(GLO)- Tình trạng tảo hôn vẫn rơi rớt trong các làng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) ở huyện Đak Đoa (tỉnh Gia Lai), để lại nhiều hệ lụy cho gia đình và xã hội. Vì vậy, huyện đã triển khai nhiều biện pháp nhằm giảm thiểu, tiến tới xóa bỏ triệt để tình trạng này.
Nhức nhối nạn tảo hôn
Chúng tôi đến nhà em Nech (SN 2005, làng A Dơk Kông, xã A Dơk) vào buổi chiều muộn. Cả nhà đi làm chỉ có em và bà ngoại già yếu ở nhà. Nech đang mang thai tháng thứ 6. Thời điểm lấy chồng, em mới tròn 16 tuổi. Biết chưa đủ tuổi đăng ký kết hôn và dù đang học lớp 8 nhưng em vẫn nghỉ học để “bắt” anh Niên (SN 2001, ở cùng làng) làm chồng. Cuộc sống sau hôn nhân của vợ chồng Nech hoàn toàn phụ thuộc vào cha mẹ hai bên. “Em không có việc làm, ở nhà dưỡng thai và phụ bố mẹ làm việc vặt. Chồng đi theo ban nhạc phục vụ các đám cưới ở làng nhưng thất nghiệp do dịch bệnh, giờ ở nhà làm rẫy cùng bố mẹ. Em lo lắm, sinh con rồi chưa biết làm gì để sống, nuôi con”-Nech thổ lộ.
Ông Prêk (làng Ring Rai, xã Hà Bầu) có cô con gái sinh năm 2006 nhưng đã “bắt” chồng cách đây 1 năm. Biết cái sai của con là kết hôn khi chưa đủ tuổi nhưng ông đành chấp nhận. Ông Prêk chia sẻ: “Không ai muốn con lấy chồng sớm, khổ con lắm. Nhưng nó bảo nếu bố không cho cưới thì bọn con tự tử. Con nói thế nên đành phải chịu thôi”.
 |
| Cán bộ UBND xã A Dơk, huyện Đak Đoa trò chuyện với em Nech (bìa phải). Ảnh: Đinh Yến |
Nói về nguyên nhân của tình trạng tảo hôn ở các làng DTTS hiện nay, bà Lê Thị Hương-Trưởng phòng Dân tộc huyện Đak Đoa-cho rằng, một phần là do trình độ dân trí và ý thức chấp hành pháp luật của người dân còn hạn chế; phần nữa là việc thực thi pháp luật chưa nghiêm trong quản lý, đăng ký kết hôn; chế tài xử phạt vi phạm trong hôn nhân chưa đủ mạnh để ngăn ngừa, răn đe. Bên cạnh đó, một bộ phận không nhỏ trẻ vị thành niên có lối sống buông thả, đua đòi và yêu sớm dẫn đến có thai ngoài ý muốn. Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản vị thành niên cũng chưa được quan tâm đầy đủ...
Theo thống kê, từ năm 2016 đến cuối năm 2021, huyện Đak Đoa có 364 cặp tảo hôn, tập trung nhiều ở các xã A Dơk, Ia Pết, Hà Bầu, Kon Gang, Hnol, Hải Yang, Hà Đông. Trưởng phòng Dân tộc huyện cho hay: Hậu quả của việc kết hôn sớm là để lại những tác động tiêu cực lâu dài. Những đứa trẻ sinh ra không được nuôi dưỡng tốt, tỷ lệ suy dinh dưỡng cao. Hầu hết cuộc sống của những cặp tảo hôn thường lâm vào cảnh khó khăn do chưa có kiến thức và hiểu biết để lo cuộc sống gia đình.
Nỗ lực đẩy lùi nạn tảo hôn
Nhằm góp phần đẩy lùi nạn tảo hôn, huyện Đak Đoa đã nỗ lực thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS giai đoạn 2015-2020” của Chính phủ. Cụ thể, huyện đã ban hành nhiều văn bản liên quan triển khai thực hiện Đề án; thành lập Ban Chỉ đạo cấp huyện; chỉ đạo thành lập các ban chỉ đạo cấp xã, chọn xã Hà Đông làm mô hình điểm thực hiện để sau đó nhân rộng.
Trưởng phòng Dân tộc huyện Đak Đoa thông tin: Cùng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, hàng năm, UBND huyện chỉ đạo Phòng Dân tộc phối hợp với Phòng Tư pháp, UBND các xã, thị trấn lồng ghép nội dung tuyên truyền Đề án đến với người dân bằng nhiều hình thức; phối hợp với các hội, đoàn thể tổ chức ngoại khóa tuyên truyền trong trường học về hậu quả của nạn tảo hôn; thành lập các câu lạc bộ tư vấn tiền hôn nhân ở 100% xã, thị trấn. Đồng thời, kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm tảo hôn, vi phạm về pháp luật hôn nhân và gia đình. Nhờ vậy, nhận thức về nạn tảo hôn trong một bộ phận người dân đã có sự chuyển biến tích cực.
 |
| Cán bộ huyện Đak Đoa tuyên truyền cho phụ nữ về hậu quả của tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống. Ảnh: Đinh Yến |
Bà Nay Danh Nam-Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ huyện Đak Đoa-cho hay: Hội tập trung tuyên truyền, chỉ rõ những hệ lụy do tảo hôn gây ra như ảnh hưởng tới sức khỏe, giống nòi, tuổi thọ, đói nghèo, tạo gánh nặng cho gia đình và xã hội. Ngoài ra, Hội thường xuyên vận động hội viên, phụ nữ DTTS xóa bỏ các hủ tục trong việc cưới hỏi, hỗ trợ sinh kế, hướng dẫn thay đổi nếp nghĩ, cách làm để xóa đói giảm nghèo, vươn lên trong cuộc sống.
Với sự nỗ lực vào cuộc của cả hệ thống chính trị, tình trạng tảo hôn ở vùng đồng bào DTTS tại huyện Đak Đoa đã dần được kéo giảm. “Nếu năm 2016, toàn huyện có 109 cặp tảo hôn thì đến năm 2020 còn 35 cặp, năm 2021 giảm xuống còn 15 cặp. Đặc biệt, từ năm 2016 đến nay, tình trạng hôn nhân cận huyết thống đã được xóa bỏ hoàn toàn”-bà Hương thông tin.
ĐINH YẾN
