ loáng qua chừng để nhắc nhớ miền xa nào đấy đang mưa gió bời bời!
Đông se sắt dần. Nắng vàng hơn, trời nhiều gió mang theo hơi lạnh khô nên người già, trẻ con đêm trở giấc cùng tiếng ho khan. Và nắng ấy, gió ấy ủ sắc hồng trên đôi gò má thiếu nữ. Cuối đông, ngày dài hơn. Một chiều nào đó dừng chân giữa thảo nguyên mênh mông ngắm hoàng hôn, trước ngờm ngợp trước bao la trời đất mà thấy mình bé bỏng như bị cuốn trôi theo bóng ngày dần chậm hút.
Cuối đông, mùa cao su trút lá. Lá bắt đầu chuyển màu. Một sáng mai thức dậy, dưới nắng hanh vàng sậm, cơn gió như vô tình ngang qua, vườn cây rùng rùng đồng loạt trút lá, dứt khoát và mạnh mẽ. Dưới mặt đất, lá vàng từng lớp từng lớp cựa mình răng rắc, giòn khô theo gió cuộn tròn từng đụn rồi xô dạt như sóng nhồi, nước xoáy. Rừng cao su thẳng hàng, đúng lối giơ cánh tay khẳng khiu, gầy guộc như rũ bỏ tất cả để đón nắng, gọi gió cho cuộc hồi sinh. Một chút bâng khuâng buồn. Một chút nuối tiếc, ngẩn ngơ…
Minh họa: Huyền Trang
Minh họa: Huyền Trang
Ở dải đất miền Trung, chớm đông là những ngày mưa-bão-lũ. Sống trong mùa mưa bão là tâm trạng bất an, lo lắng và cam chịu. Đến cuối tháng 10 Âm lịch, qua thời điểm: “Ông tha, bà không tha lụt hai ba tháng mười” mới dám trút tiếng thở dài, đón luồng sinh khí mới.
Mùa đông, gió bấc lạnh lạnh lùa, mưa rây giăng mắc. Trong ngày, hiếm hoi nắng mỏng manh tia sợi vén màng mây trũng nước, đón sắc cầu vồng hiện ra rồi sầm sầm mây xám nặng chì che khuất.
Thi thoảng cũng có ngày nắng đẹp, kéo dài từ chớm trưa đến đầu chiều. Tranh thủ lúc nắng lên, công việc cứ đẩy người ta đi, chân không bén đất. Khói đã tỏa ra từ những lò tráng bánh, giục mang vỉ bánh tìm chỗ nhiều nắng mà phơi cho khô kẻo bánh sượng, mất ngon. Nắng lên, nhà nhà tranh thủ mang chiếu chăn, quần áo ra sông, ra giếng giặt phơi cho thơm mùi nắng. Nắng lên, sửa sang rào giậu, quét trước dọn sau, đốt rác sạch vườn sạch ngõ…
Không gian miền quê trở nên hoạt náo cảnh ra đồng làm đất, xuống giống vụ Đông Xuân. Vườn nhà, bờ doi, cồn cát, những luống đất ngai ngái hương phù sa cứ dần hiện ra màu xanh rau trái, hoa màu nảy mầm đón nắng, ngậm sương, khép mình trong mưa phùn gió bấc.
Cuối đông, mùa tảo mộ. Trong nắng ấm, dưới mưa sương gò đống lô nhô mả vôi, mả đất họ nhà ai đang tảo mộ. Khói hương nghi ngút bay lên. Trong tâm thức mỗi người nghe như có hồn người xưa vọng về, thiêng liêng mà gần gũi.
Mùa đông giữa 2 miền tuy không quá đỗi cách xa mà vời vợi nhớ, mênh mông thương muốn xuôi ngược tìm về, lắng hồn trải nghiệm…
NGUYỄN ĐÌNH PHÊ

Có thể bạn quan tâm

Xếp từng hạt gạo thành tranh

Xếp từng hạt gạo thành tranh

Cha mẹ làm nông, cả tuổi thơ của Trương Kim Ngân (sinh năm 1994) đã quen với việc gieo mạ, gặt lúa. Về sau, theo nghề họa sĩ - nghệ nhân, chị vẫn để bàn tay mình gắn bó với từng hạt gạo thân yêu thay vì chỉ có cọ, màu, giấy vẽ…

Khi sông gặp biển

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Khi sông gặp biển

(GLO)- Giữa dòng chảy ký ức, bài thơ "Khi sông gọi biển" của tác giả Nguyễn Thanh Mừng gợi về hình bóng con sông xưa với lời hẹn thơ ngây, thể hiện nỗi niềm tiếc nuối trước những đổi thay. Sông vẫn đợi, chỉ người đã không còn như trước.

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

Người nối dài tình yêu với dân ca Jrai

(GLO)- Suốt 50 năm qua, bà Kpă H’Mi (SN 1961, buôn Chư Jú, xã Ia Rsai, huyện Krông Pa) vẫn luôn say mê những giai điệu dân ca Jrai. Bà là niềm tự hào của buôn làng khi không chỉ lưu giữ mà còn truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ thêm yêu và gắn bó với những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.

Mắt hạ cho nhau

Thơ Lenguyen: Mắt hạ cho nhau

(GLO)- "Mắt hạ cho nhau" của Lenguyen là khúc ngân dịu dàng của tuổi học trò, nơi bằng lăng tím, phượng đỏ và tiếng ve gọi về ký ức. Bài thơ chan chứa hoài niệm, tiếc nuối những rung động đầu đời chưa kịp nói thành lời.

“Tên Người là cả một niềm thơ”

“Tên Người là cả một niềm thơ”

(GLO)- Bảo tàng Hồ Chí Minh (thuộc Bảo tàng tỉnh Gia Lai) hiện trưng bày, giới thiệu nhiều hình ảnh, tài liệu, hiện vật về cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Bác. Một trong số đó là tập sách “Tên Người là cả một niềm thơ” do ông Nguyễn Khoa-Cán bộ lão thành cách mạng trao tặng năm 2004.

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

Mới mẻ “Trang sách mùa hè”

(GLO)- 12 năm liên tục duy trì chương trình “Trang sách mùa hè” cũng là chừng ấy thời gian cán bộ, viên chức Thư viện tỉnh dành nhiều tâm huyết để tạo ra một không gian vừa học vừa chơi mới mẻ, hấp dẫn.

Tháng năm nhớ Người

Tháng năm nhớ Người

(GLO)- Bài thơ “Tháng năm nhớ Người” của Lenguyen khắc họa hình ảnh Bác Hồ qua ký ức làng quê, tình mẹ, giọt lệ, hương sen và ánh nắng Nam Đàn,... như lời tri ân sâu lắng dành cho vị Cha già kính yêu của dân tộc suốt đời vì dân, vì nước.

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

Âm sắc Tây Nguyên trên quê Bác

(GLO)- Từ ngày 16 đến 20-5, gần 40 ca sĩ, diễn viên, nghệ nhân Gia Lai đã tham gia 2 sự kiện vô cùng ý nghĩa tại tỉnh Nghệ An. Đó là hội diễn nghệ thuật quần chúng “Tiếng hát Làng Sen” và triển lãm “Hồ Chí Minh đẹp nhất tên Người” năm 2025.

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Khai mạc triển lãm ảnh “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”

Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2023); 47 năm Ngày Quốc tế Bảo tàng (18/5/1978 - 18/5/2025), sáng 12-5, Bảo tàng tỉnh Bình Định phối hợp Bảo tàng Quang Trung khai mạc triển lãm ảnh chủ đề “Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại Bình Định - Sắc màu hội tụ”.

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

Thơ Đào An Duyên: Mây biên giới

(GLO)- “Mây biên giới” của tác giả Đào An Duyên là bài thơ giàu cảm xúc về vẻ đẹp thanh bình nơi biên cương Tổ quốc. Tác giả khắc họa hình ảnh cột mốc trong nắng dịu, mây trời không lằn ranh, rừng khộp lặng im... như một bản hòa ca của thiên nhiên và lịch sử...

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

Thơ Nguyễn Thanh Mừng: Gia Lai một hai ba

(GLO)- "Gia Lai một hai ba" của Nguyễn Thanh Mừng dẫn người đọc qua những nẻo đường dốc đèo, qua tiếng thác reo và chiêng cồng, để gặp lại khí phách người xưa. Mỗi hình ảnh, mỗi nhịp thơ là một lát cắt vừa hoang sơ, vừa tự hào về bản sắc không thể phai mờ của đại ngàn Tây Nguyên.

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

Thơ Lê Thành Văn: Nghe con đọc thơ về Tổ quốc

(GLO)- Trong bài thơ "Nghe con đọc thơ về Tổ quốc", tác giả Lê Thành Văn để mạch cảm xúc tuôn chảy tự nhiên: từ sự rưng rưng khi nhớ về chiến tranh đến niềm tin lặng lẽ gửi gắm vào thế hệ mai sau. Bài thơ như một nhịp cầu nối liền quá khứ đau thương và hiện tại bình yên.