"Chắp cánh" hy vọng từ tái định cư
Khu tái định cư làng Ar Trớ (xã Lơ Pang) nằm cạnh tuyến đường nhựa phẳng lì nối trung tâm xã với các khu vực lân cận. Trên vùng đất bằng phẳng, hàng chục ngôi nhà đang dần hình thành trong niềm vui khôn xiết của các hộ dân. Những bức tường gạch vừa dựng, những mái nhà được lợp dần hoàn thiện… báo hiệu về một cuộc sống mới nhuốm màu no ấm.

Trời đã sẩm tối nhưng ông Hoàng Văn Thành (làng Ar Trớ) vẫn cùng con trai tranh thủ xúc đất để lấp đầy khoảng sân trước nhà. Ngôi nhà mới của ông đang dần hoàn thiện với diện tích hơn 50 m2, gồm 2 phòng ngủ, 1 phòng khách và bếp; tổng kinh phí xây dựng hơn 200 triệu đồng.
Không giấu được niềm vui, ông Thành cho biết: Năm 2009, gia đình ông chuyển từ tỉnh Bắc Kạn (nay là tỉnh Thái Nguyên) vào khu vực xã Lơ Pang sinh sống. Do điều kiện khó khăn, không có khả năng mua đất xây nhà ở vị trí thuận lợi nên gia đình ông đành vào định cư tận vùng sâu, biệt lập với xung quanh.
"Ở đó không có điện, nước sinh hoạt thiếu thốn; mùa mưa thì đường trơn trượt, đi lại vô cùng vất vả. Giờ được chuyển về nơi ở mới, có điện sáng, nước sạch, đường sá thuận tiện, chúng tôi rất mừng. Ở tuổi này, tôi không nghĩ sẽ có được cuộc sống như hôm nay”-ông Thành chia sẻ.

Cách đó không xa, gia đình bà Nguyễn Thị Mỹ Trang cũng đang tất bật hoàn thiện căn nhà cấp 4. Bà cùng chồng lắp đặt hệ thống dẫn nước sạch vào tận nhà. Trước đây, gia đình bà sống trong vùng sâu, thuộc thôn Dơ Nâu (xã Lơ Pang) và gần như biệt lập với bên ngoài. Mỗi mùa mưa, việc đi lại càng thêm gian nan. Có 3 đứa con bị tật bẩm sinh nên bà Trang phải ở nhà chăm sóc, kinh tế phụ thuộc hoàn toàn vào việc đi làm thuê của chồng.
Được Nhà nước cấp đất tái định cư, bà đã vay mượn thêm từ người thân để xây dựng một mái ấm kiên cố. “Ở đây gần trung tâm, thuận tiện chăm con, cuộc sống như bước sang một trang mới”-bà Trang phấn khởi nói.
Theo ông Nguyễn Quang Thủ-Tổ trưởng khu tái định cư làng Ar Trớ, hiện nay đã có 20 hộ dân đến xây dựng nhà cửa. Phần lớn họ đều là hộ nghèo, cận nghèo, sinh sống tại vùng sâu, vùng có nguy cơ thiên tai cao ở các xã cũ như: Kon Thụp, Kon Chiêng, Đak Djrăng, Lơ Pang, Đak Trôi, Đê Ar.
Để tạo điều kiện cho người dân xây dựng nhà cửa khang trang, chính quyền địa phương đã kiến nghị hỗ trợ người dân tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội với mức tối đa 100 triệu đồng/hộ.

Tương tự, tại buôn Ma Giai (xã Phú Túc), gia đình ông Rah Lan Xê được hỗ trợ 60 triệu đồng xây nhà và 23 triệu đồng kinh phí di dời. Ngôi nhà cũ của ông được bà con trong buôn hỗ trợ tháo dỡ, tận dụng làm gian bếp phía sau căn nhà mới.
Ông Xê vui mừng bộc bạch: “Trước đây, mỗi khi mưa lớn, cả nhà không dám ngủ vì sợ sạt lở. Nay được chuyển về nơi bằng phẳng, có nhà cửa đàng hoàng, mình mừng lắm. Từ nay, gia đình sẽ cố gắng làm ăn để thoát nghèo, lo cho con cháu”.
Ông La O Á-Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Ma Giai-thông tin: Trong số 62 hộ tái định cư ở thôn có 32 hộ sống gần chân núi, số còn lại là hộ nghèo chưa có đất ở ổn định.
“Chủ trương này của Đảng, Nhà nước rất nhân văn, lo cho dân từ chỗ ở đến sinh kế. Giờ đây, bà con có nhà cửa kiên cố; có điện sinh hoạt, đường sá đi lại thuận tiện nên ai cũng yên tâm phát triển kinh tế, nâng cao đời sống”- ông Á cho hay.
Hướng tới phát triển bền vững

Dự án “Sắp xếp, bố trí ổn định các hộ dân tộc thiểu số du canh, du cư buôn Ma Giai” được đầu tư hơn 18 tỷ đồng; xây dựng đồng bộ hệ thống điện, nước, đường giao thông. Mỗi hộ được cấp 400 m² đất ở. Ngoài ra, 25 hộ nghèo còn được hỗ trợ xây dựng nhà theo chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát của Chính phủ.
Chủ tịch UBND xã Phú Túc Đặng Hoài Châu cho biết: Khu tái định cư được quy hoạch bằng phẳng, có hệ thống giao thông nội thôn, điện chiếu sáng, nước sinh hoạt đến từng hộ. Chính quyền địa phương luôn sát sao hỗ trợ từ khâu vận động, di dời, họp dân, đến tổ chức đấu nối nước sinh hoạt, tạo sự đồng thuận cao trong Nhân dân.
“Niềm vui lớn nhất là bà con không chỉ yên tâm an cư ở nơi mới, mà còn chăm lo làm ăn, ổn định cuộc sống lâu dài. Chúng tôi cũng cử cán bộ xuống tận nơi giúp bà con dựng nhà, làm hàng rào, lắp hệ thống điện nước”-ông Châu nói.

Ảnh: Ngô Thu
Tương tự, Dự án bố trí định cư làng Ar Trớ tại xã Lơ Pang có quy mô 11,7 ha, gồm: khu quy hoạch điểm dân cư tập trung, nâng cấp giao thông liên xã, đầu tư hệ thống cấp nước sinh hoạt và một số công trình thiết yếu khác. Mục tiêu hướng đến là giúp người dân ổn định cuộc sống, từng bước phát triển kinh tế bền vững.
Ông Lê Lợi-Chủ tịch UBND xã Lơ Pang-cho hay: Ban đầu, dự án dự kiến hỗ trợ hơn 100 hộ dân từ 6 xã, nhưng sau khi rà soát chỉ có 56 hộ đủ điều kiện cấp đất ở và đất sản xuất.
Hiện đã có 20 hộ đến xây nhà, dần ổn định cuộc sống. Đa phần là hộ nghèo, cận nghèo, thuộc diện dân di cư tự do, trước đây sinh sống tạm bợ, thiếu đất ở, đất sản xuất. Chính quyền địa phương đang tiếp tục rà soát, xây dựng kế hoạch hỗ trợ sinh kế cho người dân như: cấp bò giống, đào tạo nghề trồng trọt, chăn nuôi, xây dựng…
“Trước mắt, xã sẽ ưu tiên đào tạo nghề xây dựng, hướng tới việc hình thành đội thợ xây khoảng 30 người phục vụ nhu cầu trên địa bàn. Đồng thời, địa phương sẽ tiếp tục đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế, giúp người dân an cư, lạc nghiệp, vươn lên thoát nghèo bền vững”-Chủ tịch UBND xã Lơ Pang khẳng định.