(GLO)- “Hiện nay, mâu thuẫn từ các hộ dân trong làng chủ yếu là mâu thuẫn gia đình. Tuỳ mỗi trường hợp cụ thể mà mình sẽ có cách khuyên răn, giải quyết, để sao cho cả hai bên đều cảm thấy hài lòng nhất”- già Kpăh Thêm (làng Kuao, xã Ia Băng, huyện Chư Prông) chia sẻ.
Theo già Kpăh Thêm, chính độ tuổi, kinh nghiệm sống, uy tín trong cộng đồng cùng với tâm huyết của mình mà từng câu nói, việc làm của già luôn được bà con làng Kuao tin tưởng, kính phục. Với 10 năm làm công tác mặt trận và 5 năm làm già làng, già Thêm luôn gần gũi và lắng nghe tiếng nói của mọi người. Làng Kuao hiện có 148 hộ dân, hầu hết là người Jrai. Những năm trước đây, khi nhận thức của người dân còn thấp, thêm vào đó là hủ tục lạc hậu vẫn còn đã ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống và an ninh trật tự của làng.
 |
| Già Thêm (bên trái) luôn được bà con làng Kuao tin tưởng, kính phục. Ảnh: Mai Ka |
“Với cương vị là người uy tín của làng, để góp phần giải quyết thực trạng đó, tôi đã đến từng nhà, gặp từng người để vận động, thuyết phục họ thực hiện theo lối sống văn minh, xoá bỏ tập tục, lối sống lạc hậu, mê tín dị đoan... Khó khăn, trở ngại cũng nhiều lắm. Nhiều người không nghe, họ chống đối, họ vẫn làm theo ý họ. Tôi buồn nhiều lắm. Nhưng tôi luôn tự nhủ phải cố gắng thuyết phục họ. Rồi sau nhiều ngày gần gũi và khéo léo trò chuyện, tôi đã thuyết phục được dân làng nghe theo mình”- già Kpăh Thêm nhớ lại. Với già Thêm thì việc nắm rõ các chính sách pháp luật, chủ trương của Đảng và Nhà nước để truyền đạt, giảng giải cho dân làng hiểu và làm theo là điều quan trọng nhất. Từ đó, già lấy sự chân thành, tâm huyết của mình để làm cầu nối đến với người dân trong làng. Bởi thế, già Kpăh Thêm luôn được mọi người kính nể bởi tài hoà giải, phân xử các mâu thuẫn ở trong làng và thậm chí là các làng lân cận.
Thực tế cho thấy những vụ việc nhỏ ở địa phương nếu được phát hiện và hoà giải kịp thời sẽ ít phát sinh thành những vụ việc lớn, phức tạp. Là già làng và cũng là một hoà giải viên nên già Thêm rất khéo léo trong việc phân xử, biết nắm bắt kịp thời, đầy đủ chính xác, chi tiết các vụ việc khiếu kiện của bà con trong làng. Những năm gần đây, già đã tiến hành hoà giải thành rất nhiều vụ việc phát sinh tại làng Kuao. Mâu thuẫn của những cặp vợ chồng trẻ, mâu thuẫn anh em trong gia đình từ việc tranh chấp đất đai, mâu thuẫn giữa con cái với với bố mẹ… Tất cả đều phải cậy nhờ tới việc hòa giải của già Thêm. Già kể: “Nhiều lần mình đang hái cà phê trên rẫy, nhưng có người tới tận nơi tìm để nhờ về phân giải đúng sai. Chẳng kịp về thay đồ, mình cũng gấp gáp đi theo họ, vì lỡ nếu chậm trễ lại xảy ra lớn chuyện. Khi vợ chồng trẻ cãi vã, mình tới gặp từng đứa, nói hơn nói thua rằng vợ chồng phải biết vì con cái. Mình nói trúng ý chúng, hai đứa nó đã suy nghĩ lại và làm hòa với nhau. Khi con cái trách móc bố mẹ, mình khuyên răn chúng về công lao của bố mẹ- những người sinh thành ra chúng. Chúng ắt tự hiểu mình đã sai và phải sửa…”
 |
| Gìa Thêm chăm lo phát triển kinh tế để dân làng noi theo. Ảnh: Mai Ka |
“Người dân trong làng đều xem mỗi lời nói, mỗi việc làm của già Thêm là mang tính quyết định đến sinh hoạt và sản xuất của mình. Nhà ai có mâu thuẫn đều phải nhanh chóng đi tìm gặp già. Nhờ già nói lời hay, ý đúng mà người dân làng Kuao nay đã bỏ dần các hủ tục lạc hậu và mê tín dị đoan, thanh niên trong làng không còn quậy phá, trộm cắp”- ông Kpăh Mujh (làng Kuao) cho biết.
Ngoài việc đem uy tín của mình ra để hoà giải, giàn xếp các vụ việc phát sinh cho người dân trong làng thì mỗi khi họp làng, già Kpăh Thêm còn phổ biến kiến thức về các lĩnh vực kinh tế, xã hội; kiểm điểm về những vụ việc tiêu cực xảy ra; tuyên dương những cá nhân tiêu biểu, làm kinh tế giỏi. Nhờ sự nhắc nhở thường xuyên của già Thêm mà mọi người trong làng đã biết chăm chỉ làm ăn, xây dựng nhà cửa khang trang.
Mai Ka
